G-os-Che-m-y-ski---czerwiec-lipiec-2018.pdf
|
Burmistrz Chełmży Jerzy Czerwiński otrzymał absolutorium, czyli radni za- akceptowali pracę włodarza w minio- nym roku.
Podczas ostatniej sesji Rady Miasta Chełmży radni zatwierdzili sprawozda- nie finansowe za miniony rok i udzielili absolutorium z wykonania budżetu burmistrzowi Jerzemu Czerwińskiemu.
CLfos Cbefmżyrński
Podziękowania otrzymała również Kry- styna Lulka skarbnik miasta. Zanim jed- nak to nastąpiło, wysłuchano opinii komisji radnych, a przewodniczący rady Janusz Kalinowski przeczytał sta- nowisko Regionalnej Izby Obrachunko- wej. Wszystkie dokumenty stwierdziły prawidłowe działania naszych władz. Nad absolutorium radni głosowali imiennie. Czternastu radnych wyraziło
I55N 1505-6686
pozytywne opinie.
Burmistrz tłumaczył, że z budżetu mia- sta najwięcej wydaje się na pomoc społeczną, która kosztuje miasto po- nad 22 mln zł. Wydatki na oświatę wy- noszą nieco ponad 12 mln. zł. Admini- stracja publiczna pochłania ponad 5 mln zł.
Burmistrz zapewnił, że będą konty-
nuowane prace przy montażu oświe- tlenia ulicznego oraz prace wodociągo- we. Osobnym tematem jest inkubator przedsiębiorczości, o którym już kilku- krotnie pisaliśmy. Miałby on mieścić się w budynku po byłym szpitalu dzie- cięcym, należącym do Starostwa Po- wiatowego w Toruniu. - Sprawa powodzenia tego zadania jest Ściśle określona przez rynek pracy — twierdzi Jerzy Czerwiński burmistrz Chełmży.
Włodarz zamierza pozyskać budynek od starostwa i realizować zadanie we własnym zakresie. Poza tym w mieście planuje się rozpoczęcie kilku nowych inwestycji, o których napiszemy w przyszłych numerach tygodnika.
ŚWIAT ZNACZKÓW POCZTOWYCH
| MEKICO TURISTICO | S. LUIS POTOSI
QUERETARO
Pą_ Cazą bis ADR
MEXICO
R 125 Jahre : Mecklenburgische Bóderbahn Malli
UĘKUMLIGH Eżama zawai
MEXICO
1450
nazzazaszkERkRRRRRRRERRU
HOWITA MONTIALE
N < z o w = v Ą o
z >
N = 2d LL E
O o 2
o
Gwiazdy w katedrze i w szkole
Niesamowita, przejmująca muzyka. Na- strój kontemplacji i skupienia. Gra świa- teł wydobywająca z mroku katedry jej niezwykłe piękno. Duchowa uczta. Takie wrażenie pozostawił koncert specjalny inaugurujący szóstą edycję Międzynaro- dowego Konkursu i Festiwalu Chóralne- go im. Mikołaja Kopernika Per Musicam Ad Astra — Przez Muzykę do gwiazd. Chełmża po raz drugi była współorga- nizatorem i mecenasem imprezy. W jej organizację, podobnie jak w ubiegłych latach, włączyło się chełmżyńskie Sto- warzyszenie Tumska 14. Dlatego w murach konkatedry Św. Trójcy mógł za- brzmieć koncert specjalny „Jan Paweł II in memoriam”. Wykonawcami byli Ca- pella Bydgostiensisi Chór Astrolabium, za pulpitem dyrygenckim stanęła dyrektor artystyczna festiwalu, Kinga Litowska.
Organizatorzy i pomysłodawcy festiwalu starają się, aby propozycje na koncer- ty specjalne były niebanalne. W tym roku postawiono na muzykę z oscylują- cą wokół nurtu minimalizmu. Minima- lizm w muzyce to nacisk na brzmienie, oszczędność środków muzycznych, wy- rafinowana harmonia, nastrojowość. Z tego nurtu wywodzi się Stabat Mater estońskiego kompozytora Arvo Parta. Był to główny punkt programu koncer- tu „Jan Paweł II in memoriam”, którego celem było złożenie hołdu naszemu Papieżowi. A że zawierzenie Maryi - Totus Tuus — było filarem wiary JPII i podstawą jego pontyfikatu, dlatego
publiczność wysłuchała dwóch utwo- rów maryjnych. Stabat Mater to for- ma muzyczna nawiązująca do motywu Matki Bożej bolejącej pod krzyżem Chrystusa. Ból i bezsilną roz- pacz słychać było w przejmującej melodyce utworu. Zgromadzonej w katedrze publiczności udzielił się nastrój kontemplacji i modlitewnego rozwa- żania. Czasem jednak dochodziły inne, bardziej gwałtowne emocje, głównie za sprawą wysokich dźwięków realizowa- nych po mistrzowsku przez pierwsze so- prany z chóru Astrolabium oraz smyczki Capelli Bydgostiensis.
Drugi utwór był bardziej dynamiczny - Ave Maria amerykańskiego kompo- zytora Roberta Ingallsa. Niespodzianką dla publiczności była obecność kom- pozytora na koncercie w Chełmży, jako że utwór wykonywany był w Polsce po raz pierwszy. W tej wersji Pozdrowienia Anielskiego ze spokojnego przekazu za- równo w chórze jak i w orkiestrze, nagle wydobywa się sopranowe solo wykony- wane przez trzy chórzystki. A kulminacja to wstrząsająca eksplozja wygenerowa- ną za pomocą środków rytmicznych i dynamicznych.
Thuremin holenderskiego kompozytora Maartena Spryujta to zapis uczuć i emo- cji czasem mrocznych, czasem jasnych, czasem szalonych, jak jasne były głosy chórzystów, jak przejmująca melodia organów, a gwałtowny dźwięk bębnów i gongów chińskich.
Publiczność dała wyraz swojemu ocza-
Jubileusz zasłużonego muzyka
Podziękowania i kwiaty otrzymał Alfons Dorawa za swoją wieloletnią pracę dla Kościoła i miasta.
Swój jubileusz 60-lecia pracy dla cheł- mżyńskiej parafii i miasta obchodził organista Alfons Dorawa. Otrzymał on wiele podziękowań za długoletnie po- święcenie i trud włożony w mistrzow- skie wykonywanie utworów organo- wych. Specjalnie dla pana Alfonsa w miniony piątek odprawiono mszę świętą dziękczynną, podczas której nasz wirtu- oz podziękował uczestnikom za pamięć.
Pan Alfons Dorawa jest niezwykle skromnym człowiekiem. Uczyć się moż-
na od niego także pokory. Wielu nawet starszych mieszkańców naszego miasta nie pamięta innego organisty. Znają ty|- ko Alfonsa Dorawę, którego można jesz- cze usłyszeć podczas niektórych mszy św. Obecnie pan Alfons jest już na eme- ryturze i zastępuje go Tomasz Niżygo- rocki, ale cały czas organista senior jest w pełnej dyspozycji.
Alfons Dorawa podjął pracę organisty po śmierci ojca w 1958 r. Po ukończeniu nauki w Toruniu odbył służbę wojskową w orkiestrze reprezentacyjnej Wojska Polskiego. Należał do zespołu pieśni i tańca pod kierownictwem Bogusława Klimczuka. Przejął także pieczę nad chó-
rowaniu koncertem, nagradzając arty- stów owacją na stojąco.
Drugim akcentem festiwalowym w Chełmży był koncert chórów uczestni- ków konkursu PMAA. Przy pełnej sali chełmżyńskiej szkoły muzycznej zapre- zentowały się chóry ze Szwecji, Węgier, Czech i Polski, z Torunia. Poważnie i
dostojnie zabrzmiał szwedzki Hager- stens Kammerkór (Chór Kameralny Hagersten). Węgierski zespół Family Singers to muzykująca rodzina — rodzi- ce i sześcioro dzieci w wieku od 7 do 19 lat. Ich ze wszech miar profesjonalny występ, złożony z tradycyjnych pieśni węgierskich, standardów jazzowych i utworów współczesnych wzbudził za- chwyt publiczności. Piękne dziewczyny z Chóru Abbellimento,, najlepsze woka- listki studia wokalnego Praskiej Szkoły Muzycznej, dały pokaz siły czeskich i morawskich pieśni ludowych we współ- czesnych aranżacjach. Wisienką na tor- cie był występ młodzieżowego chóru A.R.Gentum z Torunia. Niezwykły re- pertuar i brawurowe wykonanie tego istniejącego zaledwie 3 miesiące zespo- łu rozentuzjazmował publiczność. Cały koncert zrobił duże wrażenie na słucha- czach i należał do bardzo udanych.
Już dziś zapraszamy na przyszłoroczne koncerty. Dodajmy, że nasz Głos Cheł- mżyński objął patronatem medialnym Konkurs i Festiwal Per Musicam Ad Astra 2018.
Alina Brzozowska
rem Św. Cecylia, którego dyrygentem jest do dziś. To za jego czasów śpiewa- cy dostąpili najwyższego odznaczenia - Papież Jan Paweł II uhonorował ich bowiem odznaką „Pro Ecclesia et Pon- tifice”. Sam dyrygent otrzymał od władz miasta medal „Zasłużony dla miasta Chełmży”.
Fot. Kazimierz Pająk
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 4
150-LECIE ISTNIENIA CHEŁMŻYŃSKIEJ STRAŻY POŻARNEJ I ŚWIĘTA STRAŻAKÓW
Obchody tego święta w dniu 9 maja 2018 r. zainaugurowała w konkatedrze msza św. Dalszy ciąg uroczystości miał miejsce w Chełmżyńskim Ośrodku Kultury, dokąd przemaszerowano z kościoła w asyście orkiestry OSP. W uroczystości wzięli udział strażacy z całego powiatu toruńskiego. Odznaczono ich hono- rowymi medalami, przyznawano także awanse na wyższe stopnie służbowe oraz inne wyróżnienia. Burmistrzowi Cheł- mży wręczono złoty medal „Za zasługi dla pożarnictwa” dla Urzędu Miasta Chełmży. Z okazji święta ulicami miasta przeje- chała parada orkiestr dętych i strażackich samochodów, a na Rynku zorganizowano liczne atrakcje dla dzieci — m.in. tor przeszkód oraz stoisko gier i zabaw. Z okazji 150 — lecia Straży Pożarnej w Chełmży uhonorowani zostali przez burmistrza miasta dowódcy, którzy służyli w niej od 1983 r., tworząc pod- waliny Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej.
XVI PÓŁMARATON CHEŁMŻYŃSKI I CHEŁMŻYŃSKA DZIESIĄTKA
W dniu 1 maja 2018 r. odbyła się XVI edycja Półmaratonu Chełmżyńskiego i Il edycja Chełmżyńskiej Dziesiątki. Organiza- torem biegu był Burmistrz Miasta Chełmży, a sponsorem stra- tegicznym - firma ECO-Pol Pana Dariusza Orzechowskiego z Pruszcza. Szczegółowe informacje i galerię zdjęć można zna- leźć na stronie internetowej www.chelmza.pl oraz na Facebo- oku — Miasto Chełmża.
UZNANIE OJCOSTWA DZIECKA (INFORMACJE Z USC)
Kiedy rodzi się dziecko z małżeństwa — oczywistym jest, że ojcem dziecka jest mąż matki. Do sporządzenia aktu urodze- nia w urzędzie stanu cywilnego wystarczy wówczas jedno z rodziców — matka lub ojciec dziecka.
Inaczej je jeżeli rodzi się dziecko w związku partnerskim. Wówczas koniecznym jest złożenie przez rodziców oświadcze- nia o uznaniu ojcostwa dziecka. Najczęściej oświadczenie skła- dane jest po porodzie, podczas sporządzania aktu urodzenia dziecka. W tym przypadku obecność obydwojga rodziców jest konieczna.
Ale istnieje możliwość uznania dziecka jeszcze zanim się urodzi - uznanie ojcostwa dziecka poczętego. W tym celu rodzice powinni zgłosić się do urzędu stanu cywilnego. Ojciec dziecka składa oświadczenie, że jest ojcem biologicznym, na- tomiast matka dziecka potwierdza jego ojcostwo. Jednocze- śnie rodzice oświadczają, jakie nazwisko będzie nosiło ich dziecko (oświadczenia mogą złożyć w każdym usc). Może ono nosić nazwisko matki lub ojca, albo nazwisko dwuczłonowe - matki i ojca. Z urzędu stanu cywilnego rodzice otrzymają za- świadczenie potwierdzające fakt uznania ojcostwa dziecka. Zaświadczenie to okazane w szpitalu będzie podstawą do wy-
|| WIADOMOśCI Z RATUSZA
dania książeczki zdrowia z prawidłowymi danymi dziecka, tzn. będzie wpisane nazwisko dziecka zgodnie z życzeniem rodzi- ców (inaczej będzie wpisane nazwisko matki) oraz dane jego ojca (zamiast pustej rubryki). Wymaganymi dokumentami są: dowody osobiste, zaświadczenie lekarskie o ciąży lub karta ciąży. | co jest bardzo ważne, do zarejestrowania urodzenia dziecka w urzędzie stanu cywilnego wystarczy tylko jedno z rodziców. Koniecznym wówczas jest posiadanie dowodów osobistych — ojca i matki oraz poinformowanie urzędnika sta- nu cywilnego o wcześniejszym złożeniu oświadczenia o uzna- niu ojcostwa dziecka poczętego.
Uwaga! W przypadku kiedy dziecko urodzi się w ciągu trzy- dziestu dni od daty uprawomocnienia wyroku rozwodowego, o separacji lub zgonu męża matki — akt urodzenia dziecka spo- rządza się tak, jakby dziecko pochodziło z małżeństwa.
NASADZENIE KWIATÓW
W maju br., wzorem lat ubiegłych, na terenach zieleni miej- skiej oraz w gazonach zlokalizowanych na terenie miasta Cheł- mży posadzono 10.000 sztuk kwiatów jednorocznych, takich jak: aksamitka, begonia, pelargonia, petunia, senekio. Coroczne sadzenie roślin ozdobnych pozytywnie wpływa na estetykę miasta, a także jest pozytywnie odbierane przez mieszkańców, lubiących wypoczywać w otoczeniu kwitnący kwiatów.
EF) TWEELIP
Jedna z rabat w tzw. sadku
Fot. S. Cyrklaff
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 5
Rabata na Rynku
ŚWIĘTO KONSTYTUCJI
Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 3 rozpoczęli świętowanie 227. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja biało — czerwo- nym pochodem, który przeszedł ulicami naszego miasta. W hali sportowej OSiT uczniowie uczestniczyli w koncercie w wykonaniu koła teatralnego, zespołu tanecznego i wokalnego pt. „Na ludową nutę”. Przed koncertem można było podziwiać plakaty o tematyce patriotycznej i przedmioty rękodzieła lu- dowego przygotowane przez uczniów i ich opiekunów. Pokaz mody inspirowany barwami narodowymi zainaugurował część rekreacyjną uroczystości. Podczas imprezy można było spró- bować swoich sił w konkurencjach sportowych i zręcznościo- wych oraz sprawdzić znajomość historii Polski, odpowiadając na pytania, rozwiązując rebusy i krzyżówki. Chętni mogli spra- wić sobie nową fryzurę, pomalować twarz w wyszukane wzo- ry lub nauczyć się kilku kroków tańca towarzyskiego. Roczni- cowe obchody zakończyło wspólne śpiewanie znanych przebojów polskiej piosenki.
PRZEDSZKOLE OKNEM NA ŚWIAT Gmina Miasto Chełmża podpisała umowę na realizację pro-
jektu pn. „Przedszkole oknem na świat” w ramach Regional- nego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko — Po-
morskiego na lata 2014 — 2020, Oś Priorytetowa 10. Innowacyjna Edukacja, Działanie 10.1 Kształcenie ogólne i za- wodowe w ramach ZIT, Poddziałanie 10.1.1 Wychowanie przedszkolne w ramach ZIT. Źródłem finansowania projektu są środki Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, budżetu państwa i gminy Miasta Chełmży. War- tość projektu przeznaczona dla gminy Miasta Chełmży wynosi 224 336, 00 zł, w tym wkład własny 33 650,40 zł. Projekt pn. „Przedszkole oknem na świat” realizowany będzie przez Przedszkole nr 2 w Chełmży. Zakłada on utworzenie 50 no- wych miejsc wychowania przedszkolnego oraz rozszerzenie oferty o dodatkowe zajęcia wyrównujące szanse dzieci, u któ- rych zdiagnozowano deficyty edukacyjne. Dodatkowo zapla- nowano działania ukierunkowane na doskonalenie umiejęt- ności, podnoszenie kompetencji czy kwalifikacji zawodowych nauczycieli niezbędnych do pracy z dziećmi w wieku przed- szkolnym, w tym z dziećmi z niepełnosprawnościami.
E-GENIUSZ W NAUKOWYM LABIRYNCIE
Gmina Miasto Chełmża przystąpiła do realizacji partnerskiego projektu pn. „EU- geniusz w naukowym labiryncie” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujaw- sko — Pomorskiego na lata 2014 — 2020, Oś Priorytetowa 10. Innowacyjna Edukacja, Działanie 10.1 Kształcenie ogólne i zawodowe w ramach ZIT, Poddziałanie 10.1.2 Kształcenie ogólne w ramach ZIT. Źródłem finansowania projektu są środ- ki Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Spo- łecznego i budżetu państwa. Wartość projektu przeznaczona dla gminy Miasta Chełmży wynosi 403 092,25 zł, w tym wkład własny 20 154,62 zł. Projekt pn. „EU- geniusz w naukowym labiryncie” realizowany jest w partnerstwie powiatu toruń- skiego z gminami. W projekcie zaplanowane zostały formy wsparcia dla dzieci w postaci dodatkowych, bezpłatnych zajęć dydaktyczno-wyrównawczych oraz rozwijających ich kompe- tencje kluczowe, a także doposażenie w materiały dydaktycz- ne niezbędne do prowadzenia zaplanowanych zajęć. W po- wyższym projekcie uczestniczą wszystkie chełmżyńskie szkoły podstawowe, które realizować będą: zajęcia pozalekcyjne z zakresu nauk matematyczno-przyrodniczych, języków obcych oraz TIK, wsparcie dla uczniów o specjalnych potrzebach edu- kacyjnych, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze. Dodatkowe zajęcia w szkołach rozpoczną się z dniem 1 września 2018 r.
LUSTRO CZYNSZOWE!
Do dnia 31 lipca 2018 roku zarządcy nieruchomości zabudo- wanych nienależących do publicznego zasobu mieszkaniowe- go, zobowiązani są do przekazania gminie zestawienia czynszów najmu lokali mieszkalnych w zarządzanych przez nich budynkach. Wzór formularza, na którym należy złożyć przedmiotowe zestawienie znajduje się w Rozporządzeniu Mi- nistra Infrastruktury z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie okre- Ślenia danych dotyczących czynszów najmu lokali mieszka|- nych nienależących do publicznego zasobu mieszkaniowego, położonego na obszarze gminy lub jego części (Dz. U. Nr 250 poz. 1873). Ponadto informujemy, że druki można pobrać w budynku Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej przy ul. Gen. Hallera 19, pok. nr 6 parter.
Sekretarz Miasta mgr Janusz Wilczyński
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 6
O jeden mostek za daleko...
Wyzwanie, sprawdzian czy rywalizacja? Z pewnością każdy ma jakiś cel, jednak- że tym razem cel był wspólny i była nim dobra zabawa. W takiej właśnie atmos- ferze 10 śmiałków z Chełmży spędziło dzień 9 czerwca bieżącego roku. Po- stanowili oni sprawdzić samych siebie i wystartować w Terenowej Masakrze, czyli gigantycznym biegu z przeszkoda- mi. Odbywa się on dwa razy do roku na terenie największego parku miejskiego w kraju, w bydgoskim Myślęcinku.
To impreza dla największych twardzieli. Wymaga ona od każdego uczestnika wy- trzymałości, sprytu, a przede wszystkim umiejętności współpracy. Zawody od- bywają się na dwóch dystansach -5i 10 km. Chełmżyńska drużyna Włókniarz - CrossFit startowała po raz trzeci i tym razem wybrała dystans 10 km.
„O jeden mostek za daleko” to jed- na z wielu przeszkód, jakie czekały na na
wszystkich śmiałków. Nie zabrakło po- konywania ramp, drewnianych ścian, licznych siatek, czołgania się, skakania, metamorfozy w Tarzana, kąpieli błot- nych, szalonego zjazdu i wielu innych zarówno wodnych jak i terenowych nie- spodzianek. W sumie było ich 52. Damsko — męska drużyna z Chełmży, bo warto zaznaczyć, że kobiety były więk- szością, podołała tak trudnemu zada- niu. Wsparcie, wzajemna pomoc i silna wola przyczyniły się do pokonania Tere- nowej Masakry. Ogromna satysfakcja i uśmiechy na twarzach nie miały końca. Teraz każdy z dumą może nosić zasłużo- ny medal i koszulkę z napisem Zaliczy- łem Terenową Masakrę.
W tegorocznych zawodach łącznie na obu dystansach wzięło udział 2718 za-
Gośka, Robert, Karola - ekipa techniczna
wodników z całej Polski. We wrześniu organizowana jest kolejna edycja. Czy również z udziałem chełmżyńskich Crossfitowców? Oczywiście, że tak. Ta-
Włókniarz CrossFit - przybyli, zobaczyli, zwyciężyli
kiej adrenaliny i dobrej zabawy nie za- pewni bowiem żadna inna impreza. Karolina Hapka
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 7
Gmina Czernikowo była w tym roku gospodarzem Il Festiwalu Bibliotek Publicznych Powiatu Toruńskiego pn. Skarbce lokalnej kultury. Na imprezie pojawili się więc przedstawiciele bi- bliotek z: Czernikowa, Zelgna, Łysomic, Złejwsi Wielkiej, Lubicza, Dobrzejewic, Wielkiej Nieszawki, Łubianki, a także reprezentacja organizatorów — Powiato- wej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. J. Prejsa w Chełmży.
Hasło tegorocznego spotkania odnosi się do roli, jaką pełnią biblioteki w śro- dowisku lokalnym, a więc na gromadze- niu, porządkowaniu i udostępnianiu wiadomości na temat najbliższej oko- licy. Dlatego książnice są skarbnicami wiedzy o historii i teraźniejszości małych ojczyzn. Promowanie regionu i popula- ryzacja wiedzy o nim stało się prioryte- towym zadaniem bibliotek.
Działalność bibliotek nie byłaby tak bogata, gdyby nie skupiała wokół siebie ludzi wspierających ich pracę. Postano- wiono więc nagrodzić osoby najaktyw- niej angażujące się w pomoc poszcze- gólnym placówkom w minionym roku. Nagrody „Przyjaciel biblioteki” wrę- czali: starosta toruński Mirosław Gra- czyk, wójt gminy Czernikowo Zdzisław Gawroński i dyrektor PiMBP w Chełmży Urszula Meszyńska. Przyjaciółmi cheł- mżyńskiej książnicy zostali: Krzysztof Zduński, Jerzy Wantowski i Franciszek Kuczka. P Nagrody otrzymali także czy- telnicy: Ewa Jesionowska (Biblioteka samorządowa w Zelgnie), Tomasz Ró- żewicki i Małgorzata Przewięźlikowska (Gminna Biblioteka Publiczna w Czer- nikowie), Lucjan Opaliński (Gminna Bi- blioteka Publiczna w Lubiczu Dolnym), Sebastian Podkański (biblioteka w Cen-
Biblioteki w Czernikowie
|| —a1|
trum Kultury w Łubiance), Ewa Mytlew- ska (Gminna Biblioteka Publiczna w Łysomicach), Danuta Radzka (Gminna Biblioteka Publiczna w Dobrzejewicach), Urszula Runowska (Gminna Biblioteka Publiczna w Małej Nieszawce) i Danuta Michalska (Gminna Biblioteka Publiczna w Złejwsi Małej).
Spotkanie w Czernikowie było też oka- zją do nagrodzenia laureatów konkursu plastycznego dla dzieci i młodzieży pn. „Pocztówka z mojej gminy — miejsca pamięci”. W kategorii klas IV — VI szkół podstawowych zwyciężyli ex equo Ma- rika Czyszek (SP w Grzywnie) i Oskar Jan Witkowski (SP w Siemoniu); drugie rów- norzędne miejsca zdobyli Franciszek Cy- chowski (SP w Złejwsi Wielkiej) i Nikola Stefer (SP w Siemoniu); trzecie miejsca zajęły Julia Grabarek ((SP w Kończe- wicach) i Łucja Mądrzejewska (SP w Siemoniu). Ponadto wyróżniono: Julię Kowalewską (SP nr 3 w Chełmży), Alek- sandrę Matuszewską (SP w Cierpicach), Cezarego Mirowskiego (SP w Osówce), Kacpra Świdurskiego (SP w Lubiczu) oraz Julię Wiśniewską (SP nr 3 w Chełmży).
ENERKU KIATEENE""IEHT w=zgzR
W kategorii klas VIIi ILi III klas gimnazjal- nych zwycięzcami byli Oskar Dołkowski (SP w Zelgnie, oddz. gimnazjalny w Plu- skowęsach) oraz Jagoda Jabłońska (SP nr 3, oddz. gimnazjalny); drugie miej- sca zdobyli ex equo Aleksandra Kolbusz (Zespół Szkół w Dobrzejewicach) i Jakub Kutnik (SP w Osówce); trzecie miejsce zajęła Klaudia Pawłowska (Sp w Zelgnie, oddz. gimnazjalny w Pluskowęsach). Bibliotekarskiemu mitingowi towarzy- szył niezwykle bogaty program literacko — artystyczny. Nie mogło się obyć bez spotkania autorskiego, którego boha- terką była popularna pisarka Katarzyna Enerlich. Autorka znanego cyklu „Pro- wincja” z wielką swadą opowiadała o swojej twórczości, inspiracjach, miłości do Mazur, z których pochodzi, uwiel- bieniu dla natury, szacunku dla historii lokalnej i ludzi z nią związanych.
Jako że rola bibliotek we współczesnym świecie to już nie tylko promowanie i obsługiwanie tradycyjnego czytelnic- twa, ale podejmowanie innych wyzwań — patronowanie wydarzeniom kultu- ralnym, organizowanie warsztatów, a także promowanie twórczości lokalnej — rękodzieła, poezji, muzyki, nie mogło więc zabraknąć na festiwalu przykładów takiej działalności. Dlatego ciekawym punktem programu były recytacje wier- szy lokalnych poetów w interpretacji aktorki Baja Toruńskiego, Małgorzaty Rogalskiej. W programie „Tu jest moje miejsce” można było usłyszeć także utwory chełmżan- Marii Burandt i To- masza Andrzeja Jeziorskiego oraz miesz- kanki naszej gminy, Krystyny Tarki. Bardzo ciepło przyjęto występ „Oj za- graj mi muzyko” w wykonaniu zespołu wokalnego z gminy Chełmża „Kwiaty polskie”.
Festiwal był okazją do spotkania biblio- tekarzy z powiatu, promowanie biblio- tek , pokazania ich dorobku i prezenta- cji oferty. Organizatorzy zapewniają, że nie była to ostatnia impreza.
Alina Brzozowska
E”_| = z i
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 8
"Jeśli sądzisz, że w dobie komputerów sztuka czytania zanikła, zwłaszcza wśród dzieci, to niezawodny znak, że jesteś MUGOLEM!"
Ten cytat z amerykańskiego tygodnika „Time” pojawiał się na tylnych okład- kach polskiego wydania serii książek o Harrym Potterze nieustannie przypo- minając wszystkim malkontentom, że magia czytania wciąż istnieje. Między- narodowy sukces książek J.K. Rowling udowodnił, że zarówno wśród dzieci jak i dorosłych wciąż istnieje zapotrzebo- wanie czytelnicze - potrzeba doświad- czania nowych światów wyobrażonych. Potrzeba ta bowiem rodzi się z pragnie- nia, którego nie wygasza, a które czę- sto wręcz podsyca, nowoczesna tech- nologia — pragnienia doświadczenia, przeżycia pewnych emocji związanych z pobudzeniem intelektualnym, za- chwytem estetycznym, lub możliwością identyfikacji. Wszystko to może zaofe- rować literatura. W literackim świecie przedstawionym dziecko może przeży- wać przygody, które niedostępne są dla niego w świecie rzeczywistym, doświad- czać wzruszeń, obcować z pięknem ję- zyka, czy zachwycić się niesamowitością wydarzeń przedstawionych w fabule. Właśnie dlatego czytanie jest czymś magicznym. A któż z nas nie chciałby doświadczyć nieco magii? Najmłodsi czytelnicy doskonale wiedzą, co ozna- cza świat literatury - rozumieją, że każda kartka to nowa przygoda, dlatego też są najliczniejszą grupą czytelniczą pojawia- jącą się w bibliotekach. Chętnie uczest- niczą także w zajęciach, które oferują instytucje kulturalne. Jest to potencjał, który łatwo może zostać zmarnowany, ale o ile dorośli - to jest rodzice, nauczy- ciele, pedagodzy i pracownicy instytucji kulturalnych dostrzegą go i postanowią pielęgnować - mogą uzyskać niesamo-
wite rezultaty — zasiane ziarno może wydać plon w postaci świadomych nie tylko konsumentów, ale i współuczest- ników kultury wrażliwych na wartość artystyczną, estetyczną, intelektualną, ale także społeczną dzieła. Szczególnie istotne jest to w niewielkich ośrodkach miejskich takich jak Chełmża, w których działanie lokalnych instytucji ma szansę zadziałać tylko i wyłącznie we wsparciu organizacji użytku publicznego oraz od- dolnych działań mieszkańców. Takie działania i instytucjonalno-społeczne kooperatywy są wspaniałym przykła- dem tego, jak na szczeblu lokalnym można zmieniać przestrzeń, w której się żyje.
W oparciu o takie idee powstał projekt Czytelniczej Gry Miejskiej stworzonej we współpracy Filii Dziecięcej i Mło-
dzieżowej- Powiatowej i Miejskiej Bi- blioteki Publicznej im. Juliana Prejsa z Hufcem Związku Harcerstwa Polskiego im. Antoniego Depczyńskiego w Chet- mży. Członkowie zespołu projektowego postanowili walczyć ze stereotypami na temat najmłodszego pokolenia. Często mówi się, że dzieci w dzisiejszych cza- sach w ogóle nie czytają, Internet zale- wają memy z podpisami „Wiesz co to za- bawa na podwórku? To znaczy, że miałeś wspaniałe dzieciństwo!”, współczesnych nastolatków określa się jako leniwych i niechętnych do wszelkich aktywności wiążących się z koniecznością odejścia od komputera, ale czy jest to prawdziwy obraz pokolenia? A może, żeby zachęcić dzieci do działania wystarczy pokazać im ciekawe działanie? Czas uruchomić wy- obraźnię! Niech podwórkiem stanie się całe miasto, niech toczą się w nim przy- gody tak niesamowite jak te, które po- jawiają się w ulubionych książkach, po drodze niech czekają tajemnice do od- krycia, zagadki do rozwiązania, szyfry do złamania, ukryte sekretne podpowiedzi do odnalezienia, niech towarzyszą nam osoby o takiej samej wyobraźni, które też chcą poczuć ten dreszcz emocji... Jednym słowem - zagrajmy w grę miej- ską! Brzmi ciekawie? Dla dzieci i nasto- latków także i to nie tylko w teorii...
12 maja tego roku odbyła się w Chet- mży I Czytelnicza Gra Miejska, w któ- rej uczestniczyli mieszkańcy miasta. Uczestnicy grali na dwóch trasach —
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 9
Pierwszej - dla uczniów I — III klasy szko- ły podstawowej - o fabule powiązanej z serią książek „Biuro Detektywistyczne Lassego i Mai” Martina Widmarka oraz drugiej - dla uczniów od 4 klasy szkoły podstawowej do 15 roku życia - opar- tej o fabułę siedmiu powieści fantasy J.K. Rowling o przygodach Harry'ego Pottera. Sama gra zaczęła się w sobotę o 9 rano, jednak przygotowanie do gry trwało dłużej - na kilka tygodni przed grą niemal zniknęły z półek książki po- wiązane z trasami gry! To najlepszy do- wód na to, że dla młodego pokolenia niesamowite fabuły rozgrywają się nie tylko na ekranie. Nasza fabuła rozgrywa- ła się na terenie miasta Chełmży, które na parę godzin stało się dla jednej trasy Hogwartem wraz z terenami mu przyle- gającymi - Zakazanym Lasem na „Stol- budzie”, boiskiem quidditcha na „Kozich łączkach” oraz Hogsmeade w okolicy „Tumskiej Przystani”, dla drugiej przyja- znym Valleby kryjącym wiele nierozwią- zanych zagadek i nieodkrytych sekretów jego mieszkańców.
Trasy gry opierały się o metodę harcer- ską, zawierały więc dużo elementów uczenia poprzez działanie - uczestnicy, aby wypełnić swoje misje wykonywali za- dania, które pozwalały im odkryć nowe informacje. Jednak nie tylko rezultat ich działań był istotny - ale również to w jaki sposób grupy do niego dotarły. Poprzez angażujące zagadki dzieci poznały pod- stawy kryptologii, działania algorytmu oraz dowiedziały się jak wyznaczać azy- mut. A tego wszystkiego nauczyły się po prostu się bawiąc! Wszystkie te czyn- ności wykonywane były w małych gru- pach dzięki czemu każdy z uczestników
mógł się zaangażować w rozwiązywanie zadań, a równocześnie musiał współ- pracować z resztą. Każda z grup miała jasno postawiony cel, sposób jednak do jego osiągnięcia zależał od decyzji podjętych przez grupę. Dzięki działaniu w drużynach zadaniowych dzieci mogły ćwiczyć jedną z ważniejszych społecz- nie umiejętności - umiejętność pracy w grupie. Dla każdej z drużyn gra była nie tylko wyzwaniem intelektualnym, ale także wyczynem sportowym — młodsze grupy na swojej trasie pokonały łącznie odległość około 7 kilometrów, a starsze nawet dwukrotnie większą. Była to gra - mądra, angażująca rozrywką w oparciu o współzawodnictwo, ale także nieco- dzienne przeżycie i okazja do zawarcia
LT |--
nowych przyjaźni.
Dzieci chętnie wzięty udział w grze, za- angażowały się w pełni, aby przeżyć nową przygodę, a więc jest w nich pasja i chęć do działania, wystarczy umożli- wić im realizację tej pasji - pozwolić za- spokoić ciekawość świata. Zachęcamy więc ciebie, rodzicu, abyś poznawał ze swoim dzieckiem nowe literackie świa- ty, a także odkrywał na nowo w twór- czy sposób ten rzeczywisty. W twoich działaniach wspierać cię mogą lokalne instytucje kultury, biblioteka dziecięca, harcerstwo... - możliwości jest wiele, wystarczy się na nie otworzyć i poczuć
na nowo magię książki i przygody. pwd. Paulina Kicińska - zastępca komendanta Hufca ZHP Chełmża do spraw programowych i współorganizatorka I Czytelniczej Gry Miejskiej w Chełmży
| si , "BRE, way ać A)
"M
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 10
Jubileusz 50-lecia kapłaństwa ksiądza infułata Zygfryda Urbana
Jubileusz 50-lecia kapłaństwa ob- chodził ksiądz infułat Zygfryd Urban, były proboszcz naszej parafii W uroczystej mszy świętej wzięło udział kilkudziesięciu księży i wielu parafian. Liturgię sprawował biskup toruński Wiesław Śmigiel.
Obecni byli również księża bisku- pi, Andrzej Suski i Józef Szamocki. Ksiądz biskup Wiesław Śmigiel przy- pomniał historię posługi księdza infułata oraz podziękował za 50 lat kapłaństwa. Życzenia księdzu Zy- gfrydowi złożył także ks. proboszcz Krzysztof Badowski, burmistrz Jerzy Czerwiński, wójt Jacek Czarnecki, a także licznie zgromadzone stowa- rzyszenia działające przy parafii oraz wielu mieszkańców.
Ksiądz Zygfryd Urban swoją po- sługę rozpoczął 14 lutego 1993 r., w odpust św. Walentego. Probostwo w Chełmży objął po ks. inf. Alfonsie
Groszkowskim.
Zygfryd Urban urodził się 29 lipca 1944 r. w Zblewie niedaleko Staro- gardu Gdańskiego jako jedno z pię- ciorga dzieci Wandy i Józefa. Później jego rodzice zmienili miejsce za- mieszkania, więc szkołę podstawo- wą ukończył w Pinczynie. W 1962 r. zdał egzamin dojrzałości w Państwo- wym Ogólnokształcącym Liceum w Starogardzie Gdańskim. W tym sa- mym roku wstąpił do Wyższego Se- minarium Duchownego w Pelplinie. Święcenia kapłańskie przyjął z rąk biskupa Kazimierza Józefa Kowal- skiego 2 czerwca 1968 r.
Po ukończeniu seminarium zo- stał skierowany do Żukowa, potem pracował przez kilka miesięcy w Jabłonowie Pomorskim, był wika- riuszem w Pucku i Gdyni Chyloni, gdzie prowadził m.in. katechezy dla młodzieży. Pierwszą parafią, do któ-
rej skierowano księdza Zygfryda jako proboszcza były Łopatki niedaleko Wąbrzeźna. Jak wspomina, zaraz po przybyciu zakasał rękawy i zabrał się do pracy w kościele i na plebanii. Ksiądz Zygfryd jako proboszcz pracował także ponad trzy lata w Płużnicy. Po 25 latach posługi ka- płańskiej został posłany do Chełmży, gdzie obchodził niedawno swój jubi- leusz 50-lecia kapłaństwa. - Gdy byłem młodym księdzem wika- riuszem nigdy nie myślałem, że będę gospodarzem tak zacnej parafii, jaką jest Chełmża — wyznał ks. infułat.
Z końcem 1992 r. bp Andrzej Su- ski mianował ks. Zygfryda Urbana kanonikiem honorowym Kapituły Katedralnej Toruńskiej, a w 1993r. prepozytem Kapituły Kolegiackiej Chełmżyńskiej.
Tekst i foto: Marcin Seroczyński
Piknik rodzinny „eGOLogia”
Piknik rodzinny pod nazwą „eGOLo- gia” zakończył sezon treningowy Akade- mii Piłkarskiej GOL Chełmża.
Szkółka piłkarska założona przez trenera Rafała Lewandowskiego funkcjonuje w naszym mieście od 2 lat i zrzesza około 100 dzieci.
Piknik rodzinny „eGOLogia” odbył się rodzinnej atmosferze, a hasło na- wiązywało do budowania świadomości ekologicznej mieszkańców miasta i oko- lic oraz najmłodszych adeptów szkółki. W celach edukacyjno — integracyjnych podczas imprezy miał miejsce Bieg Eko- logiczny, w którym rodziny startowały w 10 sportowo — ekologicznych konkuren- cjach. Ojcowie rozegrali mecze między sobą, a mamy zmierzyły się ze swoimi pociechami. Poza tym odbyły się lote- rie nagród, a na dzieci czekały statuetki
upamiętniające udany sezon oraz słod- kości. Pomiędzy meczami i zabawami każdy mógł skorzystać z dmuchańców lub ochłodzić się w lanej przez straż po- żarną wodzie.
- Do akademii można dołączyć już w wieku 2 lat. Obecnie prowadzimy za- jęcia dla dzieci do 11 roku życia. Młody wiek nie jest dla nas przeszkodą, aby na- uczać dzieci ducha rywalizacji, sportu i czerpania radości z piłki nożnej — mówi Rafał Lewandowski założyciel i trener GOLa.
Adepci w zależności od wieku trenują 1, 2 lub 3 razy w tygodniu według ści- śle określonego programu, nad którego realizacją pracuje 6 trenerów, z legendą chełmżyńskiej piłki Dariuszem Preisem na czele. Rok w akademii upływa przede wszystkim pod hasłem treningów, ale nie tylko — dzieci biorą udział w licznych turniejach, ligach, a także wydarzeniach takich jak Mikołajki, obozy sportowe czy zakończenie sezonu.
Na rodziców co roku czeka Bal Spor- towca, podczas którego dochodzi do in- tegracji społeczności i przede wszystkim świetnej zabawy. Akademia z każdym miesiącem rozwija się i staje się ważnym punktem szkolenia piłkarskiego dzieci na sportowej mapie naszego wojewódz- twa.
- Nie zatrzymujemy się i nie osiadamy na laurach, w planach mamy organiza- cję urodzin piłkarskich, startujemy tak- że ze stroną internetową. Wierzymy, że Akademia jeszcze nie raz pozytywnie za- skoczy, a GOL będzie świetną wizytówką w regionie naszego miasta — stwierdził trener Rafał Lewandowski.
Marcin Seroczyński
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 12
„ó/ Fundusze: Europejskie Program Regionalny
WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE
Unia Europejska Eurapejski Fundusz Społeczny
Toruń z „Tangiem” Mrożka wtle!
Fotografia wykonana przez Paulinę Szreiber przed budynkiem
Teatru Wilama Horzycy w Toruniu
W ramach realizowanego projektu „Nie bądź samotny”, współfinansowanego z Europej- skiego Funduszu Społecznego w ramach Osi priorytetowej 9 Soli- darne społeczeństwo, Działanie 9.1 Włączenie społeczne i rozwój usług opiekuńczych w Ramach ZI, Poddziałanie 9.1.2 Rozwój usług opiekuńczych w ramach ZIT Regionalnego Programu Opera- cyjnego Województwa Kujawsko- -Pomorskiego na lata 2014-2020, Miejski Ośrodek Pomocy Spo- łecznej zorganizował w dniu 20 kwietnia 2018 roku wyjazd dla osób niesamodzielnych, ich oto- czenia oraz opiekunek do Torunia na spektakl do Teatru im. Wilama Horzycy dla osób niesamodziel-
nych, ich otoczenia oraz opieku- nek. Uczestnicy wyjazdu obejrzeli sztukę teatralną „Tango” Sławo- mira Mrożka w reżyserii Piotra Ratajczaka. Cieszy fakt, że insty- tucje kulturalne w naszym regio- nie wychodzą naprzeciw osobom niepełnosprawnym, w tym na wózkach inwalidzkich. Zamonto- wana w Teatrze w Toruniu winda pozwoliła na obejrzenie sztuki beneficjentom projektu, mają- cym problemy w poruszaniu się. W wycieczce uczestniczyło 12 osób niesamodzielnych, 27 osób z otoczenia oraz 3 opiekunki (łącznie 42 osoby). Spektakl roz- począł się o godzinie 11.00, a za- kończył się około godziny 12.30. „Tango” Mrożka to jedna z pereł
polskiego dramatu, jego wyjątko- wą ponadczasowość potwierdzi- ły także opinie wyrażane przez naszych beneficjentów, które w większości były bardzo pozy- tywne.
Organizatorzy zapewnili uczest- nikom bezpłatny transport, cie- pły posiłek i zimne napoje. Po zaplanowanym obiedzie, cieczkowicze mieli
wy- możliwość przespacerowania się po toruń- skiej Starówce - nacieszyć oko pięknie odrestaurowanymi za- bytkami.
Wyjazd ten miał na celu zinte-
growanie osób niesamodzielnych ze środowiskiem lokalnym, z uwzględnieniem ich otoczenia. Nie małym wyzwaniem dla orga- nizatorów był wybór repertuaru, który by uwzględnił potrzeby kul- turalne naszych podopiecznych, zważywszy, że sztuka uwrażliwia człowieka na różne kwestie, nie tylko społeczne. Projekt pn. „Nie bądź samotny” zakłada zatrudnienie 3 opiekunki dla 12 osób niesamodzielnych, wymagających pomocy oraz dzia- łania wspierające dla opiekunów faktycznych i otoczenia osób nie- samodzielnych ww. Całkowita wartość projektu wynosi 130 535,91 zł, w tym wkład finanso- wy gminy miasta Chełmży wyno- si 13.053,60 zł.
Hanna Maciejewska
Że świata sztuki
Urodził się 24 czerwca 1838 r. w Kra- kowie jako dziewiąte (z jedenastu) dziecko państwa Matejków. Zasłynął jako malarz obrazów historycznych oraz batalistycznych. Był mistrzem dla tak wielkich malarzy, jak: Gottlieb, Józef Mehoffer, Jacek Malczewski, Stanisław Wyspiański. Jan Matejko wychował się w domu, gdzie nie wspierano jego zain- teresowania sztuką ani jego talentu, który od wczesnych lat przejawiał w stopniu nieprzeciętnym. Matka Jana zmarła bardzo wcześnie, gdy ten miał siedem lat. Jej rolę przejęła ciotka, tj. siostra matki. Ta śmierć z pewnością od- cisnęła na osobowości Matejki znaczne piętno. Artysta przyjaźnił się z rodziną Giebułtowskich. Ciepło, którego tam doświadczał rekompensowało mu brak ciepła domowego. W wieku trzynastu lat Jan Matejko rozpoczął naukę w kra- kowskiej Szkole Sztuk Pięknych. Pod wpływem nauczycieli - Józefa Kremera i Władysława Łuszczkiewicza, Jan zajął się szkicowaniem krakowskich zabytków, studiowaniem detali itp. W ten sposób powstał tzw. „ Skarbczyk”. W 1859 r. malarz wyjechał do Monachium na sty- pendium. Tam, zapoznawszy się z twór- czością Paula Delaroche'a oraz Carla von Piloty'ego, podjął decyzję co do swojej drogi twórczej, mianowicie postanowił zostać malarzem historycznym. Zainspi-
rowany wspomnianymi artystami na- malował obraz pt. „Otrucie królowej Bony”. Po swoim krótkim kolejnym wy- jeździe, tym razem do Wiednia, Matejko wydał „Ubiory w Polsce”. W tej publika- cji malarz umieścił ryciny postaci w hi- storycznych strojach. Sprzedaż „Ubio- rów...” oraz przywołanego wyżej obrazu poprawiła znacznie sytuację finansową artysty. Wkrótce Matejko odnosi spek- takularny sukces. Przynosi mu go dzieło pt. „ Kazanie Skargi”. Malarz miał wtedy dwadzieścia sześć lat. Artysta, jako że był człowiekiem rozrzutnym, często po- padał w problemy finansowe. Lekką ręką na przykład rozdawał swoje dzieła ludziom majętnym. Za darmo swój por- tret otrzymali m.in. hr. Stanisław Tar- nowski czy ks. Marcelina Czartoryska. Sława nie opuściła Matejki do końca jego życia. Nie pozwoliły na to liczne na- grody, które otrzymał: Złoty Medal za obraz „Rejtan”, Legię Honorową za na- malowanie „Unii lubelskiej”. Został mia- nowany dyrektorem Szkoły Sztuk Pięk- nychwkKrakowie. Ponadto uhonorowano go członkostwem akademii: paryskiej, berlińskiej, praskiej, wiedeńskiej oraz Akademii Rafaelskiej w Urbino. Inne znane dzieła artysty to mi.in.: „Stańczyk”, „Bitwa pod Grunwaldem”, „Hołd pruski”.
Monika Myszkowska
dok. ze str. 1 ŚWIAT ZNACZKÓW POCZTOWYCH
Wakacje, a więc czas podróżowania. Wiele Poczt na świecie, chcąc zachęcić do odwiedzenia kraju na terenie które- go prowadzą działalność, wydaje znacz- ki ukazujące atrakcje oczekujące tury- stów. Pierwsze trzy znaczki pochodzą z Meksyku. Emisja nosi tytuł „Mexico Turistico” i ukazuje budowle i artefakty, które pozostały po wspaniałej cywilizacji Majów z pierwszego tysiąclecia naszej ery. Z prawej strony również trzy znaczki z prawdziwego królestwa gór i... kolei! To Szwajcaria. Do podziwiania fanta- stycznych górskich pejzaży, urokliwych wiosek i miasteczek zapraszają helwec- kie koleje. To właśnie z pociągów, które przemykają wąskimi skalistymi półkami nad przepaściami, które co chwila zagłę- biają się w długie tunele, można napa- wać się urodą widoków tego pięknego kraju. W Szwajcarii jest również wiele kolejek wąskotorowych przeznaczonych wyłącznie dla turystów, jak np. wagonik linowo-terenowy na górę Stanserhorn, który widzimy na prawym górnym znaczku. Pod nim wagonik klasycznej kolejki linowej na tę samą górę. Można powiedzieć, że jest to klasa de luxe, ze względu na umieszczony na dachu spe- cjalny taras do podziwiania okolicy. Na- tomiast najmłodsi mogą w Niemczech zażyć przejażdżki kolejką ciągniętą przez prawdziwy parowozik. Kolejka nosi sym- patyczną nazwę Molli. Na koniec dwa ciekawe znaczki z Najjaśniejszej Repu- bliki San Marino. Pokazano na nich usy- tuowanie geograficzne tego państewka o powierzchni raptem 60 km?, więc przybliżeniu tylko kilka razy większe- go od Chełmży. W czterech językach zamieszczono hasło: „Tu jesteśmy!”. Umieszczony na widokówce z pozdro- wieniami znaczek przybliżał adresatowi miejsce pobytu nadawcy. No, właśnie. Pamiętajmy, aby z letnich wojaży wysłać choć kilka kartek do osób, które darzy- my szczególną sympatią. Widokówka z odręcznie napisanymi pozdrowieniami to zupełnie coś innego, niż cyfrowa fot- ka ze smartfona.
(filatelista)
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 14
Wiersze naszych babć i dziadków
Powiatowa i Miejska Biblioteka Publicz- na im. Juliana Prejsa w Chełmży wspólnie z gminnymi bibliotekami publicznymi od wielu lat organizuje cykliczny konkurs na in- terpretację wierszy, kierowany do najmłod- szych mieszkańców powiatu toruńskiego. W tym roku finał konkursu odbył się 6 czerwca wFilii dla Dzieci i Młodzieży w Chełmży. Miło- dzi aktorzy zaprezentowali wiersze poetów polskich, które po raz pierwszy zostały opu- blikowane przed 1960 rokiem. Wszystkie, niezwykle barwne i kreatywne wystąpienia wprowadziły widownię w niepowtarzalny świat dziecięcych wierszy.
Poziom tegorocznego konkursu był bardzo wysoki. Uczniowie, występujący na scenie wykazali niezwykłą kreatywność, wrażliwość i naturalny dziecięcy humor. Ich interpretacje podobały się zarówno pu- bliczności jak i Jury, które przyznało, aż 9 nagród. Trzy równorzędne | miejsca zajęli: Wiktoria Wiśniewska ze SP w Łysomicach , Tobiasz Wiśniewski ze SP nr 5 w Chełmży i Nikodem Wojciechowski ze SP w Łysomi- cach. Również Il miejsca przypadły ex aequo trzem osobom. Byli to: Jan Mieloch ze SP nr 2 w Chełmży, Marcel Moszczyński ze SP w
Kościół św. Mikołaja Pierwsza wzmianka o Kościele p.w. św. Miko-
łaja pochodzi prawdopodobnie z 1248 roku, są jednak przypuszczenia, że mógł on istnieć
Grębocinie i Wiktor Swinarski ze SP nr 2 w Chełmży. Trzy równorzędne Ill miejsca zaję- ły: Róża Cychowska i Maria Drabkowska - uczennice SP w Złejwsi Wielkiej oraz Zuzan- na Duszyńska ze SP w Rzęczkowie. Laureaci i pozostali uczestnicy konkursu otrzymali nagrody książkowe ufundowane przez Sta- rostwo powiatowe w Toruniu.
Poezja dla dzieci rozwija wyobraźnię, działa na emocje, pomaga poznać świat, potrafi też śmieszyć i bawić. Konkurs inter- pretacji pokazał, że dobra poezja dla dzieci jest ponadczasowa. Są wiersze, które kiedyś w dzieciństwie czytali dziadkowie i które dzisiaj chętnie czytają ich wnuki. Impreza w Chełmży udowodniła też, jak wielkie zdol- ności aktorskie drzemią w naszych dzie- ciach. Interpretacje takich wierszy jak „Słoń Trąbalski”, „Pan Słowik”, „Żuk”, „O Grzesiu kłamczuchu i jego cioci”, „Żuraw i czapla”, "Znałem kiedyś pewną kawkę”, „Samochwa- ła”, „Spóźniony słowik” i wiele innych wywo- ływały żywą reakcję widowni. Mali aktorzy potrafili mistrzowską grą rozbawić zarówno dzieci jak i dorosłych i przyczynili się do tego, że finał konkursu na długo pozostanie w pa- mięci uczestników.
już w X-XI w., w czasach pierwszych Piastów. Kościół został wybudowany z cegły i kamie- ni polnych, posiada prezbiterium zwrócone ku wschodowi. Kościelną wieżę pokrywa dach czterospadowy z osadzoną na szczycie
Kolegium redakcyjne: Urszula Meszyńska, Marcin Seroczyński. Redakcja Przyjmuje - uwagi oraz ogłoszenie i reklamy - codziennie w godz. od 11” do 14%. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń, reklam oraz za terminy przez inne instytucje. Skład: Maciej Kaźmirek Wydawca: Powiatowa i Miejska Biblioteka
latarnią, zwieńczoną iglicą. Świątynia jest trójnawowa, z neogotyckim transeptem i masywną wieżą od strony zachodniej. Nad prezbiterium widnieje sklepienie krzyżowo- -żebrowe z pocz. XIV w., natomiast nawy na- kryte są drewnianymi stropami belkowymi. Wokół kościoła św. Mikołaja funkcjonował cmentarz, o czym świadczą wykopywane tu często kości ludzkie. Mógł on istnieć do XVIII wieku.
Budowa świątyni trwała prawdopodobnie od połowy XIII do początków XIV wieku. W 1422, w wyniku najazdu polsko-litewskie- go w trakcie wojny golubskiej, kościół uległ spaleniu: Zawaliły się wówczas sklepienia w korpusie, który odbudowano zamurowując okna w nawie głównej. W 1824 kościół zo- stał zakupiony przez króla Prus i 24 sierpnia 1827 r. przekazany miejscowej gminie ewan- gelickiej. W tym samym roku kościołem pa- rafialnym stała się dawna katedra, a siedzibę diecezji przeniesiono do Pelplina. 24 wrze- śnia 1827r. na podstawie wcześniejszego dekretu królewskiego, kościół św. Mikołaja stał się zborem ewangelickim. Z dotychcza- sowego wyposażenia protestanci zachowali pochodzący z 1612 roku ołtarz główny z Matką Boską w otoczeniu św. Barbary i św. Katarzyny oraz obrazem z hołdem Trzech Króli, a także ambony, organy i 3 dzwony z wieży. Pozostałą część wyposażenia, w tym siedem ołtarzy bocznych, pozwolono zabrać katolikom i zostały one rozproszone po in- nych świątyniach.
W 1858 roku przystąpiono do gruntownej przebudowy i rozbudowy świątyni na po- trzeby gminy ewangelickiej. Wnętrze otyn- kowano, do korpusu dobudowano transept, a wschodni szczyt prezbiterium wymurowa- no na nowo. W 1897 teren kościoła otoczo- no murowanym ogrodzeniem, w tym samym roku sporządzono projekt kruchty zachod- niej, który zrealizowano dopiero w 1906.
Po zakończeniu II wojny światowej świątynia została przejęta przez Kościół rzymskokato- licki. Z chełmżyńskiej katedry przeniesiono wówczas do kościoła cztery XVIll-wieczne ołtarze, które ustawiono przy filarach mię- dzynawowych: ołtarz św. Stanisława Kostki i św. Antoniego, ołtarz ze św. Rochem w części nastawy, ołtarz z obrazem św. Trójcy i ołtarz z wizerunkiem św. Barbary ozdobionym ro- kokową sukienką.
W kościele znajdują się zamontowane w 1905 roku organy, wykonane przez mistrzów z Elbląga.
Laura Wolert
Publiczna w Chełmży, tel. (56) 675-61-33. Strona internetowa: www.pimbp.pl, e-mail: pimbpQonet.pl. Druk: Wydawnictwo Wąbrzewskie Zakłady Graficzne - ul. Mickiewicza 15, 87-200 Wąbrzeźno, tel. (56) 688-15-51 Redakcja przyjmuje odpłatnie ogłoszenia i reklamy
XXX RAJD ROWEROWY
16:00 - PROMOCJA KSIĄŻKIALBUNU PT. „CHEŁNŻA Z NEGATYWÓW BOGUSŁAWY SCZANIECKIEJ" FELIKSA STOLKOWSKIEGO, ZNANEGO I CENIONEGO REGIONALISTY.
- BARWNY KOROWÓD, Z ZESPOŁEM TANECZNYM NAŻORETEK Z CHEŁMIŃSKIEGO DOMU KULTURY, POPROWADZI POWIATOWA MIEJSKA ORKIESTRA DĘTA Z CHEŁWŻY SPOD CHEPNŻYŃSKIEGO OŚRODKA KULTURY ULICAMI MIASTA NA BULWAR 1000-L.ECIA.
18:00 - UROCZYSTE OTWARCIE DNI CHEŁMŻY PRZEZ BURMISTRZA 1 PRZEWODNICZĄCEGO RADY NIEJSKIEJ, HEJNAŁ CHEŁMŻY GRANY NA ŻYWO.
18:15 - KONCERT POWIATOWEJ I MIEJSKIEJ ORKIESTRY DĘTEJ. Z CHEŁNŻY.
19:00 - 24:00 - KONCERTY ZESPOŁÓW:
*PIOSENKA JEST DOBRA NA WSZYSTKO"
ORAZ LIGHTSHOW (POKAZ ŚWIATEŁ)
13:00 - XII MISTRZOSTWA CHEŁMŻY W CZARNĄ BAŚKĘ ' PUCHAR RADNEGO POWIATU TORUŃSKIEGO DARIUSZA MELLERA.
9:00 - 13:00 - VI CHELŻYKSKI FESTIWAL NODELARSKI- ZWIEDZANIE WYSTAWY MODELI REDUKCYJNYCH.
13:00 - PUCHAR POLSKI STRONG MAN ZAWODNICY: MRSZ NACIE, SENDWICKI MARCIN, LADENAWN TOMASZ, WEJER DARIUSZ, GRUBA BARTŁOMIEJ.
SĘDZIOWIE: W TRAKCIE ZAWODÓW KONKURSY DLA PUBLICZNOŚCI, POKAZ TACA. I WIELE INNYCH ATRAKCJI.
BURMISTRZ MIASTA CHEŁMŻY ZAPRASZA NA OBCHODY
|| sg
IMPREZY SPORTOWE 6:00 - 11:00 - ZAWODY WĘDKARSKIE O PUCHAR BURMISTRZA MIASTA CHEŁMŻY - TUMSKA PRZYSTAŃ. 10:30 - BIEG ULICZNY DLA DOROSŁYCH Z OKAZJI 100 ROCZNICY ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI - DYSTANS 5 KILOMETRÓW . TRASA PARK MIEJSKI - ZBIÓRKA: BOISKO ORLIK PRZY STADIONIE MIEJSKIM - ORG. OŚRODEK SPORTU 1 TURYSTKI.
10:00 - OTWARCIE WYSTAWY Z CYKLU PASJE MIESZKAŃCÓW „CHEŁMŻA W OBIEKTYWIE PIOTRA JASIŃSKIEGO”; PODSUMOWNIE KONKURSÓW: FOTOGRAFICZNEGO „NA NAJPIĘKNIEJSZY ZIELONY ZAKĄTEK MIASTY" ORLZ PLASTYCZNEGO „CHERNŻA 0D PODWÓRKI”
12:00 - VII CHEŁMŻYŃSKI FESTIWAL MODELARSKI OTWARCIE WYSTAWY MODELI REDUKCYJNYCH ORGANIZOWANEJ PRZEZ CHELMŻYŃSKI KLUB NODELARSKI "COMBAT"
13:00 - POKAZ WOZU PANCERNEGO.
10:00 - 18:00 - JARMARK ŁOZAŃSKI: RZEMIOSŁO ARTYSTYCZNE, TARGI KOLEKCJONERSKIE, WYSTRACY Z CHELNŻY, TORUNIA, GRUDZDZA, BYDGOSZCZY: POKAZY SPRZĘTU POLICYJNEGO, ZNAKOWANIE ROWERÓW Z DOWODEM ZAKUPU, KONKURS BEZPIECZNA CHELMŻA, DRZWI OTWARTE STRAŻY POŻARNEJ, ZABAWY ŚREDNIOWIECZNE DLA DZIECI, FESTIWAL BANIEK MYDLARYCH, STOISKO PROMUJĄCE PROJEKT PN. „SKARBY ZIEMI CHEŁMIŃSKIEJ" ORGANIZOWANE PRZEZ LGD ZIEMIA GOTYKU. STOISKO PROFILAKTYKI - POMIAR CIŚNIENIA OREZ CUKRU.
12:00 -VI TURNIEJ ŁUCZNICZY BI. JUTY O PUCHAR BURMISTRZA CHEŁMŻY
11:00 - 16:00 - - CZYLI MOTOCYKLIŚCI DZIECIOM, OGÓLNOPOLSKA AKCJA KRWIODAWSTWA PARADA NOTOCYKŁOWA ULICAMI MIASTA, KONCERTY ROCKOWE, POKAZ RATOWNICTWA MEDYCZNEGO, KONKURSY, GRY I ZABAWY DLA DZIECI, LOSOWANIE CENNYCH NAGRÓD WŚRÓD OSÓB, KTÓRE ODDADZĄ KREW W RANACH AKCJI MOTOSFRCE.
16:00 -24:00-- = IMPREZĘ PLENEROWĄ .POPROWADZI AGENCJA KONCERTOWA RLY Z CIECHOCINKA - KONKURSY, STOISKA | OGRÓDKI ZABAW DLA DZIECI, KONCERTY:
GWIAZDA WIECZORU: 8
ORGANIZATORZY JUŻ TERAZ ZAPRASZAJĄ 11 SIERPNIA DO KATEDRY NA KONCERT PIANO AKADEMY 2018!
4.6 * Z lm m Hb a. 8 uu Q-€czni/
UPRZEJMIE INFORMUJEMY, ŻE WYDARZENIA ZWIĄZANE Z ODBYWAJĄCYM SIĘ ŚWIĘTEM MISIA BĘDĄ REJESTROWANE ZA POMOCĄ ZDJĘĆ, WIZJI I FONIL
OTTON TOYOTY OOO OC TCC ON TZT CACY OOO NENCY NOA yrrny NENA
OE OWC TZ TOTAL ATA rrr PO OTC POCO TWO O COAT
W CHELNZY, KOMENDA WIEJSKA POLICJI W TORUNIU STRAŻ MIEJSKA W CHEBNŻY, TOWRZYST
|
Luty-2018.pdf
|
W sali mieszczańskiej chełmżyńskiego ratusza uroczyście podsumowano ple- biscyt na Sportowca Chełmży 2017.
Burmistrz Chełmży Jerzy Czerwiński w asyście Marka Nienartowicza szefa to- ruńskich Nowości podsumował wyniki głosowania w plebiscycie przygotowa- nym przez gazetę i Urząd Miasta. Gratu- lacje chełmżyńskim sportowcom złożyli również: Janusz Kalinowski przewodni- czący rady miasta oraz jego zastępczyni Małgorzata Polikowska oraz przewodni- czący Komisji Oświaty, Kultury i Sportu Marek Jopp.
Sportowiec Chełmży 2017 cieszył się
60zł A 9 POLSKĄ 260zł
POLSKA 2,
PROJ. R. STEFANIAK, RYS. K. RYLSKA, PWPW SA2017
Be Świat oczami młodych
dużym powodzeniem i wyłonił zwycięz- ców głosami internautów oraz czytelni- ków. Łącznie w plebiscycie oddano 4223 głosy, z tego na zwycięski klub 2565 głosów, co stanowiło ponad 60 procent wyniku głosowania. Tym samym naj- większym zwycięzcą plebiscytu został klub karate kyokushin Samurai Spirit Dojo. Jego zawodnicy zajęli trzy czołowe miejsca.
Burmistrz Jerzy Czerwiński podkreślił, że plebiscyt będzie kontynuowany w przyszłym roku i może uda się go roz- szerzyć o kategorię trenera roku. Po- gratulował wszystkim biorącym udział i wręczył nagrody. Pierwsze miejsce w plebiscycie zdobyła Klaudia Kuligowska z wynikiem 1015 głosów. Otrzymała ona oprócz nagrody burmistrza statu- etkę Nowości przekazaną przez Marka Nienartowicza. Drugi w głosowaniu był Bartosz Bolechowicz, a trzecia Weronika Chojnacka.
Jeżeli chodzi o kluby sportowe to drugi w kolejności był Klub Sportowy Legia Chełmża. Na jego zawodników w
'owaiouswywwyvsyvy
REDY CZE
na zdrowie”
Sandra Marwitz, 17 lat Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im, St. Mikołajczyka DCU
ranami AOGAGARALCA PESO YOCUGETYYI
„Uosobienie zdrowia”
Kamila Rylska, 15 lat Publiczne Gimnazjum
im, Obrońców Ziemi Radzanowskiej w Rogolinie
POLSKA 260zł
|aQMNOAAGARLELER
ISSN 1505-6686
sumie oddano 476 głosów, a na trze- cim miejscu sklasyfikowano Kobiecy Klub Piłkarski z wynikiem 361 głosów. Oprócz wymienionych klubów w plebi- scycie brali udział sportowcy z Włóknia- rza, UKS Dwójki, ChTW 1927, KKP i MKS Chełmża — sekcji modelarskiej.
W sumie w plebiscycie zaproponowa- nym przez Urząd Miasta Chełmży wzięło udział łącznie 32 zawodników z 8 chełm- żyńskich klubów. Oprócz wyróżnień i na- gród dla liderów głosowania burmistrz przygotował dodatkowo upominki dla trenerów i zawodników, którzy osiągnęli największe sukcesy w zeszłym roku. Na- grodzono prezesów klubów, wśród nich byli m.in.: Krzysztof Dembiński, Ma- rek Wantowski, Tomasz Szwed, Maciej Zdrojewski, Wiktoria Kowalska, Michał Bator i Marcin Gerke. Z kolei do wyróż- nionych sportowców należeli: Julia Krę- żel, Kamil Walecki, Joanna Wantowska, Natalia Jarosz, Antoni Łapczyński, Adam Piątkowski, Ewelina Elend, Aleksandra Gaweł, Bartosz Orczykowski oraz Kinga Szmania. Pozostali zawodnicy otrzymali wyróżnienia za udział w plebiscycie.
Tekst i fot. Marcin Seroczyński
Świat oczami młodych Czas na zdrowie
PUUN „vvyvuwvsywyyI
„Końskie zdrowie”
Ariadna Kruszy, 14 lat
Gimnazjum nr 1 im, J, Wybickiego w Lęborku
PROJ. R. STEFANIAK, RYS. A. KRUSZY, PWPW SA2017
ś Świat oczami młodych
Paa AA AO ARA AAA
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 2
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 3 Jak pracowała komisja finansów? Na początku każdej kadencji radni elekci na pierwszej sesji składają ślubowanie. Po nim następuje wybór przewodni- czącego, wiceprzewodniczące- go i składów stałych komisji ra- dy miejskiej. W bieżącej kadencji radni wybrali 5 komisji. Jedną z nich jest komisja planowania, bu- dżetu i finansów. W skład jej weszło 5 radnych. Funkcję przewodniczącego komisji rada powierzyła Franciszkowi Kucz- ce. Jego zadaniem była organi- zacja pracy komisji. Polegała ona w latach 2014-2017 na przygotowaniu: posiedzeń ko- misji, ich prowadzeniu, opra- cowaniu planu pracy komisji, stanowisk komisji w sprawie opiniowanych projektów uchwał i ich prezentowaniu na sesji. Prześledźmy jak pracowała komisja planowaniu budżetu i finansów w 2017 roku. W opi- sywanym okresie odbyła ona15 posiedzeń przy 88% średniej frekwencji. W trakcie rocznej pracy komi- sja zaopiniowała 71 projektów uchwał. Wypracowała i zapre- zentowała na sesji Rady Miej- skiej: - 8 razy stanowisko w sprawie zmian budżetu miasta na rok 2017, - sześciokrotnie stanowisko w sprawie zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej miasta na lata 2017-2034, - stanowisko w sprawie przyję- cia budżetu na rok 2018 i w sprawie uchwalenia Wielolet- niej Prognozy Finansowej Mia- sta na lata 2018-2035. Poza tym komisja wypełniając funkcję kontrolną dokonała oceny: skuteczności działań Burmi- strza Miasta Chełmży w za- kresie ściągania podatków od osób fizycznych i prawnych pod kątem realizacji twier- dzenia „Chełmża miastem przyjaznym dla mieszkańców i inwestorów – podmiotów go- spodarczych”; skuteczności działań Burmi- strza Miasta Chełmży w za- kresie przygotowania miasta pod względem organizacyj- nym i finansowym do wpro- wadzenia w mieście reformy oświaty; wykorzystania finansów mia- sta w zakresie kultury fizycz- nej; działalności OSiT-u po powo- łaniu do życia Centrum Usług Wspólnych; gospodarki finansowej miasta w zakresie przygotowania miasta do sezonu zimowego; wykorzystania finansów mia- sta w zakresie utrzymania czystości w mieście i kształ- towania krajobrazu terenów zielonych; realizacji budżetu MOPS w Chełmży w zakresie rozwiązy- wania problemów społecznych ze szczególnym uwzględnie- niem walki z bezdomnością i ubóstwem, wspierania rodzin w zakresie tworzenia warun- ków do przygotowania mło- dzieży do życia dorosłego. Ponadto komisja kierując się potrzebą kontroli realizowa- nych inwestycji miejskich po wizji lokalnej przyjęła informa- cję Burmistrza Miasta Chełmży o ich przebiegu w 2017 roku. Komisja przeprowadziła analizę realizacji budżetu miasta za rok 2016; dokonała oceny stopnia reali- zacji budżetu miasta za I pół- rocze 2017 roku; dokonała analizy budżetu miasta za rok 2017 w miesią- cu grudniu pod kątem doko- nania w nim niezbędnych zmian; wypracowała propozycje do budżetu miasta na 2018 rok; W trakcie trwania komisji jej członkowie zgłaszali różne pro- blemy dotyczące stanu tech- nicznego dróg, ich oznakowa- nia, stanu sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, oraz zadawali szereg pytań(ponad 100) doty- czących pracy urzędu, szkół, ZWiK, ZGM sp. z o.o., OSiT-u, CUW oraz PiMBP w Chełmży. W trakcie posiedzeń członko- wie komisji zgłosili 43 wnioski dotyczące swoich okręgów, wyborczych, które zostały przekazane do realizacji przez Burmistrza Miasta. Źródło: Sprawozdanie Komisji planowania, budżetu i finan- sów Rady Miejskiej Chełmży GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 4
UNIJNE ŚRODKI NA ROZWÓJ FIRMY
Lokalna Grupa Działania Ziemia Gotyku ma do rozdysponowa- nia ponad 1,3 mln zł na dofinansowanie dla firm z obszaru Gmin Chełmża, Łubianka, Łysomice, Papowo Biskupie oraz Miasta Chełmży. Wnioskodawca może ubiegać się o dofinan- sowanie w wysokości do 120 tys. zł, które wypłacane będzie w formie refundacji kosztów kwalifikowalnych. Poziom dofinan- sowania wynosi maks. 60% wartości operacji, a wnioskodaw- ca zobowiązany jest wnieść wkład własny w wysokości min. 40%. O dofinansowanie na rozwój działalności gospodarczej może ubiegać się podmiot, który w okresie 3 lat poprzedzają- cych dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy, wykonywał łącznie przez co najmniej 365 dni działalność gospodarczą, do której stosuje się przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swo- bodzie działalności gospodarczej oraz nadal wykonuje tę dzia- łalność i posiada status mikro lub małego przedsiębiorstwa. Ponadto podmiot, któremu nie została dotychczas przyznana pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej albo upłynę- ły co najmniej 2 lata od dnia przyznania ww. pomocy. Warunkiem udzielenia wsparcia jest utworzenie co najmniej 1 nowego miejsca pracy (etatu) oraz utrzymanie istniejących w firmie miejsc pracy przez okres co najmniej 3 lat, licząc od dnia wypłaty płatności końcowej. Aby uzyskać dofinansowanie na- leży przedłożyć wniosek o przyznanie pomocy wraz z bizne- splanem, w którym wykazane zostanie, że jest on racjonalny i uzasadniony zakresem operacji, a planowane przedsięwzięcie gospodarcze jest uzasadnione ekonomicznie w dodatnich wskaźnikach rentowności i bieżącej płynności. Preferowane są projekty innowacyjne i zakładające realizację celów środowi- skowych lub klimatycznych oraz te z następujących branż go- spodarki: działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją, edukacja, działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi, opieka zdrowotna i pomoc społeczna. Na- bór wniosków jest przewidziany na przełomie lutego i marca 2018 r. Szczegółowych informacji o warunkach przyznania po- mocy oraz bezpłatnego doradztwa w zakresie przygotowania wniosków o przyznanie pomocy udzielają pracownicy Biura LGD Ziemia Gotyku, z siedzibą w Brąchnówku 18, 87-140 Cheł- mża lub pod nr tel.: 56 610 80 17, kom. 607 745 091. Strona internetowa: www.lgd.ziemiagotyku.com.
DYŻUR KONSULTACYJNY LGD ZIEMIA GOTYKU
W dniu 19 stycznia 2018 r. w godz. 10.00 — 13.00 w Urzędzie Gminy Chełmża Lokalna Grupa Działania Ziemia Gotyku zorga- nizowała dyżur konsultacyjny w zakresie możliwości pozyska- nia środków z Unii Europejskiej na podjęcie działalności go- spodarczej lub rozwijanie prowadzonej działalności gospodarczej. LGD Ziemia Gotyku ma do rozdysponowania 350 tys. zł z przeznaczeniem na premie na podejmowanie działalności gospodarczej oraz ponad 1,3 mln zł na dofinanso- wanie dla firm z obszaru Gmin Chełmża, Łubianka, Łysomice, Papowo Biskupie oraz Miasta Chełmży.
| WIADOMOśCI Z RATUSZA
Nabór wniosków o przyznanie pomocy planowany jest na przełomie lutego i marca br. Pomoc przyznawana jest w zakre- sie poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ra- mach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społecz- ność” w ramach przedsięwzięcia 1.1.1. „Tu żyję i tu pracuję - nowe miejsca pracy na Ziemi Gotyku”. Ze spotkania z dorad- cą skorzystali mieszkańcy i przedsiębiorcy zarówno Gminy Wiejskiej Chełmża, jak i Gminy Miasta Chełmży.
PODPISANE ZOSTAŁY UMOWY NA DOSTAWĘ ENERGII ELEKTRYCZNEJ
Informuje się, iż podpisane zostały 2 umowy na dostawę ener- gii elektrycznej. Pierwsza umowa podpisana została pomiędzy Gminą Miasto Chełmża, a „CORRENTE” Sp. z 0.0. na dostawę energii elektrycznej do obiektów stanowiących własność ko- munalną takich jak m.in. basen, siedziba Urzędu Miasta, biura Straży Miejskiej, fontanna, monitoring wizyjny miasta, świetli- ca przy ul. Tumskiej 12, podświetlenie kościoła, syrena alar- mowa. Kolejna umowa zawarta została pomiędzy Gminą, a ENEA SPÓŁKA AKCYJNA i obejmuje dostawę energii elektrycz- nej na potrzeby oświetlenia ulicznego. Dostawcy energii wyło- nieni zostali w postępowaniu o udzielenie zamówienia pu- blicznego w trybie przetargu nieograniczonego zgodnie z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicz- nych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1579 ze zm.), prowadzonego przez Gminę Miasta Toruń na dostawę energii elektrycznej.
WYSOKOŚĆ STAWEK OPŁATY ZA GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI BEZ ZMIAN
Obowiązująca na terenie miasta Chełmży od 1 lipca 2013 r. opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi uwzględ- nia koszty odbioru, transportu, zbierania, odzysku (w tym re- cyklingu), unieszkodliwiania odpadów, koszty administracyj- ne, jak również koszty prowadzenia Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych. Na terenie miasta Chełmży przedmiotowa opłata stanowi iloczyn liczby mieszańców za- mieszkujących daną nieruchomość oraz stawki opłaty. Stawka opłaty dla nieruchomości zamieszkałych pozostaje bez zmian i wynosi:
1) 11,50 zł od osoby, jeżeli odpady są zbierane i odbierane w sposób selektywny;
2) 20,00 zł od osoby, jeżeli odpady nie są zbierane i odbierane w sposób selektywny.
Przypomina się, iż opłatę za gospodarowanie odpadami ko- munalnymi należy wnosić do Urzędu Miasta Chełmży w termi- nie do 25-go dnia każdego miesiąca kalendarzowego, którego dotyczy obowiązek ponoszenia opłaty.
OBOWIĄZEK MELDUNKOWY
Każdy, kto mieszka w Polsce, powinien pamiętać o tym, że jest
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 5
obowiązek meldunkowy. Dotyczy on obywateli polskich oraz cudzoziemców.
Obowiązek meldunkowy obywateli polskich i cudzoziemców polega na:
e zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego lub czasowego, e wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego lub czasowego, e zgłoszeniu wyjazdu za granicę oraz zgłoszeniu powrotu z wy- jazdu z zagranicy.
Obowiązku meldunkowego można dokonać:
e w urzędzie albo przez internet,
eosobiście albo przez pełnomocnika.
Rodzic, opiekun prawny lub opiekun faktyczny wykonują obo- wiązek meldunkowy za osoby, które:
e nie mają zdolności do czynności prawnych (osoby całkowicie ubezwłasnowolnione, dzieci do 13 lat),
e mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych (osoby czę- ściowo ubezwłasnowolnione, dzieci w wieku od 13 do 18 lat). Jeśli chcemy złożyć formularz przez ePUAP - potrzebujmy pro- filu zaufanego.
WIELKA ORKIESTRA W CHEŁMŻY - MAMY KOLEJNY REKORD
W styczniu odbył się 26 Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. W Chełmży powstał sztab, który aktywnie zaangażo- wał się w przygotowanie atrakcji i zbiórkę funduszy na rzecz wyrównania szans w leczeniu noworodków. W hali Ośrodka Sportu i Turystyki odbył się turniej piłki siatkowej. Nie zabra- kło również licytacji gadżetów sportowych. Oferta kierowana była również dla najmłodszych. W hali odbywały się warsztaty plastyczno - malarskie, kulinarne. Była również możliwość na- uki rzeźbienia w glinie. Szkoła Podstawowa nr 3 przygotowała występ wokalno — taneczny oraz pokazy sztuk walki. W restau- racji „Ceglanej” gościł zespół: „Z ostatniej chwili” i Tomek „Te- acher” Jarmołkiewicz. Odbyły się tutaj również główne licyta- cje. Urząd Miasta postarał się o przygotowanie antyramy z koszulką, na której znalazły się podpisy najstarszych piłkarzy Legii. Na licytacje trafiły również gadżety przekazane przez kluby sportowe: Legię Poznań i Jastrzębski Węgiel oraz karnet na wszystkie mecze sezonu żużlowego podarowany przez KS Toruń. W Chełmży padł kolejny rekord — zebrano łącznie 45 802,37 zł.
URODZENIA, MAŁŻEŃSTWA I ZGONY ZAREJESTROWANE W URZĘDZIE STANU CYWILNEGO W CHEŁMŻY W ROKU 2017
W roku 2017 zarejestrowano 566 urodzeń, w tym 17 urodzeń dzieci martwourodzonych i 51 urodzeń, które miały miejsce za granicą. Najpopularniejszymi imionami żeńskimi były imiona: Zuzanna, Alicja, Maja, Zofia. Wśród imion męskich — Jakub, Aleksander, Szymon, Jan. Dla porównania w roku 2016 zareje- strowano 594 urodzeń, w tym 26 urodzeń martwych i 60 uro- dzeń poza granicami RP. Najpopularniejsze imiona - Julia, Lena, Zuzanna, Maja, Franciszek, Szymon, Mikołaj, Jakub.
Na ślubnym kobiercu stanęły 133 pary, w tym 66 par zdecydo- wało się na zawarcie małżeństwa przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego a 56 przed duchownym kościoła rzymsko-ka- tolickiego. Zarejestrowano także 11 związków małżeńskich zawartych poza granicami naszego państwa.
W roku 2016 sporządzono również 133 aktów małżeństw, w tym 45 małżeństw zostało zawartych przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego, 83 w formie wyznaniowej i 5 związ- ków zawartych za granicą kraju. Jeżeli chodzi o zgony - w 2017 roku sporządzono 327 aktów zgonów, w tym 3 akty osób zmarłych za granicą. Najwięcej zgonów zarejestrowano w przedziale wiekowym 60 - 90 lat. Natomiast w roku 2016 zare- jestrowano 304 zgony, w tym 2 zgony za granicą. Najwięcej zgonów zarejestrowano wśród osób w wieku 50 - 90 lat.
DZIEŃ BABCI I DZIADKA W PRZEDSZKOLU
Ez * i u cy” r r ,
KOZY BABCIE. KOCHAM DZIADKA...
Dzień Babci i Dziadka w Przedszkolu Miejskim nr 1
W chełmżyńskich przedszkolach świętowano Dzień Babci i Dziadka. Dzieci prezentowały swoje umiejętności wokalne, re- cytatorskie i taneczne, a dumni dziadkowie ukradkiem ociera- li łzy wzruszenia. Mali aktorzy zostali nagrodzeni gromkimi brawami. Jednak to nie był koniec niespodzianek. Każda bab- cia i wszyscy dziadkowie otrzymali, przygotowane przez ma- luszki, drobne upominki. Spotkania przebiegły w miłej, ser- decznej atmosferze.
KARTA DUŻEJ RODZINY
W związku z możliwością ubiegania się od dnia 1 stycznia 2018 r. o Kartę Dużej Rodziny w formie elektronicznej Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opracowało załącznik ZKDR-04 - Informacja o osobach, które będą mogły wyświe- tlać kartę elektroniczną na swoich urządzeniach mobilnych. Załącznik ten wnioskodawca wypełnia dla każdej osoby, dla której wnosi o Kartę Dużej Rodziny w formie elektronicznej (lub obu form Karty). W załączniku tym podaje się numer tele- fonu komórkowego (musi to być telefon zarejestrowany w Polsce) oraz adres poczty elektronicznej. Na numer telefonu podany w tym załączniku wysłana zostanie wiadomość SMS z hasłem jednorazowym do aplikacji mKDR umożliwiającej ko- rzystanie z Karty Dużej Rodziny w formie elektronicznej, a na adres e-mail - numer Karty tego członka rodziny (który będzie jednocześnie loginem do aplikacji mKDR) oraz link do sklepu, z którego będzie można pobrać aplikację — Google Play dla urządzeń działających w systemie Android lub App Store dla urządzeń działających w systemie IOS. Jeżeli wnioskodawca
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 6 wnioskuje o Kartę Dużej Rodziny w formie elektronicznej dla członka rodziny, który nie posiada telefonu oraz adresu poczty elektronicznej, może podać numer telefonu i adres e-mail in- nego członka rodziny (np. rodzica). Wzór wniosku o Kartę Du- żej Rodziny oraz wzory załączników można znaleźć na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej lub otrzymać w siedzibie Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chełmży przy ul.Gen.Hallera 19, pok. nr 1, sprawy związane z KDR prowadzi zastępca kie- rownika MOPS – Pani Zuzanna Mrówczyńska - Piotrkowska. BUDŻET NA 2018 ROK Dnia 28 grudnia 2017 r. na sesji Rady Miejskiej Chełmży pod- jęta została uchwała Nr XXVIII/204/17 w sprawie budżetu miasta na 2018 rok. W uchwalonym budżecie Miasta Chełmży na 2018 rok ustalono dochody w wysokości 65.004.067,00, w tym bieżące – 54.568.093,00 i majątkowe – 10.435.974,00, zaś wydatki w wysokości 71.816.904,00, w tym bieżące – 52.213.647,00 i majątkowe – 19.603.257,00 (inwestycyjne – 19.603.257,00). W 2018 r. do spłaty z tytułu zaciągniętych w latach ubiegłych kre- dytów i pożyczek przypada kwota 776.520,23. Środki na spłatę pochodzą z wolnych środków, o których mowa w art. 2017 ust. 2 pkt 6 ustawy o finansach publicznych, które w budżecie (WPF) zaplanowano w kwocie 776.520,23. W 2018 roku zaplanowano limit z tytułu zaciągniętych kredy- tów i pożyczek w kwocie 8.812.837,00, w tym 2.000.000,00 - z przeznaczeniem na pokrycie występującego w ciągu roku przej- ściowego deficytu budżetu miasta oraz 6.812.837,00 – z prze- znaczeniem na sfinansowanie planowanego deficytu budżetu. Prognozowana kwota długu na koniec 2018 roku wynosi 12.448.538,90. • Terminy płatności w 2018 r. Mieszkańcom Chełmży przypominamy o obowiązku zapłaty podatku od nieruchomości, podatku rolnego, podatku trans- portowego, wieczystego użytkowania gruntu, dzierżawy za grunt oraz opłaty targowej i od posiadania psów. Płatności (za wyjątkiem opłaty od posiadania psów, która płat- na jest na konto ZGM sp. z o.o.) można dokonywać w kasie Urzędu Miasta Chełmży przy ul. Gen. J. Hallera 2 (w ponie- działki, środy, czwartki i piątki w godz. 7.00-14.15, we wtorki w godz. 8.00-15.15), a także przelewem bankowym na rachu- nek nr 12 9486 0005 0000 2828 2000 0027 – BS Toruń / Od- dział Chełmża. Osoby prawne mają obowiązek zapłaty obliczonego w dekla- racji podatku od nieruchomości - bez wezwania - w terminie do dnia 15 każdego miesiąca, a za styczeń do dnia 31 stycznia. Osoby fizyczne mają obowiązek zapłaty obliczonego w dekla- racji podatku od nieruchomości oraz podatku rolnego w ter- minie do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada. Podatek od środków transportowych od osób prawnych jak i od fizycznych płacony jest w terminach do 15 lutego i do 15 września. Termin opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu kończy się z dniem 31 marca br. Podatek za dzierżawę gruntu płacony jest kwartalnie w termi- nach do 10 kwietnia, 10 lipca, 10 października i 10 grudnia br. Opłata od posiadania psa płatna jest bez wezwania i termin upływa 31 maja br., względnie w ciągu 14 dni od wejścia w posiadanie psa. Dla posiadaczy psów, którzy: 1) uiszczą opłatę do końca I kwartału danego roku kalendarzo- wego ustala się stawkę roczną opłaty od posiadania psa w wy- sokości 34,00 zł za każdego psa; 2) nabędą psa ze schroniska dla zwierząt ustala się roczną stawkę opłaty od posiadania psa w wysokości 22,00 zł za każ- dego psa. Obowiązek podatkowy z tytułu opłaty targowej powstaje z chwilą przystąpienia do wykonywania sprzedaży, a przynaj- mniej z wyjściem z ofertą sprzedaży, polegającą na wystawie- niu towaru z oznaczeniem jego ceny. PODATKI I OPŁATY LOKALNE OBOWIĄZUJĄCE W 2018 ROKU „OPŁATA OD POSIADANIA PSÓW” UCHWAŁA NR XIX/135/12 RADY MIEJSKIEJ CHEŁMŻY z dnia 27 września 2012 r. Obowiązek podatkowy dotyczący podatku od posiadania psów ciąży na osobach fizycznych posiadających psy. Obowią- zek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca nastę- pującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uza- sadniające powstanie tego obowiązku i wygasa z końcem miesiąca, w którym ustały okoliczności uzasadniające ten obo- wiązek. Ustala się roczną stawkę opłaty od posiadania jedne- go psa na 2016 rok, w wysokości 66,00 zł za każdego psa. Dla posiadaczy psów, którzy uiszczą opłatę do końca I kwartału danego roku kalendarzowego ustala się stawkę roczną opłaty od posiadania psa w wysokości 34,00 zł za każdego psa, nato- miast dla posiadaczy, którzy nabędą psa ze schroniska dla zwierząt ustala się roczną stawkę opłaty od posiadania psa w wysokości 22,00 zł za każdego psa. „PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI” UCHWAŁA NR XXVII/193/17 RADY MIEJSKIEJ CHEŁMŻY z dnia 30 listopada 2017 r. Określa się roczne stawki podatku od nie- ruchomości w następującej wysokości: 1) od budynków mieszkalnych lub ich części od 1m² po- wierzchni użytkowej 0,77 zł; 2) od budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej od 1m² powierzchni użytkowej 23,10 zł; 3) od budynków lub ich części zajętych na prowadzenie dzia- łalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym ma- teriałem siewnym od 1m² powierzchni użytkowej 10,80 zł; 4) od budynków lub ich części związanych z udzieleniem świadczeń zdrowotnych w rozumieniu przepisów o działalno- ści leczniczej, zajętych przez podmioty udzielające tych świad- czeń od 1m² powierzchni użytkowej 4,70 zł; 5) od 1m² powierzchni użytkowej pozostałych budynków lub ich części, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statuto- wej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożyt- ku publicznego 7,77 zł; 6) od budowli - od ich wartości określonej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 3 - 7 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1785) 2% ich wartości; 7) od gruntów: GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 7 a) związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków - od 1m² powierzchni 0,91 zł, b) pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami po- wierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych - od 1ha powierzchni 4,63 zł, c) pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej sta- tutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego - od 1m² powierzchni 0,48 zł, d) niezabudowanych objętych obszarem rewitalizacji, o któ- rym mowa w ustawie z dnia 9 października 2015 r. o rewitali- zacji (Dz. U. z 2017 r. poz. 1023 z późn. zm.), i położonych na terenach, dla których miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową, usługową albo zabudowę o przeznaczeniu mieszanym obejmującym wyłącznie te rodzaje zabudowy, je- żeli od dnia wejścia w życie tego planu w odniesieniu do tych gruntów upłynął okres 4 lat, a w tym czasie nie zakończono budowy zgodnie z przepisami prawa budowlanego - 3,04 zł od 1m² powierzchni. „PODATEK OD ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH” UCHWAŁA NR XXVII/194/17 RADY MIEJSKIEJ CHEŁMŻY z dnia 30 listopada 2017 r. Obowiązek podatkowy w podatku od środków transportowych ciąży na osobach fizycznych i osobach prawnych będących wła- ścicielami środków transportowych. Jak właścicieli traktuje się również jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, na które środek transportowy jest zarejestrowany. W wypadku zmiany właściciela środka trans- portowego zarejestrowanego obowiązek podatkowy ciąży na poprzednim właścicielu - do końca miesiąca, w którym nastąpi- ło przeniesienie własności. Jeżeli środek transportowy stanowi współwłasność dwóch lub więcej osób fizycznych lub praw- nych, obowiązek podatkowy w podatku od środków transpor- towych ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach. Określa się wysokość stawek podatku od środków transporto- wych: 1) od samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całko- witej pojazdu: a) powyżej 3,5 tony do 5,5 tony włącznie - 724,00 zł, b) powyżej 5,5 ton do 9 ton włącznie - 1.144,00 zł, c) powyżej 9 ton - 1.284,00 zł; 2) od samochodów ciężarowych z zawieszeniem pneumatycz- nym lub zawieszeniem uznanym za równoważne o dopusz- czalnej masie całkowitej: a) równej lub wyższej niż 12 ton, a mniejszej niż 18 ton: - o liczbie osi - dwie - 1.284,00 zł, - o liczbie osi - trzy - 1.406,00 zł, - o liczbie osi - cztery - 1.634,00 zł, b) równej lub wyższej niż 18 ton o liczbie osi - dwie - 1.656,00 zł, c) równej lub wyższej niż 18 ton, a mniejszej niż 25 ton: - o liczbie osi - trzy - 1.728,00 zł, - o liczbie osi - cztery i więcej - 2.066,00 zł, d) równej lub wyższej niż 25 ton: - o liczbie osi - trzy - 1.906,00 zł, - o liczbie osi - cztery i więcej - 2.308,00 zł; 3) od samochodów ciężarowych z innym systemem zawiesze- nia osi jezdnych o dopuszczalnej masie całkowitej: a) równej lub wyższej niż 12 ton, a mniejszej niż 18 ton: - o liczbie osi - dwie - 1.750,00 zł, - o liczbie osi - trzy - 2.044,00 zł, - o liczbie osi - cztery i więcej - 2.296,00 zł, b) równej lub wyższej niż 18 ton o liczbie osi - dwie - 2.204,00 zł, c) równej lub wyższej niż 18 ton, a mniejszej niż 25 ton: - o liczbie osi - trzy - 2.204,00 zł, - o liczbie osi - cztery i więcej - 2.688,00 zł, d) równej lub wyższej niż 25 ton: - o liczbie osi - trzy - 2.224,00 zł, - o liczbie osi cztery i więcej - 3.130,00 zł; 4) od ciągników siodłowych i balastowych przystosowanych do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów: a) od 3,5 tony i poniżej 5,5 ton - 736,00 zł, b) od 5,5 tony i poniżej 9 ton - 1.346,00 zł, c) od 9 ton i poniżej 12 ton - 1.522,00 zł; 5) od ciągników siodłowych i balastowych przystosowanych do używania łącznie z naczepą lub przyczepą, z zawieszeniem pneumatycznym lub zawieszeniem uznanym za równoważne, o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów: a) równej lub wyższej niż 12 ton i mniejszej niż 18 ton o liczbie osi - dwie - 1.356,00 zł, b) równej lub wyższej niż 18 ton i mniejszej niż 31 ton o liczbie osi - dwie - 2.060,00 zł, c) równej lub wyższej niż 12 ton i mniejszej niż 31 ton o liczbie osi - trzy - 1.916,00 zł, d) równej lub wyższej niż 31 ton i mniejszej niż 36 ton: - o liczbie osi - dwie - 2.008,00 zł, - o liczbie osi - trzy - 2.419,00 zł, e) równej lub wyższej niż 36 ton i równej lub mniejszej niż 40 ton: - o liczbie osi - dwie - 2.016,00 zł, - o liczbie osi - trzy - 2.419,00 zł, f) wyższej niż 40 ton: - o liczbie osi - dwie - 2.092,00 zł, - o liczbie osi - trzy - 2.558,00 zł; 6) od ciągników siodłowych i balastowych przystosowanych do używania łącznie z naczepą lub przyczepą, z innym syste- mem zawieszenia osi jezdnych, o dopuszczalnej masie całko- witej zespołu pojazdów: a) równej lub wyższej niż 12 ton i mniejszej niż 18 ton o liczbie osi - dwie - 1.558,00 zł, b) równej lub wyższej niż 18 ton i mniejszej niż 31 ton o liczbie osi - dwie - 2.419,00 zł, c) równej lub wyższej niż 12 ton i mniejszej niż 31 ton o liczbie osi - trzy - 2.419,00 zł, d) równej lub wyższej niż 31 ton i mniejszej niż 36 ton: - o liczbie osi - dwie - 2.419,00 zł, - o liczbie osi - trzy - 2.419,00 zł, e) równej lub wyższej niż 36 ton i równej lub mniejszej niż 40 ton: - o liczbie osi - dwie - 2.419,00 zł, - o liczbie osi - trzy - 2.419,00 zł, f) wyższej niż 40 ton: - o liczbie osi - dwie - 2.598,00 zł, - o liczbie osi - trzy - 3.130,00 zł; 7) od przyczep i naczep, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą od 7 ton i poniżej 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego - od 7 ton i po- niżej 12 ton - 602,00zł; 8) od przyczep lub naczep z zawieszeniem pneumatycznym GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 8
lub zawieszeniem uznanym za równoważne o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów:
a) równej lub wyższej niż 12 ton i mniejszej niż 18 ton:
- o liczbie osi - jedna - 690,00 zł,
- o liczbie osi - dwie - 998,00 zł,
- o liczbie osi - trzy - 1.194,00 zł,
b) równej lub wyższej niż 18 ton i mniejszej niż 25 ton:
- o liczbie osi - jedna - 852,00 zł,
- o liczbie osi - dwie - 1.268,00 zł,
- o liczbie osi - trzy - 1.444,00 zł,
c) równej lub wyższej niż 25 ton i równej lub mniejszej niż 38 ton: - o liczbie osi - jedna - 968,00 zł,
- o liczbie osi - dwie - 1.350,00 zł,
- o liczbie osi - trzy - 1.432,00 zł,
d) wyższej niż 38 ton:
- o liczbie osi - jedna - 1.010,00 zł,
- o liczbie osi - dwie - 1.618,00 zł,
- o liczbie osi - trzy - 1.668,00 zł;
9) od przyczepy lub naczepy z innym systemem zawieszenia osi jezdnych o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojaz- dów:
a) równej lub wyższej niż 12 ton i mniejszej niż 18 ton:
- o liczbie osi - jedna - 852,00 zł,
- o liczbie osi - dwie - 1.174,00 zł,
- o liczbie osi - trzy - 1.350,00 zł,
b) równej lub wyższej niż 18 ton i mniejszej niż 25 ton:
- o liczbie osi - jedna - 1.152,00 zł,
- o liczbie osi - dwie - 1.824,00 zł,
- o liczbie osi - trzy - 1.538,00 zł,
c) równej lub wyższej niż 25 ton i równej lub mniejszej niż 38 ton:
- o liczbie osi - jedna - 1.248,00 zł,
- o liczbie osi - dwie - 1.914,00 zł,
- o liczbie osi - trzy - 1.914,00 zł,
d) wyższej niż 38 ton:
- o liczbie osi - jedna - 1.526,00 zł,
- o liczbie osi - dwie - 2.060,00 zł,
- o liczbie osi - trzy - 2.419,00 zł;
10) od autobusów w zależności od liczby miejsc do siedzenia poza miejscem kierowcy:
a) mniej niż 22 miejsca - 1.140,00 zł,
b) równej lub wyższej niż 22 miejsca - 2.344,00 zł.
„PODATEK ROLNY”
Zgodnie z komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycz- nego opublikowanym w Monitorze Polskim poz. 958 z dnia 18 października 2017 roku - średnia cena skupu żyta za okres 11 kwartałów będącej podstawą do ustalenia podatku rolnego na rok podatkowy 2018 wyniosła 52,49 zł za 1 dt. (w roku ubiegłym 52,44 zł). Powyższa kwota na podstawie art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym jest podstawą do obliczenia podatku rolnego, w przeliczeniu za 1 ha. Zgodnie z tą kwotą podatek rolny w 2018 roku powinien wynosić 131,23 zł za 1 ha przeliczeniowy. Rada Miejska może obniżyć średnią cenę skupu żyta i podjąć odpowiednią uchwa- tę, natomiast utrzymanie „średniej ceny” na podstawowym poziomie, tj. 131,23 zł za 1 dt. powoduje nie podejmowanie uchwały.
Sekretarz Miasta mgr Janusz Wilczyński
Zakochaj się w książce
„Przeczytaj opowieść o przyjaźni, która pomaga przetrwać ból miłości i dodaje sił. Przeczytaj opowieść o miłości, która rani, ale jednocześnie nie pozwala oddychać. Przeczytaj opowieść o przyjaźni, która z niemożliwego czyni możliwe. Przeczytaj opowieść o miłości, której nie przeszkadza , że się nie pamięta jej imienia. Czytaj, bo w chwilach zwątpienia i spotkania się z przeciwnościami losu, książka może okazać się Twoją przysta- nią.” Biblioteka Miejska w Chełmży zaprasza wszystkich czytel- ników do siebie, by w tym sprzyjającym dobrym uczuciom okresie Walentynek i nie tylko, dostrzegli w sobie sympatię nie tylko, do drugiego człowieka, ale także i do książek. Zachę- camy wszystkich Chełmżan, którzy jeszcze do książek się nie przekonali, do tego, by otworzyli się na tą relację. Książki oka- zują się być cudownymi przyjaciółmi i partnerami. I chodź nie będą towarzyszyć w każdej chwili życia, nie będą trzymać za
DANIGIE ŚI EEL>
LAEBUM RODZINNY
rękę i nie powiedzą ciepłych słów, to z pewnością przeniosą do niezwykłego świata opowieści i wyobraźni. A jeśli już komuś uda zakochać się w książce, to dlaczego nie miałaby to być książka o miłości? Nasza biblioteka posiada mnóstwo miło- snych pozycji, które z pewnością zainteresowałyby książkowe- go pasjonata. Czytelnik znajdzie u nas zarówno historie kulto- we i doskonale wszystkim znane, jak i też te pełne świeżości i jeszcze dobrze nie odkryte. W naszej bibliotece czytelnicy ko- chający romanse mają do dyspozycji wspaniałe opowieści ta- kich autorów jak Daniel Steel, Nicholas Sparks, Elizabeth Adler, czy Jadwiga Courths Mahler. Bo kto z nas nie chciałby przeżyć miłości prawdziwej i silnej, jakiej doznać mogli Romeo i Julia? Zapewne każdy, nie raz, utożsamiał się z bohaterami miłosnych powieści i opowiadań. A jeśli już to robić, to całym swym sercem, książkom oddać się można właśnie nie tylko w Walentynki.
Agata Lewandowska
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 9
Czy powinniśmy znać historię miejsca zamieszkania?
e e s e e Fakty nieznane, a powinny być bliskie Miejsca spoczynku zmarłych w każdej cywilizacji otoczone są opieką. Wstęp na cmentarze często budzi wśród nas pewne emocje. Powracamy myślami do swych bliskich spoczywających w innym świecie. Przypominamy sobie chwile spędzone z nieżyjącą mamą, ojcem, przyjacielem. Często ża- łujemy, że nie ma ich pośród nas.
Rzadko nasze myśli biegną w przeszłość. Np. będąc na cmentarzu mijamy po- mniki, grobowce i nie interesuje nas, jak spoczywający w nich odeszli od nas. Dla- czego niektórzy żyli krótko? Nie dokonujemy oceny ich życia. Nie wiemy często, jakie ono było. Jaki był wpływ spoczywających na cmentarzu na naszą rzeczywi- stość? Nie zastanawiamy się czy byłym chełmżanom coś zawdzięczamy? To smutne, ale wielu tak sądzi i uznaje takie zachowanie za normalne.
Prawda powinna być jednak inna. Nie ma przyszłości bez szacunku i znajomości przeszłości. To jej zawdzięczamy, że dzisiaj możemy cieszyć się wolnością, poczu- ciem bezpieczeństwa oraz coraz wyższym poziomem życia. Historia pokazuje nam jak uczyć się na błędach, jak kultywować nasze polskie tradycje, jak postę- pować, aby pokolenia nawzajem się szanowały i rozumiały. Tak znana i rozu- miana historia naszej miejscowości pozwoli nam żyć spokojnie.
Kierując się powyższymi zasadami zespół filmowy Towarzystwa Przyjaciół Chełmży postanowił opracować film dokumentalny ukazujący Miejsca Pamięci Chełmży. Przedstawia on opisy pomników i tablic potwierdzających ważne wy- a darzenia z historii miasta oraz chełmżan, którzy oddali życie za Polskę i za naszą O "8 małą Ojczyznę Chełmżę. Z pośród miejsc i tablic autorzy filmu pragną przybliżyć chełmżanom te, które upamiętniają walkę chełmżan z oddziałami porucznika k I Gerharda Rossbacha, pracowników Cukrowni Chełmża zamordowanych przez - TUSPO -
. W HOŁDZIE O 4/KPT MIECZYSŁAWOWI SZCZEPAŃSKIEMU PS. DEBINA UEDA ONLY LWOWA LN LLEZETY CA MALA H
MIESZKAŃCY CHE. i ADOONYCCTZI Waży;
z
Z0D5.08.1919R. 1BSOLW AZJUM w CHEŁMŻY z 1927 r. Wwa (ERU NY USTA 7Ą A - MĘSKA SZKOŁA KATOLICKA NR 1 REŻYSER i AKTOR IMPREZ KULTURALNYCH KOMENDANT MIEJSKIEGO HUFCA ZHP
i
U s RE zę” u*| „j
p 3
Niemców podczas II wojny światowej, członków organizacji niepodległościowych j rozstrzelanych bądź zmarłych z wycieńczenia w więzieniach, obozach koncentra- cyjnych oraz zamordowanych przez UB i zmarłych w następstwie wywózki w głąb Rosji.
(mes. P, PPANTON: JAGOSZEWSKI
R ZAMORDOWANY
RZEZ HITLEROWCÓW
WÓWIEKC-43 uż
Towarzystwo Przyjaciół Chełmży uważa, że w naszym mieście żyło w przeszło- OE Zi
ści wielu patriotów, działaczy społecznych, którzy swoją pracą oddali ogromne usługi miastu. Ich cechy osobowościowe są godne do naśladowania (Bronisław
Kurzętkowski, Edmund Beszczyński, Mieczysław Szczepański, Antoni Depczyń- ski, ks. inf. Alfons Groszkowski, Józef Gierszewski, Leon Peoplau i wielu nauczy- cieli, księży z zwykłych prostych chełmżan) w pracy na rzecz innych osób. Film ma pokazać, że pamięć o nich potwierdzają uczestnicy Narodowego Święta Nie- podległości czy Apelu Pamięci organizowanego przez Komendę Hufca Chełmża z okazji rocznicy odzyskania niepodległości przez Chełmżę 21 stycznia 1920 r..
Film przeznaczony jest dla młodzieży i starszego pokolenia Chełmży. Jednych ma nauczyć, innym przypomnieć to, co było ważne w historii miasta. Ma przekonać do potrzeby szacunku dla działań naszych rodaków, którzy dla wolności swojej ukochanej małej Ojczyzny potrafili oddać życie.
Film ma potwierdzić, że najważniejsze wydarzenia z przeszłości Chełmży powinny być znane przez wszystkich jej mieszkańców przynajmniej w stopniu minimalnym. Zespół filmowy pragnie powiedzieć, że należy pamię- tać o tym, że chełmżyńskim bohaterom należy się szacunek, jak i miejscom, w którym spoczywają
Podczas tworzenia filmu jego twórcy borykali się z wieloma problemami. Najważniejszy z nich to niewielka ilość zdjęć dokumentujących wydarzenia historyczne w latach 1945 - 1990. Brak naocznych świadków wyda- rzeń patriotycznych, którzy chcieliby się podzielić wspomnieniami. Mimo tych problemów zespół filmowy przygotował obszerny materiał mający na celu przybliżenie najbardziej istotnych faktów z historii miasta z lat
1919-2008, aby te dotychczas nieznane były wszystkim chełmżanom bliskie.
TABLICA KU CZCI POMORDOWANYM W KATYNI PRZEZ NKWD W 1940 R
ŻOŁNIERZOM- OFICEROM
ABSOLWENTOM PA TWOWEG(
Franciszek Kuczka
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 10
SKĄD WYWODZI SIĘ
Walentynki lub inaczej „święto zako- chanych” obchodzone jest corocznie 14 lutego. Jego nazwa wywodzi się od imienia św. Walentego, którego wspo- mnienie liturgiczne w Kościele katolic- kim przypada właśnie na ten dzień. Na Zachodzie, zwłaszcza w Wielkiej Bryta- nii i Stanach Zjednoczonych, czci się św. Walentego jako patrona zakochanych, stąd wybór dnia 14 lutego na „święto zakochanych” wydał się idealny.
Walentynki są obchodzone w połu- dniowej i zachodniej Europie już od średniowiecza, natomiast północna i wschodnia część Starego Kontynentu, w tym także Polska dołączyła do tego gro- na zdecydowanie później. Polska to kraj, w którym walentynki nie mają łatwego życia. Co prawda „święto zakochanych”, jak wszystko co nowe i modne, znajduje wielu zwolenników, jednak równie dużo osób deklaruje, że tego dnia nie robi nic specjalnego. Obchody walentynkowe swoją popularność w Polsce uzyskały dopiero w latach 90-tych XX w. Najwięk- sze z nich - „Walentynki Chełmińskie” - odbywają się corocznie, począwszy od 2002 r., w nieodległym Chełmnie, a samo Chełmno określane jest mianem „miasta zakochanych”.
Stałym zwyczajem walentynek jest wzajemne wysyłanie listów zawierają- cych wyznania miłosne lub bezpośred- nie wręczanie sobie walentynkowych ozdobnych karteczek, przeważnie w kształcie serca lub zawierających ser- duszko. Ze świętem łączy się również
k | H
ł jj ' )
TE
) 8 H h
I
oaz TE
zwyczaj obdarowywania partnera upo- minkami w postaci np. kwiatów, słody- czy, pluszowych maskotek, jak również bardziej osobistych elementów garde- roby.
Część osób, zwłaszcza starszego spo- łeczeństwa, krytykuje walentynki jako przejaw amerykanizmu wypierającego rodzime tradycje. Walentynki są też krytykowane za ich komercyjne i ma- terialistyczne nastawienie. Jednak po- mimo to, należy podkreślić pozytywny ich aspekt, gdyż w wielu przypadkach mamy do czynienia z pierwszym w życiu zakochaniem, czy też pierwszym wyzna- niem uczuć, a to nie jest niczym złymi powinno mieć pozytywny wydźwięk na- wet wśród przeciwników tego święta.
W Chełmży, każdego roku 14 lutego (w 2018 r. wyjątkowo ze względu na przypadający w tym dniu Popielec ter- min uległ zmianie), ma miejsce odpust ku czci św. Walentego. W Konkatedrze pw. Trójcy Świętej odbywa się uroczy- sta msza Święta, a w okolicy kościoła rozkładają się tradycyjne stragany, na których można znaleźć „dla każdego coś miłego”. Zabawki, słodycze, dewocjona- lia i wiele innych przyciągających wzrok przedmiotów. Jak co roku nie zawodzi frekwencja: rodzice z dziećmi, dziadko- wie z wnuczętami, każdy pragnie obda- rować swoich bliskich walentynkowym upominkiem.
Tekst i foto DARIUSZ ŁUBKOWSKI
Kult Świętego Walentego
Święty Walenty to doskonale wszyst- kim znany patron osób chorych, mał- żonków oraz zakochanych. Liturgiczne wspomnienie świętego Walentego w Kościele katolickim obchodzone jest od 496 roku w dniu 14 lutego, jako Walentynki. Walenty od zawsze starał się pomagać miłości. Za czasów cesa- rza Klaudiusza II Gockiego w Rzymie, potajemnie udzielał ślubu zakocha- nym parom. Tradycja świętowania Walentynek sięga XIV-wiecznej Anglii. Stamtąd trafiła do Ameryki. Z począt- ku, tego dnia wysyłano ukochanym osobom anonimowe kartki, które miały być oznaką sympatii i zaintere- sowania. Zwyczaj ten pojawił się w po- łowie lat 50-tych XIX wieku. Niedługo potem Walentynki zawitały także do Polski. Świętujemy je w dwojaki spo- sób. Przede wszystkim, katolicy biorą udział w kościelnym odpuście organi- zowanym na rzecz św. Walentego. Podczas mszy świętej możemy modlić się i prosić o jego wstawiennictwo, za- równo w sprawach osób chorych jak i zakochanych. Z drugiej strony Walen- tynki świętują osoby zakochane, które w tym dniu wspólnie mogą cieszyć się z darzącego ich uczucia. Święty Wa- lenty zawsze uczył, że miłość jest zwią- zana z szukaniem dobra w drugim człowieku i że niezwykle ważne jest to, by się kochać.
10.02.2018 r. w dniu odpustu św. Wa- lentego senior Ks. Biskup Andrzej Su- ski odprawił w naszej parafii tradycyj- ną Mszę Świętą. Jak co roku, Walentynki świętowało także nasze miasto. Na ulicy Tumskiej rozstawione zostały stragany, na których można było zakupić różne upominki. Oprócz duchowych przeżyć, jakie oferuje nam Dzień Świętego Walentego, w tym dniu, wszyscy zakochani wraz ze swo- imi sympatiami celebrują miłość.
Agata Lewandowska
Darmowa prasa na
wyciągnięcie ręki
ERIE czw WiEDZa i ŻYCIE [J-=NATIONAL MG %
<BR „RUE e © s
IMSPRACIE NA LATA
Zułedzać świąt, pomagając
ruwcjE
1 GZOCYNIIG
POLSKA
ARCYDZIEŁA NATURY 4=
UUuraiap4 cz SĄ
letfu wit") >)
ut z sa
MML > AMLUÓŁCH 4__4 , ONY ODJ
EMI
zArabii
SPOSOBY NA SEKS ile płci znaprzyróda
Lubisz czytać gazety i korzystać z prasy, a nie możesz sobie zapewnić codziennego do niej dostępu? A może wolisz korzystać z Internetu i nie czerpiesz informacji z dzienników i czasopism? Biblioteka Miej- ska w Chełmży jest idealnym miejscem, zarówno dla tych, którzy prasę lubią, jak też i dla tych, którzy
jeszcze się do niej nie przekonali.
W czytelni Biblioteki Miejskiej w Chełmży swoje stałe miejsce od lat zajmuje prasa. Wszyscy czytelnicy ko- rzystać mogą z darmowego dostępu do prasy, jaki każdego dnia oferuje im biblioteka. W skład dostępnych u nas gazet wchodzą zarówno chętnie czytane, regionalne dzienniki, jak i też różnego rodzaju czasopisma. Każ- da z przebywających w czytelni osób, może korzystać z dowolnie wybranej gazety.
W naszych zbiorach znajdują się po- zycje, które regularnie prenumeruje- my i gromadzimy. Można tu znaleźć nie tylko prasę bieżącą, ale także nu- mery, które ukazały się wcześniej. Często zdarza się, że przypomni nam się artykuł, który kiedyś gdzieś się po- jawił, a teraz bardzo by nam się przy- dał. W kioskach ciężko nabyć numery, które ukazały się rok, czy kilka miesię- cy temu. Takie pozycje natomiast, bez problemu, czytelnik znajdzie w na- szej bibliotece. Gromadzimy przede wszystkim prasę codzienną, jaką są
dzienniki. Czytelnik może u nas się- gnąć po Nowości, Rzeczpospolitą, Gazetę Wyborczą, czy Gazetę Pomor- ską, z których dowie się najciekaw- szych rzeczy, dziejących się na bieżą- co w naszym regionie. Poza dziennikami posiadamy także różne- go rodzaju czasopisma. Wiele z nich to prasa skierowana dla pań — tygo- dniki, poradniki, miesięczniki, o te- matyce kobiecej, modowej, zdrowot- nej czy poradniczej, na przykład Świat Kobiet, Dobre Rady, Działkowiec czy Samo Zdrowie. Swoja półkę, mają u nas także czasopisma naukowe, takie jak Cogito, Wiedza i Życie czy Focus. Posiadamy także renomowane cza- sopisma religijne, Znaki Czasu, Chi- dusz, Gość Niedzielny i wiele innych ciekawych pozycji. Biblioteka jest też miejscem, w którym każdy znajdzie dowolny numer wydanego w ostat- nim czasie Głosu Chełmżyńskiego i Kurendy.
Wszyscy doskonale wiemy, jak dużą rolę w naszym życiu odgrywają w
tych czasach nowe media. Gazety za- stępowane są przez Internet i coraz mniej osób korzysta z prasy. Kto wie, być może za kilka lat nie będziemy już mogli sięgnąć po gazety, ponieważ z powodu małego zainteresowania, przestaną one być wydawane. Bardzo ważne jest, by do tego nie dopuścić. Pojawienie się prasy zrewolucjonizo- wało świat i sposób, w jaki ludzie za- częli przekazywać sobie informacje. Gazety są czymś, co nieodwracalnie ułatwiło i zmieniło życie ludzi, dlate- go tak ważne jest to, by nie dopuścić do ich zatracenia. Biblioteka umożli- wia dostęp do codziennej prasy za darmo, bez ponoszenia żadnych kosz- tów. Osoby, które lubią prasę i są przyzwyczajone do tego, by z niej ko- rzystać, powinny mieć to na wzglę- dzie. A Ci, którzy do prasy jeszcze się nie przekonali, mają szansę by to zmienić.
Agata Lewandowska
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 12
Il Turniej Halowy Piłki Nożnej Kobiet „LEGIA CUP 2018”
Nadszedł czas na podsumowanie II Turnieju Halowej Piłki Nożnej Ko- biet „LEGIA CUP 2018”. Turniej zgro- madził spore grono sympatyków piłki nożnej, nie brakowało pięk- nych bramek i sportowych emocji. W Turnieju wystąpiło 8 drużyn. Klasyfi- kacja końcowa przedstawia się następu- jąco:
1. Mustang Wielgie |
. MLKS Tucholanka Tuchola
. Fuks Wielowicz
. Mustang Wielgie II
. UKS Unifreeze Górzno
. Legia Chełmża
. Gwiazda Kania Toruń
. KKP Bydgoszcz
Najlepsza bramkarka- Aleksandra Olkie- wicz (Mustang Wielgie II).
Najlepsza strzelczyni — Anita Brzykcy (Fuks Wielowicz).
Najlepsza zawodniczka — Anna Kamiń- ska (Tucholanka Tuchola).
Sędziami turnieju byli: Paweł Polikowski i Krzysztof Zaborowski.
Serdecznie dziękujemy wszystkim spon- sorom, bez których ten turniej nie mógł- by się odbyć.
Wielkie podziękowania dla: Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu, Starostwa Powiatowego, K-PZPN w Bydgoszczy, OsiT Chełmża, Firmy BEKO, Firmy My
O NO UT BRB W N
Center S.A., Pana Krzysztofa Zaborow- skiego, Firmy Hanmar - Mariusz Becker, Sklep meblowy Meble York, Firma Ce- zar - Piotr Preuss, Kręgielnia Chełmża - Przemysław Lis, NICO - Łukasz Niedź- wiecki, Paweł Polikowski - radny powia- tu toruńskiego, Dariusz Meller - radny powiatu toruńskiego, MUK Ubezpiecze- nia - Krzysztof Szymecki, Piekarnia Tra- dycja - Lech Polikowski, Krzysztof Łan- kiewicz, NZOZ RATUJ - ratuj.eu
Jako główny organizator chciałbym ser- decznie podziękować wszystkim, którzy byli zaangażowani w przygotowanie i or- ganizację całego turnieju. Bez waszego wsparcia i ogromnej pomocy ten turniej nie mógłby się odbyć.
Dziękuję: Bogdanowi Worytko, Dariu- szowi Kapidurze, Krzysztofowi Zaborow- skiemu, trenerce Sandrze Bukowskiej,
Pawłowi Polikowskiemu, Patrykowi Rybackiemu, spikerowi - Marianowi Waleckiemu, Aleksandrowi Rakowiec- kiemu, Bartoszowi Karasiowi, kamerzy- ście Andrzejowi Lembke, Krzysztofowi Bukowskiemu i kierownikowi klubu Da- riuszowi Gerke.
Ze sportowym pozdrowieniem. Sandra Bukowska - trener sekcji kobiecej K.S. Legia Chełmża. Główny organizator tur- nieju Maciej Bąk - kierownik sekcji ko- biecej K.S. Legia Chełmża. Zapraszam za rok !
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 13 Ks. Stefan Wincenty Frelichowski został be- atyfikowany 7 czerwca 1999 roku w Toru- niu przez Jana Pawła II, który powiedział o nim: Zwracam się do całej rodziny polskich harcerzy, z którą nowy błogosławiony był głęboko związany. Niech stanie się dla was patronem, nauczycielem szlachetności i orę- downikiem pokoju i pojednania. 22 lutego 2003 roku bł. Stefan Wincenty został ogło- szony patronem harcerstwa polskiego. Jego wspomnienie Kościół obchodzi 23 lutego. Kalendarium Życia Błogosławionego 22 stycznia 1913 - w rodzinie Frelichowskich przychodzi na świat trzeci syn. Chłopcu nada- no imiona Stefan Wincenty. 1923 po ukończeniu szkoły powszechnej Ste- fan Wincenty Frelichowski rozpoczyna naukę w ośmioklasowym męskim gimnazjum humani- stycznym w rodzinnej Chełmży. 1927 w marcu wstępuje do harcerstwa, a kilka miesięcy później - do Sodalicji Mariań- skiej. 1931 wstępuje do Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie. 14 marca 1937 w katedrze pelplińskiej otrzymuje święcenia kapłańskie 15 marca 1937 w katedrze chełmżyńskiej od- prawił msz św. prymicyjną 1938 zostaje wikariuszem w parafii Świętej Trójcy w Wejherowie, a następnie w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Toruniu. Bł. ks. Stefan Wincenty Frelichowski całym życiem służył Bogu, Polsce i bliźnim 11 września 1939 zostaje po raz pierwszy aresztowany przez gestapo. Po kilku dniach zostaje zwolniony. 17 października 1939 zostaje aresztowany po raz drugi i osadzony w zamienionym na więzienie forcie, następnie więziony w kolej- nych obozach: Gdańsk Nowy Port, Stutthof, Grenzdorf, Sachsenhausen oraz Dachau. 23 lutego 1945 w obozie koncentracyjnym w Dachau umiera na tyfus plamisty, którym zaraził się niosąc chorym pomoc materialną i pełniąc wśród nich posługę kapłańską. 7 czerwca 1999 w Toruniu zostaje beatyfi- kowany przez Ojca Świętego Jana Pawła II. 22 września 2002 Kongregacja ds. Kultu Bo- żego i Dyscypliny Sakramentów zatwierdza Błogosławionego Stefana Wincentego Fre- lichowskiego patronem polskiego harcer- stwa. • Muszę sobie wyrobić silny charakter, wolę nieugiętą. Będę uparty, tak uparty, jak byli święci. Muszę dążyć do cząstki świętości, być dobrym chrześcijaninem. Ile ja grzeszę. Ja sam sobie nie zdaję sprawy, jakim ja rzeczy- wiście jestem. Czy zadanie moje spełniam dobrze. Zapis w pamiętniku z lat szkolnych. • Chcę posiadać wiarę św. Piotra, mądrość św. Pawła, ale serce muszę mieć św. Jana. Serce czyste, niewinne. Muszę być kapłanem wedle serca Chrystusa. Zapis w pamiętniku z początku edukacji w seminarium duchow- nym. Wydarzenia w marcu 2 marca 2018 r. - Burmistrz Miasta oraz Związek Sybiraków w Toruniu koło w Chełm- ży zaprasza na 10:00 do Bazyliki Świętej Trójcy na mszę św. z okazji 73 rocznicy wy- wózki Chełmżan na Sybir. Po mszy św. nastą- pi przejście pod tablicę umieszczoną na bu- dynku przy ul. Sądowej aby złożyć kwiaty i znicze. 4 marca 2018 r. - 9:30 Msza św. w Konkate- drze w intencji Żołnierzy Wyklętych, po mszy św. IV Marsz Pamięci pod obelisk Kapitana Mieczysława Szczepańskiego. 9 marca 2018 r. na godz. 18:00 - Stowarzy- szenie JAK NI, JAK JO zaprasza na koncert „12 dni z życia kobiety” do Chełmżyńskiego Ośrodka Kultury przy ul. Bydgoska 7 - wstęp wolny FILMY O CHEŁMŻY W BIBLIOTECE DO WYPOŻYCZENIA Wzgórze nad jeziorem na podstawie książki Kazimierza Trybulskiego. w reżyserii Marcina Łaukajtysa - Telewizja Po Sąsiedzku. Filmy o znanych postaciach z Chełmży: Edmund Beszczyński, Antoni Depczyński, Mieczysław Szczepański, Ks. inf. Alfons Groszkowski przygotowane i wydane przez Towarzystwo Przyjaciół Chełmży. Orszak Trzech Króli 2018 r. - MF Studio Mi- chał Frąckiewcz / telewizja kablowa - prze- kazał Urząd Miasta. 98 Rocznica Wyzwolenia Chełmży – MF Stu- dio Michał Frąckiewcz / telewizja kablowa – przekazał Urząd Miasta. dok. ze str. 1 Świat znaczków pocztowych W ubiegłym roku Poczta Polska wydała serię trzech znaczków zatytułowaną „Świat ocza- mi młodych / Czas na zdrowie”. Zamieszczo- no na nich prace malarskie, wykonane przez młodych utalentowanych artystów w wieku 14-17 lat. Ściślej rzecz biorąc, są to wyróżnio- ne dzieła wyłącznie dziewcząt. To, że kobie- ty są bardziej wrażliwe na piękno nie ulega wątpliwości. Przyznać też należy, że obrazy prezentują się znakomicie, a wena twór- cza nie poskąpiła fantazji. Kolorystycznie również są interesujące i przyciągają wzrok feerią barw. Być może autorki tych prac zo- staną w przyszłości prawdziwymi artystkami. Czas na zdrowie, to temat zawsze aktualny niezależnie od wieku. Dotyczy zdrowego odżywiania się, fizycznej aktywności oraz obcowania z naturą, cokolwiek byśmy pod tym pojęciem rozumieli. I tak, na pierwszym znaczku widzimy rower na tle zegara, który symbolizuje ów czas na zdrowie. Natomiast dolny znaczek zawiera motywy związane z florą i fauną, zaś na znaczku z prawej strony relaks z koniem w roli głównej, czyli zaintere- sowania hippiczne. Obok znaczków na tzw. marginesach zamieszczono informacje doty- czące autorek. Wielkie to wyróżnienie zna- leźć się na oficjalnej emisji Poczty Polskiej. Swoją drogą serce rośnie, gdy widzi się takie podejście młodzieży do propozycji spędza- nia wolnego czasu. Popatrzmy jak pięknie wygląda świat ich oczami: bez telewizora, bez komputera i bez smartfona. Można? Można. Brawo, dziewczyny! (filatelista) PODZIĘKOWANIE Serdeczne podziękowania dla lek. med. JĘDRZEJA JAKUBOWSKIEGO, pielę- gniarek, pań salowych i wszystkich, którzy z wielką troską zajmowali się moim bratem Romanem Hapke, przebywającym na Oddziale Intensywnej Terapii w Chełmży. Dziękuję za opiekę, serce, ludzkie podejście, szacunek dla pacjenta, życzliwość, zrozumienie, pełen profesjonalizm, empatię. Dziękuję również za cierpliwość, wyrozumiałość wobec nas - rodziny pacjenta. Powodzenia w trud- nej dziedzinie sztuki medycznej. Z wyrazami szacunku Zofia Dembek z rodziną „Człowiek jest wielki Nie przez to, co ma, Nie przez to, kim jest, lecz przez to, czym dzieli się z innymi„ Jan Paweł II ABC CZYTELNIKA
1. Jak zapisać się do biblioteki?
Należy zgłosić się osobiście w wybra- nej placówce bibliotecznej (Biblioteka, Rynek 4 lub Filia dla Dzieci i Młodzieży, Bydgoska 7) z dokumentem tożsamości (zawierającym PESEL) i wypełnić kartę zapisu, poświadczającą zapoznanie się z regulaminami biblioteki Za osobę nie- letnią do lat 13 zobowiązanie podpisują rodzice lub opiekunowie prawni. Przy zapisie otrzymasz kartę biblioteczną.
2. Czy można założyć konto bibliotecz- ne dziecku? Oczywiście. Zapisać można nawet w wieku przedszkolnym.
3. Czy osoba nie posiadająca mel- dunku na terenie miasta Chet- mży może wypożyczać książki z biblioteki? Tak.
4. W jakich godzinach biblioteka jest otwarta?
Biblioteka Główna, Rynek 4 jest czynna:
dziecko
poniedziałek, wtorek, piątek w godz. 8:00- 17:00,
środa w godz. 9:00-15:00,
czwartek w godz. 8:00-18:30,
sobota w godz. 9:00-13:00
Filia dla Dzieci i Młodzieży, Bydgoska 7 jest czynna:
poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek w godz. . 9:00 -17:00,
środa w godz. 9:00 — 15:00,
sobota w godz. 9:00 — 13:00
Wszelkie zmiany godzin otwarcia umieszczane są zarówno w bibliote- kach, jak i na stronie internetowej.
5. Jak sprawdzić, czy interesująca mnie książka znajduje się w zbiorach biblio- teki? Informację o zbiorach można uzy- skać bezpośrednio w bibliotece, tele- fonicznie (tel. 56 675 61 33; 56 675 24 83 ) lub na stronie www.pimbp.pl w za- kładce MAK+ katalog on-line, w którym można przeglądać zasoby biblioteki.
Że świata sztuki
Z kalendarza artysty — Yoko Ono
W lutym swoje urodziny (84 lata) ob- chodzi Yoko Ono - amerykańska woka- listka i artystka. Była żoną legendarne- go Johna Lennona (jednego z Beatlesów, muzyka, twórcy tekstów).
Wczesne lata swojego życia spędziła w Stanach Zjednoczonych. Jej ojciec był tam dyrektorem jednej z placówek ban- ku. Rodzina po kilu latach wróciła do Ja- ponii. Ojciec Yoko namawiał ją do po- bierania lekcji gry na pianinie oraz śpiewu operowego. W Gakushuin (ze-
spole prywatnych, prestiżowych szkół w Tokio, który składa się z przedszkola, szkół średnich i uniwersytetu) Japonka uczęszczała na kurs filozofii. Było to dość niezwykłe, ponieważ dotąd żadna ko- bieta tego nie dokonała. Yoko Ono wró- ciła do Stanów w roku 1952. Zapisała się na studia do Sarah Lawrence college — dla panien z dobrze sytuowanych ro- dzin. Kilka lat później poznała młodego japońskiego kompozytora, z którym uciekła do Nowego Jorku. Zerwała wte-
Kolegium redakcyjne: Urszula Meszyńska, Marcin Seroczyński. Redakcja Przyjmuje - uwagi oraz ogłoszenie i reklamy - codziennie w godz. od 11” do 14”. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń, reklam oraz za terminy przez inne instytucje. Skład: Maciej Kaźmirek Wydawca: Powiatowa i Miejska Biblioteka
6. Jak mogę zarezerwować książkę? Rezerwacji można dokonać osobiście, telefonicznie lub poprzez katalog on-li- ne MAK+ 7. Zgubiłem książkę z biblioteki, co mam zrobić? Nie czekaj, zgłoś ten fakt bibliotekarzowi w wypożyczalni, aby wspólnie znaleźć odpowiednie rozwiązanie dla Twojej sy- tuacji. 8. Czy muszę być zapisany do biblioteki by skorzystać w Czytelni z księgozbioru podręcznego lub komputera (Internet, Office)? Nie. Wystarczy przed wejściem okazać bibliotekarzowi aktualny dokument tożsamości z fotografią i adresem oraz wpisać się na listę odwiedzin wyłożoną w czytelni. 9. Czy mogę wydrukować wyniki moich poszukiwań w Internecie lub wykonać odbitki ksero fragmentów zbiorów bi- blioteki? Tak. Skontaktuj się w tym celu z dyżur- nym bibliotekarzem.
Zapraszamy do biblioteki !!!
dy kontakt z rodzicami dając tym samym wyraz buntu przeciwko wartościom przez nich wyznawanym. Nowy Jork stał się dla Yoko miejscem realizacji pierw- szych happeningów i wystaw. Podczas jednej z nich poznała Johna Lennona. Z sympatii wysłała mu egzemplarz swojej książki pt. „Grejpfrut”. Od tej pory Yoko i John zaczęli się regularnie spotykać. John Lennon wkrótce został trzecim mę- żem Japonki. Para w nietypowy sposób spędziła swój miesiąc miodowy - czy- niąc go jednym z happeningów. Otóż Yoko i John przez cały miesiąc nie wy- chodzili z łóżka prowadząc jednocześnie rozmowy z dziennikarzami. Chcieli w ten sposób zaprotestować przeciwko
wojnom na świecie. Yoko Ono nieustannie angażuje się w akcje pacyfistyczne. Ponadto jej wokal można usłyszeć na płytach, które nagra- ła wspólnie z Johnem Lennonem, tj. m.in.: „Wedding Album”, „Some Time In New York City”, „Milk and Honey”. Po śmierci męża rozpoczęła karierę solową. Monika Myszkowska
Publiczna w Chełmży, tel. (56) 675-61-33. Strona internetowa: www.pimbp.pl, e-mail: pimbpQonet.pl. Druk: Wydawnictwo Wąbrzewskie Zakłady Graficzne - ul. Mickiewicza 15, 87-200 Wąbrzeźno, tel. (56) 688-15-51 Redakcja przyjmuje odpłatnie ogłoszenia i reklamy
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 15
my w
Łowrat(ye o RZY ug | ! |
| l
. m U rk, ę*
ES > j
p
2
4
©
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 16
KONKURS PLASTYCZNY
Zapraszamy również do wzięcia udziału w konkursie plastycznym. Tematyka tegorocznej edycji jest poszerzona o tematykę historyczną — prace mogą dotyczyć ważnych wydarzeń z dziejów Polski
i Polaków.
Mogą też być związane z postacią
bł. ks. St. Wincentego Frelichowskiego,
jego działalnością harcerską czy duszpasterską. Technika prac jest dowolna (rysunek, malarstwo, rzeźba, haft, prace ze sznurka itp..)
„Prace rysunkowe i malarskie w formacie A3. Prace należy dostarczyć na adres:
Komenda Hufca ZHP
ul..Hallera 21
87-140 Chełmża
do 30 maja 2018 r.
Zapraszamy na Festiwal
Już po raz szesnasty będziemy mieli okazję pośpiewać w gronie przyjaciół. W tym roku przypada setna rocznica Odzyskania Niepodległości Polski i powstania Związku Harcerstwa Polskiego. Będziemy śpiewać na chwałę patrona harcerstwa, świetlanych postaci harcerskich i tych, którzy walczyli
o niepodległość naszej Ojczyzny.
Czekamy na solistów, zespoły i schole.
REGULAMIN
1. Organizatorem festiwalu jest Komenda Hufca ZHP Chełmża, współorganizatorami Gmina Miasto Chełmża oraz Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Chełmży im. Juliana Preisa.
2. Nad przygotowaniem i sprawnym przebiegiem imprezy czuwać będzie Komenda Festiwalu:
dh Tomasz Niedziałkowski - Komendant Festiwalu hm. Bogumiła Obara, pwd. Wioletta Dominiczak, Beata Niedziałkowska, dh Martina Osowiecka, pwd. Paulina Kicińska, dh Łukasz Walasiewicz,
dh Michał Zieliński, Przemysław Strugielski,
dh Paweł Niedziałkowski oraz p. Urszula Meszyńska.
Uczestnicząc w Festiwalu włączamy się w obchody stulecia harcerstwa i setnej rocznicy odzyskania niepodległości przez naszą ojczyznę POLSKĘ!
Uczestnicząc damy wyraz umiłowania Ojczyzny,
szacunku dla jej dziejów, zdobywamy wiedzę o bohaterach;
damy świadectwo następnym pokoleniom.
Patriotyzm jest obecny w przestrzeni dziejów ojczystych.
KEAóźE p
= JĄ j Gd "upliB a
3. Festiwal jest organizowany dla środowisk harcerskich, szkolnych, kościelnych i innych.
Nie ma ograniczeń wiekowych.
Zapraszamy także osoby dorosłe i zespoły rodzinne. 4. Festiwal odbędzie się 16 czerwca 2018 r.
a) przesłuchania w CHOK
b) gala na Rynku lub w ChOK-u
(w zależności od pogody)
5. Na przesłuchanie konkursowe należy przygotować dwie piosenki: jedną patriotyczną (może to być pieśń rycerska, powstańcza, żołnierska wyrażająca wiarę
i miłość do Ojczyzny); drugą do wyboru harcerską lub religijną.
6. Zgłoszenie należy dostarczyć
najpóźniej do 30.05.2018 r.
na adres:
chelmza©zhp.pl
kontakt telefoniczny:
Bogumiła Obara 609 520 711
XVI FESTIWAL PIOSENKI HARCERSKIEJ I RELIGIJNEJ i PATRIOTYCZNEJ
Chełmża .
16.06.2018 r.
WZÓR ZGŁOSZENIA
Nazwa ekipy: ...
(050 O Telefon kontaktowy : su. Kategoria: (solista / zespół /schola / drużyna) Ilość osób występujących
oraz towarzyszących: ...
Wszyscy uczestnicy otrzymają plakietkę festiwalową oraz dyplomy, a zwycięzcy
poszczególnych kategorii — nagrody rzeczowe.
PROGRAM FESTIWALU
8.00-13.45 — przesłuchania konkursowe 13.45 -14.30 — przerwa na posiłek 15.00 - część uroczysta: występ zaproszonych gości, ogłoszenie wyników
oraz koncert laureatów
|
G-os-Che-m-y-ski---marzec-2018.pdf
|
SŚfos Cbefmżyriski
3 (205) 2018 Numer bezpłatny
Z okazji świąt Zmartwychwstania Pańskiego wszystkim mieszkańcom naszego Miasta _ życzymy aby święta Wielkanocne przyniosły radość, spokój - eraz wzajemną życzliwość_ Zz Niech Zmartwychwstały Pan przyniesie miłe Giszczęście, aatmosfera ze rdeczności i pI E pozwoli zapomnieć o codziennych troskach i
Przewodniczący RadyMieskiej Burmistrz Miasta Janusz Kalinowski JerzyCzeradiński
obfitujących w rodzinne spotkania, pozytywne emocje i wiosenną radość
życzą Dyrektor oraz Pracownicy Oddziału ES Brodnica w Chełmży
Życzenia Radosnych Świąt Wielkanocnych, wypałnionych nadzieją budzącej się do życia wiosny i wiarą w sens życia!
Pogody w sercu i radości płynącej z faktu Zmartwychwstania Pańskiego oraz smacznego Śświęconego w gronie najbliższych osób składają Radni Powiatu Toruńskiego Dariusz Meller i Paweł Polikowski
Najserdec
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 2
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 3
Święto Sybiraków |Ze świata...
Straszlliwe zimno, głód, choroby, wszechobecne robactwo, taki był los Sy- biraków, o których pamiętano podczas kolejnej rocznicy
Mieszkańcy miasta oraz władze Chełm- ży, młodzież szkolna i Związek Sybiraków oddali hołd deportowanym i zmarłym w ZSRR.
Uroczystości patriotyczne upamięt- niające 73. rocznicę wywózki naszych mieszkańców w głąb Związku Radziec- kiego odbyły się w Chełmży. Podobnie jak w przypadku marszu żołnierzy wy- klętych, uroczystości rozpoczęły się od mszy św. w intencji pomordowanych na Wschodzie. Po mszy św. ulicami miasta przeszedł marsz Sybiraków. Uczestni- cy udali się pod tablicę upamiętniająca dramatyczne wydarzenia roku 1945. Tam prowadzący uroczystości Henryk Zatorski po odśpiewaniu Hymnu Sybira- ków odczytał list Leszka Masłowskiego ostatniego chełmżyńskiego Sybiraka, który jako chłopak został wywieziony do ZSRR w lutym 1945 r., wrócił w lipcu rok później. Obecnie pan Leszek choruje, ale cały czas tkwią w jego głowie przera- żające wspomnienia z młodości.
Sybirak pisał w liście o straszliwym głodzie, który był wszechobecny i nigdy nie ustępował. Jak sam mówił można było znieść mróz i zżerające więźniów robactwo, ale głód był najstraszliwszy. Leszek Masłowski jest także autorem książki pod tytułem „Zraniona młodość. Wspomnienia Sybiraka” będącej relacją jego pobytu w łagrach. Pisze w niej, że trzeba pamiętać i mówić o Siewiernoj Griwie, Osanowo Dubowoje, Szaturze, Donbasie i innych miejscach na szlaku sybirackiej niedoli, gdzie tak wielu cheł- mżan pozostało na wieki.
Główne uroczystości odbywają się co roku pod tablicą wmurowaną w bu- dynek komisariatu policji. Tutaj 73 lata temu odbył się spis mieszkańców i przy- gotowanie ich do marszu przez Ciecha- nów, a później bydlęcymi wagonami transport do łagrów w ZSRR.
Wyrazem pamięci o tych dramatycz- nych wydarzeniach są coroczne spotka- nia w miejscu, z którego wyprowadzono setki mieszkańców. Wielu nie przeży- ło podróży w nieludzkich warunkach i straszliwej pracy w mroźnym klimacie. Zginęło ponad 200 mieszkańców.
Przy tablicy przemawiali m.in. bur- mistrz Jerzy Czerwiński, Marcin Swa- czyna naczelnik Biura Pełnomocnika do spraw Kombatantów i Osób Repre- sjonowanych naszego województwa oraz Jan Myrcha prezes Związku Sybira- ków z Torunia. Wśród gości byli także przedstawiciele nowo powstałego Koła Sybiraków z Golubia Dobrzynia oraz uczniowie VI Liceum Ogólnokształcące- go im. Zesłańców Sybiru w Toruniu.
Nasz Sybirak Leszek Masłowski zo- stał odznaczony Medalem Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego „Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano- -Pomeraniensis”, który wręczył Marcin Swaczyna.
Często publikowane są wspomnienia Leszka Masłowskiego, który opowiada o swoich przeżyciach w ramach przestrogi i jest cały czas najważniejszym strażni- kiem pamięci o Sybirakach.
- Wielu z nas nie wytrwało trudów po- dróży w bydlęcych wagonach, w których Ściany były białe od szronu i śniegu. Tych, którym udało się dotrzeć do celu, czekała praca ponad ludzkie siły, głód, straszliwe zimno, choroby, wszechobec- ne robactwo i ciągła obecność uzbro- jonych enkawudzistów, dla których byliśmy istotami bez znaczenia, niewol- nikami skazanymi na śmierć. Zaocznie i bez wyroku. Jedyną naszą zbrodnią była narodowość, zaś oprawcy zapewne mieli do wykonania swój chory plan — opowiada Leszek Masłowski na łamach swojej książki, która nadal jest bardzo wartościowym i jedynym tak obszernym źródłem informacji.
Marcin Seroczyński
Gdyby żył miałby 165 lat. Urodził się 30 marca 1853r. w Groot Zundert w Holan- dii jako syn pastora. Vincent van Gogh, bo o nim mowa, był jednym z najwięk- szych malarzy w historii, którego twór- czość miała ogromny wpływ na sztukę
współczesną. Dokonania artystyczne van Gogha zasadzały się na stosowaniu przez niego żywej kolorystyki oraz emo- cjonalnej narracji. Decyzję o tym, że chce zostać artystą Vincent podjął stosunkowo późno, bo przed ukończeniem 30. roku życia (a żył jedynie 37 lat). Wcześniej imał się róż- nych zawodów, m.in. był nauczycielem w angielskiej szkole czy protestanckim kaznodzieją. Około roku 1880 zaczęły powstawać jego pierwsze prace jak np. „Siewca”. W 1885r. malarz wyjechał do Antwerpii z zamiarem rozpoczęcia stu- diów artystycznych. Niestety, jego no- watorska metoda malowania nie znala- zła uznania. Vincent przeniósł się do Arles w Prowansji. Tam powstają obra- zy: „Nocna kawiarnia”, „Taras kawiarni w nocy”, „Słoneczniki”, które obecnie uchodzą za największe dzieła artysty. Van Gogh zmarł w wyniku postrzału z broni palnej. Przypuszcza się, że malarz sam targnął się na swoje życie. Do tego czynu miało popchnąć go załamanie nerwowe, jako że cierpiał przez całe ży- cie na napady lękowe. Vincent był pierworodnym z szóstki ro- dzeństwa. Po nim urodziły się siostry: Anna Cornelia, Elizabeth Huberta, Wil- lemina Jacoba oraz dwaj bracia: Theo i Cornelis Vincent. W ciągu swego życia Vincent utrzymywał bliskie kontakty ty|- ko z dwojgiem z rodzeństwa: Willeminą i Theo.
Monika Myszkowska
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 4
WIADOMOŚCI Z RATUSZA
g EO ke WOJEWÓDZTWO Unia Europejska i KUJAWSKO-POMORSKIE Europejski Fundusz Społeczny Program Regionalny
PROJEKT PN. „NIE BĄDŹ SAMOTNY”
W ramach realizowanego projektu „Nie bądź samotny”, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Osi priorytetowej 9 Solidarne społeczeństwo, Dzia- łanie 9.1 Włączenie społeczne i rozwój usług opiekuńczych w Ramach ZIT, Poddziałanie 9.1.2 Rozwój usług opiekuńczych w ramach ZIT Regionalnego Programu Operacyjnego Woje- wództwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej zorganizował w dniach - od 8 lu- tego 2018 r. do 14 lutego 2018 roku szkolenia. Szkolenia skie- rowane były dla 7 uczestników projektu — opiekunów faktycz- nych sób niesamodzielnych. Szkolenia prowadziła firma - Synik Teresa Centrum Edukacji Dorosłych z siedzibą przy ulicy Św. Józefa 26 w Toruniu. Szkolenia zostały przeprowadzone na te- maty dotyczące zasad zdrowego żywienia i dietetyki (6 godz.), zabiegów higieniczno-pielęgnacyjnych i czynności opiekuń- czych (godz. 16) oraz pomocy przedmedycznej (6 godz.). Ośrodek zatrudnił 3 opiekunki dla 12 osób niesamodzielnych, wymagających pomocy. Zgodnie z zapisem regulaminu kon- kursu, w pierwszej kolejności beneficjentami projektu są oso- by, których dochód nie przekracza 150% kryterium dochodo- wego określonego w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej oraz korzystające ze wsparcia Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014-2020 (PO PŹ). Całko- wita wartość projektu wynosi 130 535,91 zł, w tym wkład fi- nansowy gminy miasta Chełmży wynosi 13.053,60 zł.
KOMPLEKSOWA MODERNIZACJA ENERGETYCZNĄ OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ NA TERENIE MIASTA CHEŁMŻY
Gmina Miasto Chełmża otrzymała dofinansowanie na realiza- cję następujących przedsięwzięć:
1) „Kompleksowa modernizacja energetyczna obiektów uży- teczności publicznej na terenie miasta Chełmży: etap I — bu- dynki oświatowe”
Głównym celem realizacji projektu jest poprawa efektywności energetycznej poprzez głęboką modernizację energetyczną budynków oświatowych.
Przedsięwzięcie realizowane będzie w Szkole Podstawowej nr 2, Szkole Podstawowej nr 3 i Gimnazjum nr 1. Ze względu na swój wiek i budowę konstrukcji, wskazane budynki nie speł- niają obowiązujących norm w zakresie ochrony cieplnej. Ogrzewanie budynków odbywa się kosztem dużego zużycia energii. W ramach działań zaplanowano docieplenie ścian, stropodachów, wymianę lub modernizację stolarki budowla- nej, a także modernizację instalacji c.o. bez wymiany źródła ciepła. W związku z tym, że budynki modernizowane w ra- mach projektu objęte są ochroną konserwatorską, docieple-
nie niektórych ścian wykonane zostanie od wewnątrz, za po- mocą mineralnych płyt izolacyjnych MULTIPOR. W pozostałej części warstwę izolacyjną stanowić będzie styropian i płyta rezolowa. Natomiast ocieplenie stropodachów wykonane zo- stanie przy zastosowaniu wełny mineralnej lub granulatu z wełny mineralnej.
Modernizacja systemu grzewczego obejmować będzie płuka- nie instalacji, wymianę grzejników żeliwnych na płytowe oraz opomiarowanie całej instalacji wraz z montażem głowicy ter- mostatycznej. W przypadku budynku Gimnazjum nr 1 instala- cja zostanie uzupełniona o dodatkowe grzejniki, które zapew- nią odpowiednie warunki termiczne wewnątrz budynku. Dopełnieniem działań termomodernizacyjnych będzie wyko- nanie renowacji elewacji ścian budynków ocieplonych od we- wnątrz.
Termomodernizacja budynków oświatowych ma istotne zna- czenie z punktu widzenia użytkowników budynków. Ograniczenie zużycia energii i emisji zanieczyszczeń wpłynie na poprawę jakości środowiska. Ponadto zracjonalizowane zosta- ną wydatki związane z utrzymaniem infrastruktury gminnej. Przedsięwzięcie realizowane będzie przy współudziale środ- ków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ra- mach Osi Priorytetowej 3 Efektywność energetyczna i gospo- darka niskoemisyjna w regionie, Działania 3.5 Efektywność energetyczna i gospodarka niskoemisyjna w ramach ZIT, Pod- działania 3.5.1 Efektywność energetyczna w sektorze publicz- nym i mieszkaniowym w ramach ZIT Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020. Całkowita wartość dofinansowania, w kwocie 1 468 075,98 PLN, stanowi 79,10% wszystkich wydatków kwali- fikowalnych. Szacunkowa wartość planowanego zadania wy- niesie 1 876 578,73 PLN. Realizację zakresu rzeczowego wnio- sku przewidziano na rok 2018 i 2019.
2) „Kompleksowa modernizacja energetyczna obiektów uży- teczności publicznej na terenie miasta Chełmży: etap II — pły- walnia kryta”
Głównym celem projektu jest poprawa efektywności energe- tycznej budynku Ośrodka Sportu i Turystyki, która wpłynie bezpośrednio na obniżenie kosztów eksploatacji budynku, re- dukcję emisji szkodliwych substancji do atmosfery oraz zwięk- szenie dostępności do odnawialnych źródeł energii.
W przedmiotowym budynku funkcjonują instytucje kultury i rekreacji o kluczowym znaczeniu dla społeczności lokalnej — Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna — filia dla dzieci i młodzieży, Chełmżyński Ośrodek Kultury, Powiatowy Ośrodek Doradztwa Rolniczego oraz Ośrodek Sportu i Turystyki. Budynek objęty jest ochroną konserwatorską. Nie spełnia wy- mogów efektywności energetycznej stawianych dla budyn- ków użyteczności publicznej. W ramach działań termomoder-
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 5 nizacyjnych zaplanowano ocieplenie ścian zewnętrznych piwnicy i nadziemia, ocieplenie stropodachu styropapą oraz modernizację systemu grzewczego. W oparciu o pompy cie- pła powietrze/woda powstanie węzeł cieplny na potrzeby podgrzewania wody basenowej oraz układu ciepłej wody użytkowej. Przedsięwzięcie realizowane będzie przy współudziale środ- ków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ra- mach Osi Priorytetowej 3 Efektywność energetyczna i gospo- darka niskoemisyjna w regionie, Działania 3.5 Efektywność energetyczna i gospodarka niskoemisyjna w ramach ZIT, Pod- działania 3.5.1 Efektywność energetyczna w sektorze publicz- nym i mieszkaniowym w ramach ZIT Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020. Wartość wydatków kwalifikowalnych oszacowano na 716 838,07 PLN, natomiast całkowita wartość dofinanso- wania wyniesie 573 470,45 PLN czyli 80,00% wszystkich wy- datków kwalifikowalnych. Szacunkowa całkowita wartość pla- nowanego zadania wyniesie 1 063 968,66 PLN. Realizację projektu przewidziano na 2019 rok. ZAMÓWIENIA PUBLICZNE 1) Gmina Miasto Chełmża ogłosiła przetarg nieograniczony na realizację zadania pn. „Wykonanie instalacji solarnych oraz instalacji fotowoltaicznych na terenie Gminy Miasta Chełm- ża” w zakresie: Zadanie 1 - Montaż instalacji solarnych wytwa- rzających energię cieplną na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej o dopasowanej optymalnej mocy szacunko- wej w 14 indywidualnych gospodarstwach domowych. Zamówienie dotyczy projektu współfinansowanego ze środ- ków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Ope- racyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014- 2020 działanie 3.1 Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych. Podstawę do sporządzenia oferty stanowi załącznik nr 9 do SIWZ „ Program funkcjonalno – użytkowy” oraz Projekty tech- nologiczne stanowiące załącznik nr 10 do SIWZ. Przedmiotem zamówienia jest wykonanie dokumentacji projektowej wraz ze wszystkimi wymaganymi prawem uzgodnieniami, uzyska- nie pozwolenia na budowę lub dokonanie zgłoszenia wykona- nia robót budowlanych (jeśli będą wymagane prawem), oraz wszelkie prace budowlano – montażowe, przeprowadzenie szkolenia użytkowników obiektów w zakresie obsługi instala- cji, serwisowanie instalacji w okresie gwarancji celem kom- pleksowego zaprojektowania i montażu instalacji solarnych wytwarzających energię cieplną na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej o dopasowanej optymalnej mocy sza- cunkowej w 14 indywidualnych gospodarstwach domowych. Instalacje o łącznej mocy minimum 51 794 W = 51,79 kW (moc jednego kolektora minimum 1363 W, zainstalowanych zostanie 38 szt.) zostaną zlokalizowane na nieruchomościach mieszkańców Miasta Chełmży – łącznie na 14 obiektach. W zależności od uwarunkowań technicznych przewiduje się montaż instalacji na dachach lub elewacjach budynków miesz- kalnych. Szczegółowy zakres przedmiotu zamówienia określo- ny jest w załączniku nr 9 do SIWZ „Program funkcjonalno- -użytkowy” - Część pierwsza – INSTALACJE SOLARNE. Termin składania ofert wyznaczono na dzień 12 marca 2018 r. 2) Informacja o wyborze najkorzystniejszej oferty w przetargu nieograniczonym na „Remont i adaptację pomieszczeń Szko- ły Podstawowej nr 3 na potrzeby zwiększenia dostępności miejsc przedszkolnych” i „Kompleksową modernizację ener- getyczną obiektów użyteczności publicznej na terenie miasta Chełmży: etap I - budynki oświatowe – Szkoła Podstawowa nr 3 - budynek A”. Wybrano ofertę złożoną przez Firmę Handlową „BŁAŻEX” Spółka Jawna J.L Kulczak z siedzibą przy ul. Migdałowej 19 w Toruniu, przy cenie wynoszącej 2.076.963,40 zł brutto z VAT. Najkorzystniejszą ofertę wybrano na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, tj. koszt wykonania (cena) – waga kryterium 60%, okres gwarancji na roboty budowlane– waga 40%. Za najkorzystniejszą została uznana oferta, która uzyskała naj- wyższą łączną liczbę punktów, spośród wszystkich ofert nie- podlegających odrzuceniu. 3) Informacja o wyborze najkorzystniejszej oferty w przetargu nieograniczonym na „Remont i modernizację wieży ciśnień”. Wybrano ofertę złożoną przez firmę FRAM-BUD Sp. z o. o z siedzibą przy ul. Józefa Hallera 6-8 w Poznaniu, przy cenie 916.350,00 zł brutto z VAT. Najkorzystniejszą ofertę wybrano na podstawie kryteriów oce- ny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamó- wienia, tj. cena – waga kryterium 60%, gwarancja jakości i rę- kojmią za wady za okres gwarancji – waga 35%, doświadczenie kierownika budowy – waga 5%. Za najkorzystniejszą została uznana oferta, która uzyskała najwyższą łączną liczbę punktów, spośród wszystkich ofert niepodlegających odrzuceniu. Więcej informacji na temat przedmiotowych zamówień pu- blicznych można uzyskać na stronie internetowej pod adresem https://www.bip.chelmza.pl/1532,zamowienia-publiczne REKRUTACJA 2018/2019 W dniach od 13 lutego br. do 9 marca br. będą trwały zapisy dzieci do chełmżyńskich przedszkoli miejskich nr 1 i nr 2. Wnioski wraz z załącznikami należało pobrać w w/w terminie w przedszkolach lub ze strony internetowej wybranego przed- szkola. Prawidłowo wypełnione wnioski wraz z załącznikami i stosownymi dokumentami należało złożyć w przedszkolu. W tym samym terminie trwały zapisy do oddziałów przedszkol- nych w Szkole Podstawowej nr 2 i w Szkole Podstawowej nr 3. • Od 26 lutego do 2 marca w sekretariacie każdej szkoły pod- stawowej można było dokonać zapisu dziecka do klasy pierw- szej. Zapisy dotyczą dzieci zamieszkałych w obwodzie danej szkoły podstawowej. Zapisy dziecka do klasy pierwszej odby- wają się na podstawie zgłoszenia oraz oświadczenia rodziców dotyczącego miejsca zamieszkania. Druk zgłoszenia można pobrać w sekretariacie lub ze strony internetowej szkoły, w obwodzie której zamieszkuje dziecko. • Rekrutacja zgodna z terminami zawartymi w Zarządzeniu nr 8/CUW/18 Burmistrza Miasta Chełmży z dnia 23 stycznia 2018 r. w sprawie terminów postępowania rekrutacyjnego i postępowania uzupełniającego, a także terminów składania dokumentów do przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz klas pierwszych szkół podstawo- wych w roku szkolnym 2018/2019 odbędzie się tylko w tej szkole, w której po zapisach dzieci z obwodu szkoły, będą jeszcze wolne miejsca. GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 6
XVIII REGIONALNA WYSTAWA GOŁĘBI RASOWYCH I DROBNEGO INWENTARZA
W dniach 17-18 lutego 2018 r. w Chełmży odbyła się XVIII Re- gionalna Wystawa Gołębi Rasowych i Drobnego Inwentarza. W tym roku, eksponowano 1533 zwierzęta. Swoje najlepsze okazy prezentowało 112 wystawców z różnych regionów Polski. Naj- lepsze ptaki oraz czempiony w poszczególnych rasach gołębi oceniało dwudziestu sędziów z asystentami, na czele ze Stani- sławem Śliżem z Giżycka. Nagrody dla najlepszych hodowców wspólnie z prezesem Chełmżyńskiego Klubu Hodowców Gołębi Rasowych - Karolem Sarneckim wręczali Jerzy Czerwiński - bur- mistrz Chełmży, Wiesław Kazaniecki - członek zarządu Powiatu Toruńskiego, wicestarościna wąbrzeska - Bożena Szpryniewska, wójt Unisławia - Jakub Danielewicz oraz wiceprezes Polskiego Związku Hodowców Gołębi Rasowych i Drobnego Inwentarza - Godfryd Kuryło. Głównym organizatorem wystawy był Chełm- żyński Klub Hodowców Gołębi Rasowych.
CHEŁMŻANKA OBCHODZIŁA SETNE URODZINY!
100 lat skończyła mieszkanka Chełmży Aniela Hałas. Z tej oka- zji burmistrz Chełmży Jerzy Czerwiński oraz przewodniczący Rady Miasta Janusz Kalinowski złożyli szacownej jubilatce ży- czenia, wręczyli kwiaty i upominek. Uroczystość odbyła się w bardzo miłej atmosferze w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym w Browinie przy udziale przedstawicieli KRUS-u, licznej rodzi- ny jubilatki oraz kierownictwa zakładu.
Aniela Hałas urodziła się 7 lutego 1918 r. w miejscowości Łada (woj. lubelskie). Od 1957 r. mieszkała w Grzywnie, gdzie wspólnie z mężem prowadziła gospodarstwo rolne. Natomiast od 1979 r. jest mieszkanką Chełmży.
OBCHODY STULECIA NIEPODLEGŁOŚCI POLSKI W CHEŁMŻY
Jednym z najbardziej znaczących punktów, związanym z ob- chodami 100lecia niepodległości jest konkurs plastyczny „Pol- ska Niepodległa 1918-2018”.
Podzielony on został na dwa etapy. Pierwszy skierowany jest do uczniów starszych. Uczestnikami mogą być dzieci z klas IV- -VI szkół podstawowych. Zadaniem jest wykonanie ilustracji do wybranej pieśni patriotycznej. Uczniowie z klas VII szkół podstawowych, gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych —
technikum, szkoły zawodowej, liceum — mają zaprojektować i wykonać plakat promujący hasło przewodnie „Polska Niepod- legła 1918-2018”. Dozwolone są wszelkie techniki malarskie na podłożu papierowym, a w przypadku plakatów także kolaż. Termin nadsyłania prac upływa 30 marca.
Drugi etap konkursu przeznaczony jest dla dzieci z klas I-III szkół podstawowych. Zadanie polega na wykonaniu biało- -czerwonego bukietu — kompozycji przestrzennej z różnych materiałów papierniczych, np. bibuły, krepy, drutów. Prace można nadsyłać do 10 października do Urzędu Miasta w Cheł- mży przy ul. Hallera 2 albo dostarczać osobiście w godzinach urzędowania.
BEZPŁATNA MAMMOGRAFIA
W środę 28 lutego na Rynku w Chełmży były przeprowadzane badania mammograficzne w technologii cyfrowej dla kobiet w wieku 50-69 lat, które w ciągu ostatnich dwóch lat nie wyko- nywały bezpłatnego badania piersi. Mammografia to krótkie i bezbolesne badanie, które ratuje życie - dzięki niej można wy- kryć raka piersi już we wczesnym stadium.
KONKURS OFERT
Zakończenie I etapu otwartego konkursu ofert na wykonanie zadań publicznych związanych z realizacją zadań samorządu gminy w 2018 roku przez organizacje prowadzące działal- ność pożytku publicznego.
W dniu 6 lutego 2018 r. Komisja w składzie:
1. Marek Kuffel - Zastępca Burmistrza,
2. Janusz Kalinowski - Przewodniczący Rady Miejskiej Chełmży, 3. Arkadiusz Szwugier - Radny Rady Miejskiej Chełmży,
4. Marek Dzielski - Naczelnik Wydziału SOB,
5. Miłosz Makowski - przedstawiciel organizacji pozarządowej, 6. Tomasz Szwed - przedstawiciel organizacji pozarządowej dokonała oceny ofert złożonych przez organizacje pozarządo- we i podmioty, o których mowa w art.3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolon- tariacie (Dz. U. z 2016 r. poz. 1817 i poz. 1948 oraz z 2017r. poz. 60, poz. 573 i poz. 1909) na realizację zadań publicznych w zakresie:
- działalność na rzecz dzieci i młodzieży, w tym wypoczynku dzieci i młodzieży,
- wspierania i upowszechniania kultury fizycznej,
- działań na rzecz osób niepełnosprawnych,
- kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodo- wego,
- działań na rzecz osób w wieku emerytalnym,
- ratownictwa i ochrony ludności,
- ekologii i ochrony zwierząt oraz dziedzictwa przyrodniczego. Informacje na temat, stowarzyszeń, które otrzymały dotacje oraz ich wysokości dostępne są na stronie internetowej www. chelmza.pl w zakładce „Organizacje pozarządowe”.
Sekretarz Miasta mgr Janusz Wilczyński
50. rocznica śmierci Zofii
Wasilewskiej — Świdowej
Z ATYĄ
wik
ERIK"
Kwiaty i znicze złożono na grobie Zofii Świdowej
W tym roku przypada 50. rocznica śmierci Zofii Wasilewskiej — Świdowej, Matki Chrzestnej Sztandaru Lotników Polskich
W związku z tą rocznicą przewodni- czący rady miejskiej Janusz Kalinowski i naczelnik Wydziału Spraw Społecznych i Obywatelskich Marek Dzielski wraz z dyrektorką biblioteki Urszulą Meszyń- ską złożyli symboliczną wiązankę kwia- tów. Przy grobie zapalono znicze. Kwia- ty złożyła również Maria Zdrojewska Kuśmirek, która od wielu lat zabiega o należyte upamiętnienie chełmżyńskich bohaterów.
Dzięki m.in. jej inicjatywie dziesięć lat temu, podczas 40. rocznicy śmierci dok- tor Świdowej z pomocą Urzędu Miasta w Chełmży oraz szkół i jednostek kultury przygotowano uroczystości upamiętnia- jące Matkę Chrzestną Sztandaru Lotni- ków Polskich. Wówczas nad jej grobem przeleciały samoloty oddając jej hołd.
W oficjalnych uroczystościach wzięło udział również wielu wysokich rangą oficerów Wojska Polskiego oraz szkoły w Dęblinie.
Zofia Wasilewska — Świdowa była jed- ną z tych niezwykłych osób, która ostat- nie lata swego życia spędziła w Głucho- wie w Gminie Chełmża po tragicznej śmierci została pochowana w Chełmży — mówi Leszek Głuszak autor biogramu o naszej bohaterce.
Doktor Świdowa pochodziła z kresów Rzeczypospolitej, urodziła się 24 lutego 1887 r. w Tarnówce. Ukończyła Gim- nazjum w Kijowie - tam też ukończyła studia na Wydziale Lekarskim Uniwer- sytetu Świętego Włodzimierza. Dyplom lekarski otrzymała 13 czerwca 1917 roku. Po studiach pracowała jako lekarz ochotnik w szpitalu polowym. Z ramie- nia PCK opiekowała się repatriantami polskimi ze Wschodu.
- Brała udział w walkach na Wschodzie
z Armią Czerwoną. Za te zasługi odzna- czono ją Krzyżem Virtuti Militari. Po rozwiązaniu ochotniczego Wojska Pol- skiego zaczęła pracę w II Klinice Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Stefana Batorego. W 1925 r. została ordynato- rem oddziału tyfusu w szpitalu zakaź- nym — dodaje Leszek Głuszak.
Uratowała wiele istnień ludzkich w trakcie powtarzających się epidemii ty- fusu i błonicy. W zwalczaniu tych chorób pomagał jej mąż dr Świda, internista ze Szpitala Kolejowego.
- Gdy wybuchła II wojna światowa dr Zo- fia aktywnie włączyła się do wileńskiego ruchu oporu. Będąc członkiem Wydziału Zdrowia Delegatury Rządu jednocześnie pełniła funkcję konspiracyjnego komen- danta Szpitala Zakaźnego w Wilnie. Szpital ten był miejscem azylu nie tyl- ko dla chorych, chronił przed poborem do Armii Czerwonej, przed wywózką na przymusowe roboty do Niemiec, chronił „spalonych” działaczy podziemia oraz Żydów — pisze w biogramie Leszek Głu- szak
Wielki był również udział dr Wasilew- skiej - Świdowej w wykonaniu sztandaru dla lotników polskich walczących na Za- chodzie. Pomysł wykonania sztandaru w Wilnie i przekazania go na Zachód zro- dził się we Francji jesienią 1939 r. Pro- jekt sztandaru dotarł w styczniu 1940 r. do Wilna, do rąk dr Zofii Wasilewskiej - Świdowej. Niezwykłe zamówienie za- wierało prośbę, by według dostarczone- go rysunku wykonać w Wilnie sztandar, poświęcić go w Ostrej Bramie i przesłać do Francji. Sztandar wykonany przez polskie kobiety został wysłany japoń- ską pocztą dyplomatyczną przez Kow- no - Berlin — Sztokholm do Londynu. Tam 16.lipca 1941 r. w Swinderby został przekazany lotnikom polskim.
Tekst i fot. Marcin Seroczyński
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 8
Drużyna Harcerska im. Generała Józefa Hallera
Drużyna im. gen. Józefa Hallera
Drużyna ta została założona jako trze- cia w Chełmży po I Drużynie Harcerskiej im. Ignacego Paderewskiego i II druży- nie Harcerskiej im. Zawiszy Czarnego.
W dniu 1 listopada 1922 r. została za- łożona 3 Szkolna Drużyna Harcerska im. Generała Józefa Hallera, po reaktywacji 36. Pomorska Drużyna Harcerska im. Generała Józefa Hallera. Założył ją Aloj- zy Sawicki wraz z 25 druhami. 15 marca 1923 r. drużynę objął Karol Nowak, na- tomiast w maju 1923 r. został poświęco- ny sztandar drużyny przez księdza Mar- celego Żelaznego, syna rektora Pawła Żelaznego. Został on ufundowany z do- browolnych składek.
W dniu 19 lutego 1924 r. przybył do pomocy Jan Ptaszyński, który objął sta- nowisko drużynowego. Siedem dni póź- niej drużynę opuścił Karol Nowak, od tego momentu jak czytamy w kronice drużyna zaczęła podupadać. Wszystkie dobra materialne oraz sprzęt harcerski został przekazany I Drużynie Harcerskiej im. Ignacego Paderewskiego z Chełmży.
Reaktywacja drużyny nastąpiła przy szkole wydziałowej 23 lutego 1930 r. za sprawą nauczyciela szkoły powszechnej Antoniego Depczyńskiego. Przybocz- nym drużyny został druh wywiadowca Lech Olszewski. W tym czasie drużyna liczyła 38 druhów. Do drużyny przyjęto chłopców, mających chęć i silną wolę służenia w niej. Nowi harcerze musieli mieć ukończony 11 rok życia. W szere- gi drużyny im. generała Hallera przyjęto
również harcerzy z I drużyny harcerskiej, którzy nie ukończyli 14. lat. Drużynę po- dzielono na trzy zastępy, a zbiórkę wy- znaczono na poniedziałki, środy i piątki. W dniu 3 maja 1930 r. drużyna wzięła udział w pochodzie. Po uroczystości dru- żyna im. Hallera wspólnie z harcerzami z pierwszej drużyny rozbili obóz złożony z trzech namiotów oraz gniazda bocianie- go i kuchnią, w której gotowano posiłki. 23 maja tego samego roku drużynę objął Ignacy Muszytowski z I Drużyny Harcerskiej im. |. Paderewskiego. W dniu 8 czerwca druh opiekun Antoni Depczyński poinformował harcerzy o udziale w zlocie Chorągwi Pomorskiej w Toruniu, gdzie nasi harcerze uczestniczy- li w poświęceniu sztandaru. 22 czerwca 1930 r. w Toruniu odbyło się poświęce- nie sztandaru pomorskiej chorągwi mę- skiej. 20 druhów wzięło udział w Zlocie Hufca Toruńskiego. Dzień wcześniej har- cerze, żeby uczestniczyć w zlocie rozbi- li swój obóz. Oprócz namiotów drużyn toruńskich, były również obozy drużyn z Grudziądza, Chełmna, Wąbrzeźna, Brodnicy i Chełmży. Chełmżyńscy har- cerze brali udział w uroczystościach poświęcenia sztandaru oraz festynach zorganizowanych w toruńskiej Cegielni. W dniu 18 marca 1931 r. z okazji imie- nin patrona drużyny Józefa Hallera od- była się specjalna zbiórka, na której od- śpiewano „Rotę”, przeczytano życiorys błękitnego generała, a na zakończenie zaśpiewano „Boże coś Polskę”. Podczas
innych zbiórek harcerskich wspominano również prezydenta Ignacego Mościc- kiego.
6 września 3 Szkolna Drużyna Harcer- ska im. Generała Józefa Hallera zorgani- zowała po raz pierwszy w sali Concor- dia i w jej ogrodach zabawę. Program przedstawiał się następująco: koncert w ogrodzie wykonany przez orkiestrę byłych marynarzy ze Świecia, potem od- był się gościnny występ żeńskiej druży- ny sokolej „Nasi Marynarze”. W drugiej części zaplanowano przedstawienie pod tytułem „Rozkaz” a po nim widzowie obejrzeli „Taniec Rusałek” w wykonaniu żeńskiej drużyny sokolej. Na zakończe- nie odbyła się zabawa taneczna.
Podczas zbiórki jaka odbyła się 1 stycznia 1932 r. przy udziale 18 druhów do drużyny przyjęto Edmunda Szupry- cińskiego, Alfonsa i Mieczysława Jaroc- kich. Zastępowym pierwszego zastępu mianowano Ignacego Muszytowskie- go, a trzeciego zastępowym został J. Osiński. Edmundowi Szuprycińskiemu powierzono funkcję bibliotekarza. Na- tomiast podczas zbiórki 17 stycznia, w której brało udział 15 harcerzy m.in. zarządzono ewidencję członków druży- ny i już pod koniec stycznia w zbiórce uczestniczyło 30 członków. Na zbiórce w obecności opiekuna drużyna Kazimierza Welza przyjęto 18 chłopców do zastępu zuchów.
W dniach od 2 do 16 sierpnia 1932 r jeden zastęp z drużyny wziął udział w Międzynarodowym Zlocie Skautów Wodnych i Zlocie Harcerzy Pomorskich, jaki odbył się nad Jeziorem Garczyńskim pod Kościerzyną.
Na początku roku 1933 drużyna liczyła 30 członków. Podczas zbiórki zorganizo- wanej w styczniu kilkoro druhów zdało na trzeci stopień, byli to: Orlikowski, Wi- liński, Kukielski, Leon Skonieczny, Albin Skonieczny, Wałdowski i Alfons Donar- ski. Z kolei w lutym druhowie Orlikow- ski i Stanisław Lewandowski otrzymali odznaki strzeleckie klasy III. Dodatkowo Orlikowski zdobył sprawność łyżwiarza.
6 lutego 1933 r. została założona I Gromada Zuchów przy drużynie. Inicja- torem powstania gromady zuchów był nauczyciel Oskar Hentschel.
Od 1 do 3 czerwca 1934 r. harce- rze zorganizowali zlot skautów z okazji 15-lecia hufca chełmżyńskiego. Obóz
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 9
Witold Szupryciński — drużynowy w latach 1932 — 1934
rozbito w Parku Słowackiego, obecnie Park im. Augusta Fieldorfa Nila — park miejski.
Harcerze z drużyny im. gen. Halle- ra zorganizowali też obóz w Czarnowie, który trwał od 12 lipca do 2 sierpnia 1934 r. Podczas zgrupowania następu- jące funkcje pełnili: Wincenty Slesicki — komendant obozu, Brunon Pawlak, oboźny, Władysław Krysiński — gospo- darz, Alfons Szczypiorski — I zastępowy i Kazimierz Kukielski — Il zastępowy oraz uczestnicy Medard Lewandowski, Tade- usz Lewandowski, Leon Ślesicki, Olgierd Balicki, Aleksy Orlikowski, Jan Majewski, Kazimierz Jastrzębski, Gerhard Zgoda, Tadeusz Jurkiewicz, Tadeusz Wojcie- chowski i Edmund Biernacki.
W dniu 21 września 1934 r. Chełmżę opuścił druh hufcowy Leopold Adamcio, który zapisał się w sercach harcerzy. Z wielką serdecznością żegnano druha Adamcia.
W lutym obchodzono 5-lecie wskrze-
szenia drużyny. Z tej okazji zorganizo- wano uroczystą zbiórkę wzbogacona o ćwiczenia polowe. Po nich rozbito obóz w parku przy ul. 3 Maja. Tam zorgani- zowano ponownie zbiórkę, a Wincenty Slesicki przedstawił krótką historię reak- tywowanej w 1930 r. drużyny. Wówczas wykonano także dwie pamiątkowe foto- grafie drużyny stojącej przed kapliczką Matki Boskiej Częstochowskiej na Białej Górze.
W czasie II wojny światowej wielu mieszkańców Chełmży, w tym harce- rzy, wywieziono najpierw do Fortu VII w Toruniu, a potem na Barbarkę i do obozów koncentracyjnych, gdzie ponie- śli śmierć. Działalność harcerska została przerwana, choć wielu z nich działało indywidualnie, niosąc pomoc ludziom w potrzebie, współwięźniom obozów czy angażując się w działalność konspira- cyjną zgodnie z prawem harcerskim, tak jak przystało na prawdziwych patriotów.
Marcin Seroczyński
Bojery na lodzie
Kilkunastostopniowe mrozy pozwoliły na bojerowe ślizganie po zamarzniętej tafli Jeziora Chełmżyńskiego.
Miłośnicy żeglowania latem z Klubu Sportowo Turystycznego „Włókniarz” również zimą nie próżnują. Kilku zawod- ników pod opieką wieloletniego szko- leniowca Jerzego Makurackiego odbyli kilkudniowe ślizganie na bojerach. Śli- zgała się szóstka zawodników również miłośników żeglarstwa: Daniel Demski, Hubert Demski, Jakub Podsiadlikowski, Mariusz Wasilewski, Adam Wasilewski i Marcin Wasilewski.
Mało kto wie, że nasz „Włókniarz” oprócz bogatych tradycji żeglarskich i kajakowych znany był niegdyś z dobrych zawodników ślizgających się na boje- rach. W pierwszych latach powstania klubu Feliks Meger wraz ze Stanisławem Lewandowskim regularnie brali udział w zawodach bojerowych na przykład w Giżycku. Również w latach 80. XX kon- tynuowano tę dyscyplinę sportową. W 1987 r. rozegrano mistrzostwa okręgu w regatach bojerowych. Wicemistrzem w ściganiu się na lodzie został Artur Krę- żel, a trzecie miejsce wywalczył Krzysz- tof Kranciszewski, obaj reprezentanci „Włókniarza”. Wówczas po podliczeniu punktów okazało się, że w generalnej klasyfikacji zwycięzcą regat został klub chełmżyński.
Z kolei w roku 2003 trener Andrzej Steidinger oprócz szkolenia zawodni- ków w klasie „Optymist” i „OPT AS” przejoł grupę zawodników ślizgających się na bojerach. W tym celu klub zakupił trzy profesjonalne jednostki oraz jeden minibojer. Marcin Seroczyński
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 10
Maraton Gier „bez prądu”
24 lutego 2018 r. sala widowiskowa Chełmżyńskiego ośrodka Kultury wypeł- niła się nowoczesnymi grami planszowy- mi i graczami m.in. z Torunia, Włocławka oraz Chełmży i okolic. A to wszystko za sprawą Chełmżyńskiego Maratonu Gier Planszowych „W TO MI GRAJ”, w czasie którego rozegrano szereg turniejów: Mistrzostwa Chełmży w grę „Domek” (budowa wymarzonego domku), Turniej Eliminacyjny do Mistrzostw Polski w grę „Potwory w Tokio” (dominacja wy- branym potworem w Tokio i eliminacja pozostałych graczy), Turniej Eliminacyj- ny do Mistrzostw Polski w grę „Super- Farmer” (hodowla zwierzątek). Wszyst- kie turnieje były rozgrywane w formule „open”, czyli udział w turniejach mogły wziąć zarówno dzieci, jak i dorośli. W sumie, we wszystkich turniejach wzięło udział blisko 50 graczy. Wyniki prezentu- ją się następująco:
- Mistrzostwa Chełmży w grę „Domek”
| miejsce - Arkadiusz Wiśniewski
II miejsce - Kamil Potyra
Ill miejsce - Anna Bielawiec-Osińska
- Turniej Eliminacyjny do Mistrzostwa Polski w grę „Potwory w Tokio”
I miejsce - Lidia Wiśniewska
II miejsce - Justyna Potyra
III miejsce - Marek Bielawiec
- Turniej Eliminacyjny do Mistrzostw Polski w grę „Superfarmer”
I miejsce - Mateusz Pitulski
II miejsce - Maksymilian Romanowski
III miejsce - Kira Kubanowska
IV miejsce - Dawid Kotlarz
- roz(g)rywka dla każdego!
pź
Nagrody w Turniejach wręczyli: Pan Patryk Rybacki - opiekun Klubu Gier Planszowych działającego przy Cheł- mżyńskim Ośrodku Kultury i organi- zator Chełmżyńskiego Maratonu Gier Planszowych „W TO MI GRAJ” oraz Pan Krzysztof Zaborowski - fundator nagród w Mistrzostwach Chełmży w grę „Do- mek”.
Dodatkowo, w czasie Maratonu, działała wypożyczalnia gier planszowych, dzięki uprzejmości pana Krzysztofa Chmielew- skiego oraz pana Rafała Dittmanna. Każ- dy mógł przyjść, wybrać interesującą go grę planszową i zasiąść do grania ze zna- jomymi. Fachowa obsługa wypożyczalni doradzała co wybrać, tłumaczyła zasady gry a czasem nawet grała z uczestnikami imprezy :)
Fundatorami nagród w turniejach był Pan Krzysztof Zaborowski oraz wydaw- nictwa: Granna, Rebel i Egmont. Fundatorem „pucharów” w Miistrzo- stwach Chełmży w grę „Domek” była firma Ekograf z Torunia.
Turniej Eliminacyjny do Mistrzostw Polski w grę „Potwory w Tokio” odbył się dzięki uprzejmości wydawnictwa Egmont oraz portalu Kraina Planszówek (www.krainaplanszowek.pl). Szczególne podziękowania dla Pana Pawła Kowallka za pomoc w przeprowadzeniu tego Tur- nieju Eliminacyjnego.
Do zobaczenia na kolejnym Chełmżyń- skim Maratonie Gier Planszowych już we wrześniu!
Potwory w Tokio... i w Chełmży!
24. lutego 2018 w czasie Chełmżyńskie- go Maratonu Gier Planszowych „W TO MI GRAJ” został rozegrany Turniej Eli- minacyjny do Mistrzostw Polski w grę „Potwory w Tokio” dzięki uprzejmości wydawnictwa Egmont i portalu Kraina Planszówek (www.krainaplanszowek.pl). „Potwory w Tokio” to międzynarodowy bestseller. Gra zdobyła liczne nagrody, w tym najbardziej prestiżową w Polsce „Gra Roku 2014”.
Turniej zgromadził na starcie 24 zawod- ników, w tym m.in. z Torunia, Włocławka oraz Chełmży i okolic. Został on przepro- wadzony w formule „open”, a to oznacza, że mogły zagrać zarówno dzieci, jak i do- rośli. Gracze zostali rozdzieleni na 4 stoliki po 6 osób.
- Już w trakcie pierwszych rund większość graczy starała się jak najdłużej siedzieć w Tokio, a gdy byli zmuszeni opuścić miasto, można było zobaczyć na niektórych twa- rzach uczucie smutku a nawet utracone- go honoru - mówi Patryk Rybacki, orga- nizator Chełmżyńskiego Maratonu Gier Planszowych. - Jednak po paru grach, gdy szaleństwo związane z niszczeniem Tokio ucichło, co niektórzy gracze odkryli, że żeby wygrać, to niekoniecznie trzeba ata- kować miasto, a raczej trzymać się z dala od metropolii i atakować gracza w Tokio.
- W Potworach w Tokio do zwycięstwa mogą prowadzić różne strategie. Może- my siedzieć po cichutku, zbierać punkty i liczyć na to, że nikt inny nie zauważy jak zbliżamy się do zwycięstwa. Można też po prostu atakować wszystko i wszystkich. Inny wariant prowadzenia własnej gry to „zbieractwo” - zbieramy energię, leczymy rany i kupujemy coraz to nowsze, potęż- niejsze karty, czekając na odpowiedni moment, żeby wkroczyć „z plecakiem pełnym zabawek”. Strategii na rozgrywkę jest w tej grze sporo, więc każdy znajdzie tu coś dla siebie - mały „potwór” i duży też - dodaje Patryk Rybacki.
Po dwóch godzinach zaciętej walki, wyło- niono 3 zwycięzców Turnieju (z najwięk- szą ilością punktów):
I miejsce - Lidia Wiśniewska (Toruń)
Il miejsce - Justyna Potyra (Włocławek) Ill miejsce - Marek Bielawiec (Toruń) Zwycięzcy eliminacjj wezmą udział w wielkim finale, w którym do wygrania będą nagrody pieniężne - 1000 zł, 500 zł i 250zł
WIELKANOCNE SYMBOLE
Wielkanoc to najstarsze i najuroczyściej obchodzone święto wszystkich chrześcijan, ustanowione na pamiątkę Męki, Śmierci, a przede wszystkim Zmartwychwstania Chrustusa. Dla innych to czas radości z powodu tyumfalnie odradzającego się życia po wielomiesięcznej zimowej we-
getacjj — wszak zaczynają przylatywać ptaki, pojawiają się pierwsze kwiaty, pąki na drzewach, obowiązkowo zakwita forsy- cja. Wielkanoc więc jest wielkim świętem zwycięskiego, nieustannie odradzającego się życia. To czas głębokich przeżyć religijny- ch, jak i zwyczajnych ludzkich radości.
Przebogaty wachlarz wielkanocnych tradycji przepełniony jest też symboliką, w której przetrwały zarówno ślady od- wiecznych wierzeń i mitów, jak i relik- ty pradawnych świąt powitania wiosny. Wszystkie one zostały splecione z tradycją i symboliką chcrześcijańską, przetrwały wieki, pozostając dziś nieodłącznymi atry- butami Świąt Zmartwychwstania. Zatrzy- majmy się więc nad kilkoma symbolami, które towarzyszą nam od zawsze, do- wiedzmy się, skąd się wzięły i do czego się odnoszą.
Wielkanoc zaczyna się Rezurekcją, czyli uroczystą mszą Świętą odprawianą o świcie w Niedzielę Wielkanocną. Pod- czas poprzedzającej ją procesji słychać huk wystrzałów petard. To tzw. salut — symbol i wspomnienie wielkiego hałasu, który towarzyszył w noc Zmartwychwstania odsu- waniu się grobowego kamienia, pamiątka łoskotu i światła, które poraziło rzymskich strażników pilnujących grobu Pańskiego. Ten symbol to często przyzczynek do za- bawy, trwającej niekiedy cały dzien.
Po mszy rezurekcyjnej następuje uroczyste śniadanie, najważniejszy ele- ment wielkanocnego świętowania. Daw- niej posiłek ten nazywał się „Święcone”*, gdyż święcono wówczas nie tylko niewiel- kie kawałki wielkanocnych potraw, ale całe stoły zastawione do ucztowania. Tradycja polska nakazywała, by stół wielkanocny,
po czasie czterdziestodniowych wyrzeczeń, wręcz uginał się pod ciężarem jedzenia. Wśród ogółu jadła siedem pokarmów miało i ma specjalne symboliczne znaczenie:
Jajko — symbolizuje odradzające się życie i zwycięstwo nad śmiercią. Jajo odbierano jako początek stawania się, początek rozwoju, a w chrześcijaństwie jako symbol zmartwychwstania. Powstanie Chrystusa z grobu porównywano do wyklu- wania się pisklęcia ze skorupki. Zapewne dlatego małe żółte kurczątka są obecnie sybolem wielkanocnych świąt. Natomiast dzielenie się jajkiem przed ucztą, podobnie jak wigilijny opłatek, symbolizuje zaprosze- nie Jezusa do wspólnego stołu.
Chleb — dla chrześcijan niezwykle ważny symbol, utożsamia się bowiem z ciałem Chrystusa. Spożywanie go służy podtrzymywaniu życia, krzepieniu ludz- kich serc, wspieraniu sił człowieka. Trady- cyjnie chleb na stole zapewnia dobrobyt i pomyślność.
Sól — odsyła nas do stanu pokuty i oczyszczenia. Stała się też symbolem przyjaźni, wierności, gościnności; oznac- za nieśmiertelność i niezniszczalność, ponieważ sama się nie psuje, a zapobiega psuciu się innych produktów. W Piśmie Świętym stanowi samo sedno istnienia i prawdy, na co wskazuje użyte przez Chry- stusa sformułowanie „sól ziemi”.
Chrzan — według ludowej tradycji sym- bol wszelkiej siły fizycznej i krzepy, zaś w tra- dycji chrześcijańskiej pamiątka pojenie Chry- stusa na krzyżu żółcią, której piękacy smak przypomina ponoć ostry smak chrzanu.
Wędlina — symbol przełamania wielo- tygodbiowego postu. Spożywana na Wiel- kanoc miała zapewnić zdrowie, płodność i dostatek. Obok wędlin i mięs wieprzowy- ch, osobne znaczenie ma baranina jako odniesienia do Baranka — Chrystusa Zmartwychwstałego.
Mleko i miód — ich łączna symboli- ka wywodzi się z Biblii jako np. obiecana Mojżeszowi „kraina mlekiem i miodem płynąca”. W Nowym Testamencie mle- ko symbolizuje prawdę i pokarm du- chowy. Miód to symbol miłości, mądrości i obfitości. Na świątecznych stołach nie mogło też zabraknąć serów i ciast, jako pochodnych mleka i miodu. Ser symbo- lizuje więź między człowiekiem a siłami przyrody i ma gwarantować powiększanie się stada zwierząt domowych. Ciasto nato- miast stanowi wyraz radości i przyjemności jedzenia.
Na środku wielkanocnego stołu, pomiędzy świątecznymi specjałami króluje często baranek, zwany kiedyś „anguskiem” (od Agnus Dei — Baranek Boży). Angus-
ka wykonuje sie z masła, masy cukrowej, ciasta drożdowego, lub wyrabia z wosku, a jego atrybutem jest czerwona chorągiewka — symbol Zmartwychwstania.
Baranek często umieszczany jest na po- stumencie z rzeżuchy. Tę roslinę od wieków ceniono za oczyszczajace właściwości. Nie może też na stole zabraknąć bukszpanu, którego wiecznie zielone skórzaste listki są symbolem trwałości — zarówno w od- niesieniu do dóbr materialnych jak i uczuć. Niekiedy pojawia się też hiacynt — kwiat symbolizujący odrodzenie,
Wielkanocny stół, żeby szczególnie radował oczy, musi oprócz bogactwa jadła zaskakiwać dekoracyjnością. Oczywiście możliwości ubierania stołów jest wiele, jednak istnieją pewne zasady, których prze- strzeganie nadaje symboliczny wymiar tej zdawałoby się prozaicznej czynności. Jedną z takich zasad jest kolorystyka - każda bar- wa wnosi bowiem swoiste znaczenie.
Obrus na świątecznym stole, wed- le większości przekazów był biały. Biel w symbolice chcrześcijańskiej jest wyrazem radości i świątecznego nastroju, symboli- zuje prawdę, czystość, doskonałość, a także światło, chwałę i nieskażoną niewinność — cechy Chrystusa Zmartwychwstałego. Czasami jednak obrusy mogły mieć inną barwę. Popularny był błękit — kolor firma- mentu, symbolizuje więc niebo i dążenie do niego, wyraża duchowy spokój. Błękit to również symbol uduchowienia.
Dekoracja stołu to nie tylko obrusy, to także zastawa, wazony, kwiaty. Gdy poja- wia się dominacja barwy żółtej, oznaczać to będzie światło i majestat; jako kolor dojrzałego zboża symbolizuje urodzaj i dobre zbiory. Czerwień to barwa miłości i młodości; w tradycji chrześcijańskiej odno- si się do krwi ofiarnej zmartwychwstałego Chrystusa. Zieleń to kolor nadziei. Sym- bolika religijna uznaje go za barwę uspokająjącą, barwę kontemplacji i ocze- kiwania na Zmartwychwstanie. | jeszcze fiolet — połączenie miłości z duchowością. W symbolice Kościoła odnosi się do pokuty, więc stosowany jest w liturgii w adwencie i Wielkim Poście. Mając na uwadze powyższą charakterystykę, nie powinniśmy raczej nakrywać stołów na Wielkanoc obrusem zielonym, a już na pewno nie filetowym!
Współcześnie ile regionów, ile miast, wsi i rodzin, tyle obrzędów i zwyczajów wielkanocnych, wszystkie mają jednak jakieś odwieczne usadnienia, symbolizują religijne i pozareligijne przesłania.
| wszystkie te elementy splatają się w radosną i harmonijną całość. Wielka- noc — wielkie Święto Zmartwychwstania to czas radości, wesela i nadziei. To czas zwycięstwa. Cieszmy się więc! Wesołych Świąt!
A. Brzozowska
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 12
ZAŚPIEWALI RAZEM W CHEŁMŻY
XVII Festiwal Piosenki „Śpiewajmy Razem”, zorganizowany przez PiMBP — Chełm- żyński Ośrodek Kultury i Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, od- był się w dniu 2.03.2018r., w sali imprezowej Chełmżyńskiego Ośrodka Kultury. Były to równocześnie eliminacje powiatowe do Wojewódzkiego Festiwalu Piosenki Dziecięcej i Młodzieżowej „AWANS — 2018”, który odbędzie się 21.04.br., w Żninie.
Do konkursu stanęło 62 wykonawców w 50 prezentacjach.
Wszystkie piosenki oceniało jury, w składzie: Piotr Janiszewski — dyrektor Szkoły Muzycznej w Chełmży, Krzysztof Szulc — wykładowca tejże szkoły, Nikodem Sołtys
— prezes chóru „Św. Cecylia” w Chełmży.
Podkreślając bardzo wysoki poziom prezentacji jury przyznało nagrody:
* W kategorii 7 — 9 lat:
I miejsce - Amelia Auguścińska (SP Czer- nikowo)
Il miejsce - Zuzanna Pephanz (SP 5 Cheł- mża)
Il miejsce - Julia Nowicka (Czernikow- skie Stowarzyszenie „Czyż-nie?”)
III miejsce - Nina Kowalczyk (GCK Kurzętnik)
III miejsce - Wiktoria Pawłowska (OK Mała Nieszawka)
Ill miejsce - Natalia Redecka (Publiczna SM 1 st. Lipno)
oraz 6 wyróżnień:
e W kategorii 10 — 13 lat:
I miejsce - Martyna Nowak (Czernikow- skie Stowarzyszenie „Czyż-nie?”)
I miejsce - Kornelia Szwajkowska (Para- fia P.W. Św. Bartłomieja w Czernikowie) I miejsce - Julia Szlendak (SP 5 Chełmża) Il miejsce - Sandra Wnukiewicz (Publicz- na SM 1st. Lipno)
Il miejsce - Oliwia Pawelec (SP 5 Chełmża) Ill miejsce - Sara Anders (OK Mała Nie- szawka)
III miejsce - Duet: Róża Matlakiewicz i Karol Kulis (Społeczna Szkoła Podstawo- wa i Gimnazjum Stowarzyszenia „Edu- kacja” Toruń)
oraz 4 wyróżnienia:
* W kategorii 14 — 16 lat:
p
) |
PO RAZXVII !!!
Nagrody główne:
Nagroda Burmistrza Chełmży — Marceli- na Stankiewicz (SW Chełmża)
Nagroda Starosty Powiatowego — Da- riusz Ziółkowski (SP 3 Chełmża)
I miejsce - Laura Truszczyńska (Akade- mia Muzyki Kurzętnik)
I miejsce - Julia Fabińska (SP 3 Chełmża) Il miejsce - Zuzanna Nowińska (GCK Kurzętnik)
Il miejsce - Martyna Barczak (OK Mała Nieszawka)
Ill miejsce - Klara Kulis (Społeczna Szko- ła Podstawowa i Gimnazjum Stowarzy- szenia „Edukacja” Toruń)
Ill miejsce - Patrycja Pawska (SW Cheł- mża)
Ill miejsce - Magdalena Sobecka (SP Cierpice)
Ill miejsce - Julia Król (SM 1 st. Czernikowo) Decyzją jury powiat toruński na Woje- wódzkim Przeglądzie reprezentować będą:
(10 — 13) : Martyna Nowak (Czernikow- skie Stowarzyszenie „Czyż-nie?”), Kornelia Szwajkowska (Parafia p.w. Św. Bartłomieja w Czernikowie),
Julia Szlendak (SP 5 Chełmża),
(14 — 16) : Marcelina Stankiewicz (SW Chełmża),
Julia Fabińska (SP 3 Chełmża),
Laura Truszczyńska (Akademia Muzyki Kurzętnik),
Patronat i nagrody główne: Urząd Mia- sta Chełmża, Starostwo Powiatowe w Toruniu.
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 13
" | Legia Chełmża Kobiety
„Jo co robimy dla innych, jest tym co naprawdę warto robić Lewis Carroll
W imieniu własnym i pracowników 12 marca nasze Legionistki rozegrały
Miejskiego Ośrodka sparing z Kanią Toruń. Wróciły ze zwy-
Pomocy Społecznej w Chełmży Bramki: Weronika Kapidura i nowe składam serdeczne podziękowania wzmocnienie Zuzia Madzińska.
Panu Marianowi Waleckiemu Brawo! iejski Ośrodek 24 długoletnią pomoc w organizacji nocy Społecznej uroczystości dla naszych
w Chełmży podopiecznych.
SERC ROR ZENERA GREKA] ZBY 27 ARETY RYWINA ZA SS=- Włóż do koszyka bochenek chleba, GR BE PIEKARNIA pęk bazi i pisanek krąg. 3 = X Gdy wiosna obfitością świat zalewa, =** + niy SE z | R sg RADYCJA przyjmijcie życzenia = = - RADOSNYCH, ZDROWYCH, 44 RE RODZINNYCH WIELKANOCNYCH = + ŚWIĄT. a Moc serdecznych świątecznych życzeń p - 3 klientom oraz wszystkim mieszkańcom AS XV Konkurs interpre- naszego miasta "= | tacji Prozy i Poezji ; składają właściciele i pracownicy Swą A . . a Firmy TRADYCJA s.c. == | Dziecięcej w Baju 53 AJ „M.L PQLIKOWSCY R Pomorskim
W XV konkursie Interpretacji Prozy i Po- ezji Dziecięcej w Baju Pomorskim To- biasz Wiśniewskie uczeń z klasy I b Szko- ły Podstawowej nr 5 w Chełmży zdobył wyróżnienie w swojej kategorii wieko- wej prezentując wiersz Wandy Chotom-
Spotkanie burmistrza Jerzego Czerwińskiego i Chełmżyńskiego Sztabu WOŚP, który działał w Chełmży od początku listopada 2017 r. w następującym składzie: Katarzyna Głębocka — szef sztabu, Patryk Rybacki, Luiza Makuracka, Anna Rajska, Ewa Wi- śniewska, Bogumiła Obara, Tomasz Kuchnik, Maciej Neumann, Ewelina Sadolewska, Beata Radtke Zdrojewska i Artur Schodowski. Sztab zawiązał się przy Chełmżyńskim Ośrodku Kultury, gdzie regularnie odbywały się zebrania sztabu. Oficjalna kwota, zebrana przez Sztab WOŚP w Chełmży to 45.802,37 zł. Na taką kwotę chełmżyński _ SKiel Pt. „Hipopotam”.
Sztab WOŚP rozliczył się z Fundacją. Gratulujemy serdecznie
Sportowa Chełmża
Przemysław Piórkowski 8. Artur Kielak wygrywają III edycję Halowej Ligi Tenisa Ziemnego Par Deblowych - Chełmża 2017/2018! Za nami turniej finałowy MASTERS, który odbył się 11 lutego 2018 r. w hali sportowej OSiT Chełmża. Zawodnicy rozgrywali swoje mecze „każdy z każdym”, a licznik punktowy z poprzednich turniejów został wyzero- wany. Każda para miała jednakowe szanse na zwycięstwo. Tego dnia najle- piej poradzili sobie Przemysław Piór- kowski 8, Artur Kielak, którzy w turnieju finałowym nie doznali porażki i tym sa- mym zajęli I miejsce w całych rozgryw- kach. Drugie miejsce przypadło obroń-
wszystkim Emerytom Rencistom i Inwalidom
Kuk GEK
życzy Zarząd
w
ZZA O BE. NN ZAJE
com tytułu Michałowi Klafczyńskiemu i Michałowi Szelągowskiemu. Na najniż- szym stopniu podium stanęli Wojciech Hapka i Stanisław Grabowski, zaś IV miejsce zajęli Szymon Kuffel i Marcin Grabowski. Gratulacje dla zwycięzców i finalistów rozgrywek!
Serdeczne podziękowania za sportową rywalizację dla pozostałych par: Paweł Polikowski 8. Paweł Grubecki, Janusz Milewski 8. Jakub Schodowski, Marcin Boryczko 8, Krzysztof Zaborowski oraz Maciej Paczkowski 8. Jeremi Ziemba. Zmagania halowe za nami!
Widzimy się na wiosnę w rywalizacji na świeżym powietrzu! Szczegóły wkrótce!
oraz wiele radości i wiosennego optymizmu. 4
Kolegium redakcyjne: Urszula Meszyńska, Marcin Seroczyński. Redakcja Przyjmuje - uwagi oraz ogłoszenie i reklamy - codziennie w godz. od 11” do 14%. Redakcja nie odpowiada za treść
Legimi Zachęcamy do korzystania z bezpłat- nego dostępu do platformy Legimi, w której znajdziecie do 25 000 ksią- żek w formie cyfrowej — do czytania na tablecie, smartfonie lub czytniku. Aby uzyskać dostęp do serwisu, wy- starczy:
e Założyć kartę biblioteczną.
e Odwiedzić Powiatową i Miejską Bi- bliotekę Publiczną im. J. Prejsa, ul. Rynek 4 i pobrać kod dostępu.
Nie podajemy kodu przez telefon.
e Wejść na stronę www.legimi.com/ WIMBP_B i założyć darmowe konto. e Wpisać unikatowy kod otrzymany w bibliotece.
e Pobrać bezpłatną aplikację Legimi. e Zalogować się do aplikacji i rozpo- cząć przygodę czytelniczą!
Aby przedłużyć dostęp do serwisu na kolejny miesiąc, należy:
1. Pobrać w bibliotece kod dostępu na kolejny miesiąc.
2. Wejść na stronę www.legimi. com/WIMBP_B i zalogować się na swoje konto, wpisując login i hasło użyte podczas rejestracji do serwisu. 3. Po zalogowaniu wpisać kod dostę- pu otrzymany w Bibliotece. Wszelkie pytania w sprawach tech- nicznych należy kierować na adres: support©legimi.com
ko.
ogłoszeń, reklam oraz za terminy przez inne instytucje. Skład: Maciej Kaźmirek Wydawca: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Chełmży, tel. (56) 675-61-33. Strona internetowa: www.pimbp.pl, e-mail: pimbpQonet.pl. Druk: Wydawnictwo Wąbrzewskie Zakłady Graficzne - ul. Mickiewicza 15, 87-200 Wąbrzeźno, tel. (56) 688-15-51
Redakcja przyjmuje odpłatnie ogłoszenia i reklamy
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 15
Szkoła Podstawowa nr 3 wystawiła „Świniopasa”
1 marca uczniowie klas gimnazjalnych Szkoły Podstawowej nr 3 przedstawili „Świniopasa” według baśni H.Ch. Andersena. Przedstawienie odbyło się w Chełmżyńskim Ośrodku Kultury, a na widow- ni zasiedli przedszkolacy i uczniowie z młodszych klas szkół podstawowych. Młodzi aktorzy dosko- nale poradzili sobie z historią ubogiego księcia, który zakochuje się w córce króla. Główne role zagrali Agata Szwaja (Księżniczka), Fryderyk Sawiński (Książę Świniopas) i Ola Szymecka (Ochmi- strzyni). Na scenie wystąpili również: Dominika Wójtowicz, Anastazja Lis, Krzysztof Dejewski, Julia Rajewska, Asia Wantowska, Ania Belska, Marika Jaworska, Marek Krywalski, Agata Szymańska, Darek Ziółkowski i Weronika Jabłońska. Poświęcili wiele czasu, by przygotować się do występu — przygotowane przez nich stroje zachwyciły widownię. Młodzi aktorzy poświęcili wiele czasu, by przygotować się do występu, a przygotowane przez nich stroje zachwyciły widownię. Inscenizację przygotowały Panie Maria Sawicka i lwona Sumińska.
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 16
Marsz M. Szczepańskieg
Li WMA w M PTY
|
G-os-Che-m-y-ski---Kwiecie--2018.pdf
|
Mamy gadżet promocyjny miasta jakiego jeszcze nie było. Marcin Łaukajtys wpadł na pomysł, żeby zrobić coś wyjątkowego. Tym niespotykanym przedmiotem jest miniaturka chełmżyńskiej katedry, którą pan Marcin wykonał od podstaw bardzo profesjonalnie.
- Początkowo miałem do dyspozycji kilka zdjęć katedry w tym jedno z góry. Na ich podstawie wykonałem model, który z kolei przyczynił się do powstania formy odlewniczej — wyjaśnia Marcin Łaukajtys. — Następnie metodą prób i błędów udało mi się dojść do powtarzalności, czyli uzyskałem na tyle dobrą formę, że mogę robić więcej katedr — dodaje Marcin Łaukajtys. Miniatura katedry jest też wypełniona w środku, co zapewnia masywność pamiątki z Chełmży, bo taki był zamysł inicjatora pomysłu.
- Praca nad tym małym dziełem zajęła mi kilka miesięcy i robiłem to tylko z pasji — dodaje autor pomysłu.
Marcin Łaukajtys jest znany z niecodziennych pomysłów oraz działań. Jego film „Wzgórze nad jeziorem” nakręcony w Cheł- mży przez chełmżan i z lokalnymi aktorami uzyskał uznanie odbiorców. Tym razem pan Marcin wykonał miniaturę katedry, która może służyć jako pamiątka z pobytu w naszym mieście. Do tej pory oprócz pocztówek i magnesów nie było niczego z nieco wyższej półki. Z pewnością stanie również na półce także u każdego miłośnika naszego miasta. Katedra dostępna jest w bibliotece oraz Punkcie Informacji Turystycznej.
ŚWIAT ZNACZKÓW POCZTOWYCH
(RARANARAEKAAANLA REI
Harcerski Rajd Jubileuszowy
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 3
Od czego zależy kolejność i ilość realizowanych inwestycji w mieście?
Dlaczego tak długo czekamy?
Oczekiwanie na niektóre inwestycje w mieście denerwuje chełmżan. Zastanawiają się, dlaczego nie można ich przyspieszyć. Często stwierdzają, że przyczyną tej sytuacji są urzędnicy miejscy. Podają przykład innych gmin gdzie buduje się znacznie więcej dróg niż w Chełmży. Jaka jest tego przyczyna? Na to pytanie postara się od-
powiedzieć autor artykułu.
Część chełmżan pamięta stan mia- sta z początku lat 90-tych, zniszczone nawierzchnie ulic, odpadające z do- mów tynki, zdekapitalizowane obiekty sportowe, zadymione jesienią niebo, podczas kampanii błotnistą maż na chodnikach, błotniste ulice na osie- dlach domków jednorodzinnych, za- niedbane tereny zielone, szkoły czeka- jące na remont, rosnące bezrobocie i kolejki po zasiłki w MOPS. Po ponad 28 latach obraz miasta jest zupełnie inny. Mówią to byli chełmżanie, którzy swo- ją dawną małą ojczyznę odwiedzili po latach. Chwalą bulwar, Rynek i nowe osiedla. Dostrzegają duże zmiany w ar- chitekturze śródmieścia. lednak nie- którzy chełmżanie twierdzą, że procesy inwestycyjne w mieście przebiegają zbyt wolno. Czy mają rację? Czy znają wszystkie uwarunkowania procesów inwestycyjnych?
Od czego zależy zakres i tempo rea- lizacji procesów inwestycyjnych? O ich zakresie i przebiegu decyduje Rada Miejska Chełmży. Określa to w uchwa- le przyjmującej strategię rozwoju spo- łeczno - ekonomicznego miasta. Na- stępnie strategia znajduje odbicie w uchwale przyjmującej Wieloletnią Pro- gnozę Finansową Miasta Chełmży, któ- rej realizacja odbywa się poprzez wpi- sanie zadań inwestycyjnych w kolej- nych budżetach. Ten proces, teore- tycznie prosty, jest jednak bardzo zła- żony.
W strategii rozwoju miasta uwzględnia się wszystkie niezbędne społecznie in- westycje i działania. lch realizacja zale- ży jednak od możliwości finansowych. Chełmżyński samorząd jak każdy inny może realizować swoje zadania, w tym inwestycje ze środków własnych, ze- wnętrznych i kredytów. Wielkość za- ciąganych kredytów uwarunkowana jest od możliwości ich spłacenia. W tym zakresie możliwości miasta Chetm- ży są ograniczone. Wpływa na zdolność regulowania miejskich zobowiązań. Ta
zależna jest od nadwyżki budżetowej powstałej po realizacji wydatków sta- łych(Na oświatę kulturę. Pomoc spo- łeczną, utrzymanie letnie i zimowe dróg, sport, bieżące remonty dróg, utrzymanie terenów zielonych itp.). Zwiększenie nadwyżki budżetowej mo- że nastąpić poprzez zmniejszenie wy- datków sztywnych lub przez zwiększe- nie wpływów z podatków od osób fi- zycznych i prawnych. W tym ostatnim przypadku miasto ma ograniczone możliwości. Nie posiada terenów inwe- stycyjnych w następstwie zabraniu miastu na początku lat 70 = tych 14 km” jego powierzchni.
Wśród niezadowolonych z termi- nów planowanych w Strategii Rozwoju Miasta Chełmży inwestycji panuje przekonanie, że miasto powinno korzy- stać ze środków unijnych. Prawda jest jednak taka, że Chełmża z dużym wy- przedzeniem przygotowuje się do uczestnictwa w programach unijnych i krajowych. Gdyby środki zewnętrzne były tak szybko uaktywniane jak prze- biega ich tempo wykorzystania przez miasto to inwestycje planowane w Chełmży służyłyby mieszkańcom znacznie szybciej niż obecnie. W tym miejscu należy również zaznaczyć, że nie wszystkie programy wykorzystania środków unijnych pokrywają się z po- trzebami inwestycyjnymi miasta. Dla- tego Chełmża zakres inwestycyjny musi często do nich dostosować. Taka sytu- acja skutkuje przesunięciem w czasie niektórych inwestycji na końcowy okres realizacji wymieniony w Śtrategii Rozwoju Miasta Chełmży tak jak było to w przypadku budowy dróg na osie- dlu domków jednorodzinnych przy ul. 3 - Maja. Często Burmistrz Miasta ko- lejność planowanych inwestycji dosto- sowuje do dostępności pozyskania środków zewnętrznych.
Żadna duża inwestycja nie może być samodzielnie realizowana przez chełm-
żyński samorząd ze względu na ubó- stwo własnych środków. Budowa infrastruktury na nowopow- stających osiedlach uzależniona jest od potrzeby likwidacji dużych zaległości z czasów PRL-u. Nie wszyscy chełmżanie wiedzą, że miasto musi ciągle nadra- biać zaległości z przeszłości. Od lat na remont czeka kolektor sanitarny w ul. Mickiewicza(Od Hallera do luty.), Si- korskiego(Od Dąbrowskiego do Dwor- cowej.) i Kościuszki. Jego zakończenie pozwoli na wykonanie nakładki na tych ulicach za których stan nawierzchni odpowiada Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Zmorą dla miasta jest także usuwanie awarii sieci wodociągowej co utrudnia utrzymanie dobrego stanu nawierzchni. To tylko niektóre z uwarunkowań za- kresu inwestycji, na które czekają chełmżanie. Podsumowując ich czas realizacji zależy od: e Możliwości finansowych miasta, * Możliwości pozyskania środków zewnętrznych, « Stopnia niezbędności dla społecz- ności lokalnej, « Okresu oczekiwania na jej realiza- cję, e |lości mieszkańców, których ona dotyczy, « Stopnia poprawy bezpieczeństwa mieszkańców. Wszystkie te uwarunkowania są brane pod uwagę przy umieszczaniu zadań inwestycyjnych w budżecie miasta. Nie zawsze są akceptowane przez chełm- żan. Dla wielu z nich najczęściej naj- ważniejsze są inwestycje, które im po- prawiają warunki życiowe. Gradacja ważności nie wchodzi w grę. Rada Miejska i Burmistrz Miasta muszą zawsze widzieć potrzeby wszystkich mieszkańców i z nich wybrać te, które ze względu pilność i możliwości finan- sowe muszą być rozwiązane w pierw- szej kolejności. F. Kuczka
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 4
OBOWIĄZEK DERATYZACJI
Na podstawie $26 Uchwały Nr VIII/67/15 Rady Miejskiej Cheł- mży z dnia 29 października 2015 r. w sprawie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy miasta Cheł- mży wprowadzono obowiązek wyłożenia trucizny przeciwko gryzoniom w dniu 1 kwietnia 2018 r. i pozostawienia jej do dnia 30 kwietnia 2018 r. we wszystkich nieruchomościach na terenie miasta. Obowiązek przeprowadzenia deratyzacji i koszt jej opłacenia spoczywa na właścicielach/współwłaścicie- lach nieruchomości, użytkownikach wieczystych, jednostkach organizacyjnych, osobach posiadających nieruchomość w za- rządzie i na innych podmiotach władających nieruchomością. Kontrolę przestrzegania wyżej wymienionego obowiązku przeprowadza Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Toruniu i Straż Miejska. W przypadku stwierdzenia nieprawi- dłowości związanych z realizacją ww. postanowień, na właści- ciela może zostać nałożona kara grzywny wymierzona na zasa- dach zawartych w Kodeksie postępowania w sprawach wykroczeń.
TERMOMODERNIZACJA, REMONT I ADAPTACJA POMIESZCZEŃ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 3
Gmina Miasto Chełmża pozyskała dofinansowanie na realiza- cję projektu dotyczącego remontu i adaptacji pomieszczeń Szkoły Podstawowej nr 3 na potrzeby zwiększenia dostępności miejsc przedszkolnych. W ramach zadania wykonane zostaną prace adaptacyjne i remontowe polegające na przystosowa- niu obecnego budynku szkoły na potrzeby funkcjonowania przedszkola, w tym dostosowanie do wymogów przepisów bezpieczeństwa, przeciwpożarowych, do potrzeb osób niepeł- nosprawnych w podstawowym zakresie wynikającym z zasad uniwersalnego projektowania. Zakres prac obejmuje: przebu- dowę toalet, zmianę układu pomieszczeń wewnątrz budynku, wykonanie i modernizację pomieszczeń technicznych, w tym kuchni i stołówki, dostosowanie obiektu do wymogów przepi- sów bezpieczeństwa, w tym przeciwpożarowych i sanitarnych, wymianę instalacji elektrycznej i oświetlenia, modernizację i dostosowanie wewnętrznych instalacji c. o., wod-kan i wenty- lacyjnych, wymianę podłóg, dostosowanie obiektu do potrzeb osób niepełnosprawnych, izolację przeciwwilgociową ścian budynku oraz wykonanie niewielkiego placu zabaw na terenie boiska. W ramach projektu zakupione zostanie wyposażenie pomieszczeń dla oddziałów przedszkolnych oraz sal specjali- stycznych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania placówki. Celem projektu jest zwiększenie liczby miejsc przed- szkolnych o dwa oddziały przedszkolne (około 50 dzieci). Rów- nolegle z pracami remontowo- adaptacyjnymi prowadzone będą prace termomodernizacyjne, polegające m. in. na do- ciepleniu ścian, stropodachów, wymianie lub modernizacji stolarki budowlanej, a także modernizacji instalacji c. o.
W związku z powyższym, 19 marca br. plac budowy został przekazany wykonawcy — Firmie Handlowej „BŁAŻEX” Spółka
| WIADOMOśCI Z RATUSZA
Jawna J.L. Kulczak z Torunia. Zakończenie realizacji zadania przewidziano na III kwartał br.
ROCZNICA DEPORTACJI MIESZKAŃCÓW MIASTA DO ZSRR
Tegoroczne uroczystości rocznicowe w dniu 9 marca rozpoczę- ła msza św. w Bazylice Świętej Trójcy. Następnie zebrani prze- szli pod tablicę pamiątkową, umieszczoną na budynku przy ul. Sądowej, obecnie siedzibie Komisariatu Policji. Tam złożono kwiaty oraz postawiono znicze. Na koniec, w Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej odbyła się projekcja filmu rad- nego Franciszka Kuczki pt. „Miejsca pamięci w Chełmży”. Udział w uroczystościach wzięli m.in.: burmistrz Jerzy Czer- wiński, zastępca burmistrza Marek Kuffel, przewodniczący Rady Miejskiej Janusz Kalinowski, wiceprzewodnicząca RM Małgorzata Polikowska oraz ks. kan. Krzysztof Badowski.
OBCHODY NARODOWEGO DNIA PAMIĘCI ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH
4 marca przeszedł ulicami miasta IV Chełmżyński Marsz Pa- mięci żołnierzy Wyklętych im. kpt. Mieczysława Szczepańskie- go. Uroczystości rozpoczęły się mszą św. w Konkatedrze pw. Świętej Trójcy. Następnie poczty sztandarowe oraz mieszkań- cy przeszli ulicami miasta do miejsca pamięci poświęconego kpt. Mieczysławowi Szczepańskiemu — pochodzącemu z Cheł- mży „cichociemnemu”, zamordowanemu w 1945 r. przez NKWD. Tam harcerze odczytali apel poległych.
REMONT I MODERNIZACJA WIEŻY CIŚNIEŃ
Gmina Miasto Chełmża otrzymała dofinansowanie na realiza- cję przedsięwzięcia pn. „Remont i modernizacja wieży ci- śnień.:” W ramach projektu zaplanowano prace w zakresie re- montu i konserwacji więźby dachowej, pokrycia dachowego oraz wymianę obróbek blacharskich. Wykonane zostanie nowe odwodnienie dachu budynku z wyprowadzeniem rur spustowych do wnętrza. Wszystkie skrzydła drewniane w bu- dynku zostaną wymienione, natomiast okna z kształtek szkla- nych przemurowane na nowo. Ponadto zaplanowano prace związane z naprawą i konserwacją murów, w tym: uzupełnie- nie ubytków cegieł i zapraw w fugach, naprawa pęknięć i od- spojeń, oczyszczenie powierzchni cegieł, a także impregnacja zabezpieczająca elewację przed niekorzystnym działaniem wody. Przeprowadzona zostanie również renowacja zabytko- wych drzwi wejściowych i drzwi gospodarczych na elewacji zachodniej. Projekt przewiduje również działania umożliwia- jące udostępnienie wieży zwiedzającym, takie jak naprawa drewnianych pomostów, wymiana części schodów czy napra- wa posadzek betonowych i wzmocnienie konstrukcji stropów. Przedsięwzięcie realizowane będzie przy współudziale środ- ków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ra- mach Osi Priorytetowej 4 region przyjazny środowisku Działa- nia 4.6 Ochrona środowiska naturalnego i zasobów
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 5
kulturowych na obszarze ZIT Poddziałania 4.6.2 Wsparcie ochrony zasobów kultury w ramach ZIT Regionalnego Progra- mu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020. Całkowita wartość dofinansowania wynosi 467 977,73zł . Realizację zakresu rzeczowego wniosku przewi- dziano na IV kwartał br. Dnia 1 marca 2018 r. przekazano obiekt zabytkowej wieży ciśnień wykonawcy zadania, tj. firmie FRAM-BUD SP. z o.o. z Poznania.
BURMISTRZ CHEŁMŻY OBJĄŁ HONOROWY PATRONAT NAD PROGRAMEM GRANTOWYM FUNDACJI TESCO „DECYDUJESZ, POMAGAMY”
Do 30 marca można zgłaszać inicjatywy na rzecz lokalnej spo- łeczności. Projekty mogą dotyczyć edukacji, promocji zdrowe- go stylu życia, rewitalizacji przestrzeni miejskich, aktywizacji osób starszych, działań na rzecz zwierząt i środowiska natural- nego, pielęgnowania lokalnych tradycji lub innych zagadnień, na które zaangażowani mieszkańcy chcieliby zwrócić uwagę. W programie mogą brać udział organizacje społeczne, instytu- cje, a także grupy nieformalne. Zgłoszone pomysły zweryfiku- je komisja grantowa. Następnie najciekawsze z nich wybiorą w głosowaniu klienci sklepów Tesco. W tegorocznej, IV edycji programu „Decydujesz, pomagamy” grant zdobędą aż trzy or- ganizacje społeczne!
POZYSKANIE ODPISÓW AKTÓW STANU CYWILNEGO
Urzędy stanu cywilnego od marca 2015 roku pracują w opar- ciu o centralny rejestr aktów stanu cywilnego urodzeń, mał- żeństw i zgonów. Oznacza to, że każdy, kto zgłosi potrzebę uzyskania odpisu aktu stanu cywilnego z jakiegokolwiek inne- go urzędu, może go otrzymać w miejscu zamieszkania, po uprzednim złożeniu wniosku.
„ŚWINIOPAS” W WYKONANIU UCZNIÓW KLAS GIMNAZJALNYCH
Na początku marca uczniowie klas gimnazjalnych Szkoły Pod- stawowej nr 3 wystawili przedstawienie „Świniopas” według baśni H.Ch. Andersena w Chełmżyńskim Ośrodku Kultury. Młodzi aktorzy zaprosili na spektakl swoich młodszych kole- gów z przedszkoli i uczniów z młodszych klas szkół podstawo- wych. Widzowie nagrodzili aktorów brawami. Po przedstawie- niu ustawiła się kolejka chętnych do zrobienia sobie zdjęć z aktorami.
ODZNACZENIA PAŃSTWOWE DLA MIESZKAŃCÓW CHEŁMŻY
Na wniosek burmistrza miasta Jerzego Czerwińskiego, skiero- wanego do wojewody kujawsko-pomorskiego, Prezydent RP nadał zasłużonym mieszkańcom Chełmży Złote Medale za Długoletnią Służbę. Odznaczenia za wzorową i długoletnią pracę na rzecz lokalnej społeczności otrzymali:
1. Henryk Dejewski, 2. Cecylia Gościniak, 3. Marlena Grubec- ka, 4. Silwana Jonatowska, 5. Mirosława Lechniak, 6. Ewa Mą- drzyńska, 7. Renata Michalska, 8. Maria Wilmanowicz, 9. Hen- ryk Zatorski
Uroczystość wręczenia odznaczeń państwowych odbyła się na sesji Rady Miejskiej Chełmży w dniu 22 marca b.r. Wręczenia medali w imieniu Prezydenta RP dokonał wicewojewoda Józef Ramlau.
PRZEDSZKOLNY KIERMASZ WIELKANOCNY
W środę 14 marca, w sali Chełmżyńskiego Ośrodka Kultury od- był się przedszkolny kiermasz wielkanocny. Można na nim było nabyć ozdoby i gadżety świąteczne, własnoręcznie wyko- nane przez dzieci i ich rodziców, takie jak: kartki świąteczne, pisanki, stroiki, palmy, kurczaczki, koszyczki i wiele innych. Kiermasz cieszył się wysoką frekwencją.
Sekretarz Miasta mgr Janusz Wilczyński
Nie wstyd ci !!!
tiul PAMIĘTAJ !!!
Twój pies, twoja kupa !!! Mandat: do 500zł
CZY WIESZ, ŻE... +. Psie odchody nie użyźniają gleby, zawierają natomiast jaja pasożytów. « Około 7036 alejex ocedlowych oraz 50% placów zabaw jest skażonych jajami pasożytów, które mogą przetrwać w glebie nawęt 10 lat.
DLATEGO... Posprzątaj po swoim psie! To nie jest „kupa” roboty!
Jeśli nie sprzątasz po swoim psie zgadzasz się na to, że DZIECKO twoje, sąsiadów czy czlonka rodziny może zarazić się:
+ glistą psią lub kocią,
+ tasiemcem, lambiozą
+- oraz może ulec grośnemu zakażeniu bakteryjnemu
Chełmża w epoce pary i żelaza
Wiek XIX był przełomowym czasem w historii państw i miast w Europie, jak i na świecie. W tym okresie doszło do wielu przełomowych odkryć, wpływają- cych na poprawę funkcjonowania społe- czeństw oraz na rozwój poszczególnych miast czy całych państw. Nowe wynalaz- ki, takie jak maszyna parowa, kolej czy telegraf ułatwiły człowiekowi szybsze przemieszczanie się, komunikację oraz przekazywanie informacji. Wielu odkryć dokonano również w medycynie i we wszelkich innych dziedzinach nauki. Ten ciekawy czas w dziejach nie ominął rów- nież Chełmży.
Jedną ze znaczących zmian, jakie niósł za sobą wiek XIX, było wyburzanie starych średniowiecznych murów miej- skich na rzecz poszerzenia granic miast, a co za tym idzie, ich dalszej rozbudowy. W połowie XIX wieku w Chełmży zosta- ły wyburzone mury miejskie. Powstała przestrzeń do rozwoju przemysłu i roz- budowy infrastruktury.
W 1875 roku w Chełmży rozpoczęła produkcję mleczarnia parowa z maszy- ną o mocy 4KM. W 1865 roku powstał bank kredytowy, założony z inicjatywy właścicieli ziemskich. W 1862 roku, przy od dawna działającej już stacji poczto- wej, swoją działalność rozpoczęła sta- cja telegraficzna z jednym aparatem. Odnotowano, że w 1864 roku z Cheł- mży wysłano 398 depesz, a odebrano
Lokomobila chełmżyńskiej fabryki maszyn braci Lohrke
437. W 1864 roku poczta chełmżyńska przyjęła 49 tysięcy krajowych przesyłek listowych dla Chełmży i okolic. Na lata 1854-1857 przypadła budowa szosy po- wiatowej z Łysomic do Chełmży i dalej do Bielczyn na granicy z powiatem cheł- mińskim. W roku 1874 postanowiono zbudować na rynku w Chełmży studnię publiczną o głębokości 60 stóp (19 me- trów). Ochotnicza straż pożarna rozpo- częła działalność w roku 1868.
XIX wiek to również czas, w którym część społeczeństw europejskich zaini- cjowała ruchy niepodległościowe. Ten okres, nazywany Wiosną Ludów roku 1848 sprawił, że społeczność polska miasta Chełmży pokazała swoje naro- dowe oblicze. Powstała lokalna organi- zacja Liga Polska, która już w kwietniu 1849 roku liczyła 80 członków. Kierowa- na była przez proboszcza ks. Leonarda Kłosowskiego, nauczyciela Józefa Karliń- skiego oraz krawca Stefana Sobieckiego.
W 1882 roku w Chełmży uruchomiona została największa w ówczesnej Europie cukrowania. Wydarzenie to otworzyło nowy, ciekawy okres w dziejach nasze- go miasta. Doszło do przekształcenia Chełmży z ośrodka rzemieślniczo-han- dlowego w lokalny ośrodek przemysło- wy. Bardzo ważnym wydarzeniem, któ- re niewątpliwie leżało u źródeł rozwoju gospodarczego oraz przemysłowego miasta, było włączenie go do pruskiej
sieci kolejowej. W 1874 roku Chełmża znalazła się na trasie projektowanej Ko- lei Nadwiślańskiej z Torunia przez Gru- dziądz do Malborka. 9 czerwca 1882 roku dokonano technicznego odbioru nowej linii kolejowej na trasie Toruń- -Chełmża, zaś 1 lipca 1882 roku odda- no ją do użytku. 10 sierpnia 1882 roku nowo powstała linia kolejowa została otwarta na całym odcinku trasy z Toru- nia do Grudziądza.
Działający w branży maszynowej zakład
Augusta Lohrkego zainstalował w 1883 roku lokomobilę parową, zaś w 1897 roku uzyskał nowy budynek i maszynę parową. Zajmował się on głównie pro- dukcją i naprawą maszyn rolniczych.
W 1881 roku, z inicjatywy powołanego w Chełmży Stowarzyszenia Szpitalnego powstał szpitalik prywatny, który w roku 1885 zatrudniał jednego lekarza i dwie siostry. Bardzo ciężkie warunki sanitar- ne w mieście wymusiły na jego wła- dzach podjęcie niezbędnych inwesty- cji w zakresie infrastruktury miejskiej. 6 grudnia 1890 roku oddano do użytku rzeźnię miejską wraz z chłodnią i własną oczyszczalnią ścieków, zaś w 1897 roku uruchomiono gazownię. Kolejną inwe- stycją miejską było wybudowanie w roku 1897 remizy strażackiej połączonej z aresztem policyjnym. 17 grudnia 1900 roku do użytku również oddany został nowo wybudowany ratusz miejski. Na przełomie XIX i XX wieku nastąpiło wy- brukowanie ulic Chełmży oraz położenie chodników.
Wiek XIX był dla Chełmży okresem zna- czących zmian. W pierwszej połowie wieku Chełmża powoli przeistaczała się z rolniczego miasta w lokalny ośro- dek rzemieślniczo-handlowy. Natomiast druga połowa tego okresu to czas indu- strializacjj miasta poprzez uruchomie- nie cukrowni chełmżyńskiej i włączenie Chełmży w obręb sieci kolejowej. Te dwa czynniki rozpoczęły proces przy- spieszonych nowoczesnych przemian na płaszczyźnie gospodarczej, społecznej i politycznej w Chełmży.
Laura Wollert
Jan Paweł II dla Chełmży
13 lat temu, 2 kwietnia 2005 roku, o symbolicznej już godzinie 21.37 odszedł Jan Paweł II, wielki papież, wielki kapłan, wielki człowiek. Większość z nas nie za- pomni nigdy jego osoby i pontyfikatu. Jan Paweł II miał niezwykłą charyzmę, dzięki której zjednywał sobie tysiące serc ludzkich, był powszechnie kochany za dobroć, miłość do każdego człowie- ka, pogodę ducha i humor. Jego posługa duszpasterska obejmowała cały świat, w swoich 104 podróżach apostolskich pielgrzymował do wiernych zarówno najbogatszych jak i najuboższych kra- jów, głosił słowo Boże, dodawał sił, bu- dził nadzieję. Wszędzie entuzjastycznie przyjmowany przez tłumy. Jako biskup Rzymu osobiście nawiedzał parafie swej diecezji, sam udzielał sakramen- tów dostojnikom duchownym, znanym osobistościom jak i zwykłym ludziom. Uczestniczył w setkach audiencji i spo-
«
tkań. Ustanowił Światowe Dni Młodzie- ży i Światowe Spotkania Rodzin, które odbywają się do dziś.
Pontyfikat naszego Papieża to także ogromna praca intelektualna. 14 ency- klik, 15 adhortacji apostolskich, kilka- dziesiąt listów otwartych do różnych środowisk, książki, tom poezji to impo- nujące dorobek teologiczny i literacki Ojca Świętego.
Jan Paweł II nigdy osobiście w Cheł- mży nie był.. Jednak chełmżanie za- wdzięczają mu wiele. Przede wszystkim wyniesienie na ołtarze księdza Stefana Wincentego Frelichowskiego. Papież chętnie dokonywał kanonizacji i beaty- fikacji, z czego płynął przekaz, że osią- gnięcie świętości jest dostępne każdemu człowiekowi oraz że dążenie do niej jest zadaniem chrześcijan. Za jego pontyfi-
katu przybyło kilkuset świętych i ponad tysiąc błogosławionych. I właśnie wśród nich znalazł się chełmżyński ksiądz. W zasadzie nikomu nie trzeba przedsta- wiać jego sylwetki. Wiemy, że urodził się w Chełmży, skończył Wyższe Semina- rium Duchowne w Pelplinie, był wikariu- szem w parafii Wniebowzięcia Najświęt- szej Marii Panny w Toruniu, zajmował się chorymi, pracował z młodzieżą, był ka- pelanem harcerzy. W czasie wojny trafił do obozu w Dachau, gdzie sprawował posługę kapłańską i opiekował się chory- mi na tyfus. Tam zmarł na dwa tygodnie przed wyzwoleniem obozu.
Jan Paweł II dokonał beatyfikacji księdza Stefana Wincentego 7 czerwca 1999 roku, podczas spotkania z wier- nymi diecezji toruńskiej na lotnisku w Toruniu. Wielu dobrze pamięta to wy- darzenie; ta bliska sercom chełmżan uroczystość była pierwszą beatyfikacją na Pomorzu. Papież mianował kapłana patronem ziemi toruńskiej i harcerzy polskich, co wyraził w słowach: „Pragnę zawierzyć dar tej beatyfikacji w sposób szczególny Kościołowi toruńskiemu, ażeby strzegł i rozszerzał pamięć wiel- kich dzieł Boga, jakie się dokonały w życiu tego młodego kapłana (...) Zwra- cam się także do całej rodziny polskich harcerzy, z którą nowy błogosławiony był głęboko związany. Niech stanie się dla Was patronem, nauczycielem szla- chetności i orędownikiem pokoju i po- jednania”.
Jana Pawła II wiążą z Chełmżą, choć już może nie tak bezpośrednio, jeszcze dwa inne fakty. Otóż w 1982 roku nadał on ówczesnej kolegiacie pw. Św. Trójcy tytuł bazyliki mniejszej. Jest to tytuł honorowy, który otrzymują kościoły wyróżniające się wartością zabytkową, liturgiczną, pielgrzymkową i duszpa- sterską. Natomiast 1992 roku Papież na mocy wydanej bulli „Totus tuus Po- loniae populus” dokonał reformy struk- tury administracyjnej polskiego kościo- ła. Skutkowała ona m.in. utworzeniem diecezji toruńskiej, a w roku 1994 roku wyniesieniem bazyliki chełmżyńskiej do rangi konkatedry, czyli drugiego kościoła w diecezji.
Wielkie serce Jana Pawła II oraz ogrom jego działań, czasem ogólnych na skalę całego Kościoła i świata, cza- sem niezwykle konkretnych dla małych miast, parafii sorawia, że zawsze będzie- my go pamiętać, modlić się do niego i kochać. A. Brzozowska
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 8
STUDENCI W PIĘKNYM WIEKU
Sala widowiskowa Chełmżyńskiego Ośrodka Kultury. Przyciemnione okna, na ekranie slajd z napisem Uniwersytet Pięknego Wieku, temat : „Dyplomacja polska po 1918 roku, prowadzący prof. Adam Sudoł.” Schodzą się panie i pano- wie, witają serdecznie, widać, że znają się nie od dziś. Panuje pogodna atmos- fera, słychać śmiechy, przywoływania, pytania o indeksy... Bo właśnie zaraz ma się zacząć wykład w dla studentów Uni- wersytetu Trzeciego Wieku w Chełmży. W tej formie aktywności uczestniczy 69 seniorów z naszego miasta, słuchają wykładów, biorą udział w dodatkowych warsztatach, wyjeżdżają na wycieczki krajoznawcze lub do opery, teatru. Co skłoniło słuchaczy do podjęcia nauki na Uniwersytecie?
- To bardzo ciekawy sposób na spędza- nie wolnego czasu — mówi Irena So- wańska. Jestem otwarta na właściwie wszystkie tematy, które poruszane są na wykładach. Czy z historii, czy z prawa, czy dotyczące zdrowia - zawsze można się dowiedzieć czegoś nowego.
- To również dobry pretekst, żeby wy- rwać się z domu — dodaje Bogumił Szy- mański, słuchacz od 4 lat. - Trzeba się zmobilizować i przygotować na spotka- nie się z ludźmi.
Pan Szymański uważa, że wiele z tego, czego dowiedzieli się z wykładów, moż- na wykorzystać potem w życiu codzien- nym lub w rozmowie w towarzystwie. Przywołuje tu zajęcia o kulturze oso-
bistej, prowadzone przez prof. Adama Sudoła, wieloletniego dyplomaty i hi- storyka. Oprócz wiedzy praktycznej, nie mniejszą rolę przyznaje różnym cieka- wostkom.
Agnieszka Zaborowska, studentka z pię- cioletnim stażem, wspomina też wykład prowadzony przez komendanta policji, który wskazywał niebezpieczeństwa czyhające w szczególności na ludzi star- szych.
Oprócz korzyści płynących z wykładów są również przyjemności. Tych dostar- czają głównie wycieczki. Najbliższa, na którą cieszy się większość słuchaczy, to wyjazd do Opery Nova w Bydgoszczy. I choć niektórzy, jak pan Bogumił wolą operetki, albo wyjazdy krajoznawcze, jak pani Agnieszka, to jednak nie rezy- gnują z obcowania z wyższą muza.
Studentom U3W bardzo odpowiada to, że spotykają się w gronie osób w podob-
nym wieku.
- Odnalazłem tu wielu znajomych z daw- nych lat — cieszy się Bogumił Szymański. - Jakież było moje zdziwienie, gdy rozpo- znałem w jednaj ze studentek koleżankę z podstawówki!
Wszyscy zgodnie podkreślają, że ich rodziny bardzo pozytywnie zareagowa- ły na wiadomość o podjęciu nauki na Uniwersytecie Trzeciego Wieku. Bliscy cieszą się, że seniorzy nie będą sami, nawiążą nowe znajomości lub odświeżą stare.
- Młodzi mają swoje życie — mówi Irena Sowańska. - Dlatego my korzystamy z możliwości realizowania się tutaj.
Na Uniwersytecie Trzeciego Wieku nie obowiązują zaliczenia, kolokwia, refera- ty. Dlatego też zajęciom nie towarzyszy żaden stres. — Nie wołają do tablicy, to nie ma stresu — śmieje się pan Bogumił. Natomiast Anna Zielniewska, uczest- niczka działań Uniwersytetu od pierw- szego wykładu (!) wyjawia, że dla niej stresem jest konieczność opuszczenia zajęć. - Denerwuję się, gdy w czas szko- leń przypadnie mi np. wizyta lekarska — mówi.- Bardzo lubię nasze spotkania i wszystko mnie interesuje. | od początku (2012 r.) opuściłam tylko 3 wykłady!
Relacje studentów są niezwykle przeko- nywające — widać, że udział w zajęciach Uniwersytetu jest dla nich i potrzebny i ważny. Stanowią grupę pogodnych, otwartych i ciekawych świata ludzi. W pięknym wieku.... Traktujący swoją na- ukę intelektualnie i emocjonalnie. Bo w czasie wykładu o dyplomacji pojawiały się spontaniczne pytania i komentarze, a na koniec oklaski. Wszyscy rozeszli się w dobrych nastrojach, podbudowani faktem dobrze spędzonego czasu.
A. Brzozowska
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 9
14.04.2018 r. Dekanalny Konkurs Wiedzy o bł. Jucie i Legendach Chełmżyńskich. 'W ' konkursie wzięło udział 20 uczniów klas 4 — 6 z naszego chełmżyńskiego de- kanatu. W skład Komisji weszli: Urszula Meszyńska, Małgorzata
Polikowska i ks. Marcin Nowicki. Członkowie komisji przyznali na- stępujące nagrody i wyróżnienia. I miejsce Faustyna Jarmulska SP
Hola Espafia!
Dekanalny Konkurs Wiedzy o bł. Jucie
3 w Chełmży; II miejsce Wojciech Więcławski SP 2 w Chełmży i Zu- zanna Rybitwa SP w Sławkowie; Ill miejsce Julia Dundelska SP w Sławkowie; IV miejsce Nata- lia Krzemień SP w Sławkowie; V miejsce Julia Kowalewska SP 3 w Chełmży oraz wyróżnienie Mar- cel Szydzik SP 2 w Chełmży. GRA- TULUJEMY.
Jolanta Tarkowska
Po powrocie z przerwy świątecznej uczniów klasy 1,,b" Szkoły Podstawowej nr 5czekała bardzo miła niespodzianka. Pani Kasia, która jest asystentem kultu- rowo-językowym w Hiszpanii przywio- zła list i zdjęcia od rówieśników ze szkoły w Algemesi w prowincji Walencja. Przy okazji dzieci nauczyły się kilku prostych
słów w języku hiszpańskim, dowiedziały się paru ważnych informacji o tym kraju oraz wykonały hiszpańskie flagi. Na ko- respondencję czekają też uczniowie klas starszych, którzy również wysłały życze- nia świąteczne, widokówki Chełmży i list.
dok. ze str. 1 ŚWIAT ZNACZKÓW POCZTOWYCH
W 2010 roku Poczta Polska wydała piękną serię liczącą 6 znaczków po- święconą kotom. Z góry zaznaczam, że nie chodzi tu bynajmniej o nasze kotki domowe zwane także przez niektórych mruczkami, ale o kocią elitę, czyli koty rasowe. Jak widzi- my na okładce, jedne prezentują się nadzwyczaj dostojnie wręcz dumnie, jak gdyby chciały dać do zrozumie- nia, że doskonale zdają sobie sprawę ze swojego kociego „szlachectwa”, inne wyglądają dość filuternie — jak te na znaczkach za 3 zł, a ten ostatni sprawia wrażenie (miejmy nadzieję, że to tylko kwestia wyglądu) groź- nego przedstawiciela kociego rodu. No, i te oczy! Praktycznie cała pale- ta barw: począwszy od żółtych, po- przez pomarańczowe i czerwone, a skończywszy na zielonkawych i nie- bieskich. Przyjrzyjmy się znaczkowi z Persem, gdzie wyraźnie widać, że oczko lewe jest niebieskawe, a pra- we... czerwonawe! Nie jestem znaw- cą kocich ras więc nie wiem, czy fak- tycznie u tej rasy mogą się zdarzać takie „kombinacje” kolorów oczu, czy też artysta plastyk, który zapro- jektował znaczki, popuścił wodze fantazji w twórczym uniesieniu. Nie jest to pierwsza emisja naszej Pocz- ty o takim temacie. Dużo wcześniej, bo w 1964 roku, a więc 54 lata temu (!) ukazała się podobna seria składa- jąca się z aż 10 znaczków, w której znalazły się także te zwyczajne koty domowe. Chociaż celem każdego znaczka pocztowego jest jego użycie do nadania przesyłki, to dusza fila- telisty każe mu je włożyć do klasera, aby nacieszyć nim nasze oko, za- miast nakleić na kartkę lub kopertę. Dlatego, jeżeli ktoś odnajdzie w do- mowym archiwum jakąś przesyłkę, na której znalazł się podobny zna- czek, to ma sporą rzadkość zwłasz- cza, gdy na dodatek jest czysto, czy- telnie ostemplowana, a sama kartka lub koperta zachowała się w dobrym stanie.
(filatelista)
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 10
Mecz siatkówki. Policja vs uczniowie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Chełmży
Dziękujemy wszystkim tym, którzy pomogli nam uświetnić imprezę poprzez pomoc w przygotowaniu wspaniałych niespodzianek. Były one powodem zarówno radości, jak i wielu wzruszeń. Nie będzie przesa- dą, gdy powiemy, że dziękujemy całemu światu.
Jesteśmy dumni, gdy słyszymy tyle, wyłącznie miłych opinii na temat wydarzenia, podkreślających przede wszystkim wspaniałą atmosferę panującą podczas jego trwania. Duża zasługa w tym jego głównych akto- rów — Gepardów-Dzikich Kotów, które zaprezentowały bardzo wysoki poziom gry sportowej. Brawo! Zmotywowani do dalszej pracy uważamy, że impreza na stałe wpisze się w kalendarz roku szkolnego i już dziś mamy kilka pomysłów na uatrakcyjnienie rozgrywki w 2019 roku.
Pozdrawiamy! Beata Szczechowska-Szarleja i sierż. szt. Michał Biegański
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 11
Powroty z piekła
Uzależnienia to temat trudny. Niechęt- nie się o tym mówi, jeżeli już, to często towarzyszy temu strach, niechęć lub ignorancja. Tymczasem losy ludzi uza- leżnionych to zawsze osobiste tragedie, to zawsze prywatne piekło...
Biblioteka Miejska wzbogaciła się ostat- nio o kilka pozycji dotyczących tej pro- blematyki. Książki zawierają wstrząsają- ce relacje ludzi pogrążonych w szponach choroby alkoholowej, opisy dramatu ich rodzin, ostracyzm, samotność, w końcu próby odbicia się od dna... Dla wielu szansą stało się uczestnictwo w
Chełmża na Targach
Targi Turystyczne WYPOCZYNEK i To- ruński Festiwal Smaków to impreza, na której co roku promowane jest nasze miasto. Tak było i w przedświąteczny weekend 24 -25 marca br. Do Torunia
pojechali pracownicy biblioteki oraz pa-
grupach Anonimowych Alkoholików. Książka „Przekaż dalej. Opowieść o Billu Wilsonie, i o tym, jak posłanie AA ogar- nęło cały świat” to obszerna biografia założyciela pierwszych grup AA, twórcy programu „Dwunastu kroków”, dzięki któremu udało się uratować wielu uza- leżnionych. Jednym z filarów tego pro- gramu jest anonimowość, więc oma- wiane pozycje również nie są sygnowane nazwiskiem jakiegoś autora. „Życie w trzeźwości. Co robią anonimowi alkoho- licy, żeby nie pić”, „Jak to widzi Bill. AA jako droga życia”, „Anonimowi alkoholi-
A ae nie z Klubu „Niteczka”. Stoisko chełm- żyńskie oferowało publikacje dotyczące miasta, jego historii, mieszkańców, in- formatory turystyczne, kartki pocztowe. Panie z „Niteczki” prezentowały swoje piękne rękodzieła — świąteczne i nie ty|-
cy. Historia o tym, jak tysiące mężczyzni kobiet zostało uzdrowionych z alkoholi- zmu”, to wydania o koszmarze alkoholi- zmu i wychodzeniu z niego, o wzlotach i upadkach, o roli Boga w osiąganiu trzeź- wości.
Zawierają rady i słowa otuchy. A trochę uśmiechu wprowadza książeczka „Trzeź- we myśli. Humor i mądrość w powrocie do zdrowia”:
„Alkoholicy mają wspólne drzewo gene- alogiczne: wszystkim odbija palma” lub „Wspólnota AA zrujnowała mi picie!”. Te książki mogą stać się wsparciem dla tych, którzy go potrzebują, mogą pomóc w powrotach z piekła pijaństwa. Zapra- szamy do biblioteki!
zaa A PU
ko — z włóczki, nici, papieru, a także re- cyklingowe — z zawleczek od puszek (!). Atrakcyjność stanowiska z Chełmży pod- niosła emitowana z laptopa prezentacja oraz dwa banery z fotografiami miasta. Toruńskie targi były okazja do zapo- znania się z ofertą turystyczną różnych miast i regionów. Promowały się m. in. Bory Tucholskie, Roztocze i Zamość, Ka- szuby, Płock, Toruń oraz wioska Hobbi- tów z Sierakowa Sławieńskiego (!). Atrakcyjnie zaistniał Fort IV z Torunia, za sprawą przebranych żołnierzy częstują- cych grochówką. Muzeum Piernika pa- tronował natomiast przechadzający się dostojnie Kopernik... Obok stoisk tury- stycznych okazale prezentowały się te z żywnością i trunkami. Zainteresowanie torunian imprezą było spore, a dla wy- stawiających możliwość konfrontacji i porównania ofert - bezcenna.
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 12
Radni w trosce o bezpieczeństwo chełmżan
Czy strefy parkowania pomogą Policji?
Od 3 kwietnia obowiązują w mieście nowe strefy parkowania liczące 200 miejsc. Parkometry rozmie- ściła firma w miejscach widocznych. Oznaczyła strefy przy pomocy znaków poziomych i pionowych. Zgodnie z założeniami ma to poprawić stan bezpieczeństwa w zakresie ruchu drogowego w mieście.
22 marca bieżącego roku radni wy- słuchali sprawozdania Komendanta Komisariatu Policji w Chełmży w za- kresie bezpieczeństwa w mieście. W trakcie dyskusji zadawali wiele pytań dotyczących narkotyków, czasu re- akcji na zgłoszenia chełmżan z proś- bą o interwencję oraz łamania prze- pisów ruchu drogowego. Na wiele zadanych pytań otrzymali odpowie- dzi mało szczegółowe lub niepełne. Radnych interesowało także jaki jest czas reakcji Policji w województwie kujawsko-pomorskim, w Polsce na zgłoszenie z prośbą o interwencje w komisariatach o podobnej wielkości. Nie uzyskując wyczerpujących od- powiedzi nie dokonali oceny sku- teczności działań Policji.
Znaczną część dyskusji zajęła spra- wa parkowania na chełmżyńskich ulicach i wymuszania przez kierow- ców pierwszeństwa na przejściach dla pieszych.
Radni podawali jako przykłady łamania przez kierowców kodeksu drogowego w rejonie Rynku, ulicy
Tumskiej, Szewskiej, Strzeleckiej Kopernika, Paderewskiego, Sikor- skiego, Rynku Bednarskiego i Toruńskiej.
Niestety nie uzyskali wyjaśnienia dlaczego przejeżdżający wielo-
krotnie tymi ulicami patrol policji nie reaguje na łamanie przepisów ruchu drogowego przez kierowców.
Może dlatego?
Rozpatrzmy trzy przypadki łamania zasady parkowania samochodów w Chełmży:
1. W rejonie Rynku kierowcy parkują nagminnie na skrzyżowaniu ul. Rynek z ul. Tumską utrudniając pieszym wyjście z Rynku w kierunku ul. Tum- skiej.
2. Na zakręcie ul. Tumskiej od kilku- nastu miesięcy kierowca parkuje sa- mochód, którego tył prawie zawsze jest tak ustawiony jak na fotografii.
3. U zbiegu ul. Strzeleckiej i Szew- skiej parkują samochody w ten spo-
sób, że uniemożliwiają swobodny wjazd na ulicę Strzelecką od strony Szewskiej.
Oddzielnym problemem, który nie- pokoi radnych jest wymuszanie
pierwszeństwa przejazdu na przej- ściach dla pieszych przez kierowców. Ma on miejsce na ulicy Toruńskiej
przy wyjeździe z parkingu przy Lidlu, na ul. Kościuszki u zbiegu z ulicą To-
ruńską i na ulicy Sienkiewicza u zbie- gu z ulicą Mickiewicza.
To tylko niewielka ilość problemów z zakresu ruchu drogowego jakie wie- lokrotnie pod adresem Policji zgła- szali chełmżyńscy radni.
Chełmżanie zastanawiają się czy rozwiązanie tych problemów jest niemożliwe, czy może są inne tego przyczyny? W rozmowach z radnymi przypominają, że jeszcze niedawno był problem parkowania w niedzielę na ulicy Tumskiej, przed przedszko- lem nr 2 i przed Biedronką na ulicy Sienkiewicza. Jak został rozwiązany? Dzięki konsekwentnych działań prewencyjnych. Chełmżanie pytają się, „Czy Policja nie prowadzi dzia- łań prewencyjnych?”, a może to nie należy do jej obowiązków? A mo- ŻE.............| Warto więc przypomnieć!
art. 47 Prawa o ruchu drogowym mó- wi parkowanie samochodu jest możli- we jeżeli ...., szerokość chodnika pozo- stawionego dla pieszych jest taka, że pojazd nie utrudni im ruchu, ale nie mniejsza niż 1,5 m (co oznacza, że na wąskim chodniku wcale nie można parkować autaj.Kłania się ul. Szewska. Art. 49. Prawa o ruchu drogowym za- brania zatrzymania - pojazdu.......na skrzyżowaniu oraz w odległości mniej- szej niż 10 m od przejazdu lub skrzy- żowania.
Może wyznaczone przez miasto strefy parkowania pomogą Policji w rozpo- częciu widocznych działań prewencyj- nych w zakresie poprawy bezpieczeń- stwa w ruchu drogowym.
Może chełmżanie zaczną bombardo- wać Komisariat Policji w Chełmży in- formacjami o rażących naruszeniach przepisów ruchu drogowego w mieście przez kierowców i w ten sposób do- prowadzą do intensyfikacji działań prewencyjnych Policji. F.K.
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 13
Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich
"Maria Burandt
afia. ka,
Ż dla fami pi lą wulr, 2 / Wiersze wybrane
| A „Fółeri
„Czytanie rozwija rozum młodzieży, od- mładza charakter starca, uszlachetnia w chwilach pomyślności, daje pomoc i pocieszenie w przeciwnościach” - myśl
wielkiego i autora i czytelnika - Cycero. Historia Światowego Dnia Książki
23 kwietnia to dzień patrona Katalo- nii — św. Jerzego. Zgodnie z tradycją tego dnia kobiety otrzymywały czerwoną różę, symbolizującą krew smoka, które- go według legendy pokonał św. Jerzy. Z czasem kobiety w ramach wdzięczności zaczęły odwzajemniać się panom poda- runkami w postaci książek. Wykorzystał to miejscowy wydawca Vicent Clavel Andrćs, który w 1926 roku zainicjował obchody Dnia Książki.
Obchodzony co roku 23 kwietnia Światowy Dzień Książki i Praw Autor- skich ustanowiło w 1995 roku UNESCO, na wniosek rządu Hiszpanii. Pozosta- wiono datę nawiązującą do hiszpańskiej tradycji. Wydawała się ona odpowied- nia także dlatego, że umożliwiała od- danie hołdu dwóm wybitnym pisarzom — Williamowi Szekspirowi i Miguelowi
de Cervantesowi, których data śmierci przypada na ten dzień.
To doroczne święto ma na celu pro- mocję czytelnictwa, edytorstwa i ochro- nę własności intelektualnej prawem au- torskim. W wielu miejscach na świecie tego dnia organizowane są spotkania, konferencje, debaty, promocje książek, a często także uroczystości wręczania nagród literackich.
UNESCO postanowiło stworzyć tytuł Światowej Stolicy Książki. Inicjatywa ta zo- stała wprowadzona na mocy rezolucji Kon- ferencji Generalnej UNESCO w 2001 r. Po raz pierwszy na Światową Stolicą Książki został wybrany Madryt (23 kwietnia 2001 roku). W 2016 roku ten zaszczyt przypadł Wrocławiowi, który honorową funkcję peł- nił do 23 kwietnia 2017 r. Obecnie Świa- tową Stolicą książki są Ateny.
23 kwietnia świętują autorzy, wy- dawnictwa, księgarnie, ale przede wszystkim, czytelnicy.
Przyjdź !!! Nie przegap szansy ! W miesiącu MAJU
Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im.J. Prejsa w Chełmży
nie będzie pobierała opłat za przetrzymanie książek ponad termin określony regulaminem biblioteki. Zwróć książki — anulujemy karę !
ZAPRASZAMY
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 14
Że świata sztuki
24 kwietnia przypada 220. rocznica uro- dzin francuskiego malarza Eugene Dela- croix, który na świat przyszedł w 1798r. w Saint — Maurice — Eu — Chalencon we Francji. Otrzymał gruntowne wykształ- cenie dzięki studiom w paryskiej Szkole Sztuk Pięknych. Eugene jest przedsta- wicielem romantyzmu. Jego twórczość charakteryzuje duża swoboda oraz kolo- ryzm. Po okresie klasycyzmu takie po- dejście do malarstwa było ożywczym tchnieniem w tej dziedzinie sztuki. Na- tomiast jeśli chodzi o tematykę, artysta malował ważne wydarzenia dotyczące czasów, w których żył ( głównie politycz- nych). I to było nowatorskie. Ponadto
spod pędzla Delacroix wyszły dzieła reli- gijne, choć podobno deklarował, że był ateistą. Co do powiązań Delacroix z in- nymi artystami, to należy wspomnieć, że Eugene pozostawał pod silnym wpły- wem Rubensa. Ponadto fascynowała go twórczość Tycjana i Michała Anioła. Prace Delacroix stanowiły inspirację dla jego następców, m.in. Vincenta van Go- gha, o którym pisałam w poprzednim numerze gazety. Do najważniejszych dzieł Eugene Delacroix należą m.in.: „Barka Dantego”, „Śmierć Sardanapala”, „ Wolność wiodąca lud na barykady”, ,, Chrystus na Morzu Galilejskim”. Monika Myszkowska
TA
ZMARŁ
W miniony piątek rodzina i władze Cheł- mży oraz harcerze pożegnali porucznika Witolda Suchomskiego — weterana II wojny światowej.
Śp. Witold Suchomski był znanym w mieście człowiekiem, nie tylko przez jego wojenną przeszłość, ale również
WETERAN
EW a= RY 3 TZ H : (F- |;
jako sportowiec i pracownik nieistnieją- cego już dzisiaj młyna.
Podczas ostatniej drogi na stary cmen- tarz oprócz rodziny towarzyszyli mu tak- że przewodniczący Rady Miasta Chełmży Janusz Kalinowski i burmistrz Jerzy Czer- wiński, a także harcerze niosący sztan-
Kolegium redakcyjne: Urszula Meszyńska, Marcin Seroczyński. Redakcja Przyjmuje - uwagi oraz ogłoszenie i reklamy - codziennie w godz. od 11” do 14%. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń, reklam oraz za terminy przez inne instytucje. Skład: Maciej Kaźmirek Wydawca: Powiatowa i Miejska Biblioteka
dar Związku Kombatantów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, do których na- leżał śp. Witold Suchomski.
Na łamach naszego tygodnika w grud- niu 2015 r. Witold Suchomski podzielił się swoimi wspomnieniami. Wówczas ze łzami w oczach opowiadał o wojennych dramatycznych losach. Wspominał także ze wzruszeniem wspaniałe, zawarte pod- czas walki przyjaźnie, które przetrwały długie lata po II wojnie światowej.
Urodził się w Chełmży 20 listopada 1924 r. Tutaj też skończył szkołę pod- stawową. Był najmłodszy z trzech braci. Mieszkał przy ul. Paderewskiego nie- daleko wieży ciśnień, kiedy wkroczyli Niemcy w 1939 r.
Walcząc we Francji dostał się do nie- woli i przeszedł do 2 Korpusu Polskie- go gen. Władysława Andersa. Jak sam wspominał wtedy zaczęła się prawdziwa wojna. Jako działonowy 13 Pułku Cięż- kiej Artylerii brał udział w krwawych walkach o Bolonię. Witold Suchomski należał do dwunastoosobowej obsługi działa dużego kalibru nieco ponad 150 mm.
Po wojnie przez ponad 30 lat był kierow- nikiem chełmżyńskiego młyna mieszczą- cego się dawniej przy ul. Dąbrowskiego. Miał 93 lata. Nad grobem śp. Witolda rodzina i przyjaciele zaśpiewali „Czer- wone maki na Monte Cassino”, co było niezwykle wzruszające.
Publiczna w Chełmży, tel. (56) 675-61-33. Strona internetowa: www.pimbp.pl, e-mail: pimbpQonet.pl. Druk: Wydawnictwo Wąbrzewskie Zakłady Graficzne - ul. Mickiewicza 15, 87-200 Wąbrzeźno, tel. (56) 688-15-51 Redakcja przyjmuje odpłatnie ogłoszenia i reklamy
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 15
POWIATOWI ZAWODOWCY
W Zespole Szkół im. Unii Europejskiej ruszył projekt „Powiatowi Zawodowcy”. Celem projektu jest zwiększenie zdolności do zatrudnienia uczniów ze szkół zawodowych prowadzonych przez powiat toruński poprzez podniesienie efektywności kształ- cenia zawodowego oraz realizację wysokiej jakości staży i praktyk zawodowych we współpracy z otoczeniem społeczno-go- spodarczym. Projekt realizowany w okresie od 01.11.2017 do 30.09.2020.
W naszym Zespole o udział w projekcie ubiegali się wszyscy uczniowie i uczennice Branżowej Szkoły I stopnia . W projekcie przewidziano następujące formy wsparcia dla uczniów: kurs rękodzieła krawieckiego, kurs cukiernictwa, tworzenie receptur gastronomicznych, kurs sztuki murarskiej, kurs obsługi programów kosztorysowych i graficznych edytorów grafiki oraz prak- tyki zawodowe. Uczestnicy projektu mogą uczestniczyć w kilku formach wsparcia.
Uczennice zdobywające kwalifikacje w krawiectwie rozpoczęty kurs rękodzieła krawieckiego. Szkoła wzbogaciła się o wy- twornicę pary, specjalistyczne nożyce do tkanin oraz czteronitkową maszynę OVERLOCK. Na pierwszych zajęciach powstały przepiękne i praktyczne torby z motywami wielkanocnymi. Kurs prowadzi nauczyciel zawodu Dorota Lewandowska. Przed uczestniczkami zajęć jeszcze pięć spotkań. Jesteśmy ciekawi, jakie fascynujące rękodzieła powstaną w najbliższym czasie? Życzymy powodzenia w zdobywaniu nowych umiejętności!
Hanna Jeżewska
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 16
Motocykliści ze święconką
|
G-os-Che-m-y-ski---Maj-2018.pdf
|
5 (207) 2018 Numer bezpłatny
XVI Półmaraton Chełmżyński i Chełmżyńska Dziesiątka
W XVI Półmaratonie Chełmżyńskim wystartowało 142 biegaczy. To bardzo dobry wynik w kilkunastoletniej historii naszego biegu. Trasa wiodła wokół Je- ziora Chełmżyńskiego. Sygnał do startu dał burmistrz Jerzy Czerwiński. Nieco później wystartowali zawodnicy Cheł- mżyńskiej Dziesiątki. Na starcie stanęło 109 biegaczy, którzy mieli do pokonania trasę prowadzącą w kierunku Pluskowęs i z powrotem. Pierwsi na metę wbiegli zawodnicy Chełmżyńskiej Dziesiątki. Na tym dystansie najlepszym biegaczem został Daniel Dulski z Lublińca, który tra- sę pokonał w czasie 0:33:36. Tuż za nim uplasował się Przemysław Szpeciński z Rymania z rezultatem 0:33:45. Trzecie miejsce na podium zajął Mariusz Paw- łowski z Kurzętnika notując 0:34:34.
Na tym dystansie nie zabrakło także zawodników z Chełmży. Na Chełmżyńską Dziesiątkę zapisało się 18 biegaczy z na- szego miasta. Najlepszym chełmżaninem został Dawid Piotrowicz zajmując 20 miejsce w klasyfikacji ogólnej. Drugi był Mikołaj Kuczma, który zajął 24 pozycję w klasyfikacji generalnej. Trzecią lokatę wśród chełmżan wywalczył Michał Kla- wiński, który ostatecznie zajął 28 miej-
NKYEWUWYYWW
RANA LI AKA AA
ś r l :
z 15 i
PPYTWYWYWWYWYWEWAWYWNYNWYNWNYWNNNYYTY
AkAAR AAA AAA. ALA SPF
sce.
Z kolei w głównym biegu — półmara- tonie chełmżyńskim pierwszy na metę wbiegł Kamil Nartowski z Torunia z cza- sem 1:22:28, zaraz za nim linię końco- wą przekroczył Krzysztof Rudnik z Kępy Słupskiej z wynikiem 1:28:23, natomiast trzecią lokatę zajął Damian Kłopotek z Torunia z czasem 1:28:25.
Wśród kobiet na mecie pierwsza była Anna Arseniuk z Górska, druga Marlena Lewandowska z Torunia, a trzecia Joanna Bartkowska z Brzozówki.
Najlepszym chełmżaninem w półma-
ZPR WE WUW EW W
PYYWYWYNYWYWYWNNWUWYNNNWYWYWYWYWYE
FPOWYTWYTWTUWNTY
RANAAAORA AAó kai.
ratonie został Piotr Olchawa, który re- prezentował nasze miasto prawie w każ- dym tutejszym biegu. Z czasem 1:33:35 zajął 10 miejsce w klasyfikacji general- nej. Drugim najlepszym chełmżyńskim biegaczem został Krzysztof Kołaska, a trzecie miejsce wywalczył Marcin Wą- sik. W pierwszej trzydziestce klasyfikacji ogólnej znalazł się jeszcze jeden chełm- żanin - Łukasz Radtke sklasyfikowany na 29 miejscu.
Profesjonalnym biegom towarzy- szyła rywalizacja uczniów chełmżyńskich szkół przygotowana przez nauczycieli w-f.
dok. na str. 9
AE ia pa i W IDR ERZWYJ FFPFYTYTTYFTYFFFYTE TRĘPPTPTEPETTPFEEWFYTTNE
zh LA nah
odd
ERROENĘLET FT PPFTFYPTTFTT!
KAMA
PRAS PAT RÓJ
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 2
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 3
Kilka słów o Naszym historycznym
nowiawik=c=
CHEŁMŻA. Ratusz.
Stoi w centralnej części miasta, każdy chełmżanin prawie codziennie mija go w drodze do pracy, szkoły bądź na za- kupy. Zbudowany z czerwonej cegły, w każde południe odgrywa nam ze swojej wieży hejnał. O jakim budynku mowa? Oczywiście o naszym chełmżyńskim ra- tuszu. Jest codziennością naszego mia- sta. Chełmża bez niego nie byłaby już taka sama. Jednak czy znamy historię ratusza?
Wiek XIX niósł za sobą wiele zmian, je-
ru ="["= "=
chełmżyńskim Ra
śli chodzi o rozwój Chełmży. Dynamicz- ny rozrost różnych gałęzi przemysłu w mieście spowodował wzrost liczby mieszkańców, a co za tym idzie, posze- rzyły się działania chełmżyńskich władz, które potrzebowały odpowiedniego budynku do rzetelnej pracy na rzecz mieszkańców. W 1857 roku zakupiono od Roznarskiego teren pod budowę no- wego ratusza. Na tym terenie znajdo- wała się kamienica, która krótko służyła za siedzibę władz miejskich. W 1897
tuszu
roku została zburzona i rozpoczęła się budowa nowego budynku. Projektan- tem mającej powstać budowli był po- chodzący z Torunia R. Uebrick. W 1899 roku w powstającym ratuszu zainstalo- wano ogrzewanie parowe, również w tym samym roku przyjechał zakupiony w firmie F. Weule'a nowy zegar ratuszo- wy. Drewniane podłogi sprowadzono aż z Wrocławia. Wejście do sali posiedzeń nowego ratusza zostało uhonorowane herbem miasta oraz napisem oddają- cym cześć oszczędnym i mądrym rzą- dom rajców chełmżyńskich. Większą część praz budowlanych przy ratuszu wykonywały firmy mające swoje sie- dziby w Chełmży. Budowę ukończono w 1900 roku. W kwietniu wnętrza no- wego ratusza oświetlono neogotyckimi żyrandolami i lichtarzami. Do użytku mieszkańcom miasta budynek oddano w grudniu tego roku.
Wybuch I wojny światowej pokrzyżował plany władz miasta, aby dalej rozbudo- wywać ratusz. W czasie | wojny świa- towej (1914-1918) toruński wojskowy garnizon zajmował pomieszczenia znaj- dujące się na piętrze ratusza. W dwu- dziestoleciu międzywojennym powró- cono do zamiaru rozbudowy urzędu. Zaplanowano budowę nowej kotłowni, pomieszczeń policyjnych, dozorcy, no- wych pokoi i mieszkania dla burmistrza. Kupiono sąsiadujący z ratuszem ogród, warsztat i niewielki budynek mieszkal- ny. Jeszcze w 1914 roku dla pracowni- ków magistratu udało się wybudować dom mieszkalny.
Nasz chełmżyński ratusz jest wspania- łym zabytkiem, przypominającym nam ducha poprzedniej epoki, mieszkańców miasta, którzy budując nowy ratusz my- śleli również o kolejnych pokoleniach Chełmżan, którzy będą z niego korzy- stać. Ratusz świetnie ukazuje niegdy- siejszą architekturę oraz kulturę miasta, które w ówczesnym czasie rozwijało się w znakomitym tempie i nie odbiegało w niczym od innych miast ziemi Chełmiń- skiej.
Laura Wollert
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 4
UPOWSZECHNIANIE WYKORZYSTANIA ODNAWIAL- NYCH ŹRÓDEŁ ENERGII NA TERENIE MIASTA
Gmina miasto Chełmża przystąpiła do realizacji przedsięwzię- cia pn. „Upowszechnianie wykorzystania Odnawialnych Źródeł Energii na terenie miasta Chełmży — budowa instalacji OZE na budynkach mieszkalnych”. W ramach projektu przewidziano montaż instalacji do wytwarzania energii cieplnej oraz elek- trycznej, pochodzącej ze źródeł odnawialnych, na budynkach mieszkalnych zlokalizowanych w obszarze miasta Chełmży. Zadanie obejmuje kompleksowe zaprojektowanie i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznych wytwarzających energię elektryczną na potrzeby własne gospodarstw domowych, o dopasowanej optymalnej mocy szacunkowej w 87 budyn- kach mieszkalnych jednorodzinnych, a także wykonanie 14 instalacji solarnych wytwarzających energię cieplną na potrze- by przygotowania ciepłej wody użytkowej w indywidualnych gospodarstwach domowych. Łącznie zaplanowano wybudo- wanie 101 instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii — energię słoneczną.
Projekt realizowany będzie ze środków pochodzących z Euro- pejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regio- nalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Po- morskiego na lata 2014-2020 oraz budżetu miasta Chełmży. Całkowita kwota wsparcia pochodzącego z funduszy struktu- ralnych Unii Europejskiej wyniesie 499 999,44 PLN. Wykonawcą instalacji fotowoltaicznych, w drodze udzielenia zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczone- go, wybrano konsorcjum, którego liderem jest VERTIGO GREEN ENERGY Sp. z o.o. Sp. k., Złotniki, ul. Krzemowa 1, 62 - 002 Suchy Las, natomiast partnerem firma Solgen Sp. z o.o., ul. Cechowa 51, 30-614 Kraków. Zadanie w zakresie montażu kolektorów słonecznych powierzono Firmie Handlowo-Usłu- gowo-Produkcyjnej „ARIS” Rolbiecki Zbigniew, z siedzibą w Grzegorzu. Całkowita wartość przedsięwzięcia wyniesie 1 775 088,36 zł. Zadanie zrealizowane zostanie do końca październi- ka 2018 r.
WIOSENNE SPRZĄTANIE MIASTA
W dniach 20-21 kwietnia 2018 r. po raz kolejny zorganizowano akcję wiosennego sprzątania Chełmży. W tegorocznej edycji uczestniczyło blisko 1200 mieszkańców naszego miasta. Naj- liczniej do akcji włączyli się uczniowie szkół podstawowych, szkoły specjalnej, zespołu szkół średnich oraz przedszkolaki, których zaangażowanie nagrodzono słodkimi upominkami. Nie zawiedli również członkowie Związku Harcerstwa Polskie- go, Polskiego Związku Wędkarskiego, Społecznej Straży Ochro- ny Przyrody, Rodzinnych Ogródków Działkowych Malinka i Wodnik oraz parafia rzymsko-katolicka.
Zaangażowanie tak dużej liczby osób zaowocowało zebraniem 428 worków odpadów, tj. około 30 m3 śmieci, które zostały odebrane przez Zakład Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Chełmży i wywiezione do regionalnej instalacji przetwarzania
| WIADOMOśCI Z RATUSZA
odpadów komunalnych. Podobnie jak w latach poprzednich, najwięcej odpadów zebrano w obrębie ogrodów działkowych przy ulicach Polnej i Lipowej.
Akcji towarzyszył konkurs plastyczny pn. „Cuda natury” zorga- nizowany przez Powiatową i Miejską Bibliotekę Publiczną im. Juliana Prejsa w Chełmży. Najlepsze prace nagrodzone zostały upominkami ufundowanymi przez burmistrza miasta. Podsu- mowanie konkursu oraz wręczenie nagród odbyło się w dniu 23 kwietnia br.
„OPŁATA TARGOWA”
UCHWAŁA NR XXIX/214/18 RADY MIEJSKIEJ CHEŁMŻY z dnia 8 lutego 2018 r. 1. Wprowadza się opłatę targową od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży w obrębie tar- gowiska miejskiego, w następujących wysokościach: 1) za sprzedaż towarów z samochodów, wozów, przyczep itp.: a) z samochodu osobowego - 12 zł, b) do 1,5 tony - 15 zł, c) powyżej 1,5 tony - 20 zł, d) za zajęcie dodatkowej powierzchni pod sprzedaż w/w po- jazdami i przyczepami (naczepami): - do 1 m? - 1,50 zł, - powyżej 1 m? do 2 m*-2zł, - powyżej 2 m? do 3 m? -3zł, - powyżej 3 m? do 5 m? -5zł, - powyżej 5 m? do 10 m? -7zł, - powyżej 10 m? do 15 m? - 11zł, - powyżej 15 m? do 30 m? - 13 zł, - powyżej 30 m” - 16 zł; 2) za sprzedaż obnośną z ręki, kosza, wiadra - 3 zł; 3) za sprzedaż z zadaszonej ławy /za 1 mb/: a) artykułów rolnych i ogrodniczych: -do 1 mb-4zł, - powyżej 1 mb do 2 mb-7zł, - powyżej 2 mb do4mb-1izł, - powyżej 4 mb do 6 mb - 15zł, b) artykułów spożywczo - przemysłowych: -do 1 mb-5zł, - powyżej 1 mb do 2mb-1izł, - powyżej 2 mb do 4 mb - 15zł, - powyżej 4 mb do 6 mb - 19 zł; 4) za sprzedaż z ławy /za 1 mb): a) artykułów rolnych i ogrodniczych : -do 1 mb-3zł, - powyżej 1 mb do 2 mb-5zł, - powyżej 2 mb do 4 mb-9zł, - powyżej 4 mb do 6 mb - 13 zł, b) artykułów spożywczo - przemysłowych: -do 1 mb-4zł, - powyżej 1 mb do 2 mb-9zł, - powyżej 2 mb do 4 mb- 13zł,
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 5 - powyżej 4 mb do 6 mb - 17 zł; 5) przy zajęciu placu pod stragan, kontener, towar i inne nie- wymienione formy sprzedaży: a) do 1 m² - 7,50 zł, b) powyżej 1 m² do 2 m² - 13,50 zł, c) powyżej 2 m² do 3 m² - 19,50 zł, d) powyżej 3 m² do 5 m² - 27 zł, e) powyżej 5 m² do 10 m² - 40 zł, f) powyżej 10 m² do 15 m² - 60 zł, g) powyżej 15 m² do 25 m² - 65 zł, h) powyżej 25 m² do 35 m² - 70 zł, i) powyżej 35 m² do 45 m² - 74 zł; 6) przy sprzedaży zmechanizowanego sprzętu gospodarstw domowych, RTV, sprzętu elektronicznego, części i akcesoriów samochodowych: a) do 1 m² - 12 zł, b) powyżej 1 m² do 2 m² - 22 zł, c) powyżej 2 m² do 3 m² - 32 zł, d) powyżej 3 m² do 5 m² - 36 zł, e) powyżej 5 m² do 8 m² - 40 zł, f) powyżej 8 m² do 10 m² - 42 zł; 7) przy prowadzeniu sprzedaży w punktach małej gastronomii: a) z pojazdu - 20 zł, b) pozostałe formy małej gastronomii - 15 zł; 8) przy sprzedaży zwierząt rzeźnych i hodowlanych od każdej wystawionej na sprzedaż sztuki: a) konie i bydło - 12 zł, b) trzoda chlewna - 12 zł, c) prosięta - 3 zł; 9) za sprzedaż wyrobów z metali szlachetnych - 20 zł; 10) przy sprzedaży artykułów innych niewymienionych w pkt od 1 do 9 za: a) do 1 m² - 6 zł, b) powyżej 1 m² do 2 m² - 10 zł, c) powyżej 2 m² do 3 m² - 14 zł, d) powyżej 3 m² do 5 m² - 18 zł, e) powyżej 5 m² do 8 m² - 22 zł, f) powyżej 8 m² do 15 m² - 26 zł. 2. Wprowadza się wysokość dziennych stawek opłaty targo- wej dla pozostałych miejsc targowych na terenie miasta Cheł- mży, w następujących wysokościach: 1) przy zajęciu placu pod stragan, kontener, towar i inne nie- wymienione formy sprzedaży: a) do 10 m² - 10 zł, b) powyżej 10 m² do 15 m² - 14 zł, c) powyżej 15 m² do 55 m² - 25 zł; 2) za sprzedaż obnośną z ręki, kosza, wiadra - 4 zł; 3) przy sprzedaży okazjonalnej (jedno lub kilkudniowej) np.: jarmarki, kiermasze na podstawie odrębnego zezwolenia: a) do 1 m² - 2 zł, b) powyżej 1 m² do 2 m² - 3 zł, c) powyżej 2 m² do 3 m² - 4 zł, d) powyżej 3 m² do 5 m² - 5 zł, e) powyżej 5 m² do 10 m² - 7,50 zł, f) powyżej 10 m² do 15 m² - 8,50 zł, g) powyżej 15 m² do 20 m² - 10,50 zł, h) powyżej 20 m² do 350 m² - 200 zł, i) powyżej 350 m² do 450 m² - 240 zł, j) powyżej 450 m² - 300 zł. 3. Zwalania się z opłaty targowej sprzedaż: 1) dokonywaną podczas i w miejscu imprez artystycznych, kultu- ralnych i sportowych organizowanych w ramach „Dni Chełmży”; 2) dokonywaną podczas imprez, których organizatorem lub współorganizatorem jest Miasto Chełmża. 4. W przypadku, gdy do danej sprzedaży właściwe są dwie stawki, stosuje się stawkę wyższą. 5. Opłaty targowe pobierane są codziennie w godzinach za- pewniających pobór należności od wszystkich handlujących. 6. Inkasenci dokonują poboru opłaty targowej w gotówce, w formie inkasa. 7. Na potwierdzenie przyjętych wpłat inkasenci wydają po- kwitowanie - dowód wpłaty w formie blankietów wydanych przez Urząd Miasta Chełmży, stanowiących druki ścisłego za- rachowania. 8. Przy naliczaniu opłaty targowej stosuje się następujące na- liczenia powierzchni: 1) do 1 m² pobiera się opłatę za cały 1 m²; 2) przekraczającej 1 m² pobiera się opłatę za faktycznie zajmowa- ną powierzchnię, przy zastosowaniu następujących zaokrągleń: a) końcówki nieprzekraczające 0,5 m² powierzchni pomniejsza się, b) końcówki przekraczające 0,5 m² powierzchni powiększa się do pełnego metra. 9. Kontroli poboru opłat dokonuje: 1) Straż Miejska; 2) wyznaczony pracownik Urzędu Miasta Chełmży. W przedmiotowej uchwale wprowadzono obniżkę o 25% obo- wiązujących stawek (zgodnie z uchwałą Nr VIII/61/15 Rady Miejskiej Chełmży z dnia 25 października 2015 r. w sprawie opłaty targowej), w celu zwiększenia handlu na Targowisku Miejskim. Stawki opłaty targowej są zróżnicowane w zależno- ści od miejsca handlu. ZAPISY NA TRIATHLON TRWAJĄ Chełmża to nowy punkt na triathlonowej mapie Polski. W roku 2018 impreza w Chełmży zadebiutuje 18 - 19 sierpnia, w cyklu Triathlon Energy. Rywalizacja odbędzie się na trzech dy- stansach (1/2, 1/4 i 1/8). W skład dyscyplin sportowych wcho- dzi: bieganie, jazda na rowerze, pływanie. Dodatkowo na wszystkich dystansach toczyć się będzie rywalizacja sztafeto- wa, czyli trzyosobowych zespołów złożonych z pływaka, kola- rza i biegacza. W Chełmży start zawodów zlokalizowany zosta- nie na plaży miejskiej nad jeziorem Chełmżyńskim, w którym rozegrany zostanie etap pływacki. Etap biegowy rozegra się w centrum miasta, z przebiegnięciem po promenadzie nad je- ziorem. Meta i strefa finiszera będą na Rynku, w samym cen- trum miasta. Zapisy na Chełmża Triathlon Energy trwają na stronie www.ti- merecords.pl PRACE PRZY ADAPTACJI POMIESZCZEŃ SP3 Trwają intensywne prace modernizacyjne w budynku przy uli- cy Gen. J. Hallera 21, w którym do tej pory mieściła się Szkoła Podstawowa Nr 3. Celem realizowanej inwestycji jest zaadop- towanie i przystosowanie obiektu do funkcjonowania przed- szkola miejskiego, w sposób umożliwiający przeniesienie Przedszkola Miejskiego Nr 2 z ulicy Tumskiej i zwiększenie licz- by miejsc przedszkolnych o co najmniej dwa oddziały. Szeroki zakres prac obejmuje m.in. przebudowę toalet, zmia- GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 6
nę układu pomieszczeń czy też wykonanie nowej kuchni oraz stołówki. Obecnie trwają prace rozbiórkowe oraz instalacyjne. Całkowite zakończenie przedsięwzięcia zaplanowano na wrze- sień 2018 r. Poniżej prezentujemy zdjęcia z placu budowy:
MINIMISTRZOSTWA ŚWIATA — PIŁKARSKIE SKRZATY 2018
W dniu 21 kwietnia 2018 r. odbyły się „Minimistrzostwa Świa- ta — Piłkarskie Skrzaty 2018”. Obok drużyny skrzatów z Akade- mii Piłkarskiej „Gol” z Chełmży w turnieju udział wzięły nastę- pujące drużyny: Unia Wąbrzeźno, UKS Płużnica, LKS Dąbrowa Chełmińska, Mustang Ostaszewo, Victoria Lisewo, Start Toruń. W mistrzostwach nie było zwycięzców i przegranych. Wszyst- kim uczestnikom puchary i upominki wręczył burmistrz Cheł- mży — Jerzy Czerwiński.
SZKOŁA RODZICA!
W dniu 27.03.2018 r. w pomieszczeniu Urzędu Miasta Chełm- ży przy ulicy Tumskiej 12 odbyło się spotkanie grupy terapeu- tycznej „Szkoła Rodzica”. Spotkanie miało charakter uroczysty, gdyż swoim przesłaniem nawiązywało do zbliżających się Świąt Wielkanocnych. W uroczystości udział wzięli kierownik MOPS — Hanna Maciejewska, zastępca kierownika — Zuzanna Mrówczyńska — Piotrkowska, asystenci rodzin, pracownik so- cjalny oraz 7 rodzin współpracujących z asystentami. Zapro- szeni goście złożyli sobie nawzajem świąteczne życzenia. Tra- dycyjnie spotkanie odbyło się przy kawie i cieście. Przewodnim tematem rozmów były m.in. wspomnienia z dzieciństwa, które w szczególności nawiązywały do pamiętanych z domów rodzinnych zwyczajów świątecznych. Natomiast najmłodsi uczestnicy obdarowani zostali prezentami świątecznymi w po- staci przyborów szkolnych. Upominki zostały przekazane do MOPS-u przez nowożeńców, którzy zamiast kwiatów na ślub
otrzymali różnego rodzaju artykuły plastyczne i przybory szkolne.
Świąteczne spotkanie
Ea WOJEWÓDZTWO Unia Europejska a ELIIAWSKO POMORERIE Ewie Fuóedrtt żędkeitey
EKONOMIA SPOŁECZNA !
Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chełmży, Hanna Maciejewska została powołana przez Marszałka Woje- wództwa Kujawsko-Pomorskiego na członka Podkomitetu Monitorującego Ekonomię Społeczną w subregionie nr 2 ( po- wiaty: chełmiński, toruński, m. Toruń, aleksandrowski, lip- nowski). Do zadań Podkomitetu należy m.in. monitorowanie rozwoju ekonomii społecznej oraz identyfikacji barier w roz- woju przedsiębiorczości społecznej w subregionie. Rolą Pod- komitetu jest także upowszechnianie dobrych praktyk w ob- szarze ekonomii społecznej oraz kreowanie w nim nowych, innowacyjnych rozwiązań.
EGZAMIN GIMNAZJALNY 2018
Egzamin gimnazjalny w tym roku odbył się w dniach 18, 19 i 20 kwietnia. Na początek uczniowie zmierzyli się z testem z części humanistycznej, potem z matematyczno-przyrodniczej, a później z testem z języka obcego. W Chełmży do egzaminu przystąpiło 96 gimnazjalistów. Jeden uczeń nie przystąpił do egzaminu ze względu na zły stan zdrowia. Termin dodatkowy przystąpienia do egzaminu gimnazjalnego dla absolwentów, mających zgodę dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej na zdawanie testu w terminie dodatkowym, zaplanowano od 1 do 5 czerwca 2018 roku. Wyniki egzaminu gimnazjalnego 2018 zostaną ogłoszone 16 czerwca.
Sekretarz Miasta mgr Janusz Wilczyński
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 7
Uwaga — konkurs!!!
Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna, nawiązując do kwietniowego Święta Książki oraz Dnia Bibliotekarza organizuje kon- kurs szaradziarski dla czytelników. Publikujemy trzy krzyżówki, których rozwiązania (czytane pionowo z pół oznaczonych) nale- ży, wraz z imieniem, nazwiskiem i adresem, dostarczyć do biblioteki (wypożyczalnia) lub do Punktu Informacji Turystycznej. Spośród prawidłowych rozwiązań wylosujemy troje zwycięzców, których nagrodzimy upominkami. Życzymy miłej zabawy!
Krzyżówka literacka | EB 1. Cosel w powieści J. |. Kraszewskiego
. Polska królowa kryminałów „ Klucznik Gerwazy z „Pana Tadeusza” „ Mistrz, który rozmawiał ze śmiercią (XV w.)
. Zaczyna chłopską epopeję
2
3
4
5
6. Twórca „Tanga” i „Emigrantów” 7. Epoka Słowackiego i Mickiewicza 8. Ukochana Kmicica
9. „Drobny” gatunek I. Krasickiego
10. Nieożywiona bohaterka „Lalki” Krzyżówka filmoznawcza
1. Grał poszukiwaną 1
2. Machulskiego komedia wszech czasów
2 3. Ostatni film Wajdy 3
4. Aktorka, śpiewała w Chełmży
5. Rycerze w filmie Forda 5
6. „Biblijny” cykl Kieślowskiego 6
7. Twórca „Misia”
Krzyżówka realioznawcza (o Chełmży z przymrużeniem oka) | 1. Tam Juta po wodzie szła
2. Patron kościoła, którego już nie ma
2 3 3. „Ksiądz pułkownik” z Chełmży a 4. Śpi w prezbiterium 5 | | 5. Nauczycielski serial z Chełmżą w tle 6 6. Rogata w katedrze 7 | | 7. Spadł i nie roztrzaskał się 8 | | 8. Ojciec Chełmży
9 9. Słodka chełmżyńska fabryka
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 8
Spotkania autorskie z Barbarą Ciwoniuk
Z okazji Tygodnia Bibliotek w biblio- tekach publicznych powiatu toruńskie- go gościła autorka książek dla młodzie- ży, Barbara Ciwoniuk. Uczestnicy spo- tkań z uwagą słuchali opowieści pisarki o sobie, początkach twórczości i książ- kach. Pani Ciwoniuk przyznała, że czy- tanie było jej pasją od zawsze, jednak pierwszą książkę wydała dość późno, a bezpośrednim powodem zajęcia się pisaniem była utrata pracy. Większość książek autorki ukazała się w serii „Plus Minus Szesnaście”, adresowanej do lu- dzi młodych.
Pierwowzorem bohatera książki pt. „lgor” był mający problemy w szkole, syn znajomych. Okazało się, że powo- dem kłopotów chłopaka była dysleksja. Autorka, wspomniała, że ta dysfunkcja dotyczy wielu ludzi i wcale nie umniej- sza wartości człowieka. Dyslektykami było wielu sławnych ludzi. Po przychy|-
nych recenzjach na temat pierwszej książki autorka zaczęła pisać następ- ne. Powieść „Ania” porusza problem nieplanowanej, przedwczesnej ciąży i odpowiedzialności młodych ludzi. W książkach pisarki pojawia się często pro- blem przemocy, nie tylko tej fizycznej, ale też psychicznej, a także cyberprze- mocy. Autorka w rozmowie z młodzie- żą dowodziła, że bierne przyglądanie się przemocy stawia obserwujących po stronie sprawcy. Często za problemy dzieci odpowiedzialni są dorośli. W po- wieści „Ten gruby” nadopiekuńcza mi- łość matki doprowadza do otyłości syna. Nieśmiały i wycofany chłopak staje się w szkole obiektem kpin. W realnym życiu zdarza się niestety, że przemoc psychicz- na ze strony rówieśników doprowadza młodych ludzi do prób targnięcia się na własne życie.
Szkolne życie to także pierwsze uczu- cia miłości i przyjaźni. W książce „Wła- sny pokój” autorka opisuje niemożliwą wydawałoby się przyjaźń między zło- dziejem a ofiarą kradzieży. Inteligentny, sympatyczny i wrażliwy młody człowiek okazuje zrozumienie dla walczącego o przetrwanie, pozornie cynicznego chło- paka z patologicznej rodziny. To właśnie tolerancja i zrozumienie są podstawą rozwiązywania problemów i zgodnego życia.
Nie wszystkie książki autorki dotyczą problemów szkolnych. „Wakacje z gan- gsterem” to powieść przygodowa, opisu- jąca perypetie szesnastolatki przez przy- padek uwikłanej w aferę narkotykową.
Po rozmowie o książkach był czas na pytania do autorki. Młodzież intere- sowała się prywatnym życiem i nielite- rackimi pasjami pisarki, pytała także czy trudno jest napisać powieść, jak długo pisze się książkę, jak sobie radzić z kryty- ką i czy zawód pisarza jest dobrze płatny.
Na koniec spotkania Barbara Ciwo- niuk zachęcała młodzież do czytania książek nie tylko jej autorstwa. Uczest- nicy spotkań mieli też możliwość zakupu książek i uzyskania dedykacji autorki.
Barbara Ciwoniuk spotkała się z czytelnikami bibliotek publicznych w Grzywnie, Chełmży, Górsku, Złejwsi Wielkiej, Rzęczkowie, Dobrzejewicach, Lubiczu Górnym, Łubiance, Łysomicach, Małej Nieszawce i Cierpicach.
Mirosława Lechniak
Że świata sztuki
Niewątpliwie należy do najbarwniej- szych postaci w historii malarstwa światowego. Katalończyk o skrajnie ekscentrycznym usposobieniu, który przyszedł na świat 11 maja 1904 r., w miejscowości Figueres. Twórca au-
torskiej metody surrealistycznej, zwanej „paranoiczno — krytyczną”. Dodam jeszcze, że oprócz genialne- go umysłu posiadał niebanalny wy- gląd, który nadawały mu charakte- rystycznie podkręcone wąsy. Chodzi o ... Salvadora Dali.
Talent artysta przejawiał już we wczesnym dzieciństwie. Na lekcje rysunku zapisano go w wieku dzie- sięciu lat, a już jako czternastolatek zaczął wystawiać swoje obrazy i to z sukcesem. Dali podjął studia w Kró- lewskiej Akademii Sztuki w Madry- cie. Jednak jej nie ukończył, ponie- waż nie podszedł do egzaminów końcowych. Uważał, że dysponuje większą wiedzą i umiejętnościami, niż jego egzaminatorzy. Artysta znał się z Picassem, a także z Joanem Miró, za którego wstawiennictwem został wcielony do grupy surreali- stów, skupiających się wówczas wo- kół Andrć Bretona — twórcy trzech „Manifestów surrealizmu”. W roku
sumiaste
1928 powstaje pierwsze surreali- styczne dzieło Dalego, zatytułowane „Miód jest słodszy od krwi”. Muzą Salvadora była Helena Diakonowva, która dla artysty rozwiodła się z po- etą Paulem Eluardem. Kobieta, oprócz tego, że była towarzyszką malarza, modelką, jego miłością, zajmowała się również jego finansa- mi. W 1933 r. Salvador Dali miał swoją pierwszą indywidualną wysta- wę w Nowym Jorku. Wśród amery- kańskich wyższych sfer bardzo szyb- ko stał się modny. Portrety zamawiali u niego m. in. Jack War- ner czy Helena Rubenstein. Artysta nie ograniczał się jedynie do malo- wania. Projektował biżuterię oraz odzież np. dla Coco Chanel, a nawet grał w filmach (m.in. współpracował z Alfredem Hitchcockiem). Intereso- wał się psychologią i historią. W ob- razach Dalego uchwytne są odwoła- nia do takich wielkich malarzy jak: Rafael, Velazquez czy Ingres. Na po- czątku lat 70 Salvador Dali poświęcił się organizowaniu zaprojektowane- go przez siebie muzeum — Teatro Museo Dali w Figueres. Artysta uwa- żał, że „całe jego życie było teatrem”, stąd wybór miejsca na muzeum nie był przypadkowy - budynek powstał na ruinach teatru zniszczonego pod- czas hiszpańskiej wojny domowej.
Obraz pt. „Jaskółczy ogon” jest ostatnim dziełem artysty. Malarz za- marł 23 stycznia 1989r. Innymi znanymi dziełami Salvadora są, m.in. : „Płonąca żyrafa”, „Słonie” czy „Trwałość pamięci”, znane także jako „Miękkie zegary”, do których namalowania, nota bene, zainspiro- surrealistę miękkość sera camembert.
Monika Myszkowska
wała
dok. ze str. 1
ŚWIAT ZNACZKÓW POCZTOWYCH Tradycyjny Dzień Dziecka przypada- jący zawsze 1 czerwca, jest okazją do pokazania znaczków związanych z tym świętem najmłodszych. Tym razem pokazuję przepiękną serię wydaną przez naszą Pocztę, uwaga — dokładnie 50 lat temu, tj. w roku 1968. A co przedstawiają znaczki? Bajki! Długo się zastanawiałem, czy współczesne dzieci domyślą się o jakie chodzi, bo podejrzewam, że większość z zaprezentowanych na okładce ilustracji, może już być im nieznana. Dziś nasi milusińscy za- pewne również znają bajki, które obecnie określa się raczej mianem opowiadań fantastycznych lub okre- śla zwrotem science-fiction. A do- bre stare bajki, a właściwie baśnie, takich sławnych autorów, jak np. braci Grimm, Andersena czy de la Fontain'a, zaliczane do Światowej klasyki, powoli odchodzą w zapo- mnienie. Zapraszam więc do zgady- wanki nie dzieci, a raczej ich babcie, które powinny z czasów dzieciństwa zapamiętać tytuły przynajmniej czę- Ści z nich. Prawidłowe odpowiedzi zamieszczę w następnym „Głosie”. Przy okazji zwróćmy uwagę na no- minały znaczków: 20, 40, 60 groszy, 2, 2,50 zł..., czyli takie jakie obecnie możemy kupić w urzędzie poczto- wym, chcąc wysłać kartkę lub list. Widzimy więc, że ceny były wów- czas podobne, mimo że — przypo- minam, minęło pół wieku! Ale tych znaczków nie wolno już naklejać na przesyłki, ponieważ utraciły tzw. moc obiegową. Ważne są tylko te, które zostały wydane po denomina- cji, czyli od roku 1995. Znaczki pocz- towe świetnie się również nadają do porównywania tzw. siły nabywczej pieniądza. We wspomnianym roku 1995 opłata za kartkę wynosiła 35 gr, obecnie jest to już... 2,60 zł. Jakby nie liczyć, w ciągu 23 lat inflacja wy- niosła ponad 700%.
(filatelista)
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 10
„Poetycka podróż po Polsce z Polakami”
AA NATU
12 kwietnia 2018 r. w Zespole Szkół CKU w Gronowie odbył się VII Powiato- wy Konkurs Recytatorski pt. „Poetycka podróż po Polsce z Polakami
w stulecie odzyskania niepodległości”. Podczas konkursu można było usłyszeć interpretacje wierszy polskich poetów, w wykonaniu pięćdziesięciu młodych
DWADZIEŚCIA LAT MINĘŁO...
Pierwszą edycję „Głosu Chełm- żyńskiego” wydawano w okresie mię- latach 1932-1934
(pierwszy numer ukazał się w styczniu
dzywojennym, w
1932 roku). Jego wydawcą i redaktorem był wówczas Karol Kirsch, a czasopismo ukazywało się trzy razy w tygodniu w nakładzie około 200 egzemplarzy.
Inauguracyjny numer nowej edy- cji „Głosu Chełmżyńskiego” pojawił się w kwietniu 1998 roku. Obecnie jest to miesięcznik, którego pierwszym re- daktorem naczelnym był Jan Krajewski - ówczesny dyrektor chełmżyńskiej bi- blioteki.
Od czasu pierwszego wydanego współcześnie egzemplarza pisma minę- ło już 20 lat, a czytelnicy mogli przeczy- tać ponad 200 jego numerów. Tematy- ka pisma to w głównej mierze sprawy miejskie i kulturalno-oświatowe. Sie- dziba redakcji mieści się w Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej przy ulicy Rynek 4, a jego kolegium redakcyj-
ne tworzą w głównej mierze pracowni- cy biblioteki, chociaż na przestrzeni lat było z tym różnie. Należy także dodać, że od kilku lat czasopismo jest dostępne bezpłatnie.
Przez minione dwie dekady kilku- krotnie zmieniała się szata graficzna, format i kolorystyka pisma. Na łamach „Głosu Chełmżyńskiego” pisało i pisze nadal wielu chełmżan, w tym history- ków, regionalistów i pasjonatów zaj- mujących się zarówno przeszłością, jak i teraźniejszością naszego miasta. Wła- śnie dzięki nim, dzięki ich zaangażowa- niu i poświęceniu można przeczytać o ważnych dla miasta i jego mieszkańców wydarzeniach historycznych, a także o tych, które odbywają się w Chełmży w czasach nam współczesnych.
Z okazji 20-lecia należy życzyć cza- sopismu dalszego rozwoju, następnych jubileuszy, nowych współpracowników, a także licznych stałych czytelników.
Dariusz Łubkowski
artystów z powiatu toruńskiego. Kon- kurs miał na celu krzewienie idei patrio- tyzmu utożsamianego z walką Polaków o niepodległość.
Uczestników oceniała komisja, której przewodniczącą była Emilia Betlejew- ska, dyrektor policealnego Studium Edukacji i Praktyk Teatralnych w Toru- niu.
Szkołę Podstawową nr 3 w Cheł- mży mieli zaszczyt reprezentować: Fryderyk Sawiński z III Ge, który zajął pierwsze .miejsce, Julia Fabińska z III Ge i Daria Lisewska z III GB, które zajęły równorzędne trzecie miejsca oraz Klau- dia Korczyńska Ill Gb. Uczniowie przed- stawiali wiersze K.l Gałczyńskiego, C. Miłosza, J. Tuwima i K.K Baczyńskiego. Laureaci zostali nagrodzeni przez sta- rostę toruńskiego Mirosława Graczyka.
Julia Fabińska
Tak mówiono
Łojciec przyszedł do domu z pracy, a pracowal w fabryce. Idąc do domu w zimę miał na nogach klumy, a na głowie miał czapka z rydelkam. Odzianie miał bardzo ciepłe, gdyż było bardzo zimno. Wszedł do kuchni w tych klum- pach, a jego żona Władysława krzyczy tramplujesz po tej czystej podłodze, ja tom podłogę szoro- wałam szrubram do białych de- sek - bo tylko takie podłogi były przeważnie we wszystkich po- mieszczeniach. W pokojach pod- łogi były pastowane dychtow- nie. Pastę do podłogi kupowano tyż w sklepach spożywczych. Był duży drybus w którym przecho- wywano tę pastę. Gutalina pasta do obuwia była sprzedawana w drogeriach.
Były to lata 50-te ubiegłego wie- ku.
Jerzy Wantowski
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 11
Zbudowali swoje własne „Carcassonne”
12 maja 2018 r. w sali widowiskowej Chełmżyńskiego Ośrodka Kultury odby- ły się Eliminacje do VIII Mistrzostw Pol- ski w grę planszową „Carcassonne”. Tur- niej zorganizował Patryk Rybacki, opiekun Klubu Gier Planszowych, dzia- łającego przy ChOK. Eliminacje odbyły się dzięki uprzejmości wydawnictwa Bard Centrum Gier, które dostarczyło egzemplarze turniejowe gry i ufundo- wało nagrody dla zwycięzców. Carcassonne to prawdziwych gra familij- na — czyli taka, przy której nie nudzą się dzieci, rodzice i dziadkowie. Taka, z któ- rą każde pokolenie sobie poradzi i, co najważniejszej, która spodoba się prak- tycznie każdemu. Pomimo to, dla za- awansowanych graczy przy stole, potra- fi być nie lada wyzwaniem, zmuszającym do strategicznego planowania kolejnych ruchów — sprytne zagrania mogą pozba- wić rywala możliwości ukończenia bu- dowy ogromnego miasta lub pozwolą przejąć kontrolę nad wielką łąką. Zasady „Carcassonne” są banalnie pro- ste — gracze wyciągają losowe elementy planszy i kładą na stole, układając przy sobie tak, aby stworzyć nowe zamki, rzeki, łąki. Gdy stworzysz nowy obiekt, możesz przejąć nad nim kontrolę. Im więcej żetonów znajduje się na stole, tym obiekty robią się większe, ogromne nawet, czasem się łączą. W chwili gdy dany obiekt zostaje ukończony — jak miasto lub droga — osoba kontrolująca
go otrzymuje punkty, a znacznik kontro- li wraca do gracza. Celem gry jest zebra- nie jak największej liczby punktów na koniec gry, gdy skończą się żetony.
W Eliminacjach przeprowadzonych w Chełmży wzięło udział 15 graczy m.in. z Chełmży, Kwidzyna i Bydgoszczy. Prze- krój wiekowy graczy — dzieci, młodzież i dorośli — świadczy tylko o tym, jak bar- dzo i uniwersalną grą jest „Carcasson- ne”. Po trzech rundach eliminacyjnych, na podstawie zdobytych dużych i ma- łych punktów, wyłoniono trzech najlep- szych graczy, którzy odebrali nagrody
rzeczowe oraz będą mieli możliwość wzięcia udziału w Mistrzostwach Polski, które odbędą się w Krakowie. A oto naj- lepsi gracze:
I miejsce — Sławomir Górecki (Chełmża) —8 DP i 261 MP
Il miejsce — Tomasz Baranek (Bydgoszcz) — 8 DP i 260 MP
Ill miejsce — Krzysztof Kozłowski (Kwi- dzyn) — 8 DP i 234 MP.
Nagrodami w Turnieju Eliminacyjnym były gry planszowe. Osoba, która zajęła pierwsze miejsce, jako pierwsza wybie- rała dla siebie nagrodę spomiędzy gier: „Geniusz Extreme”, „Carcassonne — Go- rączka Złota” lub „Majestat”.
Serdeczne gratulacje dla uczestników turnieju i zwycięzców oraz podziękowa- nia dla wydawnictwa Bard Centrum Gier za fantastyczne nagrody. A już 23 czerwca 2018 r. zapraszamy wszystkich graczy na kolejny turniej — tym razem na Eliminacje do Mistrzostw Polski w grę „CATAN”.
Patryk Rybacki
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 12
CZYSTA PLANETA — KONKURS
Międzynarodowy Dzień Ziemi jest dobrą okazją do podejmowania róż- nych działań na rzecz ochrony środo- wiska naturalnego. Do takich form ak- tywności należy beż wątpienia piękna idea sprzątania świata. W praktyce sprowadza się do porządkowania naj- bliższej okolicy — zarówno w miastach, jak i na wsiach grupy ochotników zbierają śmieci zalegające w parkach, lasach, na drogach. Imponujący, a za- razem przerażający jest zwykle efekt tych prac: setki kilogramów odpadów zebranych z najbliższego otoczenia, miejskiego czy naturalnego. Istnieją również inne działania propagujące ideę czystej Ziemi. Z pomysłem wy- stąpiła Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Chełmży - Filia dla Dzie- ci i Młodzieży, organizując konkurs plastyczny pn. „Cuda natury”. Temat nawiązywał oczywiście do Międzyna- rodowego Dnia Ziemi — Wiosennego Sprzątania Miasta Chełmży. Regu- lamin konkursu nie narzucał form ani technik wykonania prac. W zma- ganiach mogły się sprawdzić dzieci w wieku od 6 do 16 lat, w czterech kategoriach wiekowych. Zaintereso- wanie konkursem było duże. Komisja w składzie: Beata Niedziałkowska -
przewodnicząca- nauczyciel plastyki w Gimnazjum w Pluskowęsach, Henryk Zatorski - instruktor CHOK, Barbara Kicińska - kierownik Filii dla Dzieci i Młodzieży, musiała się zmóc z oceną aż 146 prac plastycznych. Po burzli- wych naradach wyłoniono następu- jących zwycięzców: w I kategorii wie- kowej grupa przedszkolna: I miejsce: Emilia Szymańska kl. „0” SP nr 2, Julia Makuracka kl. „O0” SP nr 2; II miejsce: Karina Grubecka kl. „0” SP nr 2, Judy- ta Szymańska grupa „Muchomorki” PM nr 1 wyróżnienia: Grupa 3-4 lat- ków Niepubliczne Małe Przedszkole pod opieką Agnieszki Karczmarczyk i Edyty Malinowskiej, Grupa „Motylki” PM nr 1 pod opieką Hanny Pieniak i Pauliny Gołębiewskiej, Grupa „Jagó- dek” PM nr 1 pod opieką Lubomiry Michalskiej i Elżbiet Swinarskiej; w II kategorii wiekowej klasy I-III: I miej- sce: Karolina Tracz kl. III b SP 5, Igor Grabowski kl. III b SP 5, Michał Rosek III b SP 2; II miejsce: Dawid Obermu- ueller, Kornel Gładyszewski, Natalia Drążkowska, Aaron Drozdowski kl. |-III ZSS w Chełmży, Sebastian Lis, Patryk Szwarc, Filip Czarnecki, Fabian Ba- nach kl. I-III ZSS w Chełmży, Weronika Talkowska kl. Ill ZET, ZSS w Chełmży
pod opieką Eweliny Sadolewskiej; III miejsce: Maja Romanowska - kl. Ill b SP 5, Anna Kaczmarska kl. III b SP 5, Wiktoria Dybowska kl. I b SP 2; Wy- różnienia - Maja Sadowska - kl. III b SP 5, Maria Pilecka - kl. III b SP5, Zofia Jaskulska- kl. Ill b SP 5, Monika Krupska kl. I a SP 2, Monika Krupska kl. la SP 2, Marcelina Makuracka kl. Illb SP 5, Martyna Kruk kl. I a SP 5, Tytus Dominiczak kl. III b SP 5, Oliwia Maliszewska kl. III b SP 5,Zuzanna Pe- phanz kl. III b SP 5, Mateusz Jawor- ski kl. I a SP 3, Szymon Marchlewski kl. Ill b SP 5, Tymon Wiśniewski kl. Ill b SP 5, Maksymilian Szczepanow- ski kl. | a SP 3, Karolina Więzowska kl. IIIb SP 5, Karol Miszczak kl. I a SP 3, Zofia Jankowska - kl. IIIb SP5 w Ill kategorii wiekowej klasy IV-VI I miejsce: Nadia Kuchcińska kl. IV c SP 5, Feliks Kwiatkowski kl. IV c SP5 Il miejsce: Amelia Blank - kl. IV a SP nr 5, Patrycja Radusiewicz kl. IV a SP 5 III miejsce: Martyna Jasiniecka - kl. V a SP 5, Beata Szymecka kl. IV c SP 5. Wyróżnienia: Filip Kalisz kl. IV c SP nr 5, Maja Kałamarska kl. IV c SP nr 5, Maja Hoffmann kl. VaSP5 w IV kategorii wiekowej kl. VII i kla- sy gimnazjalne - Nagroda Grand Prix — Jagoda Jabłońska kl. II d Gim. nr 1 w Chełmży - Sekcja Plastyczna przy CHOK, opiekun - Monika Myszkow- ska, I miejsce: Kinga Grabowska kl. II Gd Gim. Nr 1 w Chełmży, Sekcja Pla- styczna przy CHOK, opiekun - Monika Myszkowska, Marta Walasiewicz kl. II Gd Gim. Nr 1 w Chełmży, Sekcja Pla- styczna przy CHOK, opiekun - Monika Myszkowska, Dominik Życzyński kl. I d VII LO Toruń, Sekcja Plastyczna przy CHOK, opiekun - Monika Myszkow- ska, Olga Grabowska kl. II Gd Gim. Nr 1 w Chełmży, Sekcja Plastyczna przy CHOK, opiekun - Monika Myszkowska Laureaci konkursu plastycznego otrzy- mali nagrody książkowe i rzeczowe oraz pamiątkowe dyplomy ufundowa- ne z budżetu Urzędu Miasta w Cheł- mży.
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 13 Na spotkanie z Robertem Ma- łeckim, autorem trylogii kryminal- nej: „Najgorsze dopiero nadejdzie”, „Porzuć swój strach” i „Koszmary zasną ostatnie” do biblioteki miej- skiej przyszło sporo osób. Zaintere- sowanie imprezą można tłumaczyć niezwykłą popularnością literatury sensacyjnej w ostatnich latach, ale także tym, że powieści Maleckiego to historie „z Toruniem w tle”. Bo- wiem autor - z wykształcenia filozof i politolog - pracuje jako dziennikarz, kocha kryminały i mieszka w Toruniu właśnie. Inicjatorem imprezy był Dariusz Łubkowski, który zyskał przychyl- ność i pomoc Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej oraz Towarzy- stwa Przyjaciół Chełmży. Dariusz Łubkowski przyjął na siebie również rolę prowadzącego spotka- nie. Z rozmowy wyłonił się fascynu- jący obraz procesu twórczego, któ- rego produktem finalnym staje się powieść kryminalna. - Przede wszystkim trzeba stworzyć dobrego bohatera – zaczął Robert Małecki. Teraz jest tendencja wy- dawnicza, by pisać cykle, więc jeden bohater musi udźwignąć i pociągnąć kilka różnych fabuł. Sprawdza się więc tylko postać z krwi i kości, nie do końca krystaliczna ; pożądane są jakieś rysy na charakterze bohatera, by był wiarygodny, a jednocześnie nieprzewidywalny. .. Marek Bener, bohater trylogii, bywa więc znużony, zniechęcony, słucha namiętnie „Dżemu” , używa czasem wulgarnego języka. Małecki wyzna- je, że stworzył go trochę na własne podobieństwo: to samo wykształce- nie, podobna praca, nawyki, odru- chy. Wiarygodność – z lenistwa, jak twierdzi autor! - Następnie trzeba znaleźć jakieś „paliwo fabularne”, czyli motyw, na którym można zbudować nośną fa- bułę z wartką akcją- mówił Małecki. Moje literackie fascynacje to fakty zaginięcia, które są zawsze zaczynem pisanych historii. Bo morderstwo to konkretna sprawa kryminalna, a za zaginięciem zawsze stoi tajemnica... Potem następuje etap zbierania ma- teriałów. To przede wszystkim czyta- nie literatury fachowej – faktogra- ficznej i kryminalistycznej. - Faza tworzenia scenografii jest również absorbująca, - zapewniał pisarz– ponieważ trzeba odwiedzić osobiście wszystkie miejsca, w któ- rych chce się umieścić zdarzenia po- wieści, trzeba nawet czasem spraw- dzić, czy np. z miejsca A do miejsca B da się przebiec w 3 minuty….. Ponownie kłania się wiarygodność, tym razem realioznawcza. I na koniec scenopis – rozpisanie poszczególnych scen fabularnych. - Gdy mam ich 50 – 60, wtedy już tylko trzeba przysiąść na tyłku i po- święcić cały swój czas na pisanie - wyznał pisarz. I nie ma takiego komfortu, żeby się wyłączyć – my- śli o powieści towarzyszą cały czas, w dzień i w nocy i nie zawsze są to dobre myśli...Czasem to po prostu udręka… niekoniecznie wdzięczna, ale piękna udręka! Inaczej nie brał bym się za pisanie… Niespodzianką dla zgromadzonych na spotkaniu była wiadomość, że pisarz porzucił na razie cykl o Bene- rze i pracuje obecnie nad powieścią, której akcja toczy się w ….. Chełmży! - Nowy cykl, oprócz zmiany scenerii, wymagał stworzenia nowego boha- tera- opowiadał autor. - Tym razem to będzie policjant…. To duże dla mnie wyzwanie, gdyż wykreowanie takiego bohatera jest trudne. Za nim stoi bowiem cała technika i proce- dura kryminalistyczna. Pojawiają się technicy, patolog, prokurator. Można opisać zaawansowane me- tody prowadzenia śledztwa, co daje nowe możliwości fabularne, jednak wymaga sporej wiedzy i orientacji w tych zagadnieniach. Robert Małecki skromnie zaznaczył, że trochę obawia się pisania o Cheł- mży. Boi się wpadek realioznaw- czych…. W podziękowaniu i dla podtrzymania na duchu obecny na spotkaniu burmistrz Jerzy Czerwiń- ski wręczył pisarzowi akwafortę z widokiem miasta, a dyrektor biblio- teki, Urszula Meszyńska uradowała autora bukietem z kwiatów i kró- wek, które pisarz ponoć uwielbia…. Takich spotkań zapowiada się wię- cej. Dariusz Łubkowski myśli o cy- klicznej imprezie „Chełmżyńskie spotkania z kryminałem”. Już dziś zapraszamy! Alina Brzozowska Co niesie procesja
Procesja w święto Bożego Ciała-obcho- dzonego ku czci Najświętszego Sakra- mentu i na pamiątkę ustanowienia go przez Chrystusa - to najbardziej spek- takularna forma świętowania w kalen- darzu świąt rzymskokatolickich. Mówi się, że w ten dzień Chrystus wychodzi na ulice miasta, by być blisko swoich wyznawców, a wierni przychodzą, by oddać hołd Zbawicielowi.
Procesja wyrusza z kościoła i kieruje się ku czterem ołtarzom. Ten uroczysty pochód podczas którego ludzie Śpie- wają i modlą się, zachwyca bogactwem barw. Uczestnicy są odświętnie ubrani, często w ubrania regionalne czy trady- cyjne stroje ludowe, a przedstawiciele różnych grup zawodowych — żołnierze, strażacy, górnicy wkładają mundury ga- lowe. Ostatnio także, w nawiązaniu do wydarzeń patriotycznych, pojawiają się żołnierze z różnych epok, czyli członko- wie grup rekonstrukcyjnych, stosownie umundurowani. Kapłani przyodziani są w białe, złotem haftowane szaty.
Większość uczestników procesji zaanga- żowana jest w niesienie różnych przed- miotów, ku chwale Bożej i radości dla oka. Najważniejszym z nich jest mon- strancja, którą niesie kapłan podtrzymy- wany przez czterech mężczyzn. Jest to specjalne naczynie służące do przeno- szenia hostii w czasie procesji. To okrągła puszka na podstawie, z okrągłym okien- kiem, tzw. gloria, wykonana ze szlachet- nych metali, bogato zdobiona, często szlachetnymi kamieniami. Kiedyś glorie miały kształt gotyckiej wieży, od czasów baroku zaś dominuje kształt słońca z odśrodkowo wychodzącymi promienia- mi. Zwyczaj noszenia monstrancji sięga czasów przedchrześcijańskich, kiedy to kapłan podczas religijnych uroczystości niósł kielich symbolizujący Wielką Mat- kę. W procesji bardzo ważny jest też krzyż, z którym kroczy starszy ministrant na początku pochodu.
Niezwykle atrakcyjnie prezentują się sztandary i chorągwie. Znajdziemy na nich zarówno wyobrażenia Chrystusa, Matki Bożej jak i świętych patronują- cych poszczególnym grupom zawodo- wym. Chorągwie wykonane są z drogich ciężkich materii, haftowane wielobarw- nymi nićmi, przyozdabiane elementami z metalu czy kamieni.
Osobną grupę stanowią feretrony, czyli święte obrazy dwustronnie malowane, w ozdobnych ramach, umieszczone na specjalnych podstawach ułatwiających przenoszenie. Czasami na takiej podsta- wie znajdowały się figury świętych lub płaskorzeźby. Posiadaniem feretronów szczyciły się już w średniowieczu ce- chy rzemieślników lub liczne bractwa. Słynny jest też popularny w niektórych zakątkach Polski konkurs pn. Taniec fe- retronów lub Pokłon feretronów. Dziś feretrony mają często wartość zabytko- wą, jak na przykład te, które możemy znaleźć w katedrze chełmżyńskiej. Nie są one jednak wykorzystywane w proce- sjach ze względu na „szacowny” wiek...
Swoistego kolorytu przydają procesjom „bielanki”, czyli dziewczynki w białych sukienkach sypiące kwiatki pod stopy kroczącego Chrystusa. W niektórych miejscowościach w Polsce tworzy się nawet całe dywany z kwiatów, po któ- rych przechodzi kapłan z monstrancją. Kwiaty są symbolem i znakiem miłości wiernych do Boga, który przychodzi w to święto do słabych i grzesznych.
Uczestnicy procesji niosą też poduszki, na których umieszczone są święte obra- zy, wyobrażenia serca Jezusowego czy różańce. Do poduszek, jak też chorągwi, sztandarów czy feretronów doczepione są wielobarwne wstęgi, które trzymają członkowie pocztów sztandarowych.
| jeszcze oprawa muzyczna świętowania w Boże Ciało. Oprócz śpiewów chórów, zespołów wokalnych czy zgromadzo- nych wiernych procesjom towarzyszą często orkiestry dęte - wojskowe, stra- żackie, młodzieżowe. Czasem nawet klasyczne, złożone z uczniów szkół mu- zycznych lub muzyków filharmonii w większych miastach. I one, oprócz pięk- nej gry, cieszą oczy i uszy świętujących.
Alina Brzozowska
Zabytkowe osiemnastowieczne feretrony w kaplicy bł. Juty w katedrze św. Trójcy w Chełmży
Kolegium redakcyjne: Urszula Meszyńska, Marcin Seroczyński, Alina Brzozowska. Redakcja Przyjmuje - uwagi oraz ogłoszenie i reklamy - codziennie w godz. od 11” do 14%. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń, reklam oraz za terminy przez inne instytucje. Skład: Maciej Kaźmirek Wydawca: Powiatowa i Miejska Biblioteka
Publiczna w Chełmży, tel. (56) 675-61-33. Strona internetowa: www.pimbp.pl, e-mail: pimbpQonet.pl. Druk: Wydawnictwo Wąbrzewskie Zakłady Graficzne - ul. Mickiewicza 15, 87-200 Wąbrzeźno, tel. (56) 688-15-51 Redakcja przyjmuje odpłatnie ogłoszenia i reklamy
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 15
GŁOS CHEŁMŻYŃSKI, STRONA 16
Starosta Powiatu Toruńskiego wspólnie z Wójtem Gminy Czernikowo i Powiatową i Miejską Biblioteką Publiczną im. Juliana Prejsa w Chełmży serdecznie zapraszają na
II FESTIWAL KSIĄŻKI I BIBLIOTEK PUBLICZNYCH POWIATU TORUŃSKIEGO
„SKARBCE LOKALNEJ KULTURY”
LECCE HC REYCACY TE PE YZ PAGE YE FA POLACY,
? CZERWCA 2018R. | OD GODZINY CZERNIKOWO | 7 Ę.(Yf)
PLAC PRZY GIMNAZJUM ENER ARENIEEZAWENGEE MME PORN
W PROGRAMIE: „Oj zagraj mi muzyka!” - koncert zespału wokalnego Polskie Kwiaty, wręczenie statuetek
| i VE”F j ZL ZPK WYG
„Przyjaciel Biblioteki", spotkania autorskie z Katarzyną Enerlich i Marcinem Pałaszem, podsumowanie powiatowego konkursu plastycznego „Pocztówka z mojej gminy - Miejsca pamięci", prezentacja pana Krzysztofa Czarneckiego pt. „Brań i straje żołnierskie", wiersze lokalnych postów w wykonaniu aktorki Barbary Rogalskiej, wystawa „Stare fotografie powiatu toruńskiego”, Dariusz Chrobak i „Ciekawostki historyczne Czernikowa”, konkursy błyskawiczne dla publiczności I wiele innych atrakcji.
ORGANIZATORZY: PATRONAT: PATRONAT MEDIALNY: BIBLIOTEKI PUBLICZNE | STAROSTWO POWIATOWE W TORUNIU | TELEWIZJA PO SĄSIEDZKU * RADIO PIK POWIATU TORUŃSKIEGO WÓJT GMINY CZERNIKOWO POZA TORUŃ * MMS STUDIO
|