Prudnik, 14 grudnia 2020 r.
Zn. spr. ZG.6031.3.2020.SR
DECYZJA Nr 19/2020
Na podstawie art. 16 ust. I w związku z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r.o
dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2020r., poz. 2176)— dalej jako „u.d.i.p.” oraz art.
104 ustawy z 14 czerwca 1960 r. — Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020r.
poz. 256 ze zm.) — dalej jako „k.p.a.”, po rozpatrzeniu wniosku Stowarzyszenia Sieć
Obywatelska Watchdog Polska z dnia 04 listopada 2020r. o udostępnienie informacji
publicznej,
odmawiam
udostępnienia informacji publicznej we wnioskowanym zakresie.
UZASADNIENIE
W dniu 04 listopada 2020r. Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska
złożyło wniosek o udzielenie informacji dotyczących wszelkich procesów konsultacji
społecznych, zgłaszania uwag i współuczestniczenia strony społecznej w decyzjach o
gospodarce leśnej, które:
„l. odbyły się poza procesem tworzenia Planu Urządzenia Lasu (PUL), czyli, inaczej mówiąc
tych, które dotyczyły wdrażania już zatwierdzonego PUL, a nie tworzenia nowego PUL.
2. miały miejsce w Nadleśnictwie na przestrzeni ostatnich trzech lat.”
Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska skierowało do Nadleśnictwa
Prudnik następujące pytania i wnioski:
„l. Wnioskujemy o przesłanie listy przypadków z okresu ostatnich trzech lat, gdy
przedstawiciele strony społecznej zgłaszali postulaty, wnioski i uwagi dotyczące prowadzenia
gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa? Dla każdego przypadku wnioskujemy o podanie:
a. Kto zgłaszał postulaty, wnioski i uwagi dotyczące prowadzenia gospodarki leśnej na terenie
Nadleśnictwa?
b. zagadnień, których dotyczyły postulaty, wnioski, bądź uwagi zgłaszane przez stronę
społeczną.
c. kanałów komunikacji Nadleśnictwa ze stroną społeczną
d. rezultatów zgłaszania postulatów, wniosków i uwag przez stronę społeczną, a w
szczególności informacji, czy w wyniku zaangażowania strony społecznej Nadleśnictwo
zmodyfikowało swoje plany prowadzenia gospodarki leśnej i jeżeli tak, to w jaki sposób.
e. dokumentacji komunikacji ze stroną społeczną.
2. Czy w najbliższych 12 miesiącach Nadleśnictwo planuje wprowadzenie zmian w procesach
rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag strony społecznej oraz prowadzenia z nią
dialogu na temat gospodarki leśnej? Jeżeli tak, to jakie zmiany są planowane?”
Pismem z dnia 18 listopada 2020 r. Nadleśnictwo Prudnik skierowało do
Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska prośbę o doprecyzowanie wniosku, gdyż
jego forma uniemożliwiała poprawne udostępnienie informacji. Dla przykładu wskazano, iż
we wniosku przyjęta została teza, zgodnie z którą pytania zawarte we wniosku dotyczą
wszelkich przejawów „współuczestniczenia strony społecznej w decyzjach o gospodarce
leśnej” w postaci „zgłaszania postulatów, wniosków i uwag”, które zdefiniowano m.in. jako
„przesłanie zapytania”. Nadleśnictwo Prudnik podkreśliło, że nie sposób przyjąć można, że
każde zapytanie skierowane do Nadleśnictwa Prudnik (choćby o obowiązujące przepisy,
różne aspekty pracy nadleśnictwa, zagadnienia przyrodnicze etc.) jest „formą wygłaszania
opinii i prób współuczestniczenia w decyzjach o gospodarce leśnej”. Jednocześnie
Nadleśnictwo Prudnik zwróciło uwagę, że nie ma często możliwości ocenić, jakie intencje i
cele przyświecają pytającemu lub wnioskodawcy (zwłaszcza że nie muszą być przez niego
ujawnione), a w związku z tym czy zapytanie było czy nie „formą wygłaszania opinii i prób
współuczestniczenia w decyzjach o gospodarce leśnej”.
Ponadto wskazano, że wniosek obejmuje też w znacznej mierze informacje, które nie
są albo nie mogą być przez Nadleśnictwo Prudnik gromadzone lub nie są już w jego
posiadaniu, gdyż nie wymagają tego obowiązujące przepisy i procedury wewnętrzne. Dotyczy
to choćby informacji o przypadkach „wyrażania zaniepokojenia w postaci artykułu
prasowego zainicjowanego przez stronę społeczną”. Tak samo nie rejestruje się każdego
„udziału w spotkaniu na temat gospodarki leśnej” każdej osoby z zewnątrz w sytuacji, gdy
szereg tego rodzaju spotkań ma charakter otwarty. Nie gromadzi się i nie archiwizuje
korespondencji o nieokreślonym statusie, niezawierającej konkretnych pytań, uwag, żądań,
postulatów czy oczekiwań jakiejkolwiek reakcji ze strony nadleśnictwa, lecz bliżej
niesprecyzowane opinie, pomysły lub inne treści (w tym w ogóle niewłaściwie adresowane do
nadleśnictwa). Gromadzona jest jedynie informacja o wnioskach, postulatach i uwagach
odnośnie prowadzenia gospodarki leśnej w Nadleśnictwie Prudnik, które były oficjalnie do
kierowane w postaci petycji lub pism składanych lub przychodzących do sekretariatu pocztą
tradycyjną, elektroniczną, ewentualnie również pytań lub komentarzy na profilu nadleśnictwa
w serwisie społecznościowym oraz odpowiedzi na nie.
Dodatkowo wskazano, że nawet udostępnienie informacji, co do których jest to
możliwe i zgodne z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, w
sposób i w zakresie przez Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska
wnioskowanym, wymaga od Nadleśnictwa Prudnik ich przetworzenia i przekształcenia,
wiążącego się z dodatkowymi kosztami i nakładem pracy. Dlatego też, w związku z:
e ogromnym zakresem czasowym i przedmiotowym wniosku;
e brakiem możliwości oddelegowania przez Nadleśnictwo Prudnik pracownika lub
pracowników wyłącznie do przetwarzania wnioskowanych informacji bez szkody dla
realizacji podstawowych zadań nadleśnictwa i obowiązków jego pracowników, a
częściowo brakiem fizycznej możliwości realizacji tego zdania (np. konieczność
przeglądania papierowych archiwów w sytuacji, gdy zatrudnieni w nadleśnictwie
pracują z powodu pandemii COVID-19 w systemie zdalnym lub hybrydowym);
e koniecznością dodatkowej pracy związanej z anonimizacją danych osób fizycznych w
przypadku udostępniania informacji odnośnie ich uwag, wniosków i postulatów, w
tym dokumentacji korespondencji;
e możliwą koniecznością zatrudnienia przez nadleśnictwo dodatkowej osoby lub
udzielenia zamówienia publicznego na zewnątrz w celu przetworzenia ogromnej ilości
danych zgodnie z wnioskiem w rozsądnym czasie (wystarczy wspomnieć ewentualną
konieczność przejrzenia i analizy prywatnych wiadomości oraz komentarzy
internautów na profilu nadleśnictwa w serwisie społecznościowych za trzy lata wstecz
albo konieczność zawarcia na żądanej liście przypadków uwag, postulatów czy
wniosków zgłaszanych w postaci publikacji w mediach „zainicjowanych przez stronę
społeczną” w sytuacji, gdy nadleśnictwo w ogóle nie ma obowiązku gromadzenia
takich informacji i prowadzenia za kogoś kwerendy materiałów ukazujących się w
ogólnodostępnych mediach);
poinformowano Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska, że informacja
publiczna objęta wnioskiem nie może być przez Nadleśnictwo Prudnik udostępniona w
terminie przewidzianym w art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Co
więcej, przekształcenie 1 przetworzenie wnioskowanych informacji będzie wymagało, z uwagi
na okoliczności wskazane wyżej, poniesienia przez Nadleśnictwo Prudnik ogromnych
dodatkowych nakładów organizacyjnych i finansowych. W związku z tym, na podstawie art.
15 ust. 1 wspomnianej ustawy wskazano, że Nadleśnictwo Prudnik obliczy i przedstawi te
koszty i pobierze od Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska, jako
wnioskodawcy, opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom.
W związku z powyższymi okolicznościami Nadleśnictwo Prudnik wezwało
Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska do:
e uzupełnienia wniosku poprzez m.in. dokładniejsze niż „przestrzeń ostatnich trzech lat”
wskazanie zakresu dat, którego miałaby dotyczyć odpowiedź, a także doprecyzowanie
pytań zawartych we wniosku poprzez skonkretyzowanie przedmiotowego zakresu
żądanych informacji i możliwe ich ograniczenie do danych, które nadleśnictwo
rzeczywiście może gromadzić i posiadać (czy w ogóle mieć prawną oraz fizyczną
możliwość, by to robić);
e wykazania, zgodnie z art. 3. ust. 1 pkt 1) ustawy o dostępie do informacji publicznej,
dlaczego i w jaki sposób uzyskanie tych informacji, w tym przetworzonych, jest
szczególnie istotne dla interesu publicznego.
Odnosząc się natomiast do pytania o to, czy w najbliższych 12 miesiącach
Nadleśnictwo Prudnik planuje wprowadzenie zmian w procesach rozpatrywania postulatów,
wniosków i uwag strony społecznej oraz prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki
leśnej wskazano, że w przypadku konsultacji społecznych przy tworzeniu planu urządzania
lasu lub prognozy oddziaływania na środowisko, proces ten jest opisany i wynika z przepisów
ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach, rozporządzenia ministra środowiska z dnia 12
listopada 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia
lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu, a także
obowiązującej w Lasach Państwowych Instrukcji Urządzania Lasu i wytycznych dyrektora
generalnego Lasów Państwowych (zarządzenie nr 12/2009). Rolą nadleśnictwa jest
stosowanie wyżej wskazanych regulacji, a nie planowanie w nich zmian. Natomiast w
przypadku wszelkich innych „procesów rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag strony
społecznej oraz prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej” sposób ich
rozpatrywania lub prowadzenia jest zindywidualizowany i każdorazowo uzależniony jest od
tego, jaki postulat lub wniosek konkretnie zgłasza dana osoba lub organizacja, w jakiej formie
i jaką drogą to czyni, jakiego sposób i formy odpowiedzi lub innej reakcji oczekuje lub
preferuje etc. Nie sposób mówić zatem o planowaniu przez nadleśnictwo zmian w
„procesach”, jeśli te ostatnie wynikają i uzależnione są od każdorazowego działania i
oczekiwań danego wnioskodawcy. Dlatego ten wniosek, w ocenie Nadleśnictwa Prudnik nie
mógł być uwzględniony, gdyż pytanie o zdarzenia przyszłe lub takie, które jeszcze nie
nastąpiły, nie jest pytaniem o informację publiczną podlegającą udostępnieniu.
Pismem z dnia 30 listopada 2020r. Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog
Polska wskazało, iż wniosek z dnia 04 listopada 2020r. złożony był w trybie ustawy z dnia 3
października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, tym
samym oczekuje ono wykonania wniosku na zasadach określonych w tej ustawie. Wskazano
też, że w tej ustawie nie znajduje się rozwiązanie nawiązujące do informacji publicznej
przetworzonej określonej w art. 3 ust. I pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Dlatego też wezwanie do wykazania dlaczego udostępnienie informacji jest szczególnie
istotne dla interesu publicznego jest bezpodstawne. Stowarzyszenie Sieć Obywatelska
Watchdog Polska wskazało też, że pojęcie „zgłaszania postulatów, wniosków i uwag" należy
interpretować jako zawierające pojęcie dostępu do informacji o środowisku. Wnioskodawca
wskazał także, iż w przypadku artykułów i doniesień medialnych wnioskuje o przesłanie
informacji o doniesieniach, których istnienie odnotowało Nadleśnictwo Prudnik, a w
szczególności doniesień, w procesie powstawania których, przedstawiciele Nadleśnictwa
Prudnik zostali poproszeni o wyrażenie opinii, zaś w przypadku, gdy Nadleśnictwo Prudnik
nie posiada wiedzy kim dokładnie są osoby, które chcą pozyskać informację i wiedzę o
gospodarce leśnej, wyrazić opinię bądź współuczestniczyć w decyzjach, wnioskuje o ogólne
opisanie takiej osoby bądź osób.
Rozpoznając złożony w niniejszej sprawie wniosek Nadleśniczy Nadleśnictwa
Prudnik, uznaje, iż zachodzą przesłanki do odmowy udostępnienia informacji we
wnioskowanym przez Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska zakresie.
Na wstępie konieczne jest ustalenie charakteru wniosku, z jakim Stowarzyszenie Sieć
Obywatelska Watchdog Polska zwróciło się do Nadleśnictwa Prudnik. Stowarzyszenie
wprawdzie wskazało, iż jest to wniosek złożony w oparciu o przepisy ustawy z dnia 3
października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, jednakże
zauważyć trzeba, iż zgodnie z art. 9 ust. 1 tej ustawy udostępnieniu podlegają informacje
dotyczące:
1. stanu elementów środowiska, takich jak: powietrze, woda, powierzchnia ziemi,
kopaliny, klimat, krajobraz i obszary naturalne, w tym bagna, obszary nadmorskie i
morskie, a także rośliny, zwierzęta i grzyby oraz inne elementy różnorodności
biologicznej, w tym organizmy genetycznie zmodyfikowane, oraz wzajemnych
oddziaływań między tymi elementami;
2. emisji, w tym odpadów promieniotwórczych, a także zanieczyszczeń, które wpływają
lub mogą wpłynąć na elementy środowiska, o których mowa w pkt 1;
3. środków, takich jak: środki administracyjne, polityki, przepisy prawne dotyczące
środowiska i gospodarki wodnej, plany, programy oraz porozumienia w sprawie
ochrony środowiska, a także działań wpływających lub mogących wpłynąć na
elementy środowiska, o których mowa w pkt 1, oraz na emisje i zanieczyszczenia, o
których mowa w pkt 2, jak również środków i działań, które mają na celu ochronę
tych elementów;
4. raportów na temat realizacji przepisów dotyczących ochrony środowiska;
5. analiz kosztów i korzyści oraz innych analiz gospodarczych i założeń wykorzystanych
w ramach środków i działań, o których mowa w pkt 3;
6. stanu zdrowia, bezpieczeństwa i warunków życia ludzi, oraz stanu obiektów kultury i
obiektów budowlanych - w zakresie, w jakim oddziałują na nie lub mogą
oddziaływać:
a) stany elementów środowiska, o których mowa w pkt I, lub
b) przez elementy środowiska, o których mowa w pkt 1 - emisje i zanieczyszczenia,
o których mowa w pkt 2, oraz środki, o których mowa w pkt 3.
Po dokonaniu analizy przedmiotowego wniosku Nadleśnictwo Prudnik stanęło na
stanowisku, iż żądane informacje nie stanowią żadnego z rodzaju informacji o środowisku,
określonego w przywołanym wyżej katalogu. Żądanie Stowarzyszenia Sieć Obywatelska
Watchdog Polska dotyczy w zasadzie bliżej nieokreślonego katalogu informacji na temat
zgłaszanych przez czynniki zewnętrzne (a więc spoza struktury PGL LP) wniosków,
postulatów i spostrzeżeń na temat prowadzonej przez Nadleśnictwo Prudnik gospodarki leśnej
w ramach wykonywania przez nie zatwierdzonego Planu Urządzenia Lasu. Tego rodzaju
informacje — w ocenie Nadleśnictwa Prudnik — nie mieszczą się w żadnej z kategorii
informacji o środowisku, wskazanych powyżej. W związku z tym nie mogą one podlegać
udostępnieniu w trybie przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku.
Kolejnym argumentem wskazującym na brak możliwości zastosowania przepisów tej
ustawy jest fakt, iż zgodnie z jej art. 8 udostępnia się te informacje, które są informacjami
znajdującymi się w posiadaniu władz publicznych lub informacjami przeznaczonymi dla
władz publicznych, w zakresie, w jakim nie dotyczy to ich działalności ustawodawczej, a w
przypadku sądów i trybunałów - działalności orzeczniczej. Oznacza to, że udostępnieniu
podlegają informacje znajdujące się fizycznie w posiadaniu danego organu, ale także te, które
są „dla niego przeznaczone”, przez co rozumie się informację, którą w imieniu organu
administracji dysponują osoby trzecie, w tym też informację, której organ ten ma prawo żądać
od osób trzecich. Takie rozwiązanie prowadzi do jedynego możliwego do przyjęcia wniosku —
udostępnieniu w oparciu o przepisy ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku
podlegają tylko takie dane, które są w jakikolwiek sposób gromadzone zarówno przez organ,
do którego skierowany jest wniosek, jak i przez inne podmioty, do których organ może
zwrócić się o ich przekazanie, celem udostępnienia. W piśmie z dnia 18 listopada 2020r.
Nadleśnictwo Prudnik wskazało wprost, iż nie prowadzi żadnego rejestru czy też archiwizacji
danych o charakterze czysto nieformalnym, czy też znajdujących się w źródłach
niezwiązanych w żaden sposób z Lasami Państwowymi (tj. artykuły prasowe czy też
wystąpienia na portalach internetowych nie administrowanych przez jednostki LP), a głównie
o takie dane wystąpiło Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska. Skoro zatem
żądane dane nie znajdują się ani w posiadaniu Nadleśnictwa Prudnik, ani żadnego innego
organu, do którego Nadleśnictwo Prudnik mogłoby wystąpić o ich przekazanie celem
udostępnienia, to przyjąć należy, iż nie mogą one zostać w żaden sposób potraktowane jako
informacje o środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r.
Wskazania wymaga też to, że z uwagi na okoliczność nieistnienia wnioskowanych
informacji (co wynika z informacji udzielonej stronie), spełnienie żądania zawartego we
wniosku Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska wymagałoby dokonania
przetworzenia informacji, o udostępnienie których Stowarzyszenie zwróciło się do
Nadleśnictwa Prudnik — niezbędne byłoby bowiem przeprowadzenie przez Nadleśnictwo
Prudnik działań prowadzących do wytworzenia żądanych informacji z danych
zgromadzonych w źródłach zewnętrznych, takich jak portale internetowe i społecznościowe,
czy też zestawienia artykułów prasowych za okres wskazany przez wnioskodawcę. Ustawa o
udostępnianiu informacji o środowisku nie przewiduje możliwości przetwarzania informacji,
nakazując wprost udostępnianie informacji znajdujących się w posiadaniu organu lub dla tego
organu przeznaczonych, w związku z powyższym Nadleśnictwo Prudnik uznaje, iż wniosek
winien być rozpoznany w oparciu o przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Konsekwencją uznania, że żądana przez wnioskodawcę informacja posiada charakter
informacji przetworzonej, jest fakt, iż organ ma obowiązek pozytywnego rozpatrzenia
wniosku wyłącznie w sytuacji spełnienia przesłanki szczególnej istotności dla interesu
publicznego. Pojęcie szczególnie istotnego interesu publicznego jest pojęciem
niedookreślonym, odnosi się do spraw związanych z funkcjonowaniem państwa i innych
podmiotów publicznych jako prawnej całości — zwłaszcza, jeżeli związane jest ono z
gospodarowaniem mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Żądając informacji
publicznej przetworzonej wnioskodawca powinien więc wykazać, w jakim zakresie jest to
szczególnie istotne dla interesu publicznego, tj. w jaki sposób zamierza wykorzystać uzyskane
informacje dla poprawy funkcjonowania organów administracji publicznej i lepszej ochrony
interesu publicznego. Wnioskodawca w niniejszej sprawie nie wskazał — ani w samym
wniosku ani też w odpowiedzi na wezwanie z dnia 18 listopada 2020r. — szczególnej
istotności dla interesu publicznego w uzyskaniu informacji objętej żądaniem.
W związku z powyższym, wobec braku spełnienia przesłanki wykazania szczególnej
istotności udostępnienia żądanej informacji dla interesu publicznego, orzeczono jak w
sentencji.
Od niniejszej decyzji przysługuje stronie prawo do złożenia wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy. Wniosek taki winien być złożony w terminie 14 dni od dnia doręczenia
niniejszej decyzji. Strona ma także prawo do zrezygnowania ze składania wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy i może wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego, co
wynika z treści art. 52 $ 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed
sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325). Skargę taką wnosi się za
pośrednictwem Nadleśnictwa Prudnik, w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.