EST
te) Nadleśnictwo Bogdaniec
ix)
Bogdaniec, 18.12.2020
Zn. spr.: ZG.053.1.2020
Stowarzyszenie Sieć Obywatelska
Watchdog Polska
UI. Ursynowska 22/2
02-605 Warszawa
DECYZJA Nr 1 /2020
Na podstawie art. 16 ust. 1 w związku z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001
r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1429) — dalej jako „u.d.i.p.”
oraz art. 104 ustawy z 14 czerwca 1960 r. — Kodeks postępowania administracyjnego
(Dz. U. z 2020 r. poz. 256) — dalej jako „k.p.a.”, po rozpatrzeniu wniosku Stowarzyszenia
Sieć Obywatelska Watchdog Polska z dnia 12.12.2020 r. o udostępnienie informacji
publicznej,
odmawiam
udostępnienia informacji publicznej we wnioskowanym zakresie.
UZASADNIENIE
W dniu 04.11.2020 r. Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska
złożyło wniosek o udzielenie informacji dotyczących wszelkich procesów konsultacji
społecznych, zgłaszania uwag i współuczestniczenia strony społecznej w decyzjach
o gospodarce leśnej, które:
„1. odbyły się poza procesem tworzenia Planu Urządzenia Lasu (PUL), czyli, inaczej
mówiąc tych, które dotyczyły wdrażania już zatwierdzonego PUL, a nie tworzenia
nowego PUL.
2. miały miejsce w Nadleśnictwie na przestrzeni ostatnich trzech lat."
Stowarzyszenie skierowało do Nadleśnictwa następujące pytania i wnioski:
„1. Wnioskujemy o przesłanie listy przypadków z okresu ostatnich trzech lat, gdy
przedstawiciele strony społecznej zgłaszali postulaty, wnioski i uwagi dotyczące
Nadleśnictwo Bogdaniec, ul. Leśna 17, 66-450 Bogdaniec
tel.: +48 95 728 43 50, fax: +48 95 728 43 53, e-mail: bogdaniecQszczecin.lasy.gov.pl www.lasy.gov.pl
2
prowadzenia gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa? Dla każdego przypadku
wnioskujemy o podanie:
a. Kto zgłaszał postulaty, wnioski i uwagi dotyczące prowadzenia gospodarki leśnej na
terenie Nadleśnictwa?
b. zagadnień, których dotyczyły postulaty, wnioski, bądź uwagi zgłaszane przez stronę
społeczną.
c. kanałów komunikacji Nadleśnictwa ze stroną społeczną
d. rezultatów zgłaszania postulatów, wniosków i uwag przez stronę społeczną, a w
szczególności informacji, czy w wyniku zaangażowania strony społecznej Nadleśnictwo
zmodyfikowało swoje plany prowadzenia gospodarki leśnej i jeżeli tak, to w jaki sposób.
e. dokumentacji komunikacji ze stroną społeczną.
2. Czy w najbliższych 12 miesiącach Nadleśnictwo planuje wprowadzenie zmian
w procesach rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag strony społecznej oraz
prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej? Jeżeli tak, to jakie zmiany są
planowane?”
Pismem z dnia 16.11.2020 r. (wysłanym 17.11.2020 r.), Nadleśnictwo Bogdaniec
skierowało do Stowarzyszenia prośbę o doprecyzowanie wniosku, gdyż jego forma
uniemożliwiała poprawne udostępnienie informacji. Dla przykładu wskazano, iż we
wniosku przyjęta została teza, zgodnie z którą pytania zawarte we wniosku dotyczą
wszelkich
przejawów
„współuczestniczenia
strony
społecznej
w
decyzjach
o gospodarce leśnej” w postaci „zgłaszania postulatów, wniosków i uwag”, które
zdefiniowano m.in. jako „przesłanie zapytania”. Nadleśnictwo Bogdaniec podkreśliło, że
nie sposób przyjąć można, że każde zapytanie skierowane do Nadleśnictwa (choćby
o obowiązujące przepisy, różne aspekty pracy nadleśnictwa, zagadnienia przyrodnicze
etc.) jest „formą wygłaszania opinii i prób współuczestniczenia w decyzjach
o gospodarce leśnej”. Jednocześnie Nadleśnictwo podkreśliło, że nie ma często
możliwości ocenić, jakie intencje i cele przyświecają pytającemu lub wnioskodawcy
(zwłaszcza że nie muszą być przez niego ujawnione), a w związku z tym czy zapytanie
było czy nie „formą wygłaszania opinii i prób współuczestniczenia w decyzjach
o gospodarce leśnej”.
Ponadto wskazano, że wniosek obejmuje też w znacznej mierze informacje, które
nie są albo nie mogą być przez Nadleśnictwo Bogdaniec gromadzone lub nie są już
w jego posiadaniu, gdyż nie wymagają tego obowiązujące przepisy i procedury
wewnętrzne. Dotyczy to choćby informacji o przypadkach „wyrażania zaniepokojenia
w postaci artykułu prasowego zainicjowanego przez stronę społeczną”. Tak samo nie
rejestruje się każdego „udziału w spotkaniu na temat gospodarki leśnej” każdej osoby
z zewnątrz w sytuacji, gdy szereg tego rodzaju spotkań ma charakter otwarty. Nie
gromadzi się i nie archiwizuje korespondencji o nieokreślonym statusie, niezawierającej
konkretnych pytań, uwag, żądań, postulatów czy oczekiwań jakiejkolwiek reakcji ze
strony nadleśnictwa, lecz bliżej niesprecyzowane opinie, pomysły lub inne treści (w tym
w ogóle niewłaściwie adresowane do nadleśnictwa). Gromadzona jest jedynie
informacja o wnioskach, postulatach i uwagach odnośnie prowadzenia gospodarki
leśnej w Nadleśnictwie Bogdaniec, które były oficjalnie do kierowane w postaci petycji
lub pism składanych lub przychodzących do sekretariatu pocztą tradycyjną,
3
elektroniczną, ewentualnie również pytań lub komentarzy na profilu nadleśnictwa
w serwisie społecznościowym oraz odpowiedzi na nie.
Dodatkowo wskazano, że nawet udostępnienie informacji, co do których jest to
możliwe i zgodne z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej,
w sposób i w zakresie przez Stowarzyszenie wnioskowanym, wymaga od Nadleśnictwa
ich przetworzenia i przekształcenia, wiążącego się z dodatkowymi kosztami i nakładem
pracy. Dlatego też, w związku z:
ogromnym zakresem czasowym i przedmiotowym wniosku;
brakiem możliwości oddelegowania przez Nadleśnictwo Bogdaniec
pracownika lub pracowników wyłącznie do przetwarzania wnioskowanych
informacji bez szkody dla realizacji podstawowych zadań nadleśnictwa
i obowiązków jego pracowników, a częściowo brakiem fizycznej
możliwości realizacji tego zdania (np. konieczność przeglądania
papierowych archiwów w sytuacji, gdy zatrudnieni w nadleśnictwie pracują
z powodu pandemii COVID-19 w systemie zdalnym lub hybrydowym);
koniecznością dodatkowej pracy związanej z anonimizacją danych osób
fizycznych w przypadku udostępniania informacji odnośnie ich uwag,
wniosków i postulatów, w tym dokumentacji korespondencji;
możliwą koniecznością zatrudnienia przez nadleśnictwo dodatkowej osoby
lub udzielenia zamówienia publicznego na zewnątrz w celu przetworzenia
ogromnej ilości danych zgodnie z wnioskiem w rozsądnym czasie
(wystarczy wspomnieć ewentualną konieczność przejrzenia i analizy
prywatnych wiadomości oraz komentarzy internautów na profilu
nadleśnictwa w serwisie społecznościowych za trzy lata wstecz albo
konieczność zawarcia na żądanej liście przypadków uwag, postulatów czy
wniosków zgłaszanych w postaci publikacji w mediach „zainicjowanych
przez stronę społeczną” w sytuacji, gdy nadleśnictwo w ogóle nie ma
obowiązku gromadzenia takich informacji i prowadzenia za kogoś
kwerendy materiałów ukazujących się w ogólnodostępnych mediach);
poinformowano Stowarzyszenie, że informacja publiczna objęta wnioskiem nie może
być przez Nadleśnictwo Bogdaniec udostępniona w terminie przewidzianym w art. 13
ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Co więcej, przekształcenie
i przetworzenie wnioskowanych informacji będzie wymagało, z uwagi na okoliczności
wskazane wyżej, poniesienia przez Nadleśnictwo Bogdaniec ogromnych dodatkowych
nakładów organizacyjnych i finansowych. W związku z tym, na podstawie art. 15 ust. 1
wspomnianej ustawy wskazano, że Nadleśnictwo Bogdaniec obliczy i przedstawi te
koszty i pobierze od Stowarzyszenia, jako wnioskodawcy, opłatę w wysokości
odpowiadającej tym kosztom.
W związku z powyższymi okolicznościami Nadleśnictwo Bogdaniec wezwało
Stowarzyszenie do:
uzupełnienia wniosku poprzez m.in. dokładniejsze niż „przestrzeń
ostatnich trzech lat” wskazanie zakresu dat, którego miałaby dotyczyć
odpowiedź, a także doprecyzowanie pytań zawartych we wniosku poprzez
skonkretyzowanie przedmiotowego zakresu żądanych informacji i możliwe
ich ograniczenie do danych, które nadleśnictwo rzeczywiście może
4
gromadzić i posiadać (czy w ogóle mieć prawną oraz fizyczną możliwość,
by to robić);
wykazania, zgodnie z art. 3. ust. 1 pkt 1) ustawy o dostępie do informacji
publicznej, dlaczego i w jaki sposób uzyskanie tych informacji, w tym
przetworzonych, jest szczególnie istotne dla interesu publicznego.
Odnosząc się zaś do pytania o to, czy w najbliższych 12 miesiącach Nadleśnictwo
Bogdaniec planuje wprowadzenie zmian w procesach rozpatrywania postulatów,
wniosków i uwag strony społecznej oraz prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki
leśnej wskazano, że w przypadku konsultacji społecznych przy tworzeniu planu
urządzania lasu lub prognozy oddziaływania na środowisko, proces ten jest opisany
i wynika z przepisów ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach, rozporządzenia
ministra środowiska z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków
i trybu sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz
inwentaryzacji stanu lasu, a także obowiązującej w Lasach Państwowych Instrukcji
Urządzania Lasu i wytycznych dyrektora generalnego Lasów Państwowych
(zarządzenie nr 12/2009). Rolą nadleśnictwa jest stosowanie wyżej wskazanych
regulacji, a nie planowanie w nich zmian. Natomiast w przypadku wszelkich innych
„procesów rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag strony społecznej oraz
prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej” sposób ich rozpatrywania lub
prowadzenia jest zindywidualizowany i każdorazowo uzależniony jest od tego, jaki
postulat lub wniosek konkretnie zgłasza dana osoba lub organizacja, w jakiej formie
i jaką drogą to czyni, jakiego sposób i formy odpowiedzi lub innej reakcji oczekuje lub
preferuje etc. Nie sposób mówić zatem o planowaniu przez nadleśnictwo zmian
w „procesach”, jeśli te ostatnie wynikają i uzależnione są od każdorazowego działania
i oczekiwań danego wnioskodawcy. Dlatego ten wniosek, w ocenie Nadleśnictwa
Bogdaniec, nie mógł być uwzględniony, gdyż pytanie o zdarzenia przyszłe lub takie,
które jeszcze nie nastąpiły, nie jest pytaniem o informację publiczną podlegającą
udostępnieniu.
Pismem z dnia 12.12.2020 r. Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska
wskazało, iż wniosek z dnia 04.11.2020 r. złożony był w trybie ustawy z dnia
3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,
tym samym oczekuje ono wykonania wniosku na zasadach określonych w tej ustawie.
Wskazano też, że w tej ustawie nie znajduje się rozwiązanie nawiązujące do informacji
publicznej przetworzonej określonej w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji
publicznej. Dlatego też wezwanie do wykazania dlaczego udostępnienie informacji jest
szczególnie istotne dla interesu publicznego jest bezpodstawne. Stowarzyszenie
wskazało też, że pojęcie „zgłaszania postulatów, wniosków i uwag" należy interpretować
jako zawierające pojęcie dostępu do informacji o środowisku. Wnioskodawca wskazał
także,
iż
w
przypadku
artykułów
i
doniesień
medialnych
wnioskuje
o przesłanie informacji o doniesieniach, których istnienie odnotowało Nadleśnictwo, a w
szczególności
doniesień,
w
procesie
powstawania
których,
przedstawiciele
Nadleśnictwa zostali poproszeni o wyrażenie opinii, zaś w przypadku, gdy Nadleśnictwo
nie posiada wiedzy kim dokładnie są osoby, które chcą pozyskać informację i wiedzę
5
o gospodarce leśnej, wyrazić opinię bądź współuczestniczyć w decyzjach, wnioskuje
o ogólne opisanie takiej osoby bądź osób.
Rozpoznając złożony w niniejszej sprawie wniosek Nadleśniczy Nadleśnictwa
Bogdaniec, uznaje, iż zachodzą przesłanki do odmowy udostępnienia informacji we
wnioskowanym przez Stowarzyszenie zakresie.
Na wstępie konieczne jest ustalenie charakteru wniosku, z jakim Stowarzyszenie
Sieć Obywatelska Watchdog Polska zwróciło się do Nadleśnictwa Bogdaniec.
Stowarzyszenie wprawdzie wskazało, iż jest to wniosek złożony w oparciu o przepisy
ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania
na środowisko, jednakże zauważyć trzeba, iż zgodnie z art. 9 ust. 1 tej ustawy
udostępnieniu podlegają informacje dotyczące:
1. stanu elementów środowiska, takich jak: powietrze, woda, powierzchnia ziemi,
kopaliny, klimat, krajobraz i obszary naturalne, w tym bagna, obszary nadmorskie
i morskie, a także rośliny, zwierzęta i grzyby oraz inne elementy różnorodności
biologicznej, w tym organizmy genetycznie zmodyfikowane, oraz wzajemnych
oddziaływań między tymi elementami;
2. emisji, w tym odpadów promieniotwórczych, a także zanieczyszczeń, które
wpływają lub mogą wpłynąć na elementy środowiska, o których mowa w pkt 1;
3. środków, takich jak: środki administracyjne, polityki, przepisy prawne dotyczące
środowiska i gospodarki wodnej, plany, programy oraz porozumienia w sprawie
ochrony środowiska, a także działań wpływających lub mogących wpłynąć na
elementy środowiska, o których mowa w pkt 1, oraz na emisje i zanieczyszczenia,
o których mowa w pkt 2, jak również środków i działań, które mają na celu
ochronę tych elementów;
4. raportów na temat realizacji przepisów dotyczących ochrony środowiska;
5. analiz kosztów i korzyści oraz innych analiz gospodarczych i założeń
wykorzystanych w ramach środków i działań, o których mowa w pkt 3;
6. stanu zdrowia, bezpieczeństwa i warunków życia ludzi, oraz stanu obiektów
kultury i obiektów budowlanych - w zakresie, w jakim oddziałują na nie lub mogą
oddziaływać:
a) stany elementów środowiska, o których mowa w pkt 1, lub
b) przez elementy środowiska, o których mowa w pkt 1 - emisje
i zanieczyszczenia,
c) o których mowa w pkt 2, oraz środki, o których mowa w pkt 3.
Po dokonaniu analizy przedmiotowego wniosku Nadleśnictwo Bogdaniec stanęło
na stanowisku, iż żądane informacje nie stanowią żadnego z rodzaju informacji
o środowisku, określonego w przywołanym wyżej katalogu. Żądanie Stowarzyszenia
dotyczy w zasadzie bliżej nieokreślonego katalogu informacji na temat zgłaszanych
przez czynniki zewnętrzne (a więc spoza struktury PGL LP) wniosków, postulatów
i spostrzeżeń na temat prowadzonej przez Nadleśnictwo gospodarki leśnej w ramach
wykonywania przez nie zatwierdzonego Planu Urządzenia Lasu. Tego rodzaju
informacje – w ocenie Nadleśnictwa Bogdaniec – nie mieszczą się w żadnej z kategorii
informacji o środowisku, wskazanych powyżej. W związku z tym nie mogą one podlegać
udostępnieniu w trybie przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku.
6
Kolejnym argumentem wskazującym na brak możliwości zastosowania
przepisów tej ustawy jest fakt, iż zgodnie z jej art. 8 udostępnia się te informacje, które
są informacjami znajdującymi się w posiadaniu władz publicznych lub informacjami
przeznaczonymi dla władz publicznych, w zakresie, w jakim nie dotyczy to ich
działalności ustawodawczej, a w przypadku sądów i trybunałów - działalności
orzeczniczej. Oznacza to, że udostępnieniu podlegają informacje znajdujące się
fizycznie w posiadaniu danego organu, ale także te, które są „dla niego przeznaczone”,
przez co rozumie się informację, którą w imieniu organu administracji dysponują osoby
trzecie, w tym też informację, której organ ten ma prawo żądać od osób trzecich. Takie
rozwiązanie prowadzi do jedynego możliwego do przyjęcia wniosku – udostępnieniu
w oparciu o przepisy ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku podlegają tylko
takie dane, które są w jakikolwiek sposób gromadzone zarówno przez organ, do którego
skierowany jest wniosek, jak i przez inne podmioty, do których organ może zwrócić się
o ich przekazanie, celem udostępnienia. W piśmie z dnia 16.11.2020 r. (wysłanym
17.11.2020 r.), Nadleśnictwo wskazało wprost, iż nie prowadzi żadnego rejestru czy też
archiwizacji danych o charakterze czysto nieformalnym, czy też znajdujących się
w źródłach niezwiązanych w żaden sposób z Lasami Państwowymi (tj. artykuły prasowe
czy też wystąpienia na portalach internetowych nie administrowanych przez jednostki
LP), a głównie o takie dane wystąpiło Stowarzyszenie. Skoro zatem żądane dane nie
znajdują się ani w posiadaniu Nadleśnictwa, ani żadnego innego organu, do którego
Nadleśnictwo Bogdaniec mogłoby wystąpić o ich przekazanie celem udostępnienia, to
przyjąć należy, iż nie mogą one zostać w żaden sposób potraktowane jako informacje
o środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r.
Wskazania wymaga też to, że z uwagi na okoliczność nieistnienia
wnioskowanych informacji (co wynika z informacji udzielonej stronie), spełnienie
żądania zawartego we wniosku Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska
wymagałoby
dokonania
przetworzenia
informacji,
o
udostępnienie
których
Stowarzyszenie zwróciło się do Nadleśnictwa Bogdaniec – niezbędne byłoby bowiem
przeprowadzenie przez Nadleśnictwo działań prowadzących do wytworzenia żądanych
informacji z danych zgromadzonych w źródłach zewnętrznych, takich jak portale
internetowe i społecznościowe, czy też zestawienia artykułów prasowych za okres
wskazany przez wnioskodawcę. Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku nie
przewiduje możliwości przetwarzania informacji, nakazując wprost udostępnianie
informacji znajdujących się w posiadaniu organu lub dla tego organu przeznaczonych,
w związku z powyższym Nadleśnictwo Bogdaniec uznaje, iż wniosek winien być
rozpoznany w oparciu o przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Konsekwencją uznania, że żądana przez wnioskodawcę informacja posiada
charakter informacji przetworzonej, jest fakt, iż organ ma obowiązek pozytywnego
rozpatrzenia wniosku wyłącznie w sytuacji spełnienia przesłanki szczególnej istotności
dla interesu publicznego. Pojęcie szczególnie istotnego interesu publicznego jest
pojęciem niedookreślonym, odnosi się do spraw związanych z funkcjonowaniem
państwa i innych podmiotów publicznych jako prawnej całości – zwłaszcza, jeżeli
związane jest ono z gospodarowaniem mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu
Państwa. Żądając informacji publicznej przetworzonej wnioskodawca powinien więc
wykazać, w jakim zakresie jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego, tj. w jaki
7
sposób zamierza wykorzystać uzyskane informacje dla poprawy funkcjonowania
organów administracji publicznej i lepszej ochrony interesu publicznego. Wnioskodawca
w niniejszej sprawie nie wskazał – ani w samym wniosku ani też w odpowiedzi na
wezwanie z dnia 16.11.2020 r. (wysłane 17.11.2020 r. – szczególnej istotności dla
interesu publicznego w uzyskaniu informacji objętej żądaniem.
W związku z powyższym, wobec braku spełnienia przesłanki wykazania
szczególnej istotności udostępnienia żądanej informacji dla interesu publicznego,
orzeczono jak w sentencji.
Z poważaniem
Piotr Pietkun
Nadleśniczy
/Podpisano elektronicznie/
Od niniejszej decyzji przysługuje stronie prawo do złożenia wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy. Wniosek taki winien być złożony w terminie 14 dni od dnia
doręczenia niniejszej decyzji. Strona ma także prawo do zrezygnowania ze składania
wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy i może wnieść skargę do wojewódzkiego sądu
administracyjnego, co wynika z treści art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Praw
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.).
Skargę taką wnosi się za pośrednictwem tutejszej Jednostki, w terminie 30 dni od dnia
doręczenia decyzji.