BIBL. il. ży wag TT Cybinka dn, $ „12.2020 r.
Zn. spr. NN.0172.1.2020.BL
DECYZJA Nr 21/ 2020
Na podstawie art. 16 ust. 1 w związku z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września
2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2176) — dalej jako
„u.d.i.p.” oraz art. 104 ustawy z 14 czerwca 1960 r. — Kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256) — dalej jako „k.p.a.”,
po rozpatrzeniu wniosku Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska z dnia
04.11.2020 roku o udostępnienie informacji publicznej,
odmawiam
udostępnienia informacji publicznej we wnioskowanym zakresie.
UZASADNIENIE
W dniu 04.11.2020 Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska złożyło
wniosek o udzielenie informacji dotyczących wszelkich procesów konsultacji społecznych,
zgłaszania uwag i _ współuczestniczenia strony społecznej w _ decyzjach
o gospodarce leśnej, które:
„l. odbyły się poza procesem tworzenia Planu Urządzenia Lasu (PUL), czyli, inaczej mówiąc
tych, które dotyczyły wdrażania już zatwierdzonego PUL, a nie tworzenia nowego PUL.
2. miały miejsce w Nadleśnictwie na przestrzeni ostatnich trzech lat.”
Stowarzyszenie skierowało do Nadleśnictwa następujące pytania i wnioski:
„l. Wnioskujemy o przesłanie listy przypadków z okresu ostatnich trzech lat, gdy
przedstawiciele strony społecznej zgłaszali postulaty, wnioski i uwagi dotyczące prowadzenia
gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa? Dla każdego przypadku wnioskujemy o podanie:
a. Kto zgłaszał postulaty, wnioski i uwagi dotyczące prowadzenia gospodarki leśnej na wani i
5
Nadleśnictwa?
b. zagadnień, których dotyczyły postulaty, wnioski, bądź uwagi zgłaszane przez stronę
społeczną.
c. kanałów komunikacji Nadleśnictwa ze stroną społeczną
d. rezultatów zgłaszania postulatów, wniosków i uwag przez stronę społeczną,
a w szczególności informacji, czy w wyniku zaangażowania strony społecznej Nadleśnictwo
zmodyfikowało swoje plany prowadzenia gospodarki leśnej i jeżeli tak, to w jaki sposób.
e. dokumentacji komunikacji ze stroną społeczną.
2. Czy w najbliższych 12 miesiącach Nadleśnictwo planuje wprowadzenie zmian w procesach
rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag strony społecznej oraz prowadzenia z nią
dialogu na temat gospodarki leśnej? Jeżeli tak, to jakie zmiany są planowane?”
Pismem z dnia 23.11.2020 roku r. Nadleśnictwo skierowało do Stowarzyszenia prośbę
o doprecyzowanie wniosku, gdyż jego forma uniemożliwiała poprawne udostępnienie
informacji. Dla przykładu wskazano, iż we wniosku przyjęta została teza, zgodnie z którą
pytania zawarte we wniosku dotyczą wszelkich przejawów „współuczestniczenia strony
społecznej w decyzjach o gospodarce leśnej” w postaci „zgłaszania postulatów, wniosków
i uwag”, które zdefiniowano m.in. jako „przesłanie zapytania”. Nadleśnictwo podkreśliło, że
nie sposób przyjąć można, że każde zapytanie skierowane do Nadleśnictwa (choćby
o obowiązujące przepisy, różne aspekty pracy nadleśnictwa, zagadnienia przyrodnicze etc.)
jest „formą wygłaszania opinii i prób współuczestniczenia w decyzjach o gospodarce leśnej”.
Jednocześnie Nadleśnictwo podkreśliło, że nie ma często możliwości ocenić, jakie intencje
i cele przyświecają pytającemu lub wnioskodawcy (zwłaszcza że nie muszą być przez niego
ujawnione), a w związku z tym czy zapytanie było czy nie „formą wygłaszania opinii i prób
współuczestniczenia w decyzjach o gospodarce leśnej”.
Ponadto wskazano, że wniosek obejmuje też w znacznej mierze informacje, które nie
są albo nie mogą być przez Nadleśnictwo gromadzone lub nie są już w jego posiadaniu, gdyż
nie wymagają tego obowiązujące przepisy i procedury wewnętrzne. Dotyczy to choćby
informacji o przypadkach „wyrażania zaniepokojenia w postaci artykułu prasowego
zainicjowanego przez stronę społeczną”. Tak samo nie rejestruje się każdego „udziału
w spotkaniu na temat gospodarki leśnej” każdej osoby z zewnątrz w sytuacji, gdy szereg tego
rodzaju spotkań ma charakter otwarty. Nie gromadzi się i nie archiwizuje korespondencji
o nieokreślonym statusie, niezawierającej konkretnych pytań, uwag, żądań, postulatów czy
oczekiwań jakiejkolwiek reakcji ze strony nadleśnictwa, lecz bliżej niesprecyzowane opinie,
pomysły lub inne treści (w tym w ogóle niewłaściwie adresowane do nadleśnictwa).
Gromadzona jest jedynie informacja o wnioskach, postulatach i uwagach odnośnie
prowadzenia gospodarki leśnej w Nadleśnictwie, które były oficjalnie kierowane w postaci
petycji lub pism składanych lub przychodzących do sekretariatu pocztą tradycyjną,
elektroniczną, ewentualnie również pytań lub komentarzy na profilu nadleśnictwa w serwisie
społecznościowym oraz odpowiedzi na nie.
Dodatkowo wskazano, że nawet udostępnienie informacji, co do których jest to
możliwe i zgodne z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej,
w sposób i w zakresie przez Stowarzyszenie wnioskowanym, wymaga od Nadleśnictwa ich
przetworzenia i przekształcenia, wiążącego się z dodatkowymi kosztami i nakładem pracy.
Dlatego też, w związku z:
e ogromnym zakresem czasowym i przedmiotowym wniosku;
e brakiem możliwości oddelegowania przez Nadleśnictwo pracownika lub pracowników
wyłącznie do przetwarzania wnioskowanych informacji bez szkody dla realizacji
podstawowych zadań nadleśnictwa i obowiązków jego pracowników, a częściowo
brakiem fizycznej możliwości realizacji tego zdania (np. konieczność przeglądania
papierowych archiwów w sytuacji, gdy zatrudnieni w nadleśnictwie pracują z powodu
pandemii COVID-19 w systemie zdalnym lub hybrydowym);
e koniecznością dodatkowej pracy związanej z anonimizacją danych osób fizycznych
w przypadku udostępniania informacji odnośnie ich uwag, wniosków i postulatów,
w tym dokumentacji korespondencji; |
e możliwą koniecznością zatrudnienia przez nadleśnictwo dodatkowej osoby lub
udzielenia zamówienia publicznego na zewnątrz w celu przetworzenia ogromnej ilości
danych zgodnie z wnioskiem w rozsądnym czasie (wystarczy wspomnieć ewentualną
konieczność przejrzenia i analizy prywatnych wiadomości oraz komentarzy
internautów na profilu nadleśnictwa w serwisie społecznościowych za trzy lata wstecz
albo konieczność zawarcia na żądanej liście przypadków uwag, postulatów czy
wniosków zgłaszanych w postaci publikacji w mediach „zainicjowanych przez stronę
społeczną” w sytuacji, gdy nadleśnictwo w ogóle nie ma obowiązku gromadzenia
takich informacji i prowadzenia za kogoś kwerendy materiałów ukazujących Q
w ogólnodostępnych mediach);
poinformowano Stowarzyszenie, że informacja publiczna objęta wnioskiem nie może być
przez Nadleśnictwo udostępniona w terminie przewidzianym w art. 13 ust. 1 ustawy
o dostępie do informacji publicznej. Co więcej, przekształcenie i przetworzenie
wnioskowanych informacji będzie wymagało, z uwagi na okoliczności wskazane wyżej,
poniesienia przez Nadleśnictwo ogromnych dodatkowych nakładów organizacyjnych
1 finansowych. W związku z tym, na podstawie art. 15 ust. 1 wspomnianej ustawy wskazano,
że Nadleśnictwo obliczy i przedstawi te koszty i pobierze od Stowarzyszenia, jako
wnioskodawcy, opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom.
W związku z powyższymi okolicznościami Nadleśnictwo wezwało Stowarzyszenie
do:
e uzupełnienia wniosku poprzez m.in. dokładniejsze niż „przestrzeń ostatnich trzech lat”
wskazanie zakresu dat, którego miałaby dotyczyć odpowiedź, a także doprecyzowanie
pytań zawartych we wniosku poprzez skonkretyzowanie przedmiotowego zakresu
żądanych informacji i możliwe ich ograniczenie do danych, które nadleśnictwo
rzeczywiście może gromadzić i posiadać (czy w ogóle mieć prawną oraz fizyczną
możliwość, by to robić);
e wykazania, zgodnie z art. 3. ust. 1 pkt 1) ustawy o dostępie do informacji publicznej,
dlaczego i w jaki sposób uzyskanie tych informacji, w tym przetworzonych, jest
szczególnie istotne dla interesu publicznego.
Odnosząc się zaś do pytania o to, czy w najbliższych 12 miesiącach Nadleśnictwo
planuje wprowadzenie zmian w procesach rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag
strony społecznej oraz prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej wskazano, że w
przypadku konsultacji społecznych przy tworzeniu planu urządzania lasu lub prognozy
oddziaływania na środowisko, proces ten jest opisany i wynika z przepisów ustawy z dnia 28
września 1991 r. o lasach, rozporządzenia ministra środowiska z dnia 12 listopada 2012 r.
w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu,
uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu, a także obowiązującej
w Lasach Państwowych Instrukcji Urządzania Lasu i wytycznych dyrektora generalnego
Lasów Państwowych (zarządzenie nr 12/2009). Rolą nadleśnictwa jest stosowanie wyżej
wskazanych regulacji, a nie planowanie w nich zmian. Natomiast w przypadku wszelkich
innych „procesów rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag strony społecznej oraz
prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej” sposób ich rozpatrywania lub
prowadzenia jest zindywidualizowany i każdorazowo uzależniony jest od tego, jaki postulat X
lub wniosek konkretnie zgłasza dana osoba lub organizacja, w jakiej formie i jaką drogą to
czyni, jakiego sposób i formy odpowiedzi lub innej reakcji oczekuje lub preferuje etc. Nie
sposób mówić zatem o planowaniu przez nadleśnictwo zmian w „procesach”, jeśli te ostatnie
wynikają
i uzależnione są od każdorazowego działania i oczekiwań danego wnioskodawcy. Dlatego ten
wniosek, w ocenie Nadleśnictwa, nie mógł być uwzględniony, gdyż pytanie o zdarzenia
przyszłe lub takie, które jeszcze nie nastąpiły, nie jest pytaniem o informację publiczną
podlegającą udostępnieniu.
Pismem z dnia 14.12.2020 roku Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska
„wskazało, iż wniosek z dnia 04.11.2020 roku złożony był w trybie ustawy z dnia
3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, tym
samym oczekuje ono wykonania wniosku na zasadach określonych w tej ustawie. Wskazano
też, że w tej ustawie nie znajduje się rozwiązanie nawiązujące do informacji publicznej
przetworzonej określonej w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Dlatego też wezwanie do wykazania dlaczego udostępnienie informacji jest szczególnie
istotne dla interesu publicznego jest bezpodstawne. Stowarzyszenie wskazało też, że pojęcie
„zgłaszania postulatów, wniosków i uwag" należy interpretować jako zawierające pojęcie
dostępu do informacjj o środowisku. Wnioskodawca wskazał także, iż
w przypadku artykułów i doniesień medialnych wnioskuje o przesłanie informacji
o doniesieniach, których istnienie odnotowało Nadleśnictwo, a w szczególności doniesień,
w procesie powstawania których, przedstawiciele Nadleśnictwa zostali poproszeni
o wyrażenie opinii, zaś w przypadku, gdy Nadleśnictwo nie posiada wiedzy kim dokładnie są
osoby, które chcą pozyskać informację i wiedzę o gospodarce leśnej, wyrazić opinię bądź
współuczestniczyć w decyzjach, wnioskuje o ogólne opisanie takiej osoby bądź osób.
Rozpoznając złożony w niniejszej sprawie wniosek Nadleśniczy Nadleśnictwa
Cybinka, uznaje, iż zachodzą przesłanki do odmowy udostępnienia informacji we
wnioskowanym przez Stowarzyszenie zakresie.
Na wstępie konieczne jest ustalenie charakteru wniosku, z jakim Stowarzyszenie Sieć
Obywatelska Watchdog Polska zwróciło się do Nadleśnictwa. Stowarzyszenie wprawdzie
wskazało, iż jest to wniosek złożony w oparciu o przepisy ustawy z dnia 3 października 2008
r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, jednakże zauważyć trzeba, iż
zgodnie z art. 9 ust. 1 tej ustawy udostępnieniu podlegają informacje dotyczące:
l. stanu elementów środowiska, takich jak: powietrze, woda, powierzchnia ziemi,
kopaliny, klimat, krajobraz i obszary naturalne, w tym bagna, obszary nadmorskie
i morskie, a także rośliny, zwierzęta i grzyby oraz inne elementy różnorodności
biologicznej, w tym organizmy genetycznie zmodyfikowane, oraz wzajemnych
oddziaływań między tymi elementami;
2. emisji, w tym odpadów promieniotwórczych, a także zanieczyszczeń, które wpływają
lub mogą wpłynąć na elementy środowiska, o których mowa w pkt 1;
3. środków, takich jak: środki administracyjne, polityki, przepisy prawne dotyczące
środowiska i gospodarki wodnej, plany, programy oraz porozumienia w sprawie
ochrony środowiska, a także działań wpływających lub mogących wpłynąć na
elementy środowiska, o których mowa w pkt 1, oraz na emisje i zanieczyszczenia,
o których mowa w pkt 2, jak również środków i działań, które mają na celu ochronę
tych elementów;
4. raportów na temat realizacji przepisów dotyczących ochrony środowiska;
5. analiz kosztów i korzyści oraz innych analiz gospodarczych i założeń wykorzystanych
w ramach środków i działań, o których mowa w pkt 3;
6. stanu zdrowia, bezpieczeństwa i warunków życia ludzi, oraz stanu obiektów kultury
i obiektów budowlanych - w zakresie, w jakim oddziałują na nie lub mogą
oddziaływać:
a) stany elementów środowiska, o których mowa w pkt 1, lub
b) przez elementy środowiska, o których mowa w pkt 1 - emisje i zanieczyszczenia,
o których mowa w pkt 2, oraz środki, o których mowa w pkt 3.
Po dokonaniu analizy przedmiotowego wniosku Nadleśnictwo stanęło na stanowisku,
iż żądane informacje nie stanowią żadnego z rodzaju informacji o środowisku, określonego
w przywołanym wyżej katalogu. Żądanie Stowarzyszenia dotyczy w zasadzie bliżej
nieokreślonego katalogu informacji na temat zgłaszanych przez czynniki zewnętrzne (a więc
spoza struktury PGL LP) wniosków, postulatów i spostrzeżeń na temat prowadzonej przez
Nadleśnictwo gospodarki leśnej w ramach: wykonywania przez nie zatwierdzonego Planu
Urządzenia Lasu. Tego rodzaju informacje — w ocenie Nadleśnictwa — nie mieszczą się
w żadnej z kategorii informacji o środowisku, wskazanych powyżej. W związku z tym nie
mogą one podlegać udostępnieniu w trybie przepisów ustawy o udostępnianiu informacji
o środowisku. s 5
Kolejnym argumentem wskazującym na brak możliwości zastosowania przepisów tej
ustawy jest fakt, iż zgodnie z jej art. 8 udostępnia się te informacje, które są informacjami
znajdującymi się w posiadaniu władz publicznych lub informacjami przeznaczonymi dla
władz publicznych, w zakresie, w jakim nie dotyczy to ich działalności ustawodawczej,
a w przypadku sądów i trybunałów - działalności orzeczniczej. Oznacza to, że udostępnieniu
podlegają informacje znajdujące się fizycznie w posiadaniu danego organu, ale także te, które
są „dla niego przeznaczone”, przez co rozumie się informację, którą w imieniu organu
administracji dysponują osoby trzecie, w tym też informację, której organ ten ma prawo żądać
od osób trzecich. Takie rozwiązanie prowadzi do jedynego możliwego do przyjęcia wniosku —
udostępnieniu w oparciu o przepisy ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku
podlegają tylko takie dane, które są w jakikolwiek sposób gromadzone zarówno przez organ,
do którego skierowany jest wniosek, jak i przez inne podmioty, do których organ może
zwrócić się o ich przekazanie, celem udostępnienia. W piśmie z dnia 23.11.2020 roku
Nadleśnictwo wskazało wprost, iż nie prowadzi żadnego rejestru, czy też archiwizacji danych
o charakterze czysto nieformalnym, czy też znajdujących się w źródłach niezwiązanych
w żaden sposób z Lasami Państwowymi (tj. artykuły prasowe czy też wystąpienia na
portalach internetowych nie administrowanych przez jednostki LP), a głównie o takie dane
wystąpiło Stowarzyszenie. Skoro zatem żądane dane nie znajdują się ani w posiadaniu
Nadleśnictwa, ani żadnego innego organu, do którego Nadleśnictwo mogłoby wystąpić o ich
przekazanie celem udostępnienia, to przyjąć należy, iż nie mogą one zostać w żaden sposób
potraktowane jako informacje o środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 3 października
2008r.
Wskazania wymaga też to, że z uwagi na okoliczność nieistnienia wnioskowanych
informacji (co wynika z informacji udzielonej stronie), spełnienie żądania zawartego we
wniosku Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska wymagałoby dokonania
przetworzenia informacji, o udostępnienie których Stowarzyszenie zwróciło się do
Nadleśnictwa — niezbędne byłoby bowiem przeprowadzenie przez Nadleśnictwo działań
prowadzących do wytworzenia żądanych informacji z danych zgromadzonych w źródłach
zewnętrznych, takich jak portale internetowe i społecznościowe, czy też zestawienia
artykułów prasowych za okres wskazany przez wnioskodawcę. Ustawa o udostępnianiu
informacji o środowisku nie przewiduje możliwości przetwarzania informacji, nakazując
wprost udostępnianie informacji znajdujących się w posiadaniu organu lub dla tego organu
przeznaczonych, w związku z powyższym Nadleśnictwo uznaje, iż wniosek winien być
rozpoznany w oparciu o przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. (| |
Konsekwencją uznania, że żądana przez wnioskodawcę informacja posiada charakter
informacji przetworzonej, jest fakt, iż organ ma obowiązek pozytywnego rozpatrzenia
wniosku wyłącznie w sytuacji spełnienia przesłanki szczególnej istotności dla interesu
publicznego. Pojęcie szczególnie istotnego interesu publicznego jest pojęciem
niedookreślonym, odnosi się do spraw związanych z funkcjonowaniem państwa i innych
podmiotów publicznych jako prawnej całości — zwłaszcza, jeżeli związane jest ono
z gospodarowaniem mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Żądając
informacji publicznej przetworzonej wnioskodawca powinien więc wykazać, w jakim
zakresie jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego, tj. w jaki sposób zamierza
wykorzystać uzyskane informacje dla poprawy funkcjonowania organów administracji
publicznej i lepszej ochrony interesu publicznego. Wnioskodawca w niniejszej sprawie nie
wskazał — ani w samym wniosku ani też w odpowiedzi na wezwanie z dnia 23.11.2020 roku —
szczególnej istotności dla interesu publicznego w uzyskaniu informacji objętej żądaniem.
W związku z powyższym, wobec braku spełnienia przesłanki wykazania szczególnej
istotności udostępnienia żądanej informacji dla interesu publicznego, orzeczono jak
w sentencji.
[Pieczęć]
Od niniejszej decyzji przysługuje stronie prawo do złożenia wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy. Wniosek taki winien być złożony w terminie 14 dni od dnia doręczenia
niniejszej decyzji. Strona ma także prawo do zrezygnowania ze składania wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy i może wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego, co
wynika z treści art. 52 $ 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Praw o postępowaniu przed
sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.). Skargę taką wnosi się za
pośrednictwem tutejszej Jednostki, w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.