Decyzja nr 20/2020
Nadleśniczego Nadleśnictwa Brzózka
z dnia 29.12.2020r.
w sprawie udostępnienia informacji publicznej
Znak sprawy:Z.0172.5.2020
Na podstawie art. 16 ust. 1 w związku z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o
dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1429) – dalej jako „u.d.i.p.” oraz art. 104
ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256)
– dalej jako „k.p.a.”,
po rozpatrzeniu wniosku Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska z dnia 04.11.2020
roku o udostępnienie informacji publicznej,
odmawiam
udostępnienia informacji publicznej we wnioskowanym zakresie.
UZASADNIENIE
W dniu 04.11.2020 r. Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska złożyło wniosek
o udzielenie informacji dotyczących wszelkich procesów konsultacji społecznych, zgłaszania uwag
i współuczestniczenia strony społecznej w decyzjach o gospodarce leśnej, które:
„1. odbyły się poza procesem tworzenia Planu Urządzenia Lasu (PUL), czyli, inaczej mówiąc tych,
które dotyczyły wdrażania już zatwierdzonego PUL, a nie tworzenia nowego PUL.
2. miały miejsce w Nadleśnictwie na przestrzeni ostatnich trzech lat.”
Stowarzyszenie skierowało do Nadleśnictwa następujące pytania i wnioski:
„1. Wnioskujemy o przesłanie listy przypadków z okresu ostatnich trzech lat, gdy przedstawiciele
strony społecznej zgłaszali postulaty, wnioski i uwagi dotyczące prowadzenia gospodarki leśnej na
terenie Nadleśnictwa? Dla każdego przypadku wnioskujemy o podanie:
a. Kto zgłaszał postulaty, wnioski i uwagi dotyczące prowadzenia gospodarki leśnej na terenie
Nadleśnictwa?
b. zagadnień, których dotyczyły postulaty, wnioski, bądź uwagi zgłaszane przez stronę społeczną.
c. kanałów komunikacji Nadleśnictwa ze stroną społeczną
d. rezultatów zgłaszania postulatów, wniosków i uwag przez stronę społeczną, a w szczególności
informacji, czy w wyniku zaangażowania strony społecznej Nadleśnictwo zmodyfikowało swoje
plany prowadzenia gospodarki leśnej i jeżeli tak, to w jaki sposób.
e. dokumentacji komunikacji ze stroną społeczną.
2. Czy w najbliższych 12 miesiącach Nadleśnictwo planuje wprowadzenie zmian w procesach
rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag strony społecznej oraz prowadzenia z nią dialogu na
temat gospodarki leśnej? Jeżeli tak, to jakie zmiany są planowane?”
Pismem z dnia 23.11.2020 r Nadleśnictwo skierowało do Stowarzyszenia prośbę o
doprecyzowanie wniosku, gdyż jego forma uniemożliwiała poprawne udostępnienie informacji. Dla
przykładu wskazano, iż we wniosku przyjęta została teza, zgodnie z którą pytania zawarte we
wniosku dotyczą wszelkich przejawów „współuczestniczenia strony społecznej w decyzjach o
gospodarce leśnej” w postaci „zgłaszania postulatów, wniosków i uwag”, które zdefiniowano m.in.
jako „przesłanie zapytania”. Nadleśnictwo podkreśliło, że nie sposób przyjąć można, że każde
zapytanie skierowane do Nadleśnictwa (choćby o obowiązujące przepisy, różne aspekty pracy
nadleśnictwa, zagadnienia przyrodnicze etc.) jest „formą wygłaszania opinii i prób
współuczestniczenia w decyzjach o gospodarce leśnej”. Jednocześnie Nadleśnictwo podkreśliło, że
nie ma często możliwości ocenić, jakie intencje i cele przyświecają pytającemu lub wnioskodawcy
(zwłaszcza że nie muszą być przez niego ujawnione), a w związku z tym czy zapytanie było czy nie
„formą wygłaszania opinii i prób współuczestniczenia w decyzjach o gospodarce leśnej”.
Ponadto wskazano, że wniosek obejmuje też w znacznej mierze informacje, które nie są albo
nie mogą być przez Nadleśnictwo gromadzone lub nie są już w jego posiadaniu, gdyż nie wymagają
tego obowiązujące przepisy i procedury wewnętrzne. Dotyczy to choćby informacji o przypadkach
„wyrażania zaniepokojenia w postaci artykułu prasowego zainicjowanego przez stronę społeczną”.
Tak samo nie rejestruje się każdego „udziału w spotkaniu na temat gospodarki leśnej” każdej osoby
z zewnątrz w sytuacji, gdy szereg tego rodzaju spotkań ma charakter otwarty. Nie gromadzi się i nie
archiwizuje korespondencji o nieokreślonym statusie, niezawierającej konkretnych pytań, uwag,
żądań, postulatów czy oczekiwań jakiejkolwiek reakcji ze strony nadleśnictwa, lecz bliżej
niesprecyzowane opinie, pomysły lub inne treści (w tym w ogóle niewłaściwie adresowane do
nadleśnictwa). Gromadzona jest jedynie informacja o wnioskach, postulatach i uwagach odnośnie
prowadzenia gospodarki leśnej w Nadleśnictwie, które były oficjalnie do kierowane w postaci
petycji lub pism składanych lub przychodzących do sekretariatu pocztą tradycyjną, elektroniczną,
ewentualnie również pytań lub komentarzy na profilu nadleśnictwa w serwisie społecznościowym
oraz odpowiedzi na nie.
Dodatkowo wskazano, że nawet udostępnienie informacji, co do których jest to możliwe i
zgodne z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, w sposób i w
zakresie przez Stowarzyszenie wnioskowanym, wymaga od Nadleśnictwa ich przetworzenia i
przekształcenia, wiążącego się z dodatkowymi kosztami i nakładem pracy. Dlatego też, w związku
z:
ogromnym zakresem czasowym i przedmiotowym wniosku;
brakiem możliwości oddelegowania przez Nadleśnictwo pracownika lub pracowników
wyłącznie do przetwarzania wnioskowanych informacji bez szkody dla realizacji
podstawowych zadań nadleśnictwa i obowiązków jego pracowników, a częściowo brakiem
fizycznej możliwości realizacji tego zdania (np. konieczność przeglądania papierowych
archiwów w sytuacji, gdy zatrudnieni w nadleśnictwie pracują z powodu pandemii COVID-
19 w systemie zdalnym lub hybrydowym);
koniecznością dodatkowej pracy związanej z anonimizacją danych osób fizycznych w
przypadku udostępniania informacji odnośnie ich uwag, wniosków i postulatów, w tym
dokumentacji korespondencji;
możliwą koniecznością zatrudnienia przez nadleśnictwo dodatkowej osoby lub udzielenia
zamówienia publicznego na zewnątrz w celu przetworzenia ogromnej ilości danych zgodnie
z wnioskiem w rozsądnym czasie (wystarczy wspomnieć ewentualną konieczność
przejrzenia i analizy prywatnych wiadomości oraz komentarzy internautów na profilu
nadleśnictwa w serwisie społecznościowych za trzy lata wstecz albo konieczność zawarcia
na żądanej liście przypadków uwag, postulatów czy wniosków zgłaszanych w postaci
publikacji w mediach „zainicjowanych przez stronę społeczną” w sytuacji, gdy nadleśnictwo
w ogóle nie ma obowiązku gromadzenia takich informacji i prowadzenia za kogoś kwerendy
materiałów ukazujących się w ogólnodostępnych mediach);
poinformowano Stowarzyszenie, że informacja publiczna objęta wnioskiem nie może być
przez Nadleśnictwo udostępniona w terminie przewidzianym w art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do
informacji publicznej. Co więcej, przekształcenie i przetworzenie wnioskowanych informacji
będzie wymagało, z uwagi na okoliczności wskazane wyżej, poniesienia przez Nadleśnictwo
ogromnych dodatkowych nakładów organizacyjnych i finansowych. W związku z tym, na
podstawie art. 15 ust. 1 wspomnianej ustawy wskazano, że Nadleśnictwo obliczy i przedstawi te
koszty i pobierze od Stowarzyszenia, jako wnioskodawcy, opłatę w wysokości odpowiadającej tym
kosztom.
W związku z powyższymi okolicznościami Nadleśnictwo wezwało Stowarzyszenie do:
uzupełnienia wniosku poprzez m.in. dokładniejsze niż „przestrzeń ostatnich trzech lat”
wskazanie zakresu dat, którego miałaby dotyczyć odpowiedź, a także doprecyzowanie pytań
zawartych we wniosku poprzez skonkretyzowanie przedmiotowego zakresu żądanych
informacji i możliwe ich ograniczenie do danych, które nadleśnictwo rzeczywiście może
gromadzić i posiadać (czy w ogóle mieć prawną oraz fizyczną możliwość, by to robić);
wykazania, zgodnie z art. 3. ust. 1 pkt 1) ustawy o dostępie do informacji publicznej,
dlaczego i w jaki sposób uzyskanie tych informacji, w tym przetworzonych, jest szczególnie
istotne dla interesu publicznego.
Odnosząc się zaś do pytania o to, czy w najbliższych 12 miesiącach Nadleśnictwo planuje
wprowadzenie zmian w procesach rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag strony społecznej
oraz prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej wskazano, że w przypadku konsultacji
społecznych przy tworzeniu planu urządzania lasu lub prognozy oddziaływania na środowisko,
proces ten jest opisany i wynika z przepisów ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach,
rozporządzenia ministra środowiska z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie szczegółowych
warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz
inwentaryzacji stanu lasu, a także obowiązującej w Lasach Państwowych Instrukcji Urządzania
Lasu i wytycznych dyrektora generalnego Lasów Państwowych (zarządzenie nr 12/2009). Rolą
nadleśnictwa jest stosowanie wyżej wskazanych regulacji, a nie planowanie w nich zmian.
Natomiast w przypadku wszelkich innych „procesów rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag
strony społecznej oraz prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej” sposób ich
rozpatrywania lub prowadzenia jest zindywidualizowany i każdorazowo uzależniony jest od tego,
jaki postulat lub wniosek konkretnie zgłasza dana osoba lub organizacja, w jakiej formie i jaką
drogą to czyni, jakiego sposób i formy odpowiedzi lub innej reakcji oczekuje lub preferuje etc. Nie
sposób mówić zatem o planowaniu przez nadleśnictwo zmian w „procesach”, jeśli te ostatnie
wynikają i uzależnione są od każdorazowego działania i oczekiwań danego wnioskodawcy. Dlatego
ten wniosek, w ocenie Nadleśnictwa, nie mógł być uwzględniony, gdyż pytanie o zdarzenia
przyszłe lub takie, które jeszcze nie nastąpiły, nie jest pytaniem o informację publiczną podlegającą
udostępnieniu.
Pismem z dnia 14.12.2020 r. Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska wskazało,
iż wniosek z dnia 04.11.2020 r złożony był w trybie ustawy z dnia 3 października 2008 r. o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, tym samym oczekuje ono wykonania
wniosku na zasadach określonych w tej ustawie. Wskazano też, że w tej ustawie nie znajduje się
rozwiązanie nawiązujące do informacji publicznej przetworzonej określonej w art. 3 ust. 1 pkt 1
ustawy o dostępie do informacji publicznej. Dlatego też wezwanie do wykazania dlaczego
udostępnienie informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego jest bezpodstawne.
Stowarzyszenie wskazało też, że pojęcie „zgłaszania postulatów, wniosków i uwag" należy
interpretować jako zawierające pojęcie dostępu do informacji o środowisku. Wnioskodawca
wskazał także, iż w przypadku artykułów i doniesień medialnych wnioskuje o przesłanie informacji
o doniesieniach, których istnienie odnotowało Nadleśnictwo, a w szczególności doniesień, w
procesie powstawania których, przedstawiciele Nadleśnictwa zostali poproszeni o wyrażenie opinii,
zaś w przypadku, gdy Nadleśnictwo nie posiada wiedzy kim dokładnie są osoby, które chcą
pozyskać informację i wiedzę o gospodarce leśnej, wyrazić opinię bądź współuczestniczyć w
decyzjach, wnioskuje o ogólne opisanie takiej osoby bądź osób.
Rozpoznając złożony w niniejszej sprawie wniosek Nadleśniczy Nadleśnictwa Brzózka,
uznaje, iż zachodzą przesłanki do odmowy udostępnienia informacji we wnioskowanym przez
Stowarzyszenie zakresie.
Na wstępie konieczne jest ustalenie charakteru wniosku, z jakim Stowarzyszenie Sieć
Obywatelska Watchdog Polska zwróciło się do Nadleśnictwa. Stowarzyszenie wprawdzie
wskazało, iż jest to wniosek złożony w oparciu o przepisy ustawy z dnia 3 października 2008 r. o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, jednakże zauważyć trzeba, iż zgodnie z
art. 9 ust. 1 tej ustawy udostępnieniu podlegają informacje dotyczące:
1. stanu elementów środowiska, takich jak: powietrze, woda, powierzchnia ziemi, kopaliny,
klimat, krajobraz i obszary naturalne, w tym bagna, obszary nadmorskie i morskie, a także
rośliny, zwierzęta i grzyby oraz inne elementy różnorodności biologicznej, w tym
organizmy genetycznie zmodyfikowane, oraz wzajemnych oddziaływań między tymi
elementami;
2. emisji, w tym odpadów promieniotwórczych, a także zanieczyszczeń, które wpływają lub
mogą wpłynąć na elementy środowiska, o których mowa w pkt 1;
3. środków, takich jak: środki administracyjne, polityki, przepisy prawne dotyczące
środowiska i gospodarki wodnej, plany, programy oraz porozumienia w sprawie ochrony
środowiska, a także działań wpływających lub mogących wpłynąć na elementy środowiska,
o których mowa w pkt 1, oraz na emisje i zanieczyszczenia, o których mowa w pkt 2, jak
również środków i działań, które mają na celu ochronę tych elementów;
4. raportów na temat realizacji przepisów dotyczących ochrony środowiska;
5. analiz kosztów i korzyści oraz innych analiz gospodarczych i założeń wykorzystanych w
ramach środków i działań, o których mowa w pkt 3;
6. stanu zdrowia, bezpieczeństwa i warunków życia ludzi, oraz stanu obiektów kultury i
obiektów budowlanych - w zakresie, w jakim oddziałują na nie lub mogą oddziaływać:
a) stany elementów środowiska, o których mowa w pkt 1, lub
b) przez elementy środowiska, o których mowa w pkt 1 - emisje i zanieczyszczenia, o
których mowa w pkt 2, oraz środki, o których mowa w pkt 3.
Po dokonaniu analizy przedmiotowego wniosku Nadleśnictwo stanęło na stanowisku, iż
żądane informacje nie stanowią żadnego z rodzaju informacji o środowisku, określonego w
przywołanym wyżej katalogu. Żądanie Stowarzyszenia dotyczy w zasadzie bliżej nieokreślonego
katalogu informacji na temat zgłaszanych przez czynniki zewnętrzne (a więc spoza struktury PGL
LP) wniosków, postulatów i spostrzeżeń na temat prowadzonej przez Nadleśnictwo gospodarki
leśnej w ramach wykonywania przez nie zatwierdzonego Planu Urządzenia Lasu. Tego rodzaju
informacje – w ocenie Nadleśnictwa – nie mieszczą się w żadnej z kategorii informacji o
środowisku, wskazanych powyżej. W związku z tym nie mogą one podlegać udostępnieniu w trybie
przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku.
Kolejnym argumentem wskazującym na brak możliwości zastosowania przepisów tej
ustawy jest fakt, iż zgodnie z jej art. 8 udostępnia się te informacje, które są informacjami
znajdującymi się w posiadaniu władz publicznych lub informacjami przeznaczonymi dla władz
publicznych, w zakresie, w jakim nie dotyczy to ich działalności ustawodawczej, a w przypadku
sądów i trybunałów - działalności orzeczniczej. Oznacza to, że udostępnieniu podlegają informacje
znajdujące się fizycznie w posiadaniu danego organu, ale także te, które są „dla niego
przeznaczone”, przez co rozumie się informację, którą w imieniu organu administracji dysponują
osoby trzecie, w tym też informację, której organ ten ma prawo żądać od osób trzecich. Takie
rozwiązanie prowadzi do jedynego możliwego do przyjęcia wniosku – udostępnieniu w oparciu o
przepisy ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku podlegają tylko takie dane, które są w
jakikolwiek sposób gromadzone zarówno przez organ, do którego skierowany jest wniosek, jak i
przez inne podmioty, do których organ może zwrócić się o ich przekazanie, celem udostępnienia. W
piśmie z dnia 23.11.2020 r. Nadleśnictwo wskazało wprost, iż nie prowadzi żadnego rejestru czy też
archiwizacji danych o charakterze czysto nieformalnym, czy też znajdujących się w źródłach
niezwiązanych w żaden sposób z Lasami Państwowymi (tj. artykuły prasowe czy też wystąpienia na
portalach internetowych nie administrowanych przez jednostki LP), a głównie o takie dane
wystąpiło Stowarzyszenie. Skoro zatem żądane dane nie znajdują się ani w posiadaniu
Nadleśnictwa, ani żadnego innego organu, do którego Nadleśnictwo mogłoby wystąpić o ich
przekazanie celem udostępnienia, to przyjąć należy, iż nie mogą one zostać w żaden sposób
potraktowane jako informacje o środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r.
Wskazania wymaga też to, że z uwagi na okoliczność nieistnienia wnioskowanych
informacji (co wynika z informacji udzielonej stronie), spełnienie żądania zawartego we wniosku
Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska wymagałoby dokonania przetworzenia
informacji, o udostępnienie których Stowarzyszenie zwróciło się do Nadleśnictwa – niezbędne
byłoby bowiem przeprowadzenie przez Nadleśnictwo działań prowadzących do wytworzenia
żądanych informacji z danych zgromadzonych w źródłach zewnętrznych, takich jak portale
internetowe i społecznościowe, czy też zestawienia artykułów prasowych za okres wskazany przez
wnioskodawcę. Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku nie przewiduje możliwości
przetwarzania informacji, nakazując wprost udostępnianie informacji znajdujących się w posiadaniu
organu lub dla tego organu przeznaczonych, w związku z powyższym Nadleśnictwo uznaje, iż
wniosek winien być rozpoznany w oparciu o przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Konsekwencją uznania, że żądana przez wnioskodawcę informacja posiada charakter
informacji przetworzonej, jest fakt, iż organ ma obowiązek pozytywnego rozpatrzenia wniosku
wyłącznie w sytuacji spełnienia przesłanki szczególnej istotności dla interesu publicznego. Pojęcie
szczególnie istotnego interesu publicznego jest pojęciem niedookreślonym, odnosi się do spraw
związanych z funkcjonowaniem państwa i innych podmiotów publicznych jako prawnej całości –
zwłaszcza, jeżeli związane jest ono z gospodarowaniem mieniem komunalnym lub majątkiem
Skarbu Państwa. Żądając informacji publicznej przetworzonej wnioskodawca powinien więc
wykazać, w jakim zakresie jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego, tj. w jaki sposób
zamierza wykorzystać uzyskane informacje dla poprawy funkcjonowania organów administracji
publicznej i lepszej ochrony interesu publicznego. Wnioskodawca w niniejszej sprawie nie wskazał
– ani w samym wniosku ani też w odpowiedzi na wezwanie z dnia 23.11.2020 r. – szczególnej
istotności dla interesu publicznego w uzyskaniu informacji objętej żądaniem.
W związku z powyższym, wobec braku spełnienia przesłanki wykazania szczególnej
istotności udostępnienia żądanej informacji dla interesu publicznego, orzeczono jak w sentencji.
Piotr Świder
Nadleśniczy
/podpisano elektronicznie/
Od niniejszej decyzji przysługuje stronie prawo do złożenia wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy. Wniosek taki winien być złożony w terminie 14 dni od dnia doręczenia
niniejszej decyzji. Strona ma także prawo do zrezygnowania ze składania wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy i może wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego, co wynika z
treści art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Praw o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.). Skargę taką wnosi się za pośrednictwem
tutejszej Jednostki, w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.
