PGL LP Nadleśnictwo Rybnik
PGL LP Nadleśnictwo Rybnik,
ul. Kościuszki 36, 44-200 Rybnik
tel.: +48 32 42-23-748, fax: +48 32 42-21-972, e-mail: rybnik@katowice.lasy.gov.pl
www.lasy.gov.pl
Rybnik, dnia 15.12.2020 r.
Zn.spr.: Z.033.1.2020
Stowarzyszenie Sieć
Obywatelska Watchdog Polska
ul. Ursynowska 22/2
02-605 Warszawa
DECYZJA Nr 1 / UIP /2020
Na podstawie art. 16 ust. 1 w związku z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001
r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1429) – dalej jako „u.d.i.p.”
oraz art. 104 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego
(Dz. U. z 2020 r. poz. 256) – dalej jako „k.p.a.”,
po rozpatrzeniu wniosku Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska z dnia
19.12.2020 r. o udostępnienie informacji publicznej,
odmawiam
udostępnienia informacji publicznej we wnioskowanym zakresie.
UZASADNIENIE
W dniu 6 listopada 2020 r. Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska
złożyło wniosek o udzielenie informacji dotyczących wszelkich procesów konsultacji
społecznych, zgłaszania uwag i współuczestniczenia strony społecznej w decyzjach o
gospodarce leśnej, które:
„1. odbyły się poza procesem tworzenia Planu Urządzenia Lasu (PUL), czyli, inaczej
mówiąc tych, które dotyczyły wdrażania już zatwierdzonego PUL, a nie tworzenia
nowego PUL.
2. miały miejsce w Nadleśnictwie na przestrzeni ostatnich trzech lat.”
Stowarzyszenie skierowało do Nadleśnictwa następujące pytania i wnioski:
„1. Wnioskujemy o przesłanie listy przypadków z okresu ostatnich trzech lat, gdy
przedstawiciele strony społecznej zgłaszali postulaty, wnioski i uwagi dotyczące
prowadzenia gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa? Dla każdego przypadku
wnioskujemy o podanie:
a. Kto zgłaszał postulaty, wnioski i uwagi dotyczące prowadzenia gospodarki leśnej na
terenie Nadleśnictwa?
b. zagadnień, których dotyczyły postulaty, wnioski, bądź uwagi zgłaszane przez stronę
społeczną.
c. kanałów komunikacji Nadleśnictwa ze stroną społeczną
d. rezultatów zgłaszania postulatów, wniosków i uwag przez stronę społeczną, a w
szczególności informacji, czy w wyniku zaangażowania strony społecznej Nadleśnictwo
zmodyfikowało swoje plany prowadzenia gospodarki leśnej i jeżeli tak, to w jaki sposób.
e. dokumentacji komunikacji ze stroną społeczną.
2. Czy w najbliższych 12 miesiącach Nadleśnictwo planuje wprowadzenie zmian w
procesach rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag strony społecznej oraz
prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej? Jeżeli tak, to jakie zmiany są
planowane?”
Państwowe
Gospodarstwo
Leśne
Lasy
Państwowe
skierowało
do
Stowarzyszenia prośbę o doprecyzowanie wniosku, gdyż jego forma uniemożliwiała
poprawne udostępnienie informacji. Dla przykładu wskazano, iż we wniosku przyjęta
została teza, zgodnie z którą pytania zawarte we wniosku dotyczą wszelkich przejawów
„współuczestniczenia strony społecznej w decyzjach o gospodarce leśnej” w postaci
„zgłaszania postulatów, wniosków i uwag”, które zdefiniowano m.in. jako „przesłanie
zapytania”. Nadleśnictwo podkreśliło, że nie sposób przyjąć można, że każde zapytanie
skierowane do Nadleśnictwa (choćby o obowiązujące przepisy, różne aspekty pracy
nadleśnictwa, zagadnienia przyrodnicze etc.) jest „formą wygłaszania opinii i prób
współuczestniczenia w decyzjach o gospodarce leśnej”. Jednocześnie Nadleśnictwo
podkreśliło, że nie ma często możliwości ocenić, jakie intencje i cele przyświecają
pytającemu lub wnioskodawcy (zwłaszcza że nie muszą być przez niego ujawnione), a
w związku z tym czy zapytanie było czy nie „formą wygłaszania opinii i prób
współuczestniczenia w decyzjach o gospodarce leśnej”.
Ponadto wskazano, że wniosek obejmuje też w znacznej mierze informacje, które
nie są albo nie mogą być przez Nadleśnictwo gromadzone lub nie są już w jego
posiadaniu, gdyż nie wymagają tego obowiązujące przepisy i procedury wewnętrzne.
Dotyczy to choćby informacji o przypadkach „wyrażania zaniepokojenia w postaci
PGL LP Nadleśnictwo Rybnik
PGL LP Nadleśnictwo Rybnik,
ul. Kościuszki 36, 44-200 Rybnik
tel.: +48 32 42-23-748, fax: +48 32 42-21-972, e-mail: rybnik@katowice.lasy.gov.pl
www.lasy.gov.pl
artykułu prasowego zainicjowanego przez stronę społeczną”. Tak samo nie rejestruje
się każdego „udziału w spotkaniu na temat gospodarki leśnej” każdej osoby z zewnątrz
w sytuacji, gdy szereg tego rodzaju spotkań ma charakter otwarty. Nie gromadzi się i
nie archiwizuje korespondencji o nieokreślonym statusie, niezawierającej konkretnych
pytań, uwag, żądań, postulatów czy oczekiwań jakiejkolwiek reakcji ze strony
nadleśnictwa, lecz bliżej niesprecyzowane opinie, pomysły lub inne treści (w tym w ogóle
niewłaściwie adresowane do nadleśnictwa). Gromadzona jest jedynie informacja o
wnioskach, postulatach i uwagach odnośnie prowadzenia gospodarki leśnej w
Nadleśnictwie, które były oficjalnie do kierowane w postaci petycji lub pism składanych
lub przychodzących do sekretariatu pocztą tradycyjną, elektroniczną, ewentualnie
również pytań lub komentarzy na profilu nadleśnictwa w serwisie społecznościowym
oraz odpowiedzi na nie.
Dodatkowo wskazano, że nawet udostępnienie informacji, co do których jest to
możliwe i zgodne z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej,
w sposób i w zakresie przez Stowarzyszenie wnioskowanym, wymaga od Nadleśnictwa
ich przetworzenia i przekształcenia, wiążącego się z dodatkowymi kosztami i nakładem
pracy. Dlatego też, w związku z:
ogromnym zakresem czasowym i przedmiotowym wniosku;
brakiem możliwości oddelegowania przez Nadleśnictwo pracownika lub
pracowników wyłącznie do przetwarzania wnioskowanych informacji bez szkody
dla realizacji podstawowych zadań nadleśnictwa i obowiązków jego
pracowników, a częściowo brakiem fizycznej możliwości realizacji tego zdania
(np. konieczność przeglądania papierowych archiwów w sytuacji, gdy
zatrudnieni w nadleśnictwie pracują z powodu pandemii COVID-19 w systemie
zdalnym lub hybrydowym);
koniecznością dodatkowej pracy związanej z anonimizacją danych osób
fizycznych w przypadku udostępniania informacji odnośnie ich uwag, wniosków i
postulatów, w tym dokumentacji korespondencji;
możliwą koniecznością zatrudnienia przez nadleśnictwo dodatkowej osoby lub
udzielenia zamówienia publicznego na zewnątrz w celu przetworzenia ogromnej
ilości danych zgodnie z wnioskiem w rozsądnym czasie (wystarczy wspomnieć
ewentualną konieczność przejrzenia i analizy prywatnych wiadomości oraz
komentarzy internautów na profilu nadleśnictwa w serwisie społecznościowych
za trzy lata wstecz albo konieczność zawarcia na żądanej liście przypadków
uwag, postulatów czy wniosków zgłaszanych w postaci publikacji w mediach
„zainicjowanych przez stronę społeczną” w sytuacji, gdy nadleśnictwo w ogóle
nie ma obowiązku gromadzenia takich informacji i prowadzenia za kogoś
kwerendy materiałów ukazujących się w ogólnodostępnych mediach);
poinformowano Stowarzyszenie, że informacja publiczna objęta wnioskiem nie
może być przez Nadleśnictwo udostępniona w terminie przewidzianym w art. 13 ust. 1
ustawy o dostępie do informacji publicznej. Co więcej, przekształcenie i przetworzenie
wnioskowanych informacji będzie wymagało, z uwagi na okoliczności wskazane wyżej,
poniesienia przez Nadleśnictwo ogromnych dodatkowych nakładów organizacyjnych i
finansowych. W związku z tym, na podstawie art. 15 ust. 1 wspomnianej ustawy
wskazano, że Nadleśnictwo obliczy i przedstawi te koszty i pobierze od Stowarzyszenia,
jako wnioskodawcy, opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom.
W
związku
z
powyższymi
okolicznościami
Nadleśnictwo
wezwało
Stowarzyszenie do:
uzupełnienia wniosku poprzez m.in. dokładniejsze niż „przestrzeń ostatnich
trzech lat” wskazanie zakresu dat, którego miałaby dotyczyć odpowiedź, a także
doprecyzowanie pytań zawartych we wniosku poprzez skonkretyzowanie
przedmiotowego zakresu żądanych informacji i możliwe ich ograniczenie do
danych, które nadleśnictwo rzeczywiście może gromadzić i posiadać (czy w
ogóle mieć prawną oraz fizyczną możliwość, by to robić);
wykazania, zgodnie z art. 3. ust. 1 pkt 1) ustawy o dostępie do informacji
publicznej, dlaczego i w jaki sposób uzyskanie tych informacji, w tym
przetworzonych, jest szczególnie istotne dla interesu publicznego.
Odnosząc się zaś do pytania o to, czy w najbliższych 12 miesiącach Nadleśnictwo
planuje wprowadzenie zmian w procesach rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag
strony społecznej oraz prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej wskazano,
że w przypadku konsultacji społecznych przy tworzeniu planu urządzania lasu lub
prognozy oddziaływania na środowisko, proces ten jest opisany i wynika z przepisów
ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach, rozporządzenia ministra środowiska z dnia
12 listopada 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu
urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu,
a także obowiązującej w Lasach Państwowych Instrukcji Urządzania Lasu i wytycznych
dyrektora generalnego Lasów Państwowych (zarządzenie nr 12/2009). Rolą
PGL LP Nadleśnictwo Rybnik
PGL LP Nadleśnictwo Rybnik,
ul. Kościuszki 36, 44-200 Rybnik
tel.: +48 32 42-23-748, fax: +48 32 42-21-972, e-mail: rybnik@katowice.lasy.gov.pl
www.lasy.gov.pl
nadleśnictwa jest stosowanie wyżej wskazanych regulacji, a nie planowanie w nich
zmian. Natomiast w przypadku wszelkich innych „procesów rozpatrywania postulatów,
wniosków i uwag strony społecznej oraz prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki
leśnej” sposób ich rozpatrywania lub prowadzenia jest zindywidualizowany i
każdorazowo uzależniony jest od tego, jaki postulat lub wniosek konkretnie zgłasza
dana osoba lub organizacja, w jakiej formie i jaką drogą to czyni, jakiego sposób i formy
odpowiedzi lub innej reakcji oczekuje lub preferuje etc. Nie sposób mówić zatem o
planowaniu przez nadleśnictwo zmian w „procesach”, jeśli te ostatnie wynikają i
uzależnione są od każdorazowego działania i oczekiwań danego wnioskodawcy.
Dlatego ten wniosek, w ocenie Nadleśnictwa, nie mógł być uwzględniony, gdyż pytanie
o zdarzenia przyszłe lub takie, które jeszcze nie nastąpiły, nie jest pytaniem o informację
publiczną podlegającą udostępnieniu.
Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska wskazało, iż wniosek z dnia
6 listopada 2020 r. złożony był w trybie ustawy z dnia 3 października 2008 r. o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, tym samym
oczekuje ono wykonania wniosku na zasadach określonych w tej ustawie. Wskazano
też, że w tej ustawie nie znajduje się rozwiązanie nawiązujące do informacji publicznej
przetworzonej określonej w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Dlatego też wezwanie do wykazania dlaczego udostępnienie informacji jest szczególnie
istotne dla interesu publicznego jest bezpodstawne. Stowarzyszenie wskazało też, że
pojęcie „zgłaszania postulatów, wniosków i uwag" należy interpretować jako zawierające
pojęcie dostępu do informacji o środowisku. Wnioskodawca wskazał także, iż w
przypadku artykułów i doniesień medialnych wnioskuje o przesłanie informacji o
doniesieniach, których istnienie odnotowało Nadleśnictwo, a w szczególności doniesień,
w procesie powstawania których, przedstawiciele Nadleśnictwa zostali poproszeni o
wyrażenie opinii, zaś w przypadku, gdy Nadleśnictwo nie posiada wiedzy kim dokładnie
są osoby, które chcą pozyskać informację i wiedzę o gospodarce leśnej, wyrazić opinię
bądź współuczestniczyć w decyzjach, wnioskuje o ogólne opisanie takiej osoby bądź
osób.
Rozpoznając złożony w niniejszej sprawie wniosek Nadleśniczy Nadleśnictwa
Rybnik, uznaje, iż zachodzą przesłanki do odmowy udostępnienia informacji we
wnioskowanym przez Stowarzyszenie zakresie.
Na wstępie konieczne jest ustalenie charakteru wniosku, z jakim Stowarzyszenie
Sieć Obywatelska Watchdog Polska zwróciło się do Nadleśnictwa. Stowarzyszenie
wprawdzie wskazało, iż jest to wniosek złożony w oparciu o przepisy ustawy z dnia 3
października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,
jednakże zauważyć trzeba, iż zgodnie z art. 9 ust. 1 tej ustawy udostępnieniu podlegają
informacje dotyczące:
1. stanu elementów środowiska, takich jak: powietrze, woda, powierzchnia ziemi,
kopaliny, klimat, krajobraz i obszary naturalne, w tym bagna, obszary
nadmorskie i morskie, a także rośliny, zwierzęta i grzyby oraz inne elementy
różnorodności biologicznej, w tym organizmy genetycznie zmodyfikowane, oraz
wzajemnych oddziaływań między tymi elementami;
2. emisji, w tym odpadów promieniotwórczych, a także zanieczyszczeń, które
wpływają lub mogą wpłynąć na elementy środowiska, o których mowa w pkt 1;
3. środków, takich jak: środki administracyjne, polityki, przepisy prawne dotyczące
środowiska i gospodarki wodnej, plany, programy oraz porozumienia w sprawie
ochrony środowiska, a także działań wpływających lub mogących wpłynąć na
elementy środowiska, o których mowa w pkt 1, oraz na emisje i
zanieczyszczenia, o których mowa w pkt 2, jak również środków i działań, które
mają na celu ochronę tych elementów;
4. raportów na temat realizacji przepisów dotyczących ochrony środowiska;
5. analiz kosztów i korzyści oraz innych analiz gospodarczych i założeń
wykorzystanych w ramach środków i działań, o których mowa w pkt 3;
6. stanu zdrowia, bezpieczeństwa i warunków życia ludzi, oraz stanu obiektów
kultury i obiektów budowlanych - w zakresie, w jakim oddziałują na nie lub mogą
oddziaływać:
a) stany elementów środowiska, o których mowa w pkt 1, lub
b) przez elementy środowiska, o których mowa w pkt 1 - emisje i
zanieczyszczenia, o których mowa w pkt 2, oraz środki, o których mowa w
pkt 3.
Po dokonaniu analizy przedmiotowego wniosku Nadleśnictwo stanęło na
stanowisku, iż żądane informacje nie stanowią żadnego z rodzaju informacji o
PGL LP Nadleśnictwo Rybnik
PGL LP Nadleśnictwo Rybnik,
ul. Kościuszki 36, 44-200 Rybnik
tel.: +48 32 42-23-748, fax: +48 32 42-21-972, e-mail: rybnik@katowice.lasy.gov.pl
www.lasy.gov.pl
środowisku, określonego w przywołanym wyżej katalogu. Żądanie Stowarzyszenia
dotyczy w zasadzie bliżej nieokreślonego katalogu informacji na temat zgłaszanych
przez czynniki zewnętrzne (a więc spoza struktury PGL LP) wniosków, postulatów i
spostrzeżeń na temat prowadzonej przez Nadleśnictwo gospodarki leśnej w ramach
wykonywania przez nie zatwierdzonego Planu Urządzenia Lasu. Tego rodzaju
informacje – w ocenie Nadleśnictwa – nie mieszczą się w żadnej z kategorii informacji o
środowisku, wskazanych powyżej. W związku z tym nie mogą one podlegać
udostępnieniu w trybie przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku.
Kolejnym argumentem wskazującym na brak możliwości zastosowania
przepisów tej ustawy jest fakt, iż zgodnie z jej art. 8 udostępnia się te informacje, które
są informacjami znajdującymi się w posiadaniu władz publicznych lub informacjami
przeznaczonymi dla władz publicznych, w zakresie, w jakim nie dotyczy to ich
działalności ustawodawczej, a w przypadku sądów i trybunałów - działalności
orzeczniczej. Oznacza to, że udostępnieniu podlegają informacje znajdujące się
fizycznie w posiadaniu danego organu, ale także te, które są „dla niego przeznaczone”,
przez co rozumie się informację, którą w imieniu organu administracji dysponują osoby
trzecie, w tym też informację, której organ ten ma prawo żądać od osób trzecich. Takie
rozwiązanie prowadzi do jedynego możliwego do przyjęcia wniosku – udostępnieniu w
oparciu o przepisy ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku podlegają tylko takie
dane, które są w jakikolwiek sposób gromadzone zarówno przez organ, do którego
skierowany jest wniosek, jak i przez inne podmioty, do których organ może zwrócić się
o ich przekazanie, celem udostępnienia. Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy
Państwowe wskazało wprost, iż nie prowadzi żadnego rejestru czy też archiwizacji
danych o charakterze czysto nieformalnym, czy też znajdujących się w źródłach
niezwiązanych w żaden sposób z Lasami Państwowymi (tj. artykuły prasowe czy też
wystąpienia na portalach internetowych nie administrowanych przez jednostki LP), a
głównie o takie dane wystąpiło Stowarzyszenie. Skoro zatem żądane dane nie znajdują
się ani w posiadaniu Nadleśnictwa, ani żadnego innego organu, do którego
Nadleśnictwo mogłoby wystąpić o ich przekazanie celem udostępnienia, to przyjąć
należy, iż nie mogą one zostać w żaden sposób potraktowane jako informacje o
środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r.
Wskazania wymaga też to, że z uwagi na okoliczność nieistnienia
wnioskowanych informacji (co wynika z informacji udzielonej stronie), spełnienie
żądania zawartego we wniosku Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska
wymagałoby
dokonania
przetworzenia
informacji,
o
udostępnienie
których
Stowarzyszenie zwróciło się do Nadleśnictwa – niezbędne byłoby bowiem
przeprowadzenie przez Nadleśnictwo działań prowadzących do wytworzenia żądanych
informacji z danych zgromadzonych w źródłach zewnętrznych, takich jak portale
internetowe i społecznościowe, czy też zestawienia artykułów prasowych za okres
wskazany przez wnioskodawcę. Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku nie
przewiduje możliwości przetwarzania informacji, nakazując wprost udostępnianie
informacji znajdujących się w posiadaniu organu lub dla tego organu przeznaczonych,
w związku z powyższym Nadleśnictwo uznaje, iż wniosek winien być rozpoznany w
oparciu o przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Konsekwencją uznania, że żądana przez wnioskodawcę informacja posiada
charakter informacji przetworzonej, jest fakt, iż organ ma obowiązek pozytywnego
rozpatrzenia wniosku wyłącznie w sytuacji spełnienia przesłanki szczególnej istotności
dla interesu publicznego. Pojęcie szczególnie istotnego interesu publicznego jest
pojęciem niedookreślonym, odnosi się do spraw związanych z funkcjonowaniem
państwa i innych podmiotów publicznych jako prawnej całości – zwłaszcza, jeżeli
związane jest ono z gospodarowaniem mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu
Państwa. Żądając informacji publicznej przetworzonej wnioskodawca powinien więc
wykazać, w jakim zakresie jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego, tj. w jaki
sposób zamierza wykorzystać uzyskane informacje dla poprawy funkcjonowania
organów administracji publicznej i lepszej ochrony interesu publicznego. Wnioskodawca
w niniejszej sprawie nie wskazał – ani w samym wniosku ani też w odpowiedzi na
wezwanie – szczególnej istotności dla interesu publicznego w uzyskaniu informacji
objętej żądaniem.
W związku z powyższym, wobec braku spełnienia przesłanki wykazania
szczególnej istotności udostępnienia żądanej informacji dla interesu publicznego,
orzeczono jak w sentencji.
Z poważaniem,
Tomasz Olszewski
Nadleśniczy
/dokument podpisano elektronicznie/
PGL LP Nadleśnictwo Rybnik
PGL LP Nadleśnictwo Rybnik,
ul. Kościuszki 36, 44-200 Rybnik
tel.: +48 32 42-23-748, fax: +48 32 42-21-972, e-mail: rybnik@katowice.lasy.gov.pl
www.lasy.gov.pl
Od niniejszej decyzji przysługuje stronie prawo do złożenia wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy. Wniosek taki winien być złożony w terminie 14 dni od dnia
doręczenia niniejszej decyzji. Strona ma także prawo do zrezygnowania ze składania
wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy i może wnieść skargę do wojewódzkiego sądu
administracyjnego, co wynika z treści art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Praw
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.).
Skargę taką wnosi się za pośrednictwem tutejszej Jednostki, w terminie 30 dni od dnia
doręczenia decyzji.
