Urzędy wojewódzkie - rozstrzygnięcia nadzorcze dotyczące funduszu sołeckiego #12

Treść

• Wniosek o informację publiczną przez AgnieszkaZdanowicz 11 czerwca 2021 12:34

  Na podstawie art. 61 ust. 1 Konstytucji RP i art. 10 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska wnosi o udostępnienie następujących informacji publicznych:

  1. skanów rozstrzygnięć nadzorczych (stwierdzenie nieważności, stwierdzenie naruszenia prawa) oraz innych rodzajów pism (stanowisk, opinii) wydanych przez wojewodę w latach 2018-2021 (do dnia złożenia wniosku), dotyczących funduszu sołeckiego.

  Wnosimy o udostępnienie wskazanych informacji w formie elektronicznej na adres: {{EMAIL}}

  Szymon Osowski i Katarzyna Batko-Tołuć - członkowie zarządu, zgodnie z zasadami reprezentacji

• odpowiedź na wniosek o dostęp do informacji publicznej przez Wojewoda Śląski 23 czerwca 2021 12:34

  Dzień dobry,

  w załączeniu przesyłam odpowiedź na wniosek o dostęp do informacji
  publicznej.

  Z poważaniem
  Joanna Swadźba

  --
  Wydział Nadzoru Prawnego
  Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach
  ul.Jagiellońska 25
  40-032 Katowice
  tel. 32 - 20 77 496
  {{ email }}

  Załączniki

  informacja_publiczna_ws_funduszysołeckich.doc
  RN_NPII.4131.1.748.20191.pdf	Elektronicznie podpisany przez: Krzysztof Nowak dnia 31 pa dziernika 2019 r. WOJEWODA ŚLĄSKI NPII.4131.1.748.2019 Katowice, dnia 31 października 2019 r. Rada Gminy Konopiska ROZSTRZYGNIĘCIE NADZORCZE Na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2019r. poz. 506 ze zm.) stwierdzam nieważność uchwały Nr 123/XII/2019 Rady Gminy Konopiska z dnia 27 września 2019 roku w sprawie rozpatrzenia wniosku sołectwa Hutki w sprawie przyznania środków z funduszu sołeckiego na rok budżetowy 2020, w całości, jako sprzecznej z art. 5 ust. 5, ust. 6, ust. 9 i ust. 11 ustawy o funduszu sołeckim z dnia 21 lutego 2014 roku (Dz.U. z 2014 r. poz. 301), dalej jako „ustawa” w związku z art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483 ze zm.), dalej jako „„Konstytucja”. Uzasadnienie Na sesji w dniu 27 września 2019 roku Rada Gminy Konopiska podjęła uchwałę Nr 123/XII/2019 w sprawie rozpatrzenia wniosku sołectwa Hutki w sprawie przyznania środków z funduszu sołeckiego na rok budżetowy 2020, dalej jako „uchwała”. W podstawie prawnej uchwały Rada Gminy wskazała art. 5 ust. 9 ustawy oraz uchwałę Nr 334/XLIL/2014 Rady Gminy Konopiska z dnia 27 marca 2014 roku w sprawie wyodrębnienia w budżecie gminy Konopiska środków stanowiących fundusz sołecki. Uchwała została doręczona organowi nadzoru w dniu 3 października 2019 roku. W toku postępowania nadzorczego organ nadzoru uznał, że uchwała jest w całości niezgodna z prawem. Z art. 5 ust. I ustawy wynika, że warunkiem przyznania w danym roku budżetowym środków z funduszu jest złożenie do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) przez sołectwo wniosku. Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy wniosek danego sołectwa uchwala zebranie wiejskie z inicjatywy sołtysa, rady sołeckiej lub co najmniej 15 pełnoletnich mieszkańców sołectwa, zaś zgodnie z ust. 3 wniosek powinien zawierać wskazanie przedsięwzięć przewidzianych do realizacji na obszarze sołectwa w ramach środków określonych dla danego sołectwa na podstawie informacji, o której mowa w art. 3 ust. 2, wraz z oszacowaniem ich kosztów i uzasadnieniem. Z, kolei z art. 5 ust. 4 ustawy wynika, że w terminie do dnia 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy, którego dotyczy wniosek, sołtys przekazuje wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) wniosek celem uwzględnienia go w projekcie budżetu gminy. Art. 5 ust. 5 ustawy stanowi, że wójt (burmistrz, prezydent miasta) w Id: 214BA354-7BE6-40E6-BF9A-1AC86C8BCE08 Id: 214BA354-7BE6-40E6-BF9A-1AC86C8BCE08 terminie 7 dni od dnia otrzymania odrzuca wniosek niespełniający warunków określonych w ust. 2-4, jednocześnie informując o tym sołtysa, zaś z art. 5 ust. 6 ustawy wynika, że sołtys może w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji, o której mowa w ust. 5, podtrzymać wniosek niespełniający warunków określonych w ust. 2-4, kierując go do rady gminy za pośrednictwem wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Art. 5 ust. 9 ustawy stanowi, że w przypadku podtrzymania wniosku przez sołtysa, rada gminy rozpatruje ten wniosek w terminie 30 dni od dnia jego otrzymania. Rada gminy odrzuca wniosek niespełniający warunków określonych w ust. 2-4 lub podtrzymany po terminie, o którym mowa w ust. 6. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) związany jest rozstrzygnięciem rady gminy. Z kolei zgodnie z art. 5 ust. 11 ustawy uchwalając budżet, rada gminy odrzuca wniosek sołectwa, w przypadku gdy zamierzone przedsięwzięcia nie spełniają wymogów określonych w art. 2 ust. 6 lub 7. Art. 2 ust. 6 ustawy wskazuje, że środki funduszu przeznacza się na realizację przedsięwzięć, które zgłoszone we wniosku, o którym mowa w art. 5, są zadaniami własnymi gminy, służą poprawie warunków życia mieszkańców i są zgodne ze strategią rozwoju gminy. Z kolei z art. 2 ust. 7 ustawy wynika, że środki funduszu mogą być przeznaczone na pokrycie wydatków na działania zmierzające do usunięcia skutków klęski żywiołowej w rozumieniu ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz.U. Nr 62, poz. 558, z późn. zm.1). Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 21 marca 2018 roku, sygn. akt: I SA/Łd 124/18, Legalis nr 1762244 przepis art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz.U. z 2014 r. poz. 301) nie pozostawia wątpliwości, że odrzucenie wniosku może nastąpić jedynie w sytuacji gdy nie spełnia on warunków opisanych w ust. 2-4. Z przepisu tego nie wynika, że na tym etapie procedowania wniosku z punktu widzenia ww. przesłanek dochodzi również do merytorycznej jego oceny z perspektywy realizowania celów i wysokości przeznaczonych środków, stosownie do art. 2 ustawy jak i art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 994). Ustawodawca przewidział dwukrotną weryfikację wniosku sołectwa; przez burmistrza a następnie przez radę (w przypadku podtrzymania wniosku przez sołtysa) z uwagi na te same przesłanki. Podejmując się oceny od strony merytorycznej złożonego wniosku na wskazanych wyżej etapach jego składania i kwalifikowania zarówno burmistrz jak i rada miejska wkroczyli w proces uchwalania budżetu, do czego nie uprawnia ich cytowany przepis. Podobne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 14 stycznia 2019 roku, sygn. akt: I GSK 2701/18, Legalis nr 1873706 wskazał, że treść art. 5 ust. 9 jak i ust. 5 ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz.U. z 2014 r. poz. 301) jednoznacznie stanowią, iż odrzucenie wniosku o przyznanie środków z funduszu sołeckiego może nastąpić jedynie w sytuacji gdy nie spełnia on warunków opisanych w ust. 2-4 ww. przepisu. Zgodnie z art. 7 Konstytucji, organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Wskazany powyżej przepis Konstytucji stanowi jedną z podstawowych zasad działania organów administracji publicznej, czyli zasadę praworządności. Organ wykonujący kompetencję prawodawcy jest obowiązany działać tylko na podstawie prawa, a normy prawne muszą określać jego kompetencje, zadania i tryb postępowania, wyznaczając tym samym granice jego aktywności. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, realizując przysługujące mu kompetencje, nie może ich domniemywać, a wszelkie próby rozszerzenia zakresu ustawowego upoważnienia należy uznać za naruszające prawo w stopniu uzasadniającym zastosowanie środka nadzorczego, o którym mowa w art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Id: 214BA354-7BE6-40E6-BF9A-1AC86C8BCE08 Jak wynika z pisma Wójta Gminy Konopiska z dnia 18 września 2019 roku, znak: OŚ.3031.5.2019 Wójt odrzucił wniosek sołtysa sołectwa Hutki na podstawie art. 5 ust. 5 w związku z art. 2 ust. 6 ustawy. Wójt wskazał m. in., że przyczyną odrzucenia jest to, że realizacja przedsięwzięcia byłaby uzasadniona, gdyby system powiadamiania mieszkańców obejmował całą gminę, a nie tylko sołectwo Hutki. Tymczasem, odrzucenie wniosku sołectwa mogło nastąpić jedynie w sytuacji, gdy nie spełniał on warunków opisanych w art. 5 ust. 2-4 ustawy. Na obecnym etapie procedowania wniosku nie dochodzi do merytorycznej jego oceny z perspektywy realizowania celów i wysokości przeznaczonych środków, stosownie do art. 2 ustawy. Podejmując się oceny od strony merytorycznej złożonego wniosku na wskazanych wyżej etapach jego składania i kwalifikowania zarówno Wójt, jak i Rada Gminy wkroczyli w proces uchwalania budżetu, do czego nie uprawnia ich ww. przepis. Tym samym Rada Gminy Konopiska działała bez podstawy prawnej. Przepis art. 91 ust. 1 ustawy stanowi, iż uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. O nieważności uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia, w trybie określonym w art. 90. Mając powyższe na uwadze uchwała Nr 123/XII/2019 Rady Gminy Konopiska z dnia 27 września 2019 roku została podjęta z istotnym naruszeniem obowiązującego prawa, co czyni stwierdzenie jej nieważności uzasadnionym i koniecznym. Stwierdzenie nieważności uchwały, zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy, wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego. Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze służy skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, za pośrednictwem Wojewody Śląskiego, w terminie 30 dni licząc od dnia doręczenia rozstrzygnięcia. Z up. Wojewody Śląskiego Krzysztof Nowak Wydział Nadzoru Prawnego - Dyrektor Wydziału Nadzoru Prawnego
  RN_nr0D0A_NPII.4131.1.850.20191.pdf	Elektronicznie podpisany przez: Krzysztof Nowak dnia 12 grudnia 2019 r. WOJEWODA ŚLĄSKI NPIIL.4131.1.850.2019 Katowice, dnia 12 grudnia 2019 r. Rada Gminy Kłomnice ROZSTRZYGNIĘCIE NADZORCZE Na podstawie art. 91 ust. 1 1 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2019r. poz. 506 ze zm.) stwierdzam nieważność uchwały Nr 105/XLI/2019 Rady Gminy Kłomnice zdnia 6 listopada 2019 roku w sprawie rozpatrzenia podtrzymanego przez sołtysa sołectwa Kuźnica wniosku sołectwa dotyczącego przeznaczenia środków funduszu sołeckiego w 2020 roku, dalej jako „uchwała”, w całości, jako sprzecznej z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U.z 1997r., Nr 78, poz. 483 ze zm.), dalej jako „Konstytucja” w związku zart. 5 ust. 5, ust. 6, ust. 9 iust. 11 ustawy z dnia 21 lutego 2014 roku o funduszu sołeckim (Dz. U.z2014r. poz. 301), dalej jako „ustawa”. Uzasadnienie Na sesji wdniu 6 listopada 2019 roku Rada Gminy Kłomnice podjęła uchwałę Nr 105/XII/2019 w sprawie rozpatrzenia podtrzymanego przez sołtysa sołectwa Kuźnica wniosku sołectwa dotyczącego przeznaczenia środków funduszu sołeckiego w 2020 roku. W podstawie prawnej uchwały Rada Gminy wskazała art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 5 ust. 9 ustawy. Uchwała została doręczona organowi nadzoru w dniu 12 listopada 2019 roku. W toku postępowania nadzorczego Wojewoda Śląski uznał, że uchwała jest w całości niezgodna z prawem. Z art. 2 Konstytucji RP wynika, że Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Wśród szczegółowych reguł wyprowadzonych z art. 2 wymienia się m.in. podział władz, niezawisłość sądów i prawo każdego do sądu, do uczciwego oraz bezstronnego wymiaru sprawiedliwości, przestrzeganie zasad poprawnego prawotwórstwa, jawność i jasność prawa, niedziałanie prawa wstecz (P. Winczorek „„Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., wyd. Liber, Warszawa 2000, s. 15). Dodatkowo należy wskazać, iż Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 22 maja 2002 roku (sygn. akt K 6/02, Legalis nr 54131) podniósł, iż przepisy prawne muszą być formułowane w sposób poprawny, precyzyjny ijasny. (...) Wymóg jasności oznacza nakaz tworzenia przepisów Id: EC08D93C-9EC7-4BDC-AF79-8D11480BBO00D Id: EC08D93C-9EC7-4BDC-AF79-8D11480BB00D klarownych i zrozumiałych dla ich adresatów, którzy od racjonalnego ustawodawcy oczekiwać mogą stanowienia norm prawnych niebudzących wątpliwości co do treści nakładanych obowiązków i przyznawanych praw. Z tak ujętej zasady określoności wynika, że każdy przepis prawny winien być skonstruowany poprawnie z punktu widzenia językowego i logicznego - dopiero spełnienie tego warunku podstawowego pozwala na jego ocenę w aspekcie pozostałych kryteriów. Naruszeniem Konstytucji jest stanowienie przepisów niejasnych, wieloznacznych, które nie pozwalają obywatelowi na przewidzenie konsekwencji prawnych jego zachowań. W ocenie organu nadzoru zasada poprawnego prawotwórstwa dotyczy również uchwał podejmowanych w ramach swobody uznania rady gminy, takich jak uchwała w sprawie rozpatrzenia wniosku sołectwa o przyznanie środków z funduszu sołeckiego. Dla oceny legalności uchwał tego rodzaju konieczne jest dokonanie łącznej analizy tekstu uchwały oraz jej uzasadnienia. Uzasadnienie to powinno bowiem odzwierciedlać powody zajęcia przez radę danego stanowiska (tu: powody odrzucenia wniosku sołectwa). Nie ulega wątpliwości, że treść przepisów uchwały musi być zgodna z treścią uzasadnienia, wyjaśniajacego przyczyny podjęcia uchwały (tu: wskazującego, która z przesłanek określonych w art. 5 ust. 2-4 ustawy o funduszu sołeckim zadecydowała o odrzuceniu wniosku). Wnioskodawca powinien bowiem zostać poinformowany nie tylko o decyzji rady gminy, ale i o powodach jej podjęcia. W sytuacji sprzeczności pomiędzy treścią sentencji uchwały a jej uzasadnienia mamy do czynienia z istotnym naruszeniem prawa, albowiem nie ma możliwości dokonania merytorycznej oceny legalności uchwały. Z jednej strony bowiem Rada swoją intencję wyraża w uchwale, jednakże w sytuacji, w której z uzasadnienia uchwały wynika, że wola Rady była odmienna, to faktycznie nie sposób ustalić intencji organu kolegialnego, jakim jest Rada Gminy. Z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Rada Gminy Kłomnice w § 1 uchwały odrzuciła wniosek sołectwa Kuźnica w sprawie przeznaczenia środków funduszu sołeckiego w 2020 roku z powodu przekazania wniosku po terminie. Tymczasem, w uzasadnieniu uchwały Rada Gminy Kłomnice wskazała (…) Komisja Skarg Wniosków i Petycji zajęła stanowisko o odrzuceniu wniosku w całości z uwagi na przekroczenie ustawowego terminu, o którym mowa w art 5 ust 6. ustawy o funduszu sołeckim. Nadmienić należy, że wniosek podlega odrzuceniu za niespełnienie art.5 ust 3 w związku z art. 2 ust 6 ustawy o funduszu sołeckim „Środki funduszu przeznacza się na realizację przedsięwzięć, które zgłoszone we wniosku, o którym mowa w art. 5, są zadaniami własnymi gminy, służą poprawie warunków życia mieszkańców i są zgodne ze strategią rozwoju gminy.” Wskazane zadanie pn. „Założenie stowarzyszenia na rzecz rozwoju sołectwa Kuźnica” nie jest zadaniem własnym gminy. Wnioskodawca w Uzasadnieniu powołał się na zapis ustawy tj. Zadania funduszu sołeckiego mają służyć poprawie warunków życia mieszkańców, jednakże interpretacja, że „w tym celu są powoływane stowarzyszenia i inne organizacje społeczności wiejskiej” jest błędna. Założenie stowarzyszenia jak zostało wspomniane w piśmie Wójta uregulowane jest na podstawie przepisów zawartych w Ustawie z dnia 7 kwietnia 1989 r. prawo o stowarzyszeniach, która reguluje dokładną procedurę powołania stowarzyszeń (…). Tym samym nie sposób ustalić, czy rzeczywistą przyczyną odrzucenia wniosku sołectwa było przekroczenie przez sołtysa terminu, o którym mowa w art. 5 ust. 6 ustawy, czy też uznanie przez Radę Gminy Kłomnice, że wniosek nie spełnia warunków, Id: EC08D93C-9EC7-4BDC-AF79-8D11480BB00D o których mowa w art. 2 ust. 6 ustawy. Jeżeli przyczyną odrzucenia wniosku był brak spełnienia przez wniosek warunków, o których mowa w art. 2 ust. 6 ustawy, to uznać trzeba, Rada Gminy Kłomnice nie była uprawniona do merytorycznej oceny wniosku. Z art. 5 ust. 1 ustawy wynika, że warunkiem przyznania w danym roku budżetowym środków z funduszu jest złożenie do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) przez sołectwo wniosku. Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy wniosek danego sołectwa uchwala zebranie wiejskie z inicjatywy sołtysa, rady sołeckiej lub co najmniej 15 pełnoletnich mieszkańców sołectwa, zaś zgodnie z ust. 3 wniosek powinien zawierać wskazanie przedsięwzięć przewidzianych do realizacji na obszarze sołectwa w ramach środków określonych dla danego sołectwa na podstawie informacji, o której mowa w art. 3 ust. 2, wraz z oszacowaniem ich kosztów i uzasadnieniem. Z kolei z art. 5 ust. 4 ustawy wynika, że w terminie do dnia 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy, którego dotyczy wniosek, sołtys przekazuje wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) wniosek celem uwzględnienia go w projekcie budżetu gminy. Art. 5 ust. 5 ustawy stanowi, że wójt (burmistrz, prezydent miasta) w terminie 7 dni od dnia otrzymania odrzuca wniosek niespełniający warunków określonych w ust. 2- 4, jednocześnie informując o tym sołtysa, zaś z art. 5 ust. 6 ustawy wynika, że sołtys może w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji, o której mowa w ust. 5, podtrzymać wniosek niespełniający warunków określonych w ust. 2-4, kierując go do rady gminy za pośrednictwem wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Art. 5 ust. 9 ustawy stanowi, że w przypadku podtrzymania wniosku przez sołtysa, rada gminy rozpatruje ten wniosek w terminie 30 dni od dnia jego otrzymania. Rada gminy odrzuca wniosek niespełniający warunków określonych w ust. 2-4 lub podtrzymany po terminie, o którym mowa w ust. 6. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) związany jest rozstrzygnięciem rady gminy. Z kolei zgodnie z art. 5 ust. 11 ustawy uchwalając budżet, rada gminy odrzuca wniosek sołectwa, w przypadku gdy zamierzone przedsięwzięcia nie spełniają wymogów określonych w art. 2 ust. 6 lub 7. Art. 2 ust. 6 ustawy wskazuje, że środki funduszu przeznacza się na realizację przedsięwzięć, które zgłoszone we wniosku, o którym mowa w art. 5, są zadaniami własnymi gminy, służą poprawie warunków życia mieszkańców i są zgodne ze strategią rozwoju gminy. Z kolei z art. 2 ust. 7 ustawy wynika, że środki funduszu mogą być przeznaczone na pokrycie wydatków na działania zmierzające do usunięcia skutków klęski żywiołowej w rozumieniu ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz.U. Nr 62, poz. 558, z późn. zm.1)). Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 21 marca 2018 roku, sygn. akt: I SA/Łd 124/18, Legalis nr 1762244 przepis art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz.U. z 2014 r. poz. 301) nie pozostawia wątpliwości, że odrzucenie wniosku może nastąpić jedynie w sytuacji gdy nie spełnia on warunków opisanych w ust. 2-4. Z przepisu tego nie wynika, że na tym etapie procedowania wniosku z punktu widzenia ww. przesłanek dochodzi również do merytorycznej jego oceny z perspektywy realizowania celów i wysokości przeznaczonych środków, stosownie do art. 2 ustawy jak i art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 994). Ustawodawca przewidział dwukrotną weryfikacje wniosku sołectwa; przez burmistrza a następnie przez radę (w przypadku podtrzymania wniosku przez sołtysa) z uwagi na te same przesłanki. Podejmując się oceny od strony merytorycznej złożonego wniosku na wskazanych wyżej etapach jego składania i kwalifikowania zarówno burmistrz jak i rada miejska wkroczyli w proces uchwalania budżetu, do czego nie uprawnia ich cytowany przepis. Podobne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 14 stycznia 2019 roku, sygn. akt: I GSK 2701/18, Legalis nr 1873706 wskazał, że treść art. 5 Id: EC08D93C-9EC7-4BDC-AF79-8D11480BB00D ust. 9 jak i ust. 5 ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz.U. z 2014 r. poz. 301) jednoznacznie stanowią, iż odrzucenie wniosku o przyznanie środków z funduszu sołeckiego może nastąpić jedynie w sytuacji gdy nie spełnia on warunków opisanych w ust. 2-4 ww. przepisu. Zgodnie z art. 7 Konstytucji, organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Wskazany powyżej przepis Konstytucji stanowi jedną z podstawowych zasad działania organów administracji publicznej, czyli zasadę praworządności. Organ wykonujący kompetencję prawodawcy jest obowiązany działać tylko na podstawie prawa, a normy prawne muszą określać jego kompetencje, zadania i tryb postępowania, wyznaczając tym samym granice jego aktywności. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, realizując przysługujące mu kompetencje, nie może ich domniemywać, a wszelkie próby rozszerzenia zakresu ustawowego upoważnienia należy uznać za naruszające prawo w stopniu uzasadniającym zastosowanie środka nadzorczego, o którym mowa w art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Jak wynika z pisma Wójta Gminy Kłomnice z dnia 4 października 2019 roku, znak: OR- RG.3025.1.8.2019 Wójt odrzucił wniosek sołtysa sołectwa Kuźnica na podstawie art. 5 ust. 5 w związku z art. 5 ust. 2, 3, 4 i art. 2 ust. 6 ustawy. Wójt wskazał, że wniosek dotyczył m.in. założenia stowarzyszenia na rzecz rozwoju sołectwa Kuźnica, a to (w ocenie Wójta) nie stanowi zadania własnego Gminy. Tym samym Wójt wskazał, że przyczyną odrzucenia wniosku jest fakt, że nie spełnia on wymogu ustawy, z którego wynika, że zadanie ma służyć poprawie życie mieszkańców, gdyż stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym zrzeszeniem i nie można takiej formy narzucić mieszkańcom. W ocenie organu nadzoru odrzucenie wniosku sołectwa (tak przez Wójta, jak i przez Radę Gminy Kłomnice) mogło nastąpić jedynie w sytuacji, gdyby nie spełniał on warunków opisanych w art. 5 ust. 2-4 ustawy. Na obecnym etapie procedowania wniosku nie dochodzi do merytorycznej jego oceny z perspektywy realizowania celów i wysokości przeznaczonych środków, stosownie do art. 2 ustawy. Podejmując się oceny od strony merytorycznej złożonego wniosku na wskazanych wyżej etapach jego składania i kwalifikowania zarówno Wójt, jak i Rada Gminy wkroczyli w proces uchwalania budżetu, do czego nie uprawnia ich ww. przepis. Uchwała Rady Gminy Kłomnice z jednej strony (w sentencji uchwały) wskazuje, że doszło do odrzucenia wniosku z uwagi na przekazanie go po terminie, a z drugiej (w uzasadnieniu uchwały), że wniosek został odrzucony z przyczyn merytorycznych. Nie sposób więc ustalić rzeczywistej intencji Rady Gminy Kłomnice. Stąd też uchwała jest sprzeczna z przepisami wskazanymi w petitum zawiadomienia. Przepis art. 91 ust. 1 ustawy stanowi, iż uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. O nieważności uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia, w trybie określonym w art. 90. Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, iż uchwała Nr 105/XII/2019 Rady Gminy Kłomnice z dnia 6 listopada 2019 roku została podjęta z istotnym naruszeniem obowiązującego prawa, co czyni stwierdzenie jej nieważności uzasadnionym i koniecznym. Stwierdzenie nieważności uchwały, zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy, wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego. Id: EC08D93C-9EC7-4BDC-AF79-8D11480BB00D Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze służy skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, za pośrednictwem Wojewody Śląskiego, w terminie 30 dni licząc od dnia doręczenia rozstrzygnięcia. Z up. Wojewody Śląskiego Krzysztof Nowak Wydział Nadzoru Prawnego - Dyrektor Wydziału Nadzoru Prawnego
  RN_nr0D0A_NPII.4131.1.116.20201.pdf	Elektronicznie podpisany przez: Krzysztof Nowak dnia 14 lutego 2020 r. WOJEWODA SLĄSKI NPIIL.4131.1.116.2020 Katowice, dnia 14 lutego 2020 r. Wójt Gminy Kłomnice ROZSTRZYGNIĘCIE NADZORCZE Na podstawie art. 91 ust. l i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019r. poz. 506 ze zm.) stwierdzam nieważność zarządzenia Wójta Gminy Kłomnice Nr OR-RG.3025.1.8.2019 z dnia 4 października 2019 roku w sprawie odrzucenia wniosku z dnia 30 września 2019 roku w sprawie przeznaczenia środków funduszu sołeckiego przypadających sołectwu Kuźnica na rok 2020, w całości, jako sprzecznego zart. 5 ust. 5, ust. 6, ust. 9 iust. 1l ustawy z dnia 21 lutego 2014 roku o funduszu sołeckim (Dz. U. z 2014r. poz. 301), dalej jako „ustawa w związku z art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483 ze zm.), dalej jako „„Konstytucja”. Uzasadnienie W dniu 4 października 2019 roku Wójt Gminy Kłomnice wydał zarządzenie Nr OR- RG.3025.1.8.2019 w sprawie odrzucenia wniosku z dnia 30 września 2019 roku w sprawie przeznaczenia środków funduszu sołeckiego przypadających sołectwu Kuźnica na rok 2020, dalej jako „zarządzenie”. W podstawie prawnej zarządzenia Wójt Gminy wskazał art. 5 ust. 5 (w zw. zart. 5 ust. 2, 3, 4 iart. 2 ust. 6) ustawy. Zarządzenie zostało doręczone organowi nadzoru w dniu 17 stycznia 2020 roku. W toku postępowania nadzorczego organ nadzoru uznał, że zarządzenie jest w całości niezgodne z prawem. Z art. 7 Konstytucji wynika, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Organ wykonujący kompetencję prawodawcy zawartą w upoważnieniu ustawowym, jest obowiązany działać Ściśle w granicach tego upoważnienia. Z powołanego przepisu Konstytucji wynika, iż organy administracji publicznej obowiązuje zasada: "co nie jest prawem dozwolone jest zakazane”. Organom jednostek samorządu terytorialnego wolno bowiem jedynie to, na co zezwalają przepisy prawa i mogą działać tylko tam i o tyle, o ile prawo je do tego upoważnia (por. W. Skrzydło, Konstytucja RP. Komentarz. Zakamycze 1999 r., s. 15). Normę zawartą w tym przepisie należy odczytywać jako zakaz domniemywania kompetencji organu, a więc nakaz, dyrektywę interpretacji przepisów kompetencyjnych w sposób ścisły i z odrzuceniem w odniesieniu do organów władzy publicznej zasady: co nie jest zakazane, jest dozwolone (cytat z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 maja 2002 roku, K 20/01, Legalis nr 54123). Innymi słowy, jeżeli organ administracji publicznej podejmuje działanie w sprawie, co do której przepis prawa wyraźnie lub pośrednio nie wskazuje jego właściwości, działanie takie stanowi naruszenie konstytucyjnej zasady legalizmu. Na wstępie należy zaznaczyć, że Wójt Gminy Kłomnice wydając kwestionowany dokument, nie posłużył się zwrotem „zarządzenie”. Jednakże przedmiotowe pismo w istocie stanowi Id: D34A8E20-AC99-4CBD-B06F-DA7BF1A97077 Id: D34A8E20-AC99-4CBD-B06F-DA7BF1A97077 „zarządzenie”, a brak nazwania pisma „zarządzeniem” nie ma – w opinii Wojewody Śląskiego – znaczenia dla objęcia wydanego aktu nadzorem w trybie art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Jak wskazał NSA w wyroku z dnia 29 czerwca 2017 roku, sygn. akt: I OSK 2828/16, LEX nr 2338476 prawną formą realizacji kompetencji burmistrza (przyp. aut.: tu wójta), jako organu wykonawczego gminy jest zarządzenie. Zauważyć należy, że zarządzenia nie stanowią jedynej formy działania burmistrza (przyp. aut. tu wójta), bowiem wydaje on także decyzje, postanowienia, działa w formach cywilnoprawnych oraz materialno-technicznych i w formach niewładczych. (…) Nienazwanie aktu zarządzeniem, nie pozbawia go jego cech, bowiem jak słusznie stwierdził Sąd I instancji, nie nazwa aktu, ale jego treść - zawartość merytoryczna - przesądza o charakterze podjętego aktu. Zarządzenie, jako akt, o którym mowa w art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym nie ogranicza się wyłącznie tylko do zarządzeń w sprawach wyliczonych w ustawie o samorządzie gminnym. Należy ponadto zauważyć, że zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego pojęcie działalności gminnej należy rozumieć szeroko. W uchwale z dnia 27 września 1994 roku, W 10/93, OTK ZU 1994/2/46 Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że jedną z najistotniejszych gwarancji wykonywania przez samorząd terytorialny zadań publicznych na podstawie przepisów prawa jest konstytucyjna instytucja nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego. Z kolei z uzasadnienia wyroku WSA w Gliwicach z dnia 5 kwietnia 2018 roku, sygn. akt: IV SA/Gl 47/18, LEX nr 2482455 wynika, że aby dokument mógł zostać uznany za zarządzenie, musi wpływać na zakres uprawnień i obowiązków jego adresatów, czyli nosić cechy aktu administracji publicznej o charakterze władczym. Dokument taki musi kreować normy prawne na zewnątrz aparatu samorządowej administracji publicznej. W uzasadnieniu powołanego wyroku WSA w Gliwicach wskazał, że istotne jest, czy analizowany akt ma charakter wiążącego rozstrzygnięcia, który to element jest konieczny do przyjęcia, że stanowi zarządzenie poddane kontroli nadzoru. Zarządzenie powinno rozstrzygać o jakimś elemencie sytuacji materialnoprawnej jego adresatów. Co zostało wyżej podniesione, pismo Wójta Gminy Kłomnice z dnia 4 października 2019 roku dotyczy odrzucenia wniosku sołectwa w sprawie przeznaczenia środków funduszu sołeckiego przypadających sołectwu Kuźnica na rok 2020. Dokument ten ma treść administracyjnoprawną, albowiem wpływa na zakres uprawnień i obowiązków jego adresatów (czyli mieszkańców sołectwa Kuźnica). Nosi więc cechy aktu administracji publicznej o charakterze władczym. Analizowany akt ma charakter wiążącego rozstrzygnięcia, albowiem odrzucenie wniosku skutkuje tym, że środki funduszu sołeckiego przypadające sołectwu Kuźnica na rok 2020 roku nie zostaną uwzględnione w budżecie Gminy Kłomnice na rok 2020. Odrzucenie wniosku należy traktować jako władczą wypowiedź organu administracyjnego w sprawie należącej do zakresu zadań publicznych. Niewątpliwie więc pismo Wójta rozstrzyga o sytuacji materialnoprawnej jego adresatów. Nie nazwa aktu, ale jego treść – zawartość merytoryczna – przesądza o jego charakterze. Tym samym pismo Wójta Gminy Kłomnice z dnia 4 października 2019 roku należy potraktować jako zarządzenie. Z art. 5 ust. 1 ustawy wynika, że warunkiem przyznania w danym roku budżetowym środków z funduszu jest złożenie do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) przez sołectwo wniosku. Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy wniosek danego sołectwa uchwala zebranie wiejskie z inicjatywy sołtysa, rady sołeckiej lub co najmniej 15 pełnoletnich mieszkańców sołectwa, zaś zgodnie z ust. 3 wniosek powinien zawierać wskazanie przedsięwzięć przewidzianych do realizacji na obszarze sołectwa w ramach środków określonych dla danego sołectwa na podstawie informacji, o której mowa w art. 3 ust. 2, wraz z oszacowaniem ich kosztów i uzasadnieniem. Z kolei z art. 5 ust. 4 ustawy wynika, że w terminie do dnia 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy, którego dotyczy wniosek, sołtys przekazuje wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) wniosek celem uwzględnienia go w projekcie budżetu gminy. Art. 5 ust. 5 ustawy stanowi, że wójt (burmistrz, prezydent miasta) w terminie 7 dni od dnia otrzymania odrzuca wniosek niespełniający warunków określonych w ust. 2- 4, jednocześnie informując o tym sołtysa, zaś z art. 5 ust. 6 ustawy wynika, że sołtys może w terminie Id: D34A8E20-AC99-4CBD-B06F-DA7BF1A97077 7 dni od dnia otrzymania informacji, o której mowa w ust. 5, podtrzymać wniosek niespełniający warunków określonych w ust. 2-4, kierując go do rady gminy za pośrednictwem wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Art. 5 ust. 9 ustawy stanowi, że w przypadku podtrzymania wniosku przez sołtysa, rada gminy rozpatruje ten wniosek w terminie 30 dni od dnia jego otrzymania. Rada gminy odrzuca wniosek niespełniający warunków określonych w ust. 2-4 lub podtrzymany po terminie, o którym mowa w ust. 6. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) związany jest rozstrzygnięciem rady gminy. Z kolei zgodnie z art. 5 ust. 11 ustawy uchwalając budżet, rada gminy odrzuca wniosek sołectwa, w przypadku gdy zamierzone przedsięwzięcia nie spełniają wymogów określonych w art. 2 ust. 6 lub 7. Art. 2 ust. 6 ustawy wskazuje, że środki funduszu przeznacza się na realizację przedsięwzięć, które zgłoszone we wniosku, o którym mowa w art. 5, są zadaniami własnymi gminy, służą poprawie warunków życia mieszkańców i są zgodne ze strategią rozwoju gminy. Z kolei z art. 2 ust. 7 ustawy wynika, że środki funduszu mogą być przeznaczone na pokrycie wydatków na działania zmierzające do usunięcia skutków klęski żywiołowej w rozumieniu ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz.U. Nr 62, poz. 558, z późn. zm.1)). Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 21 marca 2018 roku, sygn. akt: I SA/Łd 124/18, Legalis nr 1762244 przepis art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz.U. z 2014 r. poz. 301) nie pozostawia wątpliwości, że odrzucenie wniosku może nastąpić jedynie w sytuacji, gdy nie spełnia on warunków opisanych w ust. 2-4. Z przepisu tego nie wynika, że na tym etapie procedowania wniosku z punktu widzenia ww. przesłanek dochodzi również do merytorycznej jego oceny z perspektywy realizowania celów i wysokości przeznaczonych środków, stosownie do art. 2 ustawy, jak i art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 994). Ustawodawca przewidział dwukrotną weryfikację wniosku sołectwa; przez burmistrza, a następnie przez radę (w przypadku podtrzymania wniosku przez sołtysa) z uwagi na te same przesłanki. Podejmując się oceny od strony merytorycznej złożonego wniosku na wskazanych wyżej etapach jego składania i kwalifikowania zarówno burmistrz, jak i rada miejska wkroczyli w proces uchwalania budżetu, do czego nie uprawnia ich cytowany przepis. Podobne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 14 stycznia 2019 roku, sygn. akt: I GSK 2701/18, Legalis nr 1873706 wskazał, że treść art. 5 ust. 9, jak i ust. 5 ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz.U. z 2014 r. poz. 301) jednoznacznie stanowią, iż odrzucenie wniosku o przyznanie środków z funduszu sołeckiego może nastąpić jedynie w sytuacji, gdy nie spełnia on warunków opisanych w ust. 2-4 ww. przepisu. Z art. 7 Konstytucji wynika, że organ wykonujący kompetencję prawodawcy jest obowiązany działać tylko na podstawie prawa, a normy prawne muszą określać jego kompetencje, zadania i tryb postępowania, wyznaczając tym samym granice jego aktywności. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, realizując przysługujące mu kompetencje, nie może ich domniemywać, a wszelkie próby rozszerzenia zakresu ustawowego upoważnienia należy uznać za naruszające prawo w stopniu uzasadniającym zastosowanie środka nadzorczego, o którym mowa w art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Jak wynika z pisma Wójta Gminy Kłomnice z dnia 4 października 2019 roku, znak: OR- RG.3025.1.8.2019 Wójt odrzucił wniosek sołtysa sołectwa Kuźnica na podstawie art. 5 ust. 5 w związku z art. 5 ust. 2, 3, 4 i art. 2 ust. 6 ustawy. Wójt wskazał, że wniosek dotyczył m.in. założenia stowarzyszenia na rzecz rozwoju sołectwa Kuźnica, a to (w ocenie Wójta) nie stanowi zadania własnego Gminy. Tym samym Wójt wskazał, że przyczyną odrzucenia wniosku jest fakt, że nie spełnia on wymogu ustawy, z którego wynika, że zadanie ma służyć poprawie życie mieszkańców, gdyż stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym zrzeszeniem i nie można takiej formy narzucić mieszkańcom. W ocenie organu nadzoru odrzucenie wniosku sołectwa przez Wójta mogło nastąpić jedynie w sytuacji, gdyby nie spełniał on warunków opisanych w art. 5 ust. 2-4 ustawy, a mianowicie gdyby Id: D34A8E20-AC99-4CBD-B06F-DA7BF1A97077 wniosek: 1) nie został uchwalony przez zebranie wiejskie, 2) nie zawierał wskazania przedsięwzięć przewidzianych do realizacji na obszarze sołectwa w ramach środków określonych dla danego sołectwa wraz z oszacowaniem ich kosztów i uzasadnieniem, 3) nie został złożony w terminie do dnia 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy, którego dotyczy wniosek. Na obecnym etapie procedowania wniosku nie dochodzi do merytorycznej jego oceny z perspektywy realizowania celów i wysokości przeznaczonych środków, stosownie do art. 2 ustawy. Z art. 5 ust. 4 i ust. 5 ustawy wynika, że w przypadku przekazania poprawnego pod względem formalnym wniosku (czyli uchwalonego przez zebranie wiejskie; wskazującego przedsięwzięcia do realizacji w ramach środków określonych dla danego sołectwa wraz z oszacowaniem ich kosztów i uzasadnieniem; złożonego w terminie do 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy) wójt ma obowiązek uwzględnić wniosek w projekcie budżetu gminy. Tymczasem podejmując się oceny od strony merytorycznej złożonego wniosku na wskazanym wyżej etapie jego składania i kwalifikowania, Wójt Gminy Kłomnice wkroczył w proces uchwalania budżetu, do czego nie uprawnia jego ww. przepis. Z art. 5 ust. 11 ustawy wynika bowiem, że uchwalając budżet, rada gminy odrzuca wniosek sołectwa, w przypadku gdy zamierzone przedsięwzięcia nie spełniają wymogów określonych w art. 2 ust. 6 lub 7. Tym samym do oceny spełniania przez wniosek wymogów określonych w art. 2 ust. 6 lub 7 ustawy wyłącznie uprawniona byłaby Rada Gminy Kłomnice przy uchwalaniu budżetu. Przepis art. 91 ust. 1 ustawy stanowi, iż uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. O nieważności uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia, w trybie określonym w art. 90. Mając powyższe na uwadze zarządzenie Wójta Gminy Kłomnice Nr OR-RG.3025.1.8.2019 z dnia 4 października 2019 roku zostało podjęte z istotnym naruszeniem obowiązującego prawa, co czyni stwierdzenie jego nieważności w całości uzasadnionym i koniecznym. Stwierdzenie nieważności zarządzenia, zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy, wstrzymuje jego wykonanie z mocy prawa z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego. Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze służy skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, za pośrednictwem Wojewody Śląskiego, w terminie 30 dni licząc od dnia doręczenia rozstrzygnięcia. Z up. Wojewody Śląskiego Krzysztof Nowak Wydział Nadzoru Prawnego - Dyrektor Wydziału Nadzoru Prawnego